REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zaksięgować przewłaszczenie rzeczy

Ewa Szczepankiewicz
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Wpłaciliśmy zaliczkę w kwocie 20 000 zł na wykonanie dźwigu osobowego. Na potwierdzenie tej wpłaty otrzymaliśmy od spółki X fakturę VAT (ze stawką 22%). Spółka X nie wykonała zamówienia w umówionym terminie, tłumacząc się kłopotami finansowo-organizacyjnymi. W związku z tym zabezpieczyliśmy swoje roszczenia z tytułu zwrotu wpłaconej zaliczki wraz z odsetkami na wypadek niewykonania umowy, poprzez zawarcie umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie urządzeń produkcyjnych, oznaczonych co do tożsamości.

 Ponieważ zamówienie ostatecznie nie zostało wykonane, a firma, pomimo wezwania, nie zwróciła wpłaconej zaliczki, została przez nas wezwana do wydania przewłaszczonych urządzeń. Urządzenia zostały przez nas przejęte protokolarnie i częściowo zabrane. Otrzymaliśmy od przewłaszczającego fakturę VAT sprzedaży całości urządzeń na kwotę brutto 17 200 zł i o tyle też został pomniejszony dług spółki X (w tym jedynie 2200 zł VAT, gdyż jedna ze starszych została zwolniona z VAT). W jaki sposób powinny zostać prawidłowo zaksięgowane opisane zdarzenia?

REKLAMA

Autopromocja

RADA

Czynność przeniesienia własności rzeczy w związku z ich przewłaszczeniem po bezskutecznym upływie terminu do wykonania zobowiązania stanowi odpłatną dostawę towarów. W związku z tym takie wydanie rzeczy powinno zostać udokumentowane fakturą VAT. W konsekwencji nabyta tą drogą rzecz staje się składnikiem majątku przejmującego (wierzyciela). Następuje też zaspokojenie długu, w całości bądź w części, które bilansowo ma ten sam skutek co kompensata należności od przewłaszczającego i zobowiązań przejmującego z tytułu przejęcia rzeczy na własność. Szczegóły wraz z dekretacją - w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE

Umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie rzeczy ruchomej oznaczonej co do tożsamości zawierana jest w celu zabezpieczenia spłaty długu wierzycielowi. Z tej formy zabezpieczenia często korzystają banki i firmy leasingowe, lecz również stosowana jest podczas zwykłych transakcji gospodarczych. Należy jednak podkreślić, że umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie spłaty długu nie jest wprost określona w prawie cywilnym. W praktyce zastosowanie mają tu art. 349 i 710 Kodeksu cywilnego. Artykuł 349 wskazuje, że:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

przeniesienie posiadania samoistnego może nastąpić także w ten sposób, że dotychczasowy posiadacz samoistny zachowa rzecz w swoim władaniu jako posiadacz zależny albo jako dzierżyciel na podstawie stosunku prawnego, który strony jednocześnie ustalą.

Z kolei art. 710 określa umowę użyczenia, gdzie:

użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

A zatem w celu zabezpieczenia spłaty długu przewłaszczający (dłużnik) przenosi na rzecz przejmującego (wierzyciela) własność określonych rzeczy, z zastrzeżeniem, iż jeśli dług zostanie spłacony w określonym terminie, to przeniesienie własności straci moc i przewłaszczający stanie się na powrót właścicielem tych rzeczy. Jednocześnie przewłaszczający zatrzymuje przewłaszczone rzeczy w swoim władaniu w charakterze biorącego w użyczenie, na bezpłatne używanie. To pod kontrolą przewłaszczającego pozostaje nadal przedmiotowa rzecz, jest więc nadal składnikiem jego aktywów, mimo że według prawa cywilnego jest własnością przejmującego, a dotyczy to nawet nieruchomości, które zostały przewłaszczone na zabezpieczenie aktem notarialnym.

WAŻNE!

