REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Opłaty związane z gruntem a VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Piotr Jurczuk

REKLAMA

Kwestia opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży działek budowlanych, które wcześniej zostały nabyte w drodze spadku lub darowizny i nie były przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej, jest kwestią bardzo sporną. W naszym artykule zaprezentujemy stanowiska organów podatkowych oraz sądów administracyjnych w tym zakresie


Wskażemy również, w jaki sposób należy ustalać podstawę opodatkowania gruntów zabudowanych oraz jaką stawkę stosuje się przy ich dostawie.

1. Opodatkowanie podatkiem VAT sprzedaży działek budowlanych

Jan Kowalski nie prowadzi działalności gospodarczej. W ciągu kilku miesięcy sprzedał cztery działki budowlane, które 10 lat temu odziedziczył w spadku po rodzicach. Czy transakcje sprzedaży działek należy opodatkować podatkiem VAT?

Sprzedaż majątku osobistego - brak działalności handlowej

Nie. Nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży. Sprzedaż, nawet kilkukrotna, przedmiotów z majątku prywatnego osoby fizycznej, które nie są związane z działalnością gospodarczą oraz nie były nabyte w celu ich odsprzedaży, nie ma charakteru handlowego podlegającego opodatkowaniu VAT (tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu).

Przedmiotowe zagadnienie jest niezmiernie sporne, gdyż organy podatkowe w większości przypadków twierdzą, że opisana w pytaniu sytuacja powoduje, że sprzedawca staje się podatnikiem podatku VAT i jest obowiązany do odprowadzenia podatku VAT. Takie stanowisko potwierdza również Ministerstwo Finansów.

Na dodatek, sporu tego nie rozstrzyga również w sposób jednoznaczny orzecznictwo sądów administracyjnych, gdyż możemy spotkać się z orzeczeniami, które potwierdzają stanowisko przedstawione w odpowiedzi, ale są również wyroki wskazujące na zupełnie odmienną interpretację.

Poza tym skład siedmiu sędziów, rozpatrując przedmiotowe zagadnienie, umorzył postępowanie argumentując, iż sytuacje sprzedaży działek są na tyle różne, że każda sytuacja jest inna i powinna być rozpatrywana w sposób indywidualny. Jednocześnie umorzył postępowanie i tym samym odmówił podjęcia uchwały.

W przekonaniu autora właściwy jest pogląd wyrażony przez WSA we Wrocławiu, który stwierdził, iż nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży. Sprzedaż, nawet kilkukrotna, przedmiotów z majątku prywatnego osoby fizycznej, które nie są związane z działalnością gospodarczą oraz nie były nabyte w celu ich odsprzedaży, nie ma charakteru handlowego podlegającego opodatkowaniu VAT.

Z drugiej strony należy wskazać, iż stojąc na takim stanowisku, trzeba się liczyć z koniecznością prowadzenia sporu z organami podatkowymi. Najbezpieczniejszym sposobem dochodzenia swoich racji jest niewątpliwie zapłacenie podatku VAT od takiej transakcji, a następnie wystąpienie o stwierdzenie nadpłaty. To uchroni sprzedawcę od konieczności uiszczenia ewentualnych odsetek od zaległości podatkowych.

2. Opłaty z tytułu użytkowania wieczystego

Czy od opłaty za użytkowanie wieczyste ustanowione przed 1 stycznia 2004 r. należy uiszczać podatek VAT?

Brak opodatkowania w VAT

Nie. Ustanowienie użytkowania wieczystego przed 1 maja 2004 r. nie stanowiło ani opodatkowanej dostawy towarów, ani świadczenia usług (nie podlegało pod przepisy ustawy o VAT).

Użytkowanie wieczyste gruntów ustanowione przed 1 maja 2004 r. nie podlega w ogóle VAT. Ta kwestia została jednoznacznie rozstrzygnięta uchwałą siedmiu sędziów NSA z dnia 8 stycznia 2007.

Sąd stwierdził, iż opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego gruntów, ustanowionego przed dniem 1 maja 2004 r., czyli wtedy, gdy taka czynność nie podlegała podatkowi od towarów i usług, po wejściu w życie ustawy o VAT, ani nie zawiera w sobie należnego podatku, ani też nie powinna być powiększona o taki podatek na podstawie przepisów tej ustawy.

WAŻNE

Możliwość korzystania przez użytkownika wieczystego z gruntu, z wyłączeniem innych osób, i możliwość rozporządzania przez niego swoim prawem na wzór uprawnień właściciela przez długi czas trwania użytkowania wieczystego oznacza, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania tym gruntem jak właściciel, czyli dostawę gruntów, która nie była objęta opodatkowaniem podatkiem VAT przed dniem 1 maja 2004 r.

