REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ewidencja księgowa grantów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aleksander Zawadzki

REKLAMA

Po wejściu Polski w struktury Unii Europejskiej w znaczący sposób wzrosły możliwości finansowania działalności z różnego rodzaju grantów. Można z nich korzystać zarówno bezpośrednio ze środków unijnych, jak i za pośrednictwem krajowych, wyznaczonych do tego instytucji. Do wykorzystania są również granty krajowe. Pojęcie grantu oznacza dotację na określony cel (zwykle artystyczny lub naukowy), którą przyznają twórcom rozmaite instytucje, firmy i czasami osoby prywatne1.

W jednostkach prowadzących rachunkowość na zasadach ogólnych otrzymane granty będą klasyfikowane jako dotacje i wykazywane w pozycji Pozostałe przychody operacyjne rachunku zysków i strat. W przypadku organizacji non profit kwalifikacja taka nie jest już tak jednoznaczna. Należy wziąć tutaj pod uwagę zasadę wyższości treści ekonomicznej operacji gospodarczej nad jej formą prawną. Można się więc zastanawiać, czy tego typu dotację kwalifikować:

l jako zwiększającą fundusz statutowy,

l jako przychody z działalności statutowej,

l jako pozostałe przychody.

Grant nie zwiększa funduszu statutowego

Zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek nieprowadzących działalności gospodarczej źródłem funduszu statutowego mogą być:

l składki członkowskie,

l darowizny,

l spadki i zapisy,

l dochody z własnej działalności.

l dochody z majątku,

l dochody z działalności gospodarczej, jeżeli jest prowadzona,

l dochody z ofiarności publicznej,

l dotacje celowe z budżetu państwa.

Można by więc przyjąć, że grant jako swego rodzaju dotacja celowa może być kwalifikowany jako zwiększenie funduszu statutowego, pod warunkiem umieszczenia odpowiednich zapisów w statucie organizacji. Jednak z uwagi na fakt, iż otrzymywanie grantów nie jest zdarzeniem ciągłym ani okresowym, tego typu kwalifikacja wydaje się niewłaściwa. Ponadto grant przyznawany jest na sfinansowanie konkretnych wydatków i powinien być, zgodnie z zasadą współmierności przychodów i kosztów, zaliczony do przychodów.

Grant jako przychód z działalności statutowej

Zaliczenie grantu do przychodów z działalności statutowej wymaga również odpowiednich zapisów w statucie. Podstawową działalność organizacji określa przede wszystkim ich statut, w którym sprecyzowane są główne cele działalności oraz źródła jej finansowania. Rozpatrując problem przychodów z działalności statutowej, należy mieć przede wszystkim na uwadze zasadę wyższości treści nad formą, która w rachunkowości stanowi podstawę kwalifikacji zdarzeń gospodarczych w ewidencji księgowej. Dokonując ewidencji grantów przyznanych i otrzymanych, należy mieć na uwadze dodatkowo zasadę współmierności przychodów i kosztów, z której organizacje non profit nie są zwolnione. Koszty ponoszone w trakcie realizacji grantu muszą być, zgodnie z zapisami ustawy o rachunkowości2, związane z przychodami dotyczącymi danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty. Ma to szczególnie istotne znaczenie w przypadku grantów długoterminowych, realizowanych przez kilka okresów obrachunkowych. W takim przypadku kwalifikowanie otrzymanych środków do przychodów z działalności statutowej będzie odbywało się z zachowaniem zasady współmierności, czyli adekwatnie do ponoszonych kosztów realizacji grantu. Kontem przejściowym jest tutaj Rozliczenie międzyokresowe przychodów. Konto to zostanie uznane kwotą przyznanego grantu i obciążane kwotami przenoszonymi na konto Przychody z działalności statutowej w momencie poniesienia kosztu realizacji grantu.

Przykład

Organizacja wygrała konkurs na otrzymanie grantu związanego z badaniami zachorowalności na gruźlicę w województwie kujawsko-pomorskim. Kwota przyznanego grantu to 200 000 zł. W związku z tym w 2007 roku miały miejsce następujące operacje gospodarcze:

1. Otrzymano informację o przyznaniu grantu na kwotę 200 000,00 zł.

2. Otrzymano przelewem na rachunek bankowy środki pieniężne pochodzące z grantu.

3. Otrzymano fakturę za materiały niezbędne do przeprowadzenia badań ankietowych na kwotę 10 000,00 zł.

4. Otrzymano fakturę za opracowanie kwestionariusza badań ankietowych dotyczących zachorowalności na 12 200,00 zł.

5. Wypłacono wynagrodzenia ankieterom wykonującym wywiad - 80 000,00 zł.

6. Otrzymano fakturę od firmy usługowej za opracowanie wyników badań ankietowych na 24 400,00 zł.

7. Opłacono przelewem faktury za usługi wykonane w ramach prac związanych z grantem.

Kwalifikację księgową powyższych operacji gospodarczych, z uwzględnieniem zasady memoriału oraz współmierności, przedstawia poniższy schemat.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Operacje 3a, 4a, 5a oraz 6a dotyczą przeniesienia części przychodu, zarachowanego wcześniej jako przychody przyszłych okresów, do przychodów okresu bieżącego. W ten sposób przychody są współmierne kosztom w danym roku obrachunkowym. W przypadku bezpośredniego zakwalifikowania otrzymanego grantu do przychodów jednostka osiągnęłaby z tego tytułu w 2007 roku zysk w kwocie 73 400,00 zł (200 000,00 - 126 600,00), natomiast w następnych latach grant generowałby tylko i wyłącznie stratę.

Dla uproszczenia, w operacji nr 5 pominięto konto „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń”.

