REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ewidencja i rozliczenie kradzieży środka trwałego

Anna Dyczkowska

REKLAMA

Problem utraty rzeczowych składników majątku trwałego w wyniku kradzieży jest wpisany w ryzyko działalności gospodarczej. Najczęściej giną środki transportu, wyposażenie biur, maszyny produkcyjne bądź ich części składowe, elementy składowe obiektów inżynieryjnych, elementy środków trwałych w budowie. Każda kradzież środka trwałego musi znaleźć odzwierciedlenie w księgach rachunkowych jednostki.

 

Nie ma jednolitego sposobu ewidencji tego typu zdarzeń. Aby prawidłowo rozliczyć w księgach rachunkowych kradzież środka trwałego, należy wziąć pod uwagę następujące kwestie:

- czy środek trwały jest oddany do użytkowania, czy jest środkiem trwałym w budowie,

- czy skradziono cały obiekt, czy tylko jego część,

- czy ustalono osobę winną lub sprawcę kradzieży,

- czy środek trwały był objęty ochroną ubezpieczeniową,

- czy stratę spowodowaną kradzieżą można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów (aspekt podatkowy).

W przypadku zaistnienia takiego zdarzenia zwykle podejmowana jest próba odzyskania utraconych aktywów oraz ustalenia okoliczności zdarzenia i osób odpowiedzialnych. Dlatego nawet jeżeli fakt kradzieży stwierdza protokół wewnętrzny - w dokumentacji firmy powinien znaleźć się protokół policji. Standardowym dokumentem służącym do wyprowadzenia środka trwałego z ewidencji jest dokument LT (głównie ze względów technicznych). Kluczowe dla sprawy w przypadku utraty składników majątku są jednak protokoły.

Tabela 1. Sposób wyprowadzenia utraconego majątku z ewidencji

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jeżeli w wyniku przeprowadzonego dochodzenia ustalono osoby winne utracie majątku, wówczas powstałą stratą obciąża się te osoby, zazwyczaj jednak strata zwiększa koszty działalności.

Niezawinione straty w majątku trwałym spowodowane kradzieżami - jako związane z ryzykiem ogólnym prowadzenia działalności - zalicza się do pozostałych kosztów operacyjnych. Nie należy natomiast tego typu stratami, ze względu na częstotliwość ich występowania, obciążać strat nadzwyczajnych. Ewentualne odszkodowania uzyskane od ubezpieczyciela lub sprawcy zwiększają pozostałe przychody operacyjne. Wynika to wprost z definicji pozostałych kosztów i przychodów operacyjnych, zawartej w art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. f) ustawy o rachunkowości.

W przypadku gdy w wyniku kradzieży utracona zostaje tylko część składowa środka trwałego (w efekcie czego środek trwały musi być czasowo wyłączony z eksploatacji), najwłaściwsze będzie dokonanie odpisu aktualizującego na 100% wartości netto.

Tabela 2. Przykładowe księgowania rozliczenia straty w zależności od ustaleń stanu faktycznego

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Odrębną kwestią jest możliwość zaliczenia wartości utraconych środków trwałych do kosztów uzyskania przychodu oraz kwestia rozliczenia VAT naliczonego przy zakupie.

Co do zasady niedobory nie są czynnością podlegającą VAT, co potwierdzają liczne interpretacje urzędów skarbowych. Nie ma też podstaw do korygowania VAT naliczonego przy zakupie.

Przykładowo stanowisko Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Skarbowego, wyrażone w postanowieniu nr ZD-1/443-35-12/07 z 27 lutego 2007 r., brzmi:

(...) powstanie niedoboru następuje po dokonaniu zakupu towaru będącego przedmiotem straty (pomniejszenia majątku podatnika). Natomiast ustawa o podatku od towarów i usług uzależnia prawo do odliczenia od faktycznego poniesienia wydatku na zakup związany z prowadzeniem danego rodzaju działalności. Tak więc dla rozliczenia VAT ważne jest, by wydatki były związane z prowadzoną działalnością i zostały faktycznie poniesione. Istotne jest też, czy w momencie nabycia tychże towarów (a nie po ich nabyciu) przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uniemożliwiały zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów. Zatem jeżeli na moment zakupu brak jest podstaw do kwestionowania wydatku jako kosztu uzyskania przychodu, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, to brak jest podstaw do wyłączenia prawa do odliczenia przez podatnika, związanego z zakupem, podatku naliczonego, o którym mowa w art. 88 ust. 1 ustawy o VAT. Nie ma zatem w przedmiotowym stanie faktycznym podstaw do korygowania podatku naliczonego od powstałego niedoboru.

Na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 23 updof) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

- pkt 5 - strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych,

- pkt 50 (updop) i 48 (updof) - strat powstałych w wyniku utraty samochodów, jeżeli samochody te nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym.

Zapisy te wskazują więc na to, że wszystkie pozostałe straty mogą być wprost zaliczone do kosztów podatkowych. Jednak w praktyce stanowisko organów podatkowych bywa bardziej rygorystyczne. Jeżeli zatem mamy do czynienia z niezawinioną utratą samochodów objętych ubezpieczeniem dobrowolnym oraz z utratą pozostałego majątku trwałego - nie ma problemu z zaliczeniem powstałych strat do kosztów uzyskania przychodów.

W przypadku zaś szkody zawinionej może wystąpić taki problem. Stanowisko urzędów podatkowych nie jest w tym zakresie jednolite. Co więcej, przeważa linia niekorzystna dla podatnika.

