REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Płatności gotówkowe i bezgotówkowe – definicja transakcji i jednorazowej wartości transakcji

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Płatności gotówkowe i bezgotówkowe przedsiębiorców – definicja transakcji i jednorazowej wartości transakcji
Płatności gotówkowe i bezgotówkowe przedsiębiorców – definicja transakcji i jednorazowej wartości transakcji
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zdaniem Ministra Rozwoju i Finansów przez transakcję należy rozumieć czynność prawną (umowę) zawieraną w związku z prowadzoną przez strony działalnością gospodarczą, w wykonaniu której dokonywana jest co najmniej jedna płatność. Natomiast jednorazowa wartość transakcji oznacza ogólną wartość wierzytelności lub zobowiązań, określoną w umowie zawartej między przedsiębiorcami. Przymiot jednorazowości nie odnosi się do liczby płatności, lecz odzwierciedla wymóg powiązania poszczególnych świadczeń w ramach jednego stosunku umownego.

Obowiązek płatności bezgotówkowych w transakcjach między przedsiębiorcami

Na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorcy mają obowiązek dokonywania lub przyjmowania płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, jeżeli stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 zł.

REKLAMA

REKLAMA

Od początku 2017 r. obowiązuje zasada, iż naruszenie przez przedsiębiorcę powyższego obowiązku wywołuje skutki na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 22p) oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 15d), polegające na braku możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów płatności dokonanej z naruszeniem tego obowiązku.

Wyłączenie ww. transakcji z kosztów podatkowych budzi póki co wątpliwości interpretacyjne. Trzeba przede wszystkim zauważyć, że nie istnieje ustawowa definicja słowa "transakcja", a to do tego właśnie pojęcia ustawodawca odnosi limit płatności gotówkowej.

Polecamy: Komplet żółtych książek – Podatki 2017

Kwestia ta stała się przedmiotem interpelacji poselskiej nr 9279 z 12 stycznia 2017 roku. Poseł Bartosz Józwiak skierował do Ministra Rozwoju i Finansów następujące pytania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

1. Czy w przypadku usługi ciągłej o stałych opłatach (np. obsługa księgowa) za poszczególne okresy limit transakcji gotówkowej odnosić się będzie do poszczególnych okresów czy też do zsumowanych płatności w toku trwania całej umowy? Wydaje się, że ze względu na fakt, że opłaty za poszczególne okresy są wyraźnie wskazane, a każdy okres wyceniony osobno, to dla dochowania limitu wystarczające jest, że limitu nie przekracza płatność za pojedynczy okres.

2. Wydaje się, że analogicznej do powyższej odpowiedzi należałoby udzielić w odniesieniu do opłat z tytułu leasingu, gdzie także domniemywać można, że limit dotyczy płatności za umowne okresy rozpatrywane osobno

3. Jak postąpić ma podatnik, który złoży kilka zamówień u tego samego dostawcy, które osobno limitu nie przekraczają, jednak limit przekracza suma do zapłaty za wszystkie dostawy? Tu wydaje się, że dostawy należy traktować osobno w kontekście limitu, odnosząc go do poszczególnych zamówień. W sytuacji zaś, gdyby wspomniane dostawy zostały objęte jedną fakturą i wycenione osobno, decydująca powinna być wola stron, której ostatecznym potwierdzeniem byłyby umowy zawarte na poszczególne dostawy. Każda z umów powinna być wówczas uznana za odrębną transakcję, nawet w przypadku wspomnianego już wykazania ich w liście pozycji na jednej fakturze. Kilka wycenionych odrębnie pozycji na jednej fakturze powinno zostać sumowanych dla potrzeb jednego limitu jedynie wówczas, gdyby objęte zostały jednym zamówieniem stanowiącym jedną umowę sprzedaży.

4. Wydaje się, że w przypadku istnienia harmonogramu dostaw limit należałoby odnosić do poszczególnych dostaw rozpatrywanych osobno.

Z upoważnienia Ministra Rozwoju i Finansów odpowiedzi udzielił 8 lutego 2017 r. Paweł Gruza, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów.

Minister podkreślił na wstępie, że  brzmienie art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej pozostaje w zasadzie niezmienne od 2004 r., tj. od czasu wejścia w życie tej ustawy. Zmiana wprowadzona z początkiem 2017 r. roku polega jedynie na obniżeniu z 15 tys. euro do 15 tys. złotych wartości transakcji, z której przekroczeniem związany jest obowiązek dokonywania lub przyjmowania płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego.

Zdaniem ministra wprowadzone równocześnie przepisy podatkowe, określające konsekwencje nieprzestrzegania normy wyrażonej w art. 22 ust. 1 omawianej ustawy na gruncie ustaw podatkowych odwołują się natomiast wprost do nomenklatury stosowanej w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, także w zakresie rozumienia pojęcia „transakcja”.

