REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ująć zmiany wartości inwestycji krótkoterminowych w księgach rachunkowych

Katarzyna Kobiela-Pionnier
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Krótkoterminowe inwestycje finansowe są coraz powszechniejszymi pozycjami w księgach polskich przedsiębiorstw. W swoich zasadach (polityce) rachunkowości jednostki gospodarcze mogą zakładać różne rozwiązania wyceny zarówno na dzień ujęcia, jak i na dzień bilansowy.

Ustawa o rachunkowości definiuje inwestycje jako aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z:

REKLAMA

Autopromocja

• przyrostu wartości tych aktywów,

• uzyskania z nich przychodów w formie odsetek, dywidend (udziałów w zyskach) lub innych pożytków, w tym również z transakcji handlowej, a w szczególności aktywa finansowe oraz te nieruchomości i wartości niematerialne i prawne, które nie są użytkowane przez jednostkę, lecz zostały nabyte w celu osiągnięcia tych korzyści.

W świetle tej definicji do inwestycji krótkoterminowych zalicza się lokaty terminowe, obligacje skarbowe oraz inne papiery wartościowe.

Wycena krótkoterminowych inwestycji następuje:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• według ceny (wartości) rynkowej albo według ceny nabycia lub ceny (wartości) rynkowej, zależnie od tego, która z nich jest niższa, a krótkoterminowe inwestycje, dla których nie istnieje aktywny rynek, w inny sposób określonej wartości godziwej - na dzień bilansowy;

• według ceny nabycia lub ceny zakupu, jeżeli koszty przeprowadzenia i rozliczenia transakcji nie są istotne na dzień ujęcia początkowego.

W księgach trzeba odzwierciedlać zmiany wartości inwestycji krótkoterminowych.

Tabela. Ujmowanie skutków wzrostu lub obniżenia wartości inwestycji krótkoterminowych

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przykład 1

6 grudnia przedsiębiorstwo Alfa nabyło krótkoterminową inwestycję finansową (akcje przeznaczone do sprzedaży za dziewięć miesięcy) za 5000 zł. Na potrzeby wewnętrzne jednostka sporządza sprawozdanie raz na sześć miesięcy. Zgodnie z zasadami (polityką) rachunkowości wyceny inwestycji na kolejne momenty bilansowe jednostka dokonuje według ceny rynkowej.

Cena rynkowa na kolejne dni bilansowe wynosi:

• 31 grudnia 2007 r. - 5400 zł,

• 30 czerwca 2008 r. - 4800 zł.

Ponieważ przedsiębiorstwo zdecydowało się dokonywać wyceny według ceny rynkowej, musi odnotowywać wszystkie wzrosty i wszystkie spadki ceny w księgach i w sprawozdaniach.

Saldo początkowe konta „Inwestycje krótkoterminowe” wynosi 5000 zł.

Ewidencja księgowa

1. Wzrost wartości inwestycji do ceny rynkowej:

Wn „Aktualizacja wartości inwestycji” 400

Ma „Przychody finansowe” 400

2. Spadek wartości inwestycji do ceny rynkowej:

Wn „Koszty finansowe” 600

Ma „Aktualizacja wartości inwestycji” 600

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Na 31 grudnia 2007 r. w sprawozdaniu finansowym jednostka wykazuje następujące wartości:

Bilans:

B.III. Inwestycje krótkoterminowe

1. Krótkoterminowe aktywa finansowe

b) w pozostałych jednostkach

- udziały lub akcje: 5400 zł.

Rachunek zysków i strat (wariant porównawczy)

G. Przychody finansowe

IV. Aktualizacja wartości inwestycji: 400 zł.

Na 30 czerwca 2008 r. przedsiębiorstwo Alfa w swoich sprawozdaniach wykazuje następujące wartości:

Bilans:

B.III. Inwestycje krótkoterminowe

1. Krótkoterminowe aktywa finansowe

b) w pozostałych jednostkach

- udziały lub akcje: 4800 zł.

Rachunek zysków i strat (wariant porównawczy)

H. Koszty finansowe

III. Aktualizacja wartości inwestycji: 600 zł.

Przykład 2

6 grudnia przedsiębiorstwo Alfa nabyło krótkoterminową inwestycję finansową (akcje przeznaczone do sprzedaży za dziewięć miesięcy) za 5000 zł. Na potrzeby wewnętrzne jednostka sporządza sprawozdanie raz na sześć miesięcy. Zgodnie z zasadami (polityką) rachunkowości wyceny inwestycji na kolejne momenty bilansowe jednostka dokonuje według zasady ostrożnej wyceny.