W praktyce w wyniku umowy przewłaszczenia nie dochodzi do wydania rzeczy wierzycielowi. Wydanie takie następuje dopiero w momencie niespełnienia przez dłużnika (przewłaszczającego) warunków umowy.

Fakt zawarcia umowy przewłaszczenia nie wymaga (na tym etapie) zapisów w księgach rachunkowych. Może być jedynie odnotowany na kontach pozabilansowych jako warunkowa wierzytelność. Przeniesienie własności związane z umową przewłaszczenia na zabezpieczenie nie stanowi też dostawy towarów ani dostawy usług, ponieważ rzecz jest nadal w posiadaniu przewłaszczającego.

Ponadto ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 12 ust. 4 pkt 13) wskazuje, że przychodami nie są przychody z:

odpłatnego zbycia na podstawie umowy przewłaszczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności, w tym pożyczki lub kredytu - do czasu ostatecznego przeniesienia własności przedmiotu umowy.

Treść tego artykułu pokazuje, że również według ustawy o podatku dochodowym przewłaszczana rzecz jest własnością przewłaszczającego, aż do czasu jej wydania przejmującemu. Także korzystanie z przewłaszczonej rzeczy przez przewłaszczającego (dłużnika) do czasu jej wydania nie stanowi dla niego świadczenia nieodpłatnego w rozumieniu ustaw podatkowych.

 

REKLAMA

Jednak w przypadku niedotrzymania warunku spłaty przejmujący (wierzyciel) ma prawo żądać zwrotu użyczonej rzeczy i nią swobodnie rozporządzić (np. sprzedać, wynająć, użytkować samemu, aby w inny sposób zaspokoić swoje roszczenie). Dochodzi wówczas do wydania rzeczy. Czynność przeniesienia własności rzeczy w związku z ich przewłaszczeniem, po bezskutecznym upływie terminu do wykonania zobowiązania, stanowi odpłatną dostawę towarów w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z tym takie wydanie rzeczy powinno zostać udokumentowane fakturą VAT. W konsekwencji nabyta tą drogą rzecz staje się składnikiem majątku przejmującego (wierzyciela). Następuje też zaspokojenie długu, w całości bądź w części, które bilansowo ma ten sam skutek co kompensata należności od przewłaszczającego i zobowiązań przejmującego z tytułu przejęcia rzeczy na własność.

Ponieważ w opisanym przypadku kwota uzyskana w wyniku przejęcia maszyn nie wystarcza na pokrycie całego zadłużenia z tytułu wpłaconej zaliczki, przejmujący ma prawo dochodzić w sądzie pozostałej kwoty.

PRZYKŁAD

Zawarto umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie zwrotu zaliczki wpłaconej w kwocie 20 000 zł. Przewłaszczający - kontrahent wystawił fakturę VAT dokumentującą wpłatę zaliczki, gdzie wyróżnił kwotę netto 16 393,44 zł i VAT 3606,56 zł. Na koncie rozrachunków u przejmującego widnieją należności z tytułu zaliczki netto. Ponieważ nie dotrzymano warunków umowy i nie zwrócono zaliczki, przejmujący wezwał przewłaszczającego do wydania przedmiotów przewłaszczenia i rzeczy te zostały mu przekazane. Przewłaszczający z tytułu zbycia rzeczy wystawił fakturę VAT, na kwotę brutto 17 200 zł, według wartości brutto wycenionych przez rzeczoznawcę, w tym kwota netto 15 000 zł oraz VAT 2200 zł. Faktura ta równocześnie jest fakturą rozliczającą wpłaconą zaliczkę do wysokości zaliczki brutto 17 200 zł, co stanowi część zaliczki w kwocie netto 14 098,36 zł i VAT w kwocie 3101,64 zł. Należność w księgach przejmującego została zredukowana w rezultacie do kwoty 20 000 - 3606,56 - 17 200 - (-3101,64) = 2295,08 zł. Kwota ta jest tożsama z kwotą netto pozostałej zaliczki w wartości brutto 20 000 - 17 200 = 2800 = 2295,08 × 1,22.

