REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ewidencja księgowa grantów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aleksander Zawadzki

REKLAMA

Po wejściu Polski w struktury Unii Europejskiej w znaczący sposób wzrosły możliwości finansowania działalności z różnego rodzaju grantów. Można z nich korzystać zarówno bezpośrednio ze środków unijnych, jak i za pośrednictwem krajowych, wyznaczonych do tego instytucji. Do wykorzystania są również granty krajowe. Pojęcie grantu oznacza dotację na określony cel (zwykle artystyczny lub naukowy), którą przyznają twórcom rozmaite instytucje, firmy i czasami osoby prywatne1.

W jednostkach prowadzących rachunkowość na zasadach ogólnych otrzymane granty będą klasyfikowane jako dotacje i wykazywane w pozycji Pozostałe przychody operacyjne rachunku zysków i strat. W przypadku organizacji non profit kwalifikacja taka nie jest już tak jednoznaczna. Należy wziąć tutaj pod uwagę zasadę wyższości treści ekonomicznej operacji gospodarczej nad jej formą prawną. Można się więc zastanawiać, czy tego typu dotację kwalifikować:

l jako zwiększającą fundusz statutowy,

l jako przychody z działalności statutowej,

l jako pozostałe przychody.

Grant nie zwiększa funduszu statutowego

Zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek nieprowadzących działalności gospodarczej źródłem funduszu statutowego mogą być:

l składki członkowskie,

l darowizny,

l spadki i zapisy,

l dochody z własnej działalności.

l dochody z majątku,

l dochody z działalności gospodarczej, jeżeli jest prowadzona,

l dochody z ofiarności publicznej,

l dotacje celowe z budżetu państwa.

Można by więc przyjąć, że grant jako swego rodzaju dotacja celowa może być kwalifikowany jako zwiększenie funduszu statutowego, pod warunkiem umieszczenia odpowiednich zapisów w statucie organizacji. Jednak z uwagi na fakt, iż otrzymywanie grantów nie jest zdarzeniem ciągłym ani okresowym, tego typu kwalifikacja wydaje się niewłaściwa. Ponadto grant przyznawany jest na sfinansowanie konkretnych wydatków i powinien być, zgodnie z zasadą współmierności przychodów i kosztów, zaliczony do przychodów.

Grant jako przychód z działalności statutowej

Zaliczenie grantu do przychodów z działalności statutowej wymaga również odpowiednich zapisów w statucie. Podstawową działalność organizacji określa przede wszystkim ich statut, w którym sprecyzowane są główne cele działalności oraz źródła jej finansowania. Rozpatrując problem przychodów z działalności statutowej, należy mieć przede wszystkim na uwadze zasadę wyższości treści nad formą, która w rachunkowości stanowi podstawę kwalifikacji zdarzeń gospodarczych w ewidencji księgowej. Dokonując ewidencji grantów przyznanych i otrzymanych, należy mieć na uwadze dodatkowo zasadę współmierności przychodów i kosztów, z której organizacje non profit nie są zwolnione. Koszty ponoszone w trakcie realizacji grantu muszą być, zgodnie z zapisami ustawy o rachunkowości2, związane z przychodami dotyczącymi danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty. Ma to szczególnie istotne znaczenie w przypadku grantów długoterminowych, realizowanych przez kilka okresów obrachunkowych. W takim przypadku kwalifikowanie otrzymanych środków do przychodów z działalności statutowej będzie odbywało się z zachowaniem zasady współmierności, czyli adekwatnie do ponoszonych kosztów realizacji grantu. Kontem przejściowym jest tutaj Rozliczenie międzyokresowe przychodów. Konto to zostanie uznane kwotą przyznanego grantu i obciążane kwotami przenoszonymi na konto Przychody z działalności statutowej w momencie poniesienia kosztu realizacji grantu.

