Jak liczyć przedawnienie przy odpowiedzialności osoby trzeciej

- Ze względu na zastosowanie środka egzekucyjnego (zajęcie ruchomości) 29 września 2005 r. nastąpiło przerwanie terminu przedawnienia. Jak ustalić datę przedawnienia zaległości - pyta pani Magdalena z Wałbrzycha w liście do redakcji.

O wskazanie ogólnych zasad przedawnienia poprosiliśmy Izbę Skarbową w Łodzi, a o rozwiązanie problemu czytelniczki - Wojciecha Pietrasiewicza z Allen & Overy A. Pędzich.

IZBA SKARBOWA W ŁODZI WYJAŚNIŁA GP

Zgodnie z art. 26 Ordynacji podatkowej za zaległości podatkowe podatnik odpowiada całym swoim majątkiem. Ustawa jednak przewiduje sytuacje, kiedy oprócz podatnika również osoba trzecia ponosi odpowiedzialność za zaległości podatkowe podatnika. Odpowiedzialność ta ma charakter odpowiedzialności solidarnej podatnika i osoby trzeciej.

O odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej organ podatkowy orzeka w drodze decyzji po przeprowadzeniu postępowania podatkowego. Wydanie decyzji poprzedzone więc musi być zawsze wszczęciem postępowania w sprawie przeniesienia odpowiedzialności podatkowej na osoby trzecie.

Postępowanie to nie może zostać wszczęte m.in. przed: upływem terminu płatności ustalonego zobowiązania; dniem doręczenia decyzji: określającej wysokość zobowiązania podatkowego, o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta, w sprawie zwrotu zaliczki naliczonego podatku od towarów i usług, określającej wysokość należnych odsetek za zwłokę.

Wobec tego nie można wydać decyzji o przeniesieniu odpowiedzialności za zaległości podatkowe na osoby trzecie, jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym powstała zaległość podatkowa, upłynęło pięć lat. Przedawnienie zobowiązania wynikającego z decyzji o odpowiedzialności osoby trzeciej następuje po upływie trzech lat od końca roku kalendarzowego, w którym została doręczona decyzja o odpowiedzialności osoby trzeciej. Jeżeli termin biegu przedawnienia został przerwany, to stosuje się zasady ogólne przewidziane w Ordynacji podatkowej, dotyczące biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

EKSPERT WYJAŚNIA

WOJCIECH PIETRASIEWICZ

doradca podatkowy współpracujący z Allen & Overy A. Pędzich

W pytaniu nie jest wskazane, jakiego okresu dotyczy pierwotna decyzja kształtująca pierwotną odpowiedzialność podatnika i w jakim czasie od dnia powstania zaległości u podatnika została wydana decyzja o odpowiedzialności osoby trzeciej. Zakładam jednak, że decyzja ta została wydana przed upływem pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym powstała zaległość podatkowa. W przeciwnym razie w stosunku do wydanej decyzji po wskazanym terminie możliwe jest stwierdzenie nieważności, o ile jest to decyzja ostateczna.

Przechodząc do odpowiedzi na zadane pytanie, należy wskazać, że zgodnie z art. 118 par. 2 Ordynacji podatkowej przedawnienie zobowiązania wynikającego z decyzji o odpowiedzialności osoby trzeciej następuje po upływie trzech lat od końca roku kalendarzowego, w którym została doręczona decyzja o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej. Początkiem biegu terminu jest więc koniec 2004 r.

Artykuł 118 par. 2 Ordynacji podatkowej nakazuje również odpowiednie stosowanie do odpowiedzialności osób trzecich niektórych przepisów dotyczących zawieszenia lub przerwania biegu przedawnienia. W związku z tym, bieg terminu przedawnienia zostaje przerwany wskutek zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został skutecznie zawiadomiony. Termin przedawnienia po jego przerwaniu biegnie na nowo, począwszy od dnia następującego po zaistnieniu zdarzenia kończącego przerwanie biegu przedawnienia.