REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zobowiązania fiskalne a termin przedawnienia. Sąd wyjaśnia skutki niedoręczenia tytułu wykonawczego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Robert Nogacki
radca prawny
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Zobowiązania fiskalne
Zobowiązania fiskalne a termin przedawnienia. Sąd wyjaśnia skutki niedoręczenia tytułu wykonawczego
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Na dochodzenie zobowiązań fiskalnych organy skarbowe mają aż 5 lat. Prawo daje im jednak wiele narzędzi do wydłużania tego terminu. Jednym z nich jest zastosowanie wobec podatnika środka egzekucyjnego. W ważnym dla podatników wyroku, wydanym 28 lutego 2023 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł, że niedoręczenie zobowiązanemu tytułu wykonawczego sprawia, że nie może dojść do egzekucji, a co za tym idzie, do wywołania skutku w postaci przerwania biegu terminu przedawnienia (sygn. akt I SA/Łd 745/22).

Zobowiązania fiskalne. Sąd sądem, a… fiskus fiskusem

REKLAMA

„Celem instytucji przedawnienia w prawie podatkowym jest zagwarantowanie podatnikom, że po upływie określonego w ustawie czasu nie będą narażeni na jakiekolwiek działania ze strony organów podatkowych zmierzające do określania i egzekwowania od nich należności podatkowych. (…) Egzekwowanie długu podatkowego i towarzysząca mu niepewność podatnika co do stanu jego zobowiązań podatkowych nie mogą trwać przez dziesięciolecia” – orzekł Trybunał Konstytucyjny już 17 lipca 2012 r. (sygn. akt P30/11). Rzeczywistość przedstawia się jednak zgoła inaczej.

REKLAMA

Według raportu z 2019 r., obejmującego dane udostępnione przez sześć urzędów kontroli skarbowej za lata 2008 – 2014, wszczęcie postępowania karnego wobec podatnika w trakcie prowadzonego postępowania kontrolnego miało w 91 proc. przypadków związek ze zobowiązaniami podatkowymi, które przedawniały się z końcem roku. Aż 70 proc. tych postępowań wszczęto w ostatnim kwartale roku 1. Choć raport uwzględnia dane sprzed kilkunastu lat, to do dziś w kwestii instrumentalnego wszczynania przez organy postępowań karnych i karnoskarbowych wobec podatników celem wydłużenia terminu przedawnienia ich zobowiązań niewiele się zmieniło. Potwierdza to fakt, że Naczelny Sąd Administracyjny w 2021 r. zdecydował się stanowczo wypowiedzieć w tej kwestii. W uchwale z 24 maja (sygn. akt I FPS 1/21) podjętej w składzie siedmiu sędziów poinstruował, że sądy mogą i powinny dokonywać oceny, czy w rozpoznawanych przez nie sprawach wszczęcie przez organy postępowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie skarbowe nie miało charakteru sztucznego, a więc nastąpiło wyłącznie w celu nierozpoczęcia lub zawieszenia biegu terminu przedawnienia.

Podatnik musi zostać powiadomiony o zastosowaniu środka egzekucyjnego

W grudniu 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi określił przedsiębiorcy zobowiązanie w podatku od towarów i usług za wrzesień 2009 r. w wysokości ponad 16 tys. zł. Przedsiębiorca podniósł zarzut przedawnienia wskazując, że nie mogło w jego sprawie dojść do przerwania terminu jego biegu w oparciu o przesłankę, o której mowa w art. 70 § 4 Ordynacji podatkowej. Przepis ten stanowi, że bieg terminu przedawnienia zostaje przerwany wskutek zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony. Po przerwaniu bieguterminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu, w którym środek zastosowano. Przedsiębiorca utrzymywał, że do takiego zawiadomienia nigdy nie doszło. Po pierwsze, brak było dowodu doręczenia mu tytułu wykonawczego, po drugie – pokwitowanie przyjęcia wpłat przez organ egzekucyjny było błędne pod względem formalnym.

Brak podpisu na tytule wykonawczym

REKLAMA

Po przegranej w sądzie I instancji, przedsiębiorca wniósł skargę kasacyjną, do której przychylił się Naczelny Sąd Administracyjny. NSA zwrócił ją do ponownego rozpoznania sądowi wojewódzkiemu podkreślając, że ten nie dokonał oceny zalegającego w aktach sprawy tytułu wykonawczego pozbawionego podpisu skarżącego. Środek egzekucyjny miał postać egzekucji z pieniędzy.