Przykład

Organizacja wygrała konkurs na otrzymanie grantu związanego z badaniami zachorowalności na gruźlicę w województwie kujawsko-pomorskim. Kwota przyznanego grantu to 200 000 zł. W związku z tym w 2007 roku miały miejsce następujące operacje gospodarcze:

1. Otrzymano informację o przyznaniu grantu na kwotę 200 000,00 zł.

2. Otrzymano przelewem na rachunek bankowy środki pieniężne pochodzące z grantu.

3. Otrzymano fakturę za materiały niezbędne do przeprowadzenia badań ankietowych na kwotę 10 000,00 zł.

4. Otrzymano fakturę za opracowanie kwestionariusza badań ankietowych dotyczących zachorowalności na 12 200,00 zł.

5. Wypłacono wynagrodzenia ankieterom wykonującym wywiad - 80 000,00 zł.

6. Otrzymano fakturę od firmy usługowej za opracowanie wyników badań ankietowych na 24 400,00 zł.

7. Opłacono przelewem faktury za usługi wykonane w ramach prac związanych z grantem.

Kwalifikację księgową powyższych operacji gospodarczych, z uwzględnieniem zasady memoriału oraz współmierności, przedstawia poniższy schemat.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Operacje 3a, 4a, 5a oraz 6a dotyczą przeniesienia części przychodu, zarachowanego wcześniej jako przychody przyszłych okresów, do przychodów okresu bieżącego. W ten sposób przychody są współmierne kosztom w danym roku obrachunkowym. W przypadku bezpośredniego zakwalifikowania otrzymanego grantu do przychodów jednostka osiągnęłaby z tego tytułu w 2007 roku zysk w kwocie 73 400,00 zł (200 000,00 - 126 600,00), natomiast w następnych latach grant generowałby tylko i wyłącznie stratę.

Dla uproszczenia, w operacji nr 5 pominięto konto „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń”.

Grant jako „pozostały przychód”

Trzeci sposób kwalifikacji otrzymanego grantu będzie miał miejsce w odniesieniu do organizacji, które w swoim statucie nie przewidziały możliwości ich otrzymania. W takim przypadku przyznanie lub otrzymanie grantu będzie kwalifikowane do Pozostałych przychodów. Pozostałe przychody to takie, które nie kwalifikują się do przychodów z działalności statutowej oraz przychodów finansowych. Są one odpowiednikiem pozostałych przychodów operacyjnych określonych przez ustawę o rachunkowości.

Ustawa określa, że pozostałe przychody operacyjne to przychody związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki, a w szczególności przychody związane3:

l z działalnością socjalną,

l ze zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, a także z utrzymywaniem i zbyciem nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych, zaliczanych do inwestycji,

l z rozwiązaniem rezerw, z wyjątkiem rezerw związanych z operacjami finansowymi,

l z odszkodowaniami, karami otrzymanymi przez jednostkę,

l z otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny aktywów, w tym także środków pieniężnych na inne cele niż nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych.

Sposób ewidencji w takim przypadku będzie podobny do przedstawionego w przykładzie. Podobnie zachowana musi być zasada współmierności przychodów i kosztów, co skutkuje koniecznością przenoszenia przychodów z tytułu otrzymania grantów długoterminowych przez konto Rozliczenie międzyokresowe przychodów, które będzie korespondowało z kontem Pozostałe koszty. Należy pamiętać, że w takim przypadku wszelkie koszty ponoszone w związku z realizacją grantu obciążają konto Pozostałe koszty. Schemat ewidencyjny w takim przypadku pokazano poniżej.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Nie ma konieczności międzyokresowego rozliczania otrzymanego grantu, w przypadku gdy jego zakończenie, czyli poniesienie wszystkich kosztów, zamyka się w okresie obrachunkowym, w którym grant został przyznany.

