REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy zmiana rezydencji pozbawia łącznego rozliczenia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Grzegorz Ogórek
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Zmiana rezydencji podatkowej może spowodować, że z części dochodów małżonkowie będą mogli rozliczyć się wspólnie, a z pozostałej części tylko indywidualnie.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wystarczy spełnienie kilku warunków, aby skorzystać z efektywnie niższego opodatkowania dochodów małżonków.

O ile warunki dotyczące samego małżeństwa, wspólności majątkowej czy terminu dotyczącego skutecznego wniesienia wniosku o wspólne opodatkowanie były już przedmiotem licznych dyskusji, interpretacji i nie powinny budzić wątpliwości, o tyle warunek podlegania nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w kontekście wyjazdów Polaków za granicę może powodować praktyczne problemy z korzystaniem ze wspólnego opodatkowania.

Miejsce zamieszkania

Osoba posiadająca miejsce zamieszkania w Polsce podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. W praktyce oznacza to, że podatnik posiadający miejsce zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium Polski (a więc podatnik będący tzw. polskim rezydentem podatkowym) rozlicza wszystkie swoje dochody w Polsce, tj. zarówno te osiągnięte ze źródeł położonych w Polsce, jak i poza jej granicami. 1 stycznia 2007 r. ustawodawca zdecydował się wprowadzić do ustawy o PIT autonomiczną definicję miejsca zamieszkania dla celów podatkowych (rezydencji podatkowej), opartą zresztą w dużej mierze na przepisach umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W myśl znowelizowanych przepisów za osobę posiadającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski uważa się osobę fizyczną, która:

- posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

- przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Rezydencję polską można utracić lub nabyć w ciągu roku. Aby utracić polską rezydencję podatkową, wystarczy, że Polak (polski rezydent podatkowy) wyjedzie wraz z najbliższą rodziną (żona, dzieci) w ciągu roku do pracy za granicę przed przekroczeniem 183 dni pobytu w Polsce. W takim przypadku można założyć, że nastąpi przeniesienie ośrodka interesów życiowych za granicę, a co za tym idzie nastąpi utrata przez taką osobę polskiej rezydencji podatkowej i zmiana nieograniczonego obowiązku podatkowego na ograniczony. Co to jednak oznacza dla możliwości wspólnego rozliczenia się przez małżonków w Polsce?

Jednym z warunków wspólnego rozliczenia podatkowego jest posiadanie nieograniczonego obowiązku podatkowego przez małżonków w Polsce. W przypadku jednak zmiany rezydencji lub utraty polskiej rezydencji podatkowej dana osoba spełnia wszystkie warunki wspólnego rozliczenia tylko przez część roku, natomiast w zakresie pozostałej części roku, w której osoba ta nie jest już polskim rezydentem, nie ma prawa skorzystać ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem w stosunku do dochodów uzyskanych z polskich źródeł po dniu utraty polskiej rezydencji.

W praktyce taka sytuacja może się zdarzyć, jeżeli osoba, która wyjechała we wrześniu za granicę i utraciła jednocześnie polską rezydencję podatkową, nadal uzyskuje dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce. W takim przypadku, w stosunku do dochodów uzyskanych do momentu wyjazdu, tj. od stycznia do sierpnia (czyli w okresie pozostawania polskim rezydentem) będzie miała prawo skorzystać ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem, natomiast wobec pozostałej części dochodu uzyskanego w okresie wrzesień-grudzień, po swoim wyjeździe z kraju i utracie polskiej rezydencji, nie będzie miała już takiego prawa.

Podział dochodów

Zatem wszelkie zmiany rezydencji podatkowej w ciągu roku mogą powodować konieczność dzielenia dochodów podatnika podlegających opodatkowaniu w Polsce na: dochód, który może być rozliczony na zasadach wspólności małżeńskiej, i dochód uzyskany w okresie, gdy warunki do wspólnego rozliczenia nie są spełnione.

Taka sytuacja powoduje z kolei dualizm opodatkowania dochodów: część dochodów opodatkowywana jest wspólnie przez małżonków na preferencyjnych zasadach, a druga część będzie podlegała opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Przepisy ustawy o PIT milczą jednak, w jaki sposób podatnik rozlicza takie dochody.

Sytuacja dualnego rozliczenia podatkowego dochodów podlegających opodatkowaniu według zasad ogólnych (z tego samego bądź z kilku różnych źródeł) w jednym zeznaniu podatkowym nie jest możliwa. Formularze podatkowe (PIT-36, PIT-37) nie przewidują sytuacji rozliczenia dochodów w dwojaki sposób - tj. części dochodów na zasadach wspólnego małżeńskiego rozliczenia, a części na zasadach ogólnych.

W związku z tym wydaje się, że w zakresie dochodu niekorzystającego z preferencyjnego opodatkowania na zasadach wspólności małżeńskiej powinno zostać złożone dodatkowe, indywidualne zeznanie podatnika bądź podatnika i małżonka (jeśli każdy z nich po utracie polskiej rezydencji podatkowej uzyskuje dochody z polskich źródeł).

W takiej sytuacji podatnik składałby dwa roczne zeznania: jedno małżeńskie (obejmujące dochody, które mogą być rozliczone preferencyjnie) i drugie indywidualne (niekorzystające z możliwości wspólnego rozliczenia).