Stosując się do zaleceń sądu kasacyjnego WSA w Łodzi przypomniał o regulacji art. 26 § 5 pkt 1 i 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, zgodnie z którym wszczęcie egzekucji administracyjnej następuje z chwilą doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego, albo zawiadomienia o zajęciu wierzytelności lub innego prawa majątkowego. Następnie wskazał na art. 68 § 1 tej ustawy w brzmieniu obowiązującym przed uchyleniem tego przepisu 30 lipca 2020 r., zgodnie z którym jeżeli zobowiązany na wezwanie poborcy skarbowego płaci dochodzoną należność pieniężną, poborca wystawia pokwitowanie odbioru pieniędzy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Sąd zwrócił uwagę, że w aktach znajduje się pokwitowanie, ale z okoliczności sprawy nie wynika, żeby zostało wystawione w ramach postępowania egzekucyjnego w wyniku zastosowania środka egzekucyjnego. W umieszczonej na nim adnotacji naczelnik urzędu skarbowego potwierdził, że w dniu 10 stycznia 2013 r. podatnik dokonał trzech wpłat na poczet określonych zaległości podatkowych, i że wpłaty te nie pokryły ich w całości. Sąd zestawił to pokwitowanie z treścią tytułu wykonawczego i stwierdził, że na jego pierwszej stronie dokonano przekreślenia, a na drugiej, w rubryce „potwierdzenie odbioru” znajduje się data 24 stycznia 2013 r. wraz z pieczątką i podpisem poborcy skarbowego. Rubryka „czytelny podpis zobowiązanego” jest pusta. Łódzki sąd wywnioskował z tego, że tytuł wykonawczy nie został podatnikowi doręczony, co zgadza się z ustaleniem, że wpłaty pieniędzy dokonał 10 stycznia 2013 r., a więc przed doręczeniem mu tytułu wykonawczego. Skoro tak było, to naczelnik urzędu skarbowego nie miał po 10 stycznia podstaw do wystawiania tytułu wykonawczego na te same należności. A jeśli go wystawił, to błędnie, i sam był tego świadomy, co potwierdza wspomniane przekreślenie na pierwszej stronie tytułu wykonawczego i brak wzmianki o doręczeniu.

WSA w Łodzi uchylił zaskarżoną przez przedsiębiorcę decyzję organu uznając, że dalsze działania naczelnika urzędu skarbowego podjęte po tej dacie nie mogły wywołać żadnych skutków prawnych, a więc i skutku w postaci egzekucji z pieniędzy, a tym samym również skutku w postaci przerwania biegu terminu przedawnienia na podstawie art. 70 § 4 Ordynacji podatkowej.

Podsumowanie

Niniejsza sprawa potwierdza, że przedsiębiorcy mogą skutecznie bronić się przed nieuprawnionymi działaniami organów podatkowych. Szczególnie teraz, gdy po wyroku NSA z 24 maja 2021 r. sądy zostały zobligowane do badania z urzędu prawidłowości i niesztuczności wszczynanych przez te organy postępowań karnych wobec podatników i uruchamianych wobec nich środków egzekucyjnych. W tej sprawie podatnik wygrał. Lecz w ilu podobnych sprawach podatnicy nie zdecydowali się na podjęcie walki z fiskusem?

Autor: Robert Nogacki, partner zarządzający, Kancelaria Prawna Skarbiec

 

1 – Źródło: A. Ladziński, J. Waśko, T. Buczyński, W. Waśko, K. Kudlek, Instrumentalne wszczynanie postępowań karnych skarbowych w trakcie postępowań kontrolnych i podatkowych – analiza praktyki stosowania art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej. Raport podsumowujący wyniki badania danych uzyskanych w trybie dostępu do informacji publicznej, Toruń 2019

 

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odpowiedzialność osobista członków zarządu za długi i podatki spółki. Co zrobić, by jej uniknąć?

Odpowiedzialność osobista członków zarządu bywa często bagatelizowana. Tymczasem kwestia ta może urosnąć do rangi rzeczywistego problemu na skutek zaniechania. Wystarczy zbyt długo zwlekać z oceną sytuacji finansowej spółki albo błędnie zinterpretować oznaki niewypłacalności, by otworzyć sobie drogę do realnej odpowiedzialności majątkiem prywatnym.

Czym jest faktura ustrukturyzowana? Czy jej papierowa wersja jest fakturą w rozumieniu ustawy o VAT?

Sejm już uchwalił nowelizację ustawy o VAT wprowadzającą obowiązek wystawiania i otrzymywania faktur ustrukturyzowanych za pomocą KSeF. To dla podatników jest bardzo ważna informacja: gdy zostaną wydane bardzo szczegółowe akty wykonawcze (są już opublikowane kolejne wersje projektów) oraz pojawi się zgodnie z tymi rozporządzeniami urzędowe oprogramowanie interfejsowe (dostęp na stronach resortu finansów) można będzie zacząć interesować się tym przedsięwzięciem.