Grant jako „pozostały przychód”

Trzeci sposób kwalifikacji otrzymanego grantu będzie miał miejsce w odniesieniu do organizacji, które w swoim statucie nie przewidziały możliwości ich otrzymania. W takim przypadku przyznanie lub otrzymanie grantu będzie kwalifikowane do Pozostałych przychodów. Pozostałe przychody to takie, które nie kwalifikują się do przychodów z działalności statutowej oraz przychodów finansowych. Są one odpowiednikiem pozostałych przychodów operacyjnych określonych przez ustawę o rachunkowości.

Ustawa określa, że pozostałe przychody operacyjne to przychody związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki, a w szczególności przychody związane3:

l z działalnością socjalną,

l ze zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, a także z utrzymywaniem i zbyciem nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych, zaliczanych do inwestycji,

l z rozwiązaniem rezerw, z wyjątkiem rezerw związanych z operacjami finansowymi,

l z odszkodowaniami, karami otrzymanymi przez jednostkę,

l z otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny aktywów, w tym także środków pieniężnych na inne cele niż nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych.

Sposób ewidencji w takim przypadku będzie podobny do przedstawionego w przykładzie. Podobnie zachowana musi być zasada współmierności przychodów i kosztów, co skutkuje koniecznością przenoszenia przychodów z tytułu otrzymania grantów długoterminowych przez konto Rozliczenie międzyokresowe przychodów, które będzie korespondowało z kontem Pozostałe koszty. Należy pamiętać, że w takim przypadku wszelkie koszty ponoszone w związku z realizacją grantu obciążają konto Pozostałe koszty. Schemat ewidencyjny w takim przypadku pokazano poniżej.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Nie ma konieczności międzyokresowego rozliczania otrzymanego grantu, w przypadku gdy jego zakończenie, czyli poniesienie wszystkich kosztów, zamyka się w okresie obrachunkowym, w którym grant został przyznany.

Według mnie zasadne będzie otwarcie w planie kont organizacji osobnych grup kont kosztów dla celów ewidencji kosztów poniesionych w związku z realizacją grantu. Jest to związane z koniecznością okresowego raportowania i sprawozdawania wydatków poniesionych w ramach grantu. W przypadku korzystania przez jednostkę z kilku grantów takie rozwiązanie znacznie ułatwi kontrolę wydatków oraz sporządzanie sprawozdań z realizacji grantu.

Środki z grantu wolne od podatku dochodowego

Problem podatkowy związany z uzyskaniem grantu ogranicza się do odpowiedzi na pytanie: czy środki pochodzące z grantu przeznaczone są na cele określone artykułem 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych? Określa on, że wolne od podatku są dochody podatników, których celem statutowym jest m.in. działalność naukowa, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele. W tym samym artykule w ustępie 1 punkt 6c ustawodawca zwalnia od podatku dochody organizacji pożytku publicznego, o których mowa w przepisach o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie - w części przeznaczonej na działalność statutową, z wyłączeniem działalności gospodarczej. Jest to zasada ogólna zwalniająca dochody organizacji typu „non profit” z opodatkowania dochodów w przypadku przeznaczenia ich na cele wymienione w tym artykule.

W przypadku gdy organizacja prowadzi działalność gospodarczą lub przeznacza środki otrzymane z grantu na cele niewymienione w art. 17 updop, można skorzystać ze zwolnienia przedmiotowego zawartego w art. 17 ust. 1 pkt 23. Określa on, że z opodatkowania podatkiem dochodowym zwolnione są dochody uzyskane przez podatników od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, pochodzące ze środków bezzwrotnej pomocy, w tym także ze środków z programów ramowych badań, rozwoju technicznego i prezentacji Unii Europejskiej i z programów NATO, przyznanych na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z tymi państwami, organizacjami lub instytucjami przez Radę Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej, właściwego ministra lub agencje rządowe; w tym również w przypadkach, gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej na rzecz podmiotów, którym służyć ma ta pomoc.

Dr Aleksander Zawadzki

* * *

Reasumując:

l Grant nie powinien być kwalifikowany jako dotacja celowa zwiększająca fundusz statutowy.

l Grant powinien być zakwalifikowany do przychodów z działalności statutowej lub do pozostałych przychodów.

l Środki pochodzące z grantu są zwolnione z podatku dochodowego.

Podstawy prawne:

l ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

l ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1589

 

1 http://pl.wikipedia.org/wiki/Grant

2 Art. 6 ust. 1 uor.

3 Art. 3 ust. 1 pkt 32.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Naliczanie odsetek za zwłokę a czas trwania kontroli podatkowej, celno-skarbowej lub postępowania podatkowego – zmiany w Ordynacji podatkowej jeszcze w 2025 r.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, która ma m.in. na celu zmobilizowanie organów podatkowych do zakończenia kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia jej wszczęcia. Jeżeli to się nie stanie, to nie będzie można podatnikowi naliczyć odsetek od zaległości podatkowych (odsetek za zwłokę) stwierdzonych w toku kontroli.

Zarządzanie finansami i procesami finansowo-księgowymi w rosnącym przedsiębiorstwie

W dzisiejszej gospodarce efektywne zarządzanie finansami i procesami finansowymi stanowi kluczowy czynnik sukcesu dla rozwijających się przedsiębiorstw. Praktyka biznesowa pokazuje, że sam wzrost obrotów nie zawsze przekłada się na poprawę kondycji finansowej firmy. Nieumiejętnie zarządzany rozwój może prowadzić do paradoksalnej sytuacji, w której zwiększającym się przychodom towarzyszą spadająca rentowność i problemy z płynnością finansową.

Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

REKLAMA

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Prof. Modzelewski wyjaśnia jak to możliwe

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

REKLAMA

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

REKLAMA