REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak opracować regulamin audytu wewnętrznego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Izabela Szczepankiewicz Elżbieta
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Regulamin audytu wewnętrznego jest podstawowym wewnętrznym dokumentem firmy zatrudniającej audytora wewnętrznego. Określa szczegółowe zasady funkcjonowania audytu wewnętrznego w firmie. Poniżej zamieszczamy przykładowy wzór regulaminu dla stanowiska jednoosobowego wraz z instrukcją jego sporządzenia. Jeśli wielkość, struktura i charakter firmy wymagają, by komórka audytu wewnętrznego była działem wielostanowiskowym, należy pamiętać o umieszczeniu w regulaminie zadań poszczególnych pracowników i kierownika działu.

Regulamin powinien szczegółowo określać cele i zasady funkcjonowania audytu wewnętrznego w firmie. Powinien zawierać uprawnienia, obowiązki i zakres odpowiedzialności audytora wewnętrznego, ściśle ustalając jego status w firmie. Powinien wyraźnie podkreślać niezależność komórki audytu wewnętrznego oraz zawierać zapis, że działalności audytorów nie wolno ograniczać w trakcie wykonywania obowiązków.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Regulamin powinien również jednoznacznie określać relacje między audytorami wewnętrznymi a prezesem firmy, kierownictwem audytowanych komórek i jednostek organizacyjnych oraz biegłymi rewidentami i kontrolerami zewnętrznymi (np. z NIK, ZUS czy urzędów skarbowych).

Powinien wymieniać także sytuacje, warunki i okoliczności, w których komórka audytu wewnętrznego będzie mogła świadczyć usługi o charakterze konsultingu lub doradztwa albo wykonywać inne specjalne zadania.

REKLAMA

Określone w regulaminie audytu zasady zarządzania działalnością komórki audytu wewnętrznego służą sprawnemu funkcjonowaniu audytu i podnoszeniu jakości jego działania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W regulaminie należy określić co najmniej:

• ogólne cele i zasady audytu wewnętrznego w firmie,

• prawa i obowiązki audytora wewnętrznego,

• niezależność audytora wewnętrznego,

• zakres audytu wewnętrznego,

• zasady sprawozdawczości,

• koordynację działalności komórki audytu wewnętrznego (w przypadku komórki wieloosobowej),

• relacje z innymi instytucjami kontrolnymi.

Rola audytu wewnętrznego polega na wykrywaniu i oszacowaniu potencjalnego ryzyka, mogącego się pojawiać w ramach działalności firmy, a także na badaniu i ocenianiu adekwatności, skuteczności i efektywności systemów kontroli wewnętrznej, mających na celu ograniczanie takiego ryzyka. Dlatego w regulaminie audytor wewnętrzny powinien wprost zostać uprawniony do przeprowadzania audytu wewnętrznego we wszystkich obszarach działalności jednostki. Powinien mieć też zagwarantowane prawo dostępu do wszelkich dokumentów i materiałów, do wszystkich pracowników oraz wszelkich innych źródeł informacji potrzebnych do przeprowadzenia audytu wewnętrznego - oczywiście z zachowaniem poufności informacji. Powinien mieć zagwarantowane prawo dostępu do pomieszczeń jednostki (komórki) audytowanej, prawo żądania od kierowników i pracowników komórek organizacyjnych informacji oraz wyjaśnień w celu zapewnienia właściwego i efektywnego prowadzenia audytu wewnętrznego. Audytor wewnętrzny powinien dysponować pełną swobodą w zakresie identyfikacji obszarów ryzyka.

UWAGA!

Audytor wewnętrzny może z własnej inicjatywy składać wnioski mające na celu usprawnienie funkcjonowania jednostki.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Niezależność audytora wewnętrznego wynika z Międzynarodowych Standardów Profesjonalnej Praktyki Audytu Wewnętrznego. Polega ona na tym, że audytor podlega bezpośrednio kierownikowi/prezesowi firmy lub radzie nadzorczej, jest niezależny w wykonywaniu swoich zadań oraz postępuje zgodnie z przepisami prawa, standardami audytu, kodeksem etyki audytora wewnętrznego i z uznaną praktyką audytu wewnętrznego.