3. Jaką stawką należy opodatkować dostawę gruntu

Firma Helios spółka z o.o. sprzedała działkę budowlaną, na której posadowiony jest budynek, który może korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Jaką stawką opodatkować tę transakcję?

Zwolnienie z VAT

Sprzedaż budynku razem z gruntem będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT.

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Oznacza to, że grunt przejmuje stawkę podatku, jaka obowiązuje w stosunku do sprzedawanego budynku (budowli).

Jeżeli budynek znajdujący się na gruncie korzysta ze zwolnienia, wówczas również grunt będzie zwolniony z VAT.

Towar używany

Zgodnie z ustawą o VAT towarem używanym jest obiekt budowlany (budynek mieszkalny lub niemieszkalny albo budowla, czyli obiekt inżynierii lądowej lub wodnej), w stosunku do którego:

1) od końca roku, w którym zakończono jego budowę, minęło co najmniej 5 lat, a także

2) w chwili zakupu nabywcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Dodatkowo, aby móc zastosować zwolnienie z VAT dostawy używanych budynków i budowli lub ich części, należy mieć na względzie warunek określony w art. 43 ust. 6 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, zwolnienie z VAT nie ma zastosowania, jeżeli przed wprowadzeniem ich do ewidencji środków trwałych lub w trakcie użytkowania wydatki (uprawniające do odliczania naliczonego podatku VAT) poniesione przez podatnika na jego ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Jednak, nawet jeśli przed wprowadzeniem tego budynku do ewidencji środków trwałych lub w trakcie jego użytkowania wydatki poniesione przez podatnika na jego ulepszenie stanowiły co najmniej 30% jego wartości początkowej i podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych wydatków, ale użytkował ten budynek w okresie dłuższym niż 5 lat w celu wykonywania czynności opodatkowanych - zwolnienie dostawy z VAT znajdzie tu zastosowanie.

WAŻNE

Zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu, w przypadku dostawy używanych budynków (budowli) trwale z gruntem związanych albo części takich budynków (budowli), jeżeli obiekty te albo ich części są zwolnione od podatku lub opodatkowane stawką podatku w wysokości 0%, jest zwolnione od VAT.

Jeśli jednak budynek będzie spełniał warunki do uznania go za towar używany, a tym samym będzie objęty zwolnieniem od VAT, to zbycie samego gruntu (prawa wieczystego użytkowania gruntu), z którym budynek ten jest integralnie i na trwale związany, także będzie od podatku VAT zwolnione.

Należy pamiętać, że sprzedaż gruntów niezabudowanych może być opodatkowana 22-proc. stawką VAT - jeżeli przedmiotem sprzedaży jest teren budowlany lub przeznaczony pod zabudowę. Może być też zwolniona od VAT, jeżeli przedmiotem sprzedaży jest inny grunt (np. rolny).

WAŻNE

Tereny niezabudowane inne niż tereny budowlane i tereny przeznaczone pod zabudowę zwolnione są z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Plan zagospodarowania przestrzennego

O przeznaczeniu gruntów niezabudowanych rozstrzyga plan zagospodarowania przestrzennego danego obszaru, a jeżeli takowego planu nie ma, należy oprzeć się o zapisy zawarte w ewidencji gruntów. Dokumentem stwierdzającym przeznaczenie terenu może być również studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Ustalenia studium są wiążące dla organów gminy przy sporządzaniu planów miejscowych.


PODSTAWA PRAWNA

- ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.)


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Webinar: Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego” poprowadzi Tomasz Rzepa, doradca podatkowy, ekspert INFORAKADEMII. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi. Uczestnicy webinaru dowiedzą się, jak wygląda proces przekształcenia JDG w spółkę z perspektywy biura rachunkowego, ze wskazaniem kluczowych wyzwań, problemów oraz szans, jakie z tego faktu wynikają.

Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

Czy zawód księgowego powinien być certyfikowany? Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany

Od 2014 roku w Polsce nie można już uzyskać certyfikatu księgowego wydanego przez Ministra Finansów. W wyniku przeprowadzonej wówczas deregulacji zawód księgowego został formalnie otwarty – obecnie nie wymaga żadnych licencji ani zezwoleń państwowych. Choć miało to na celu ułatwienie dostępu do zawodu, skutki tej zmiany do dziś budzą mieszane opinie w branży. Temat ten nie jest również obojętny dla Ministerstwa Finansów.

REKLAMA

Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. upływa ważny termin dla przedsiębiorców. Zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej tylko po złożeniu wniosku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

ZUS odbiera zasiłki chorobowe za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

REKLAMA

PKWiU 2025 - nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług jeszcze w 2025 roku

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015. Od kiedy?

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

REKLAMA