Dwa zeznania

Przepisy podatkowe oraz praktyka nie dopuszczają sytuacji składania dwóch zeznań dotyczących dochodów opodatkowanych według tych samych zasad (oczywiście przepisy przewidują odrębne roczne zeznania dotyczące dochodów opodatkowanych, np. według stawki liniowej bądź ryczałtowo, nie zawierają jednak podobnych uregulowań wobec dochodów opodatkowanych według progresywnej skali podatkowej). Podatnik jest wprost zobowiązany złożyć jedno zeznanie dotyczące dochodów opodatkowanych według takich samych zasad. Wydaje się więc, że skorzystanie z uprawnienia do wspólnego opodatkowania dochodów lub podział dochodów w przypadku osób zmieniających w ciągu roku rezydencję podatkową oraz uzyskujących dochody w części jako rezydent, a w części jako nierezydent, nie będzie możliwe na podstawie samych przepisów ustawy o PIT.

Wydaje się więc, że nie ma możliwości rozwiązania tego problemu, nie wchodząc w konflikt z organami podatkowymi. Naszym zdaniem nie można jednak wywodzić braku uprawnienia do rozliczenia dochodu podatnika w części na zasadach wspólności małżeńskiej, a w części na zasadach ogólnych z braku odpowiedniego formularza podatkowego. Jeżeli ustawodawca chciałby ograniczać prawo podatnika do wspólnego rozliczenia, to powinien to zrobić wprost w ustawie, a nie we wzorze formularza zeznania podatkowego określonego rozporządzeniem ministra finansów.

CZYM JEST OGRANICZONY OBOWIĄZEK PODATKOWY

Osoby fizyczne nieposiadające na terytorium Polski miejsca zamieszkania podlegają opodatkowaniu w Polsce tylko od dochodów osiąganych na terytorium Polski (osoby takie posiadają tzw. ograniczony obowiązek podatkowy).

KIEDY MOŻNA ROZLICZYĆ SIĘ WSPÓLNIE

Małżonkowie mogą skorzystać ze wspólnego opodatkowania, jeżeli:

- posiadają nieograniczony obowiązek podatkowy,

- pomiędzy małżonkami istnieje wspólność majątkowa przez cały rok podatkowy,

- pozostają w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy,

- złożą wniosek o wspólnym opodatkowaniu dochodów w terminie do 30 kwietnia następującego po roku podatkowym,

- żaden z małżonków nie osiągnie np. dochodów z działalności gospodarczej opodatkowanych podatkiem liniowym.

GRZEGORZ OGÓREK

ksiegowosc@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

- Art. 3 ust. 1-2 oraz art. 6 ust. 1-3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tusk zapowiada rewolucję: uprościmy podatki i prowadzenie biznesu w Polsce

Podczas piątkowej konferencji prasowej, poprzedzającej posiedzenie rządu, premier Donald Tusk zapowiedział szeroko zakrojone działania mające na celu uproszczenie prowadzenia biznesu w Polsce, w tym gruntowną reformę systemu podatkowego. Jego słowa, pełne determinacji i świadomości skali wyzwań, padły w momencie, gdy polscy przedsiębiorcy coraz częściej apelują o zmniejszenie biurokratycznego ciężaru i stabilność regulacyjną.

Gra w zagranicznym kasynie online: legalność, podatki i ryzyko utraty wygranej

W dobie globalizacji i rosnącej popularności internetowego hazardu wiele osób z Polski decyduje się na grę w zagranicznych kasynach online. Kuszące wygrane i łatwy dostęp to jednak tylko pozory – brak znajomości przepisów może kosztować cię nie tylko grzywnę, ale również całą wypłatę. Sprawdź, kiedy gra jest legalna, kiedy zapłacisz podatek, a kiedy... stracisz wszystko.

Krajowy System e-Faktur – przełomowa zmiana wraca do Komisji Sejmowej. Co oznacza dla przedsiębiorców?

Sejm ponownie skierował do Komisji Finansów Publicznych projekt ustawy wprowadzającej Krajowy System e-Faktur (KSeF). Nowe przepisy mają zrewolucjonizować wystawianie faktur w Polsce, wprowadzając cyfrową platformę. Zgłoszono poprawki wydłużające termin przesyłania faktur nawet do 5 dni.

Rekonstrukcja rządu Tuska: Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański

Rząd Donalda Tuska przechodzi rekonstrukcję. Dziś o godz. 10 premier ogłosił nowy skład Rady Ministrów. Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański - dotychczasowy minister finansów poinformował premier Donald Tusk.

REKLAMA

Budujesz? Możesz zapłacić VAT później. Sprawdź, jak to zrobić zgodnie z prawem

Dzięki wyrokowi TSUE firmy budowlane mogą legalnie przesunąć termin zapłaty VAT – nawet o kilka miesięcy. Wystarczy dobrze skonstruowana umowa i protokół odbioru. To rozwiązanie, które realnie poprawia płynność finansową przedsiębiorców.

BGK chce ściśle współpracować z KAS

Bank Gospodarstwa Krajowego chce dołączyć do elitarnego grona najbardziej zaufanych podatników w Polsce. Planuje przystąpić do Programu Współdziałania z Krajową Administracją Skarbową, którego celem jest budowanie transparentnych relacji z organami podatkowymi oraz zapewnienie większej pewności i bezpieczeństwa w zakresie rozliczeń podatkowych.

Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

REKLAMA

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy bez podatku? Jest kilka warunków, które decydują o pełnym zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

REKLAMA