REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy zmiana rezydencji pozbawia łącznego rozliczenia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Grzegorz Ogórek
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Zmiana rezydencji podatkowej może spowodować, że z części dochodów małżonkowie będą mogli rozliczyć się wspólnie, a z pozostałej części tylko indywidualnie.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wystarczy spełnienie kilku warunków, aby skorzystać z efektywnie niższego opodatkowania dochodów małżonków.

O ile warunki dotyczące samego małżeństwa, wspólności majątkowej czy terminu dotyczącego skutecznego wniesienia wniosku o wspólne opodatkowanie były już przedmiotem licznych dyskusji, interpretacji i nie powinny budzić wątpliwości, o tyle warunek podlegania nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w kontekście wyjazdów Polaków za granicę może powodować praktyczne problemy z korzystaniem ze wspólnego opodatkowania.

Miejsce zamieszkania

Osoba posiadająca miejsce zamieszkania w Polsce podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. W praktyce oznacza to, że podatnik posiadający miejsce zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium Polski (a więc podatnik będący tzw. polskim rezydentem podatkowym) rozlicza wszystkie swoje dochody w Polsce, tj. zarówno te osiągnięte ze źródeł położonych w Polsce, jak i poza jej granicami. 1 stycznia 2007 r. ustawodawca zdecydował się wprowadzić do ustawy o PIT autonomiczną definicję miejsca zamieszkania dla celów podatkowych (rezydencji podatkowej), opartą zresztą w dużej mierze na przepisach umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W myśl znowelizowanych przepisów za osobę posiadającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski uważa się osobę fizyczną, która:

- posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

- przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Rezydencję polską można utracić lub nabyć w ciągu roku. Aby utracić polską rezydencję podatkową, wystarczy, że Polak (polski rezydent podatkowy) wyjedzie wraz z najbliższą rodziną (żona, dzieci) w ciągu roku do pracy za granicę przed przekroczeniem 183 dni pobytu w Polsce. W takim przypadku można założyć, że nastąpi przeniesienie ośrodka interesów życiowych za granicę, a co za tym idzie nastąpi utrata przez taką osobę polskiej rezydencji podatkowej i zmiana nieograniczonego obowiązku podatkowego na ograniczony. Co to jednak oznacza dla możliwości wspólnego rozliczenia się przez małżonków w Polsce?

Jednym z warunków wspólnego rozliczenia podatkowego jest posiadanie nieograniczonego obowiązku podatkowego przez małżonków w Polsce. W przypadku jednak zmiany rezydencji lub utraty polskiej rezydencji podatkowej dana osoba spełnia wszystkie warunki wspólnego rozliczenia tylko przez część roku, natomiast w zakresie pozostałej części roku, w której osoba ta nie jest już polskim rezydentem, nie ma prawa skorzystać ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem w stosunku do dochodów uzyskanych z polskich źródeł po dniu utraty polskiej rezydencji.

W praktyce taka sytuacja może się zdarzyć, jeżeli osoba, która wyjechała we wrześniu za granicę i utraciła jednocześnie polską rezydencję podatkową, nadal uzyskuje dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce. W takim przypadku, w stosunku do dochodów uzyskanych do momentu wyjazdu, tj. od stycznia do sierpnia (czyli w okresie pozostawania polskim rezydentem) będzie miała prawo skorzystać ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem, natomiast wobec pozostałej części dochodu uzyskanego w okresie wrzesień-grudzień, po swoim wyjeździe z kraju i utracie polskiej rezydencji, nie będzie miała już takiego prawa.

Podział dochodów

Zatem wszelkie zmiany rezydencji podatkowej w ciągu roku mogą powodować konieczność dzielenia dochodów podatnika podlegających opodatkowaniu w Polsce na: dochód, który może być rozliczony na zasadach wspólności małżeńskiej, i dochód uzyskany w okresie, gdy warunki do wspólnego rozliczenia nie są spełnione.

Taka sytuacja powoduje z kolei dualizm opodatkowania dochodów: część dochodów opodatkowywana jest wspólnie przez małżonków na preferencyjnych zasadach, a druga część będzie podlegała opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Przepisy ustawy o PIT milczą jednak, w jaki sposób podatnik rozlicza takie dochody.

Sytuacja dualnego rozliczenia podatkowego dochodów podlegających opodatkowaniu według zasad ogólnych (z tego samego bądź z kilku różnych źródeł) w jednym zeznaniu podatkowym nie jest możliwa. Formularze podatkowe (PIT-36, PIT-37) nie przewidują sytuacji rozliczenia dochodów w dwojaki sposób - tj. części dochodów na zasadach wspólnego małżeńskiego rozliczenia, a części na zasadach ogólnych.

