REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć dostawę towarów dokonywaną pomiędzy podmiotami powiązanymi rodzinnie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wioletta Bukowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Prowadzę sklep z wyrobami tekstylnymi. Jego głównym dostawcą jest spółka z o.o. zajmująca się importem chińskiej odzieży i obuwia. Jedynym udziałowcem tego podmiotu i jednocześnie prezesem zarządu jest mój brat. Czasami zdarza się, że ceny żądane przez niego jako dostawcę zawierają jedynie minimalną marżę lub nie zawierają jej wcale. Zdarza się również, że płacę za dostarczony towar ze znacznym opóźnieniem i bez odsetek za zwłokę. Czy w opisanym przypadku grozi mi szacowanie podstawy opodatkowania?

RADA

Mimo że sprzedaż towarów po cenie nieobejmującej marży, czyli zysku sprzedawcy, jest przedmiotem zainteresowania organów podatkowych, to nie musi być przesłanką oszacowania dochodu przez te organy. Wszystko bowiem zależy od konkretnych warunków, w jakich dokonywane są pojedyncze transakcje.

UZASADNIENIE

Więzi o charakterze kapitałowym, gospodarczym lub personalnym, łączące podmioty funkcjonujące w obrocie gospodarczym, mogą zachęcać do podejmowania niezgodnych z prawem przedsięwzięć w celu maksymalizacji zysku i minimalizacji obciążeń fiskalnych. Dla zapobieżenia podobnym praktykom ustawodawca wprowadził zapisy uniemożliwiające czerpanie niezasadnych korzyści ze współpracy z przedsiębiorcą powiązanym. Niemal identyczne regulacje służące przeciwdziałaniu transferowi dochodu i zniekształcaniu wielkości należności podatkowej znajdziemy na gruncie obydwu ustaw o podatkach dochodowych.

Definicję powiązań rodzinnych zawiera art. 25 ust. 6 updof i art. 11 ust. 6 updop. Stosownie do treści wymienionych przepisów ten rodzaj więzi występuje wówczas, gdy współpracujący ze sobą przedsiębiorcy są małżonkami, krewnymi lub powinowatymi do drugiego stopnia. Przedstawiona reguła ma odpowiednie zastosowanie do spółek handlowych, jeśli wymienione osoby sprawują w nich funkcje zarządzające lub kontrolne albo nadzorcze.

Bliskie pokrewieństwo łączące indywidualnego przedsiębiorcę oraz prezesa zarządu spółki z o.o. predestynuje te podmioty gospodarcze do przypisania im związku o charakterze rodzinnym.

Z podatkowymi konsekwencjami takich powiązań należy się liczyć tylko wtedy, gdy podmioty posiadające omawianą kwalifikację dokonywać będą między sobą operacji gospodarczych na warunkach różniących się od warunków, które ustaliliby między sobą przedsiębiorcy niezależni, w wyniku czego jedna ze stron transakcji nie wykaże dochodów albo wykaże dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby więzi nie istniały.

Wystąpienie powyższej przesłanki uprawnia organ podatkowy do określenia dochodów danego podmiotu oraz należnego podatku bez uwzględnienia warunków wynikających z powiązań. W ten sposób wyeliminowane zostaną skutki sztucznej - oderwanej od realiów rynkowych - wyceny świadczeń pomiędzy partnerami (zaniżonej lub zawyżonej).

Występujące w treści art. 25 ust. 1 updof oraz w art. 11 ust. 1 updop pojęcie „warunki” należy rozumieć możliwie szeroko. Desygnatem tej nazwy, obok ceny rozumianej jako pieniężne wyrażenie wartości towaru lub usługi, będą również inne elementy składające się na całokształt stosunków pomiędzy podmiotami powiązanymi, takie jak:

l termin zapłaty,

l sposób zapłaty,

l forma zapłaty,

l zabezpieczenie płatności,

l okres w jakim realizowana jest transakcja,

l terminowość jej realizacji,

l bonifikaty, rabaty, upusty, skonta itp.