Transakcja i jednorazowa wartość transakcji

Przez transakcję należy wg ministra rozumieć zatem taką czynność prawną (umowę) zawieraną w związku z prowadzoną przez strony działalnością gospodarczą, w wykonaniu której dokonywana jest co najmniej jedna płatność. Wskazany wcześniej przepis nie określa, co może stanowić przedmiot transakcji (umowy), natomiast można przyjąć, iż może nim być w szczególności nabycie towaru lub usługi. O przyporządkowaniu płatności do poszczególnych umów (transakcji) decyduje ich cel gospodarczy i zgodny zamiar stron, a nie treść dowodów (dokumentów) księgowych. Trzeba przy tym podkreślić, że art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie wprowadza czasowego ograniczenia okresu sumowania wielu płatności, składających się na pojedynczą transakcję. Może się zatem okazać, że jedna transakcja obejmuje transfery pieniężne dokonane 2 w ciągu kilku lat (np. w przypadku zawarcia umowy realizowanej etapami, takiej jak umowa wdrożeniowa czy umowa o roboty budowlane).

W konsekwencji, jednorazowa wartość transakcji oznacza ogólną wartość wierzytelności lub zobowiązań, określoną w umowie zawartej między przedsiębiorcami. Przymiot jednorazowości nie odnosi się do liczby płatności, lecz odzwierciedla wymóg powiązania poszczególnych świadczeń w ramach jednego stosunku umownego.

Zdaniem ministra można zatem przyjąć, że jeżeli całkowita wartość transakcji nie wynika wprost z treści umowy, lecz zależy od czasu jej trwania - co dotyczyć może między innymi umów o stałe świadczenie usług zawartych na czas nieokreślony - wówczas należałoby przyjąć, że pojęcie jednorazowej wartości transakcji odnosi się do poszczególnych okresów rozliczeniowych, za które przysługuje wynagrodzenie.

Leasing

W przypadku umowy leasingu - obejmującej zobowiązanie korzystającego do zapłaty finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenia pieniężnego, równego co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego (art. 7091 Kodeksu cywilnego) - wynagrodzenie finansującego jest płatne co do zasady okresowo, zgodnie z harmonogramem określonym w umowie, jednakże poszczególne płatności składają się na całkowite zobowiązanie korzystającego, które może przekraczać kwotę stanowiącą równowartość 15.000 zł.

Dla oceny przestrzegania obowiązku, o którym mowa w art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, decydująca powinna być (zdaniem ministra) w przypadku umowy leasingu suma wierzytelności przysługujących finansującemu.


Kilka umów na jednej fakturze i cykliczne dostawy

Ponadto minister zgodził się z poglądem, zgodnie z którym w przypadku objęcia jedną fakturą świadczeń spełnionych w wykonaniu kilku umów (np. sprzedaży, dostawy) należy przyznać prymat woli stron.

Wartość kilku wycenionych odrębnie pozycji na jednej fakturze składa się na jednorazową wartość transakcji w rozumieniu art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wyłącznie wówczas, gdy stanowią one przedmiot jednej umowy (transakcji).

REKLAMA

Inaczej byłoby zdaniem ministra w przypadku ujęcia w jednej fakturze towarów dostarczanych etapami w ramach umowy dostawy, w której dostawca zobowiązuje się do wytworzenia rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku oraz do ich dostarczania częściami albo periodycznie, a odbiorca zobowiązuje się do odebrania tych rzeczy i do zapłacenia ceny (art. 605 Kodeksu cywilnego).

Taki stan faktyczny można zrekonstruować odnosząc się do wskazania przez Pana Posła na przypadki „istnienia harmonogramu dostaw, w których limit transakcji gotówkowych powinien odnosić się do poszczególnych dostaw rozpatrywanych osobno”. Stanowiska takiego nie można jednak uznać za prawidłowe. Jeżeli umowa określa harmonogram realizacji dostawy, wówczas jednorazową wartość transakcji stanowi suma wierzytelności z tytułu dostawy, a nie należności z tytułu realizacji poszczególnych etapów. Wskazać jednak należy, że w obrocie gospodarczym występują różnego rodzaju umowy, określane częstokroć mianem umów ramowych, które określają warunki udzielania i realizacji zamówień, w tym również ich termin, lecz nie kreują zobowiązania do spełnienia świadczeń o określonej wartości (nie określają minimalnych obrotów). W przypadku takich umów jednorazowa wartość transakcji odnosiłaby się do wartości poszczególnych zamówień.

Minister wykluczył raczej wydanie interpretacji ogólnej w tym zakresie z uwagi na wielość zmiennych, dotyczących kształtu stosunków prawnych łączących strony oraz konkretnych okoliczności prawnych i faktycznych, które musiałaby syntetycznie ująć taka interpretacja . Zdaniem ministra bardziej wskazane wydaje się stosowanie w przypadku tego rodzaju wątpliwości instytucji interpretacji indywidualnej.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PKWiU 2025 - będzie nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015.

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te świadczone na rzecz osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

REKLAMA

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

REKLAMA