Nowe obowiązki dla firm. Sprawozdania ze średnich zarobków kobiet i mężczyzn

- Dzięki temu w firmie, w której zatrudnionych jest np. kilkanaście osób w księgowości moglibyśmy porównać pensję na tym stanowisku kobiet i mężczyzn, i stwierdzić, czy pensje kobiet księgowych są w stosunku 1 do 1 do pensji mężczyzny księgowych, czy może 0,8 do 1, co by oznaczało, że kobiety księgowe zarabiają mniej - wyjaśnia w rozmowie z Agencją Informacyjną Newseria pełnomocnik rządu ds. równego traktowania Agnieszka Kozłowska-Rajewicz.

I zapowiada przygotowanie tych rozwiązań w przyszłym roku.

- 2013 rok przeznaczam na prace legislacyjne. W tej chwili się do nich przygotowuję. Zamawiam ekspertyzy i przeprowadzam konsultacje, dotyczące tego, w jakim zakresie i w jakich aktach prawnych należałoby wprowadzić zmiany, żeby osiągnąć cele, o których mówimy - podsumowuje Agnieszka Kozłowska-Rajewicz.

Obowiązujące w Polsce przepisy zapewniają wszystkim pracownikom równość m.in. w zakresie warunków zatrudnienia lub awansowania bez względu na płeć. 

 - Kodeks Pracy nakazuje i wymaga, żeby nie dyskryminować z jakiejkolwiek przyczyny. A więc nie jest w tej chwili w polskim prawie dozwolone, żeby z racji płci komukolwiek różnicować pensję - mówi Agnieszka Kozłowska-Rajewicz.

Kobiety i mężczyźni mają więc prawo do jednakowego wynagrodzenia za tę samą pracę lub pracę o jednakowej wartości. Są to takie obowiązki, których wykonywanie wymaga od pracowników porównywalnych kwalifikacji zawodowych, potwierdzonych stosownymi dokumentami lub doświadczeniem zawodowym, a także porównywalnej odpowiedzialności i wysiłku.

Dotyczy to nie tylko płacy zasadniczej, ale i innych składników wynagrodzenia - premii, dodatków funkcyjnych czy nagród.

 - Mimo istniejącego w prawie zakazu dyskryminacji płacowej nie ma żadnej metody, żadnego narzędzia, które pozwalałoby monitorować różnice płacowe, czyli tak zwaną lukę płacową między pensjami kobiet i mężczyzn - mówi Agnieszka Kozłowska-Rajewicz.

W obecnym stanie prawnym pracownik, wobec którego pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę.

Jednocześnie przepisy Kodeksu Pracy przewidują ochronę pracownika, który domaga się odszkodowania za naruszenie przepisów o równości w zatrudnienia. Pracodawca nie może stosować wobec takiego pracownika jakichkolwiek negatywnych konsekwencji z powodu tego, że dochodzi swoich praw, czyli np. nie może rozwiązać z nim umowy o pracę.

Podobna ochrona przed negatywnymi konsekwencjami przysługuje również osobom, które udzieliły wsparcia pracownikowi dochodzącemu swoich praw, naruszonych na skutek dyskryminacji.

Jak alarmuje Unia Europejska, kobiety w Europie zarabiają średnio 16,4 proc. mniej niż mężczyźni.