Księgowania

1. Wpłata zaliczki na konto dostawcy:

Wn konto 202 „Rozrachunki z dostawcami” 20 000,00 zł

Ma konto 131 „Bieżący rachunek bankowy” 20 000,00 zł

2. Faktura potwierdzająca wpłatę zaliczki (podatek VAT 3606,56 zł, kwota netto 16 393,44 zł):

Wn konto 223 „Rozliczenie podatku VAT naliczonego” 3 606,56 zł

Ma konto 202 „Rozrachunki z dostawcami” 3 606,56 zł

3. Faktura VAT dotycząca przewłaszczenia urządzeń, rozliczająca zaliczkę w kwocie brutto 17 200,00 zł:

a) w części dokumentującej zakup urządzeń

Wn konto 013 „Urządzenia techniczne i maszyny” (lub 330 „Towary” itp.) 15 000,00 zł

Wn konto 223 „Rozliczenie podatku VAT naliczonego” 2 200,00 zł

Ma konto 202 „Rozrachunki z dostawcami” 17 200,00 zł

b) rozliczenie zaliczki poprzez przejęcie przewłaszczonych maszyn - w kwocie 17 200,00 zł. Korekta podatku VAT naliczonego od części zaliczki w kwocie brutto 17 200,00 zł, czyli na kwotę podatku VAT 3101,64 zł, na podstawie faktury rozliczającej zaliczkę:

Wn konto 223 „Rozliczenie podatku VAT naliczonego” (-)3 101,64 zł

Ma konto 202 „Rozrachunki z dostawcami” (-)3 101,64 zł

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 349, art. 710 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 82, poz. 557

Ewa Szczepankiewicz

główna księgowa w spółce z o.o.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
2 maja 2023 r. (wtorek)
4 maja 2023 r. (czwartek)
29 kwietnia 2023 r. (sobota)
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podatnicy poszkodowani przez powódź zapłacą tegoroczne podatki w 2025 roku [projekt rozporządzenia]

W dniu 18 września 2024 r. opublikowano projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie przedłużenia niektórych terminów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego w związku ze stanem klęski żywiołowej. Rozporządzenie to ma pomóc przedsiębiorcom poszkodowanym we wrześniu br. powodzią na obszarze części województwa dolnośląskiego, opolskiego oraz śląskiego - poprzez odroczenie terminów zapłaty podatków i zaliczek na podatki. 

Dyrektywę UE o adekwatnych wynagrodzeniach minimalnych trzeba wdrożyć w Polsce jeszcze w 2024 roku. Co się zmieni w płacy minimalnej? Od kiedy?

Do 15 listopada 2024 kraje członkowskie Unii Europejskiej zobowiązane są do implementacji do porządku krajowego, przepisów kolejnej dyrektywy. Mowa tu o dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej, która wprowadza szereg regulacji dotyczących sposobu i częstotliwości określania przez Rząd minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Stawka 0% VAT do końca 2024 r. na darowizny towarów i usług dla powodzian. Konieczna pisemna umowa z OPP, JST, podmiotem leczniczym lub RARS

Minister Finansów wydał rozporządzenie, które wprowadza możliwość stosowania obniżonej do 0% stawki podatku VAT dla darowizn (przekazywanych już od 12 września 2024 r.) wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych w trwającej obecnie powodzi. Ale ta preferencyjna stawka VAT dotyczy wyłącznie darowizn realizowanych za pośrednictwem organizacji pożytku publicznego, jednostek samorządu terytorialnego, podmiotów leczniczych i Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych.

ZUS: można zapłacić składki z 2024 r. do 15 września 2025 r. bez odsetek. Trzeba złożyć oświadczenie o poszkodowaniu w powodzi

Przedsiębiorcy poszkodowani przez powódź mogą opłacić składki za okres od 1 sierpnia do 31 grudnia br. dopiero we wrześniu 2025 r., bez naliczania odsetek za zwłokę - poinformował we wtorek PAP rzecznik prasowy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Paweł Żebrowski.