Według mnie zasadne będzie otwarcie w planie kont organizacji osobnych grup kont kosztów dla celów ewidencji kosztów poniesionych w związku z realizacją grantu. Jest to związane z koniecznością okresowego raportowania i sprawozdawania wydatków poniesionych w ramach grantu. W przypadku korzystania przez jednostkę z kilku grantów takie rozwiązanie znacznie ułatwi kontrolę wydatków oraz sporządzanie sprawozdań z realizacji grantu.

Środki z grantu wolne od podatku dochodowego

Problem podatkowy związany z uzyskaniem grantu ogranicza się do odpowiedzi na pytanie: czy środki pochodzące z grantu przeznaczone są na cele określone artykułem 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych? Określa on, że wolne od podatku są dochody podatników, których celem statutowym jest m.in. działalność naukowa, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele. W tym samym artykule w ustępie 1 punkt 6c ustawodawca zwalnia od podatku dochody organizacji pożytku publicznego, o których mowa w przepisach o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie - w części przeznaczonej na działalność statutową, z wyłączeniem działalności gospodarczej. Jest to zasada ogólna zwalniająca dochody organizacji typu „non profit” z opodatkowania dochodów w przypadku przeznaczenia ich na cele wymienione w tym artykule.

W przypadku gdy organizacja prowadzi działalność gospodarczą lub przeznacza środki otrzymane z grantu na cele niewymienione w art. 17 updop, można skorzystać ze zwolnienia przedmiotowego zawartego w art. 17 ust. 1 pkt 23. Określa on, że z opodatkowania podatkiem dochodowym zwolnione są dochody uzyskane przez podatników od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, pochodzące ze środków bezzwrotnej pomocy, w tym także ze środków z programów ramowych badań, rozwoju technicznego i prezentacji Unii Europejskiej i z programów NATO, przyznanych na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z tymi państwami, organizacjami lub instytucjami przez Radę Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej, właściwego ministra lub agencje rządowe; w tym również w przypadkach, gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej na rzecz podmiotów, którym służyć ma ta pomoc.

Dr Aleksander Zawadzki

* * *

Reasumując:

l Grant nie powinien być kwalifikowany jako dotacja celowa zwiększająca fundusz statutowy.

l Grant powinien być zakwalifikowany do przychodów z działalności statutowej lub do pozostałych przychodów.

l Środki pochodzące z grantu są zwolnione z podatku dochodowego.

Podstawy prawne:

l ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

l ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1589

 

1 http://pl.wikipedia.org/wiki/Grant

2 Art. 6 ust. 1 uor.

3 Art. 3 ust. 1 pkt 32.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dobra wiadomość dla rolników! Prezydent podpisał ustawę o przechowywaniu nawozów naturalnych – zmiany wejdą w życie błyskawicznie

Prezydent RP podpisał ustawę przygotowaną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, która wprowadza istotne zmiany dla rolników w zakresie przechowywania nawozów naturalnych. Nowe przepisy wydłużają terminy dostosowania gospodarstw, upraszczają procedury budowlane i zapewniają dodatkowe wsparcie administracyjne.

Pracujący studenci, a ubezpieczenie w ZUS. Umowy o pracę, o dzieło i zlecenia - składki i świadczenia

Nie tylko latem wielu studentów podejmuje pracę, na podstawie kilku rodzajów umów. Różnią się one obowiązkiem odprowadzania składek a co za tym idzie, również prawem do świadczeń. Wyjaśniamy jakie umowy są podpisywane i jak są oskładkowane.

Rekord: Ponad 1,24 mln cudzoziemców pracuje legalnie w Polsce i płaci składki do ZUS

Na koniec I półrocza 2025 r. liczba cudzoziemców legalnie pracujących i objętych ubezpieczeniami społecznymi w ZUS przekroczyła 1,24 mln osób. W województwie kujawsko-pomorskim było ich ponad 48,3 tys.W porównaniu z końcem 2024 roku wzrost odnotowano zarówno w skali kraju, jak i w regionie - informuje Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.