Jako przykład publikujemy fragment postanowienia Urzędu Skarbowego Poznań-Grunwald, nr AD/I/M/415/2/2006, z 18 lipca 2006 r.:

(...) należy zaznaczyć, że aby kradzież środków zaliczyć w straty stanowiące koszt uzyskania przychodu, poszkodowany musi udowodnić, że w danym przypadku mamy do czynienia ze zdarzeniem losowym, rozumianym jako zdarzenie nieprzewidywalne i nie do uniknięcia. Nie można jednak uznać za koszt uzyskania przychodu strat w środkach trwałych w sytuacji, gdy zostanie udowodnione, że środki te nie były zabezpieczone w sposób należyty.

W przypadku czasowego wyłączenia środka trwałego z użytkowania, w związku z kradzieżą części składowej, do kosztów podatkowych zalicza się wydatki na doprowadzenie środka trwałego do stanu używalności. Dokonany odpis nie stanowi kosztu podatkowego.

- art. 88 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 192, poz. 1382

- art. 16 ust. 1 pkt 5 i 50 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238

- art. 23 ust. 1 pkt 5 i 48 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 192, poz. 1378

- art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540


Anna Dyczkowska

księgowa z licencją MF

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Duże zmiany w ordynacji podatkowej od 2026 r. Przedawnienie, zapłata podatku, zwrot nadpłaty, MDR. Ponad 50 różnych zmian w projekcie nowelizacji

W dniu 28 marca 2025 r. opublikowany został projekt bardzo obszernej nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilkunastu innych ustaw. Zmiany są bardzo liczne i mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r. Ministerstwo Finansów informuje, że celem tej nowelizacji jest poprawa relacji między podatnikami i organami podatkowymi, zwiększenie efektywności działania organów podatkowych oraz doprecyzowanie przepisów, których stosowanie budzi wątpliwości. Zobaczmy jakie zmiany czekają podatników od początku przyszłego roku.

Obowiązkowe e-Doręczenia od 1 kwietnia 2025 r. dla firm zarejestrowanych w KRS. Jak założyć skrzynkę i aktywować Adres do Doręczeń Elektronicznych (ADE)

W komunikacie z 27 marca 2025 r. Poczta Polska przypomina o nadchodzącym terminie: 1 kwietnia 2025 r., kiedy to obowiązek korzystania z systemu e-Doręczeń zostanie rozszerzony na przedsiębiorstwa zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym przed początkiem bieżącego roku.

Ekologiczne opakowania w e-handlu - ogromne wyzwanie dla logistyki

Europejski klient e-commerce ma sprzeczne oczekiwania wobec opakowań, w których dostarczane są jego zamówienia. Domaga się ekologicznych rozwiązań, ale rzadko zrezygnuje z zakupu, jeśli nie otrzyma alternatywy zrównoważonej klimatycznie. Nie chce też płacić za spełnienie postulatów środowiskowych, a długa lista rozbieżności generuje ogromne wyzwania po stronie sprzedawców i logistyki. Ekologiczna rewolucja nie jest tania, dodatkowo nowe unijne przepisy wymuszają daleko idące zmiany w procesie realizacji zamówień.

Praca w KAS - rekrutacja 2025. Gdzie szukać ogłoszeń?

Praca w KAS a rekrutacja w 2025 roku. Jakie zadania ma Krajowa Administracja Państwowa? Kto może pracować w KAS? Gdzie szukać ogłoszeń? Jakie są wymagania są w trakcie rekrutacji w 2025 roku?

REKLAMA

Roczne zeznanie podatkowe CIT tylko do 31 marca. Jak złożyć CIT-8

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa przypominają, że 31 marca 2025 r. upływa termin złożenia zeznania CIT-8 za 2024 rok dla tych podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. CIT-8 można złożyć także elektronicznie w serwisie e-Urząd Skarbowy bez konieczności posiadania podpisu kwalifikowanego.

PKPiR 2026: będzie 15 poważnych zmian i nowe rozporządzenie od 1 stycznia. Terminy wpisów, dodatkowe kolumny do KSeF, dowody księgowe i inne nowości

Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (pkpir). Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Sprawdziliśmy co się zmieni w zasadach prowadzenia pkpir w porównaniu do obecnego stanu prawnego.

Odpisy amortyzacyjne spółek nieruchomościowych

Najnowsze orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) przynoszą istotne zmiany dla spółek nieruchomościowych w zakresie możliwości rozpoznawania odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych. W styczniu tego roku NSA w kilku wyrokach (sygn. II FSK 788/23, II FSK 789/23, II FSK 987/23, II FSK 1086/23, II FSK 1652/23) potwierdził korzystne dla podatników stanowisko wojewódzkich sądów administracyjnych (WSA).

CIT estoński a optymalizacja podatkowa. Czy to się opłaca?

Przedsiębiorcy coraz częściej poszukują skutecznych sposobów na obniżenie obciążeń podatkowych. Jednym z rozwiązań, które zyskuje na popularności, jest estoński CIT. Czy rzeczywiście ta forma opodatkowania przynosi realne korzyści? Przyjrzyjmy się, na czym polega ten model, kto może z niego skorzystać i jakie są jego zalety oraz wady dla polskich przedsiębiorstw.

REKLAMA

Składka zdrowotna w 2026 roku – będzie ewolucja czy rewolucja?

Planowane na 2026 rok zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców stanowią jeden z najbardziej dyskutowanych tematów w sferze podatkowej, mimo iż sama składka podatkiem nie jest. Tak jak każda kwestia dotycząca finansów osobistych a równocześnie publicznych, wywołuje liczne pytania zarówno wśród prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, jak i wśród polityków, gdzie widoczne są wyraźne podziały.

Podatnik już nie będzie karany za przypadkowe błędy, nie będzie udowadniał niewinności

Szef rządu Donald Tusk poinformował, że za niecelowe, przypadkowe błędy nie będzie się już karać podatnika. Teraz to urząd skarbowy będzie musiał udowadniać jak jest.

REKLAMA