REKLAMA

Pies w kosztach firmy. Fiskus zmienił zdanie, bo nie znalazł związku pomiędzy wydatkami a przychodem

Fiskus zmienił zdanie w sprawie kosztów firmowych dotyczących psa. Chodziło o możliwość zaliczenia w kosztach uzyskania przychodu wydatków na zakup i utrzymanie psa, który służył jako reklama promująca ofertę spółki.

Od 300 do 1200 zł miesięcznie składki będzie musiał zapłacić przedsiębiorca? Zryczałtowana składka zdrowotna być może stanie się faktem

Od 300 do 1200 zł miesięcznie składki będzie musiał zapłacić przedsiębiorca? zryczałtowana składka zdrowotna być może stanie się faktem. Konfederacja Lewiatan postuluje za obniżeniem składki zdrowotnej dla przedsiębiorców i uproszczenie sposobu jej opłacania poprzez wprowadzenie zryczałtowanych stawek

MF: od 1 października przez infolinię KAS podatnik dostanie indywidualną informację o swoich sprawach

Ministerstwo Finansów poinformowało, że od 1 października 2024 r. pracownicy urzędów skarbowych i Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) będą udzielać odpowiedzi na pytania podatników na jednej ogólnopolskiej infolinii KAS pod numerami: (+48) 22 330 03 30 – dla połączeń z telefonów komórkowych i 801 055 055 – dla połączeń z telefonów stacjonarnych. Tak jak do te pory podatnicy uzyskają pod tymi numerami ogólną informację podatkową i celną. Istotną nowością będzie możliwość uzyskania na tej infolinii informacji dotyczących indywidualnych spraw podatnika objętych tajemnicą skarbową po potwierdzeniu tożsamości kodem telePIN.

Doradca podatkowy w todze i z większymi kompetencjami. Od 2025 roku? Założenia nowelizacji

Minister Finansów chce zmienić szereg przepisów ustawy o doradztwie podatkowym. W dniu 16 września 2024 r. opublikowano założenia projektu nowelizacji, zgodnie z którymi m.in. doradcy podatkowi w sądzie mieliby nosić togi, tak jak inne zawody prawnicze (adwokaci, radcowie prawni, prokuratorzy). Rozszerzony ma zostać zakres spraw, w których doradcy podatkowi będą mogli wydawać opinie. Ponadto zmiany zajdą w zasadach egzaminu na doradcę podatkowego i w kompetencjach organów KIDP.

REKLAMA

Grecja sięga do kieszeni turystów! 20 euro podatku zapłaci każdy pasażer wysiadający na Mykonos i Santorini

Grecja wprowadza podatek dla turystów. Każdy pasażer wycieczkowca wysiadający na greckiej wyspie Mykonos i Santorini będzie musiał zapłacić podatek w wysokości 20 euro w szczytowym sezonie turystycznym. Tak ogłosiła minister turystyki Grecji Olga Kefalogianni. W innych portach opłata wyniesie 5 euro.

Minimalne wynagrodzenie zaczyna przewyższać możliwości firm. „4666 zł to obiektywnie wysoka płaca minimalna”

Wysoki i niekonsultowany z przedsiębiorcami – taki jest wzrost płacy minimalnej według członków Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie. – Po kaskadowych wzrostach płacy minimalnej liczyliśmy na zmianę standardów dyskusji o tym, jaka powinna ona być, kiedy rosnąć i jakie wartości są możliwe do agregacji przez przedsiębiorców. Obecnie wzrost znów będzie powodować, że sektory działające na niższych marżach jak np. usługi, handel czy turystyka będą zmuszone do podnoszenia cen lub optymalizacji w miejscach pracy. To zła wiadomość także dla samorządów, bo rozwarstwienie w siatce płac będzie nadal rosnąć – mówi Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie. 

REKLAMA