Cena rynkowa na kolejne dni bilansowe wynosi:

• 31 grudnia 2007 r. - 5400 zł,

• 30 czerwca 2008 r. - 4800 zł.

Ponieważ przedsiębiorstwo zdecydowało się dokonywać wyceny według zasady ostrożnej wyceny, nie musi ono odnotowywać wszystkich wzrostów i spadków cen, lecz jedynie ewidencjonować te zmiany, które powodują ewentualny spadek wartości poniżej ceny nabycia.

Saldo początkowe konta „Inwestycje krótkoterminowe” - 5000 zł.

Ewidencja księgowa

1. Wzrost wartości inwestycji do ceny rynkowej - nie odnotowuje się.

2. Spadek wartości inwestycji do ceny rynkowej:

Wn „Koszty finansowe” 200

Ma „Aktualizacja wartości inwestycji” 200

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Na 31 grudnia 2007 r. przedsiębiorstwo Alfa w swoich sprawozdaniach wykazuje następujące wartości:

Bilans:

B.III. Inwestycje krótkoterminowe

1. Krótkoterminowe aktywa finansowe

b) w pozostałych jednostkach

- udziały lub akcje: 5000 zł.

Na 30 czerwca 2008 r. przedsiębiorstwo Alfa w swoich sprawozdaniach wykazuje następujące wartości:

Bilans:

B.III. Inwestycje krótkoterminowe

1. Krótkoterminowe aktywa finansowe

b) w pozostałych jednostkach

- udziały lub akcje: 4800 zł.

Rachunek zysków i strat (wariant porównawczy)

H. Koszty finansowe

III. Aktualizacja wartości inwestycji: 200 zł.

Przykład 3

6 grudnia przedsiębiorstwo Alfa nabyło krótkoterminową inwestycję finansową (akcje do sprzedaży za dziewięć miesięcy) za 5000 zł. Na potrzeby wewnętrzne jednostka sporządza sprawozdanie raz na sześć miesięcy. Zgodnie z zasadami (polityką) rachunkowości wyceny inwestycji na kolejne momenty bilansowe jednostka dokonuje według zasady ostrożnej wyceny.

Cena rynkowa na kolejne dni bilansowe wynosi:

• 31 grudnia 2007 r. - 4700 zł,

• 30 czerwca 2008 r. - 5200 zł.

Przedsiębiorstwo dokonuje wyceny według zasady ostrożnej wyceny. Kolejność zmian jest odwrócona w stosunku do przykładu 2. Najpierw nastąpił spadek wartości inwestycji, a dopiero potem jej wzrost.

Saldo początkowe konta „Inwestycje krótkoterminowe” - 5000 zł.

Ewidencja księgowa

1. Spadek wartości inwestycji do ceny rynkowej:

Wn „Koszty finansowe” 300

Ma „Aktualizacja wartości inwestycji” 300

2. Wzrost wartości inwestycji - do poziomu ceny nabycia:

Wn „Aktualizacja wartości inwestycji” 300

Ma „Przychody finansowe” 300

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Na 31 grudnia 2007 r. przedsiębiorstwo Alfa w swoich sprawozdaniach wykazuje następujące wartości:

Bilans:

B.III. Inwestycje krótkoterminowe

1. Krótkoterminowe aktywa finansowe

b) w pozostałych jednostkach

- udziały lub akcje: 4700 zł.

Rachunek zysków i strat (wariant porównawczy)

H. Koszty finansowe

III. Aktualizacja wartości inwestycji: 300 zł.

Na 30 czerwca 2008 r. przedsiębiorstwo Alfa w swoich sprawozdaniach wykazuje następujące wartości:

Bilans:

B.III. Inwestycje krótkoterminowe

1. Krótkoterminowe aktywa finansowe

b) w pozostałych jednostkach

- udziały lub akcje: 5000 zł.