Działalność nierejestrowana w 2025 roku - własny biznes bez składek ZUS i formalności [limit]. Kiedy rejestracja firmy jest już konieczna i jak to zrobić?

Rozpoczęcie działalności gospodarczej w Polsce może wydawać się skomplikowane – zwłaszcza dla osób, które dopiero testują swój pomysł na biznes. Dlatego działalność nierejestrowana (zwana też nieewidencjonowaną) to atrakcyjna forma dla początkujących przedsiębiorców. Jednak wraz z rozwojem działalności pojawia się pytanie: czy to już czas, by przejść na zarejestrowaną firmę? Przedstawiamy, kiedy warto podjąć ten krok, jakie są jego konsekwencje oraz jak się do tego przygotować.

REKLAMA

Ukryte zyski w estońskim CIT – co to jest i dlaczego warto uważać?

Estoński CIT, czyli ryczałt od dochodów spółek, to atrakcyjna forma opodatkowania, która pozwala na odroczenie podatku dochodowego do momentu faktycznej dystrybucji zysków. Jednak korzystając z tej formy opodatkowania, przedsiębiorcy muszą być szczególnie czujni na pojęcie ukrytych zysków, które mogą skutkować nieoczekiwanym opodatkowaniem.

Dramatyczne dane o wypadkach rolniczych w 2025 r. KRUS stawia na profilaktykę i zdrowie rolników

Dane za pierwsze półrocze 2025 roku pokazują, że w rolnictwie wciąż dochodzi do tysięcy wypadków przy pracy – odnotowano ponad 4,4 tys. zdarzeń, w których zginęło 26 osób. KRUS podkreśla, że profilaktyka i dbanie o zdrowie rolników stają się priorytetem, aby zmniejszyć ryzyko i poprawić bezpieczeństwo w pracy na wsi.

Rewolucja w opłacie cukrowej w Polsce! Nowe prawo wprowadza radykalne zmiany

Jest projekt ustawy o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw, który zakłada kompleksową nowelizację przepisów dotyczących tzw. opłaty cukrowej oraz uproszczenie systemu jej poboru. Celem zmian jest zwiększenie skuteczności działań prozdrowotnych oraz eliminacja dotychczasowych problemów interpretacyjnych i ograniczeń prawnych.

Wspólne KPI w usługach BPO - praktyczne podejście do optymalizacji procesów

Efektywne zarządzanie projektami BPO wymaga jasnych wskaźników efektywności, które pozwalają na obiektywną ocenę realizowanych procesów. Coraz więcej firm decyduje się na wdrożenie wspólnych KPI, realizowanych równolegle przez dostawcę usług i klienta. Takie podejście, oparte na pomiarze czasu pracy i dodatkowych metryk, umożliwia lepsze zrozumienie procesów i ich systematyczne doskonalenie.

REKLAMA

Prezydencka propozycja zerowego PIT-u dla rodzin z dwójką dzieci dzieli opinię publiczną

Propozycja prezydenta Karola Nawrockiego wprowadzenia zerowego PIT-u dla rodzin z dwójką dzieci i dochodem do 140 tys. zł budzi wyraźne podziały w społeczeństwie. Według sondażu, popiera ją 47,5 proc. ankietowanych, a przeciwko jest 47,9 proc., reszta nie ma zdania.

Zmiana limitów amortyzacji samochodów i kosztów leasingu od 2026 r. Jak ochronić swoje rozliczenia? Niekoniecznie przez zakupy do końca grudnia 2025 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zmniejszy się o 1/3 limit wartości amortyzacji dla większości samochodów osobowych – z 150 tys. zł do 100 tys. zł. Przepisy co ciekawe nie są nowe, bo pochodzą z końca 2021 r., ale wchodzą w życie dopiero za kilka miesięcy i dlatego znowu zrobiło się o nich głośno. Te kilka miesięcy to także ostatni dzwonek, aby zapobiec negatywnym konsekwencjom tych zmian.

REKLAMA