W związku z tym wydaje się, że w zakresie dochodu niekorzystającego z preferencyjnego opodatkowania na zasadach wspólności małżeńskiej powinno zostać złożone dodatkowe, indywidualne zeznanie podatnika bądź podatnika i małżonka (jeśli każdy z nich po utracie polskiej rezydencji podatkowej uzyskuje dochody z polskich źródeł).

W takiej sytuacji podatnik składałby dwa roczne zeznania: jedno małżeńskie (obejmujące dochody, które mogą być rozliczone preferencyjnie) i drugie indywidualne (niekorzystające z możliwości wspólnego rozliczenia).

Dwa zeznania

Przepisy podatkowe oraz praktyka nie dopuszczają sytuacji składania dwóch zeznań dotyczących dochodów opodatkowanych według tych samych zasad (oczywiście przepisy przewidują odrębne roczne zeznania dotyczące dochodów opodatkowanych, np. według stawki liniowej bądź ryczałtowo, nie zawierają jednak podobnych uregulowań wobec dochodów opodatkowanych według progresywnej skali podatkowej). Podatnik jest wprost zobowiązany złożyć jedno zeznanie dotyczące dochodów opodatkowanych według takich samych zasad. Wydaje się więc, że skorzystanie z uprawnienia do wspólnego opodatkowania dochodów lub podział dochodów w przypadku osób zmieniających w ciągu roku rezydencję podatkową oraz uzyskujących dochody w części jako rezydent, a w części jako nierezydent, nie będzie możliwe na podstawie samych przepisów ustawy o PIT.

Wydaje się więc, że nie ma możliwości rozwiązania tego problemu, nie wchodząc w konflikt z organami podatkowymi. Naszym zdaniem nie można jednak wywodzić braku uprawnienia do rozliczenia dochodu podatnika w części na zasadach wspólności małżeńskiej, a w części na zasadach ogólnych z braku odpowiedniego formularza podatkowego. Jeżeli ustawodawca chciałby ograniczać prawo podatnika do wspólnego rozliczenia, to powinien to zrobić wprost w ustawie, a nie we wzorze formularza zeznania podatkowego określonego rozporządzeniem ministra finansów.

CZYM JEST OGRANICZONY OBOWIĄZEK PODATKOWY

Osoby fizyczne nieposiadające na terytorium Polski miejsca zamieszkania podlegają opodatkowaniu w Polsce tylko od dochodów osiąganych na terytorium Polski (osoby takie posiadają tzw. ograniczony obowiązek podatkowy).

KIEDY MOŻNA ROZLICZYĆ SIĘ WSPÓLNIE

Małżonkowie mogą skorzystać ze wspólnego opodatkowania, jeżeli:

- posiadają nieograniczony obowiązek podatkowy,

- pomiędzy małżonkami istnieje wspólność majątkowa przez cały rok podatkowy,

- pozostają w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy,

- złożą wniosek o wspólnym opodatkowaniu dochodów w terminie do 30 kwietnia następującego po roku podatkowym,

- żaden z małżonków nie osiągnie np. dochodów z działalności gospodarczej opodatkowanych podatkiem liniowym.

GRZEGORZ OGÓREK

ksiegowosc@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

- Art. 3 ust. 1-2 oraz art. 6 ust. 1-3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Prof. Modzelewski do premiera Tuska: narzucanie wszystkim podatnikom VAT obowiązkowego KSeF i faktur ustrukturyzowanych to nie jest deregulacja gospodarki

W dniu 12 kwietnia br. Ministerstwo Finansów potwierdziło zamiar wdrożenia w 2026 roku obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur i obligatoryjnego stosowania faktur ustrukturyzowanych przez wszystkich podatników VAT. Prof. dr hab. Witold Modzelewski apeluje do Pana Premiera Donalda Tuska: „Wierzę, że jako liberał traktuje Pan potrzebę deregulacji gospodarki zupełnie poważnie. Nie należy ulegać lobbystom, którzy chcą zarobić na dezorganizacji systemu fakturowania. Pomysł faktur ustrukturyzowanych powinien trafić definitywnie do kosza.”

W 2025 r. można przekazać 1,5% podatku rolnego na rzecz dwóch uprawnionych podmiotów

W komunikacie z 16 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów poinformowało, że w 2025 roku podatnicy podatku rolnego mogą przekazać 1,5 tego podatku na rzecz Krajowego Związku Rewizyjnego Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych lub OPZZ Rolników i Organizacji Rolniczych. Jakie są warunki tego przekazania?