Rachunek zysków i strat (wariant porównawczy)

G. Przychody finansowe

IV. Aktualizacja wartości inwestycji: 300 zł.

Z powyższych przykładów, opartych na zapisach ustawowych, wynika, że wybór metody wyceny w polityce rachunkowości będzie miał znaczący wpływ na dokonywane księgowania oraz sporządzane przez jednostki sprawozdania finansowe. Jednak trzeba pamiętać, że przepisy ustawy są dość ogólne, a zarazem nie są jedynymi możliwymi rozwiązaniami. Jednostki mogą pokierować się również zaleceniami zawartymi w rozporządzeniu Ministra Finansów z 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych lub w MSR nr 39 „Instrumenty finansowe - ujmowanie i wycena”.

UWAGA

W przypadku inwestycji krótkoterminowych ustawa przewiduje wycenę według kosztu historycznego lub według wartości godziwej. Wybór metody zależy od kierownika jednostki. Metodę tę należy opisać w zasadach (polityce) rachunkowości jednostki.

• art. 28 ust. 1 pkt 5 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

 

Katarzyna Kobiela-Pionnier

asystent w Wyższej Szkole Finansów i Zarządzania w Warszawie

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rząd szuka pieniędzy. Podatek cyfrowy coraz bliżej?

Ministerstwo Cyfryzacji pracuje nad nowym podatkiem, który miałby objąć duże korporacje technologiczne działające w Polsce. Wicepremier Krzysztof Gawkowski zapowiada, że koncepcja podatku cyfrowego zostanie przedstawiona w ciągu kilku miesięcy, a wpływy z niego mogą sięgnąć miliardów złotych. Pomysł budzi jednak kontrowersje.

Wspólne rozliczenie PIT małżonków w 2025 r. za 2024 rok – kto i jak może to zrobić. Korzyści, warunki, jaki formularz wypełnić

Wspólne rozliczenie rocznego zeznania podatkowego PIT przez małżonków jest ważną preferencją podatkową w podatku dochodowym od osób fizycznych, dostępną dla podatników opodatkowanych na zasadach ogólnych, tj. wg skali podatkowej. Rozliczenie wspólne jest korzystne zwłaszcza dla małżonków, których dochody roczne znacznie się różnią (znajdują się w różnych progach podatkowych), w tym w szczególności jeżeli jeden z małżonków nie osiągnął dochodu w danym roku. Kiedy małżonkowie mogą rozliczyć się wspólnie? Na czym polega wspólne rozliczenie PIT małżonków? Czy jest możliwe wspólne rozliczenie ze zmarłym małżonkiem, po rozwodzie i w separacji? Czy jest możliwe wspólne rozliczenie małżonków w przypadku uzyskiwania przychodów z najmu prywatnego, działalności rolniczej, kapitałów pieniężnych, działalności nierejestrowanej? Jakie formy opodatkowania wykluczają wspólne rozliczenie małżonków? Odpowiadamy na te wszystkie pytania.

Będzie rewolucja w raportowaniu ESG po zmianach w dyrektywie CSRD? Obowiązki tylko dla największych firm. Pakiet Omnibus I Komisji Europejskiej

W lutym 2025 roku Komisja Europejska ogłosiła przełomowe zmiany w unijnym systemie raportowania zrównoważonego rozwoju, wywołując gorącą debatę wśród przedsiębiorców, prawników i ekspertów ESG. Propozycje zawarte w pakiecie Omnibus, obejmujące m.in. modyfikacje dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) i CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive), zdaniem wielu komentatorów stanowią próbę znalezienia równowagi między ambicjami klimatycznymi UE a realiami gospodarczymi. Wspólnie z dr Anną Partyką-Opielą, partnerką kancelarii Rymarz Zdort Maruta i laureatką rankingu Top 25 Women Lawyers in Business by Forbes 2024, analizujemy konsekwencje tych zmian dla europejskiego biznesu.

Biznes ma dość! Domaga się prostych i stabilnych podatków. Jest 100 postulatów

Chaos w podatkach, powolne sądy i drakońskie areszty gospodarcze – polscy przedsiębiorcy mają dość! Domagają się uproszczenia systemu podatkowego, rozszerzenia estońskiego CIT oraz stabilnych przepisów. Czy rząd posłucha biznesu, zanim firmy zaczną masowo uciekać za granicę?

REKLAMA

Deregulacja: nowe przepisy dla biznesu od 1 maja 2025 r. 40 zmian - kontrole firm, rzemiosło, mały ZUS plus, zamówienia publiczne i inne ułatwienia

W dniu 11 marca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego, przedłożony przez Ministra Rozwoju i Technologii. Zmiany mają