W regulaminie zakres audytu wewnętrznego można określić następująco: audyt wewnętrzny obejmuje badanie i ocenę adekwatności, skuteczności i efektywności systemu kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem oraz kierowania firmą, a w szczególności:

• przegląd ustanowionych mechanizmów kontroli wewnętrznej oraz wiarygodności i rzetelności informacji operacyjnych, zarządczych i finansowych;

• ocenę procedur i praktyki sporządzania, klasyfikowania i przedstawiania informacji finansowej;

• ocenę przestrzegania przepisów prawa, regulacji wewnętrznych firmy oraz programów, strategii i standardów ustanowionych przez właściwe organy firmy;

• ocenę zabezpieczenia mienia firmy;

• ocenę efektywności i gospodarności wykorzystania zasobów firmy;

• przegląd programów i projektów firmy w celu ustalenia zgodności z planowanymi wynikami i celami;

• ocenę dostosowania działań firmy do zaleceń poprzednich audytów lub kontroli.

Tu trzeba wspomnieć, że audyt wewnętrzny wykonuje także czynności doradcze mające na celu usprawnianie funkcjonowania firmy. Audytor wewnętrzny sporządza sprawozdanie z przeprowadzenia audytu wewnętrznego, w którym przedstawia - w sposób jasny, rzetelny i zwięzły - ustalenia i zalecenia poczynione w trakcie audytu wewnętrznego. Przed zwołaniem narady zamykającej audytor wewnętrzny może przekazać projekt sprawozdania kierownikowi komórki, w której jest przeprowadzany audyt wewnętrzny.

Zazwyczaj w terminie do końca marca każdego roku audytor ma obowiązek przedstawić prezesowi firmy sprawozdanie z wykonania planu audytu za rok poprzedni.

W regulaminie audytu należy zawrzeć także wytyczne dotyczące koordynacji działalności komórki audytu wewnętrznego. Wieloosobową komórką audytu w firmie kieruje kierownik. Kierownik komórki audytu reprezentuje komórkę audytu wewnętrznego wobec prezesa, organów i pracowników firmy, a także wobec osób niebędących pracownikami firmy (np. biegłego rewidenta).

Zadania kierownika są decydujące dla koordynacji pracy całego działu i jego współpracy z kierownictwem jednostki, dlatego w regulaminie należy zawrzeć co najmniej zapisy mówiące o tym, że kierownik komórki audytu wewnętrznego jest odpowiedzialny za:

• rzetelne i profesjonalne wykonanie zadań audytowych przewidzianych w planie audytu, jak również zadań pozaplanowych,

• efektywną koordynację działalności komórki audytu wewnętrznego, zgodnie ze standardami audytu wewnętrznego, Kodeksem etyki i uznaną praktyką,

• zapewnienie, że komórka audytu wewnętrznego nie ponosi bezpośredniej odpowiedzialności za działania podlegające audytowi ani ich nie nadzoruje,

• opracowanie, na podstawie wyników analizy ryzyka, długoterminowego (strategicznego) planu audytu obejmującego wszystkie obszary działania jednostki,

• opracowanie rocznego (operacyjnego) planu audytu na podstawie wyników analizy ryzyka,

• opracowanie planu rekrutacji i doskonalenia zawodowego podległych mu pracowników.

UWAGA!

Należy pamiętać, że zgodnie ze standardami audytu wewnętrznego kierownik komórki audytu wewnętrznego musi być niezależny w zakresie planowania pracy komórki, przeprowadzania audytu wewnętrznego i składania sprawozdań.

Jak wcześniej wspomniano, regulamin audytu wewnętrznego powinien jasno precyzować relacje z innymi instytucjami kontrolnymi. Kierownik komórki audytu wewnętrznego powinien brać pod uwagę - jeśli jest to możliwe - plan czynności kontrolnych i sprawdzających wykonywanych przez inne instytucje kontrolne, tak aby uniknąć niepotrzebnego nakładania się kontroli i audytów.

Trzeba pamiętać, że kierownik komórki audytu wewnętrznego powinien porozumiewać się z innymi instytucjami kontrolnymi za pośrednictwem lub w porozumieniu z prezesem firmy. Dokumentacja z przeprowadzania audytu wewnętrznego, w tym sprawozdania i notatki z czynności sprawdzających, powinna być udostępniana innym instytucjom kontrolnym za pośrednictwem prezesa firmy.

Poniżej zamieszczamy wzór przykładowego regulaminu audytu wewnętrznego. Przykład regulaminu został opracowany dla jednoosobowej komórki audytu wewnętrznego w firmie. Należy pamiętać, że w przypadku komórki wieloosobowej w karcie audytu trzeba określić odpowiednio uprawnienia, obowiązki i zadania kierownika komórki audytu.

Wzór

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

dr Elżbieta Izabela Szczepankiewicz

audytor wewnętrzny, wykładowca WSHiR w Poznaniu

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF w 2026 r. Jak powinny być wystawiane?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

REKLAMA

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

REKLAMA

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

REKLAMA