Roczne zeznanie podatkowe PIT: 15 najczęstszych błędów. Jak ich uniknąć w 2025 roku

Złożenie corocznej deklaracji PIT to podstawowy zakres komunikacji podatnika z administracją skarbową. Warto zadbać, by przebiegła ona w sposób optymalny i nie nastręczała niespodziewanych nieprzyjemności. Dlatego też przedstawiamy zestawienie najczęstszych błędów, przed którymi można się uchronić, korzystając z poniższych podpowiedzi.

7 skutków spadających stóp procentowych. Już w maju 2025 r. RPP zacznie cykl obniżek?

Tańsze i łatwiej dostępne kredyty to tylko część skutków cięć stóp procentowych. Polityka monetarna to miecz obosieczny. W momencie, w którym kredytobiorcy cieszą się z niższych rat, to posiadacze oszczędności mają problem ze znalezieniem solidnie oprocentowanego depozytu. Widmo niższych stóp procentowych oznacza też, że w dół pójść może oprocentowanie detalicznych obligacji skarbowych, a zakup mieszkania na wynajem może znowu odzyskać swój blask.

REKLAMA

Korekta zeznania podatkowego PIT. Jak to zrobić i do kiedy można?

Do końca roku 2030 podatnicy mają prawo składać korekty zeznań PIT za rok 2024. Błędy w deklaracjach podatkowych zdarzają się zarówno na niekorzyść podatnika (np. pominięcie ulgi, o której się nie wiedziało), jak i na niekorzyść fiskusa (np. pominięcie źródła przychodów, o którym się zapomniało). Złożenie korekty zeznania nie wymaga uzasadnienia, a skorygować można nawet taką deklarację, która z upływem 30 kwietnia 2025 r. została bez udziału podatnika automatycznie zatwierdzona w usłudze Twój e-PIT.

Pilne! Będzie nowelizacja ustawy o KSeF, znamy projekt: jakie zmiany w obowiązkowym e-fakturowaniu

Ministerstwo Finansów opublikowało długo wyczekiwany projekt nowelizacji ustawy o VAT, regulujący obowiązek stosowania faktur ustrukturyzowanych. Wraz z nim udostępniono również oficjalną „mapę drogową” wdrożenia Krajowego Systemu e-Faktur – KSeF.

Ewidencje VAT oszustów i uczciwych podatników niczym się nie różnią. Jak systemowo zablokować wzrost zwrotów VAT? Prof. Modzelewski: jest jeden sposób

Jedyną skuteczną barierą systemową dla prób wyłudzenia zwrotów jest uzależnienie wpływów zwrotów od zastosowania przez podatnika mechanizmu podzielonej płatności w stosunku do kwot podatku naliczonego, który miałby być zwrócony – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF - najnowszy harmonogram. KSeF 2.0, integracja i testy, tryb offline24, faktury masowe, certyfikat wystawcy faktury i inne szczegóły

W komunikacie z 12 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów przedstawiło aktualny stan projektu rozwiązań prawnych, technicznych i biznesowych oraz plan wdrożenia (harmonogram) obowiązkowego systemu KSeF. Można jeszcze do 25 kwietnia 2025 r. zgłaszać do Ministerstwa uwagi i opinie do projektu pisząc maila na adres sekretariat.PT@mf.gov.pl.

REKLAMA

Cyfrowe narzędzia dla księgowych. Kiedy warto zmienić oprogramowanie księgowe?

Nowoczesne narzędzia dla księgowych. Na co zwracać uwagę przy zmianie oprogramowania księgowego? Według raportów branżowych księgowi spędzają nawet 50 proc. czasu na czynnościach, które mogłyby zostać usprawnione przez nowoczesne technologie.

Obowiązkowy KSeF - będzie kolejne przesunięcie terminów? Kiedy nowelizacja ustawy o VAT? Minister finansów odpowiada

Ministerstwo Finansów dość wolno prowadzi prace legislacyjne nad nowelizacją ustawy o VAT dotyczącą wdrożenia obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Od listopada zeszłego roku - kiedy to zakończyły się konsultacje projektu - nie widać żadnych postępów. Jeden z posłów zapytał ministra finansów o aktualny harmonogram prac legislacyjnych w tym zakresie a także czy minister ma zamiar przesunięcia terminów wejścia w życie obowiązkowego KSeF? W dniu 31 marca 2025 r. minister finansów odpowiedział na te pytania.

REKLAMA