Czy wadliwa forma faktury zakupu pozbawi prawa do odliczenia podatku naliczonego w 2026 roku?

To pytanie zadają sobie dziś podatnicy VAT czynni biorąc pod uwagę perspektywę przyszłego roku: jest bowiem rzeczą pewną, że miliony faktur będą na co dzień wystawiane w dotychczasowych formach (papierowej i elektronicznej), mimo że powinny być wystawione w formie ustrukturyzowanej – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026. Jak dokumentować transakcje od 1 lutego? Prof. Modzelewski: Podstawą rozliczeń będzie dokument handlowy (nota obciążeniowa, faktura handlowa)

Jak od lutego 2026 roku będzie wyglądała rewolucja fakturowa w Polsce? Profesor Witold Modzelewski wskazuje dwa możliwe warianty dokumentowania i fakturowania transakcji. W obu tych wariantach – jak przewiduje prof. Modzelewski - podatnicy zrezygnują z kodowania faktur ustrukturyzowanych, a podstawą rozliczeń będzie dokument handlowy i on będzie dowodem rzeczywistości ekonomicznej. A jeśli treść faktury ustrukturyzowanej będzie inna, to jej wystawca będzie mieć problem, bo potwierdził nieprawdę na dokumencie i musi go poprawić.

REKLAMA

Fakturowanie od 1 lutego 2026 r. Prof. Modzelewski: Nie da się przerobić faktury ustrukturyzowanej na dokument handlowy

Faktura ustrukturyzowana kompletnie nie nadaje się do roli dokumentu handlowego, bo jest wysyłana do KSeF a nie do kontrahenta, czyli nie występuje tu kluczowy dla stosunków handlowych moment świadomego dla obu stron umowy doręczenia i akceptacji (albo braku akceptacji) tego dokumentu - pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Firma w Szwajcarii - przewidywalne, korzystne podatki i dobry klimat ... do prowadzenia biznesu

Kiedy myślimy o Szwajcarii w kontekście prowadzenia firmy, często pojawiają się utarte skojarzenia: kraj zarezerwowany dla globalnych korporacji, potentatów finansowych, wielkich struktur holdingowych. Tymczasem rzeczywistość wygląda inaczej. Szwajcaria jest przede wszystkim przestrzenią dla tych, którzy potrafią działać mądrze, przejrzyście i z wizją. To kraj, który działa w oparciu o pragmatyzm, dzięki czemu potrafi stworzyć szanse również dla debiutantów na arenie międzynarodowej.

Fundacje rodzinne w Polsce: Rewolucja w sukcesji czy podatkowa pułapka? 2500 zarejestrowanych, ale grozi im wielka zmiana!

Fundacji rodzinnych w Polsce już ponad 2500! To narzędzie chroni majątek i ułatwia przekazanie firm kolejnym pokoleniom. Ale uwaga — nadciągają rządowe zmiany, które mogą zakończyć okres ulg podatkowych i wywołać prawdziwą burzę w środowisku przedsiębiorców. Czy warto się jeszcze spieszyć? Sprawdź, co może oznaczać nowelizacja i jak uniknąć pułapek!

Cypryjskie spółki znikają z rejestru. Polscy przedsiębiorcy tracą milionowe aktywa

Cypr przez lata były synonimem niskich podatków i minimum formalności. Dziś staje się prawną bombą zegarową. Właściciele cypryjskich spółek – często nieświadomie – tracą nieruchomości, udziały i pieniądze. Wystarczy 350 euro zaległości, by stracić majątek wart miliony.

REKLAMA

Zwolnienie SD-Z2 przy darowiźnie. Czy zawsze trzeba składać formularz?

Zwolnienie z obowiązku składania formularza SD-Z2 przy darowiźnie budzi wiele pytań. Czy zawsze trzeba zgłaszać darowiznę urzędowi skarbowemu? Wyjaśniamy, kiedy zgłoszenie jest wymagane, a kiedy obowiązek ten jest wyłączony, zwłaszcza w przypadku najbliższej rodziny i darowizny w formie aktu notarialnego.

KSeF od 1 lutego 2026: firmy bez przygotowania czeka paraliż. Ekspertka ostrzega przed pułapką „dwóch obiegów”

Już od 1 lutego 2026 wszystkie duże firmy w Polsce będą musiały wystawiać faktury w KSeF, a każdy ich kontrahent – także z sektora MŚP – odbierać je przez system. To oznacza, że nawet najmniejsze przedsiębiorstwa mają tylko pół roku, by przygotować się do cyfrowej rewolucji. Brak planu grozi chaosem, błędami i kosztownymi opóźnieniami.

REKLAMA