Trzeba też dodać, iż pomimo użycia przez ustawodawcę liczby mnogiej, do zastosowania przez organ podatkowy instytucji oszacowania podstawy opodatkowania wystarczy, że przynajmniej jeden aspekt w relacjach gospodarczych podmiotów powiązanych wykazywać będzie odstępstwo od warunków ogólnie stosowanych.

W opisanej w pytaniu sytuacji istotne wątpliwości wzbudzać może niska marża lub jej całkowity brak. Trudno jednak, opierając się tylko na tej przesłance, wyrokować o zaniżeniu przez spółkę ceny sprzedaży. Powszechna dostępność towarów produkcji chińskiej i duża konkurencja wśród importerów może, przynajmniej przejściowo, prowadzić do stanu, w którym dostawca zrezygnuje z marży w celu utrzymania kontrahentów. Cena towarów zostaje też zazwyczaj obniżona w związku z tym, że wyszły one z mody czy zakończył się na nie sezon. Przyczyn uzasadniających rezygnację z zysku przez sprzedawcę może być z pewnością więcej.

Sądownictwo nie jest jednomyślne w ocenie podatkowych skutków sprzedaży bez marży handlowej. Opinię przychylną podatnikom wyraził NSA w wyroku z 19 maja 1999 r., sygn. akt SA/Sz 1045/98, w którym czytamy, że:

sprzedaż towarów po cenie ich zakupu, a więc bez jakiegokolwiek zysku, niekoniecznie musi oznaczać ani warunków rażąco korzystniejszych od ogólnie stosowanych, ani też prowadzić do przerzucenia dochodu na kontrahenta. Celem każdej działalności gospodarczej jest dążenie do osiągnięcia zysku, który w przypadku działalności handlowej uzyskuje się poprzez zastosowanie marży handlowej, jednak nie sposób z tego wyprowadzić prostego wniosku, że zysk taki musi wynikać zawsze z każdej indywidualnej operacji gospodarczej, niezależnie od czasu i warunków, w jakich jest prowadzona.

Warte zacytowania jest także zdanie zawarte w wyroku NSA z 25 stycznia 2001 r., sygn. akt I SA/Kr 2312/99, zgodnie z którym:

nieprawdziwe jest już założenie, jakoby każda działalność musiała być dochodowa.

Zagrożenie w postaci oszacowania dochodu przez organ skarbowy, powinno zmotywować podatników do szczególnie starannego dokumentowania omawianych transakcji. Do wykazania, że rezygnacja z marży uwarunkowana była wyłącznie czynnikami ekonomicznym i służyć może np. korespondencja z kontrahentami lub kalkulacja finansowa. Natomiast przed zarzutem „przerzucania dochodu” na podmiot powiązany chronić może fakt stosowania równie niskich cen w relacjach handlowych z pozostałymi kontrahentami.

Powodem do niepokoju z pewnością nie powinny być niepobrane odsetki za zwłokę i tolerowanie opóźnień w zapłacie należności.

Za przychód z działalności gospodarczej wierzyciela (spółki) uznaje się - zgodnie z treścią art. 12 ust. 3 updop - przychody należne, choćby nie zostały faktycznie uzyskane. Z kolei, w myśl art. 12 ust. 4 pkt 2 tej ustawy, do przychodów nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności. Odsetki mogą więc stanowić przychód dopiero w dacie faktycznego wpływu.

Również dla Pana jako dłużnika wartość niedochodzonych odsetek nie będzie miała negatywnych skutków podatkowych, tzn. nie będzie stanowiła nieodpłatnego przysporzenia majątkowego. Dłużnik nadal jest zobowiązany uiścić wierzycielowi umówioną cenę w pełnej wysokości. Z istoty zawartych pomiędzy Państwem umów wynika bowiem pełna ekwiwalentność wzajemnych świadczeń: wierzyciel dostarcza towar, a dłużnik zobowiązuje się uiścić umówioną cenę. Przesunięcie w czasie terminu zapłaty jest tu tylko warunkiem dodatkowym wynikającym z realiów życia gospodarczego

l art. 25 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 99, poz. 658

l art. 11, art. 12 ust. 3, ust. 4 pkt 2 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847

Wioletta Bukowska

ekspert w zakresie podatków dochodowych

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

REKLAMA

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

REKLAMA

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - komu przysługuje i co trzeba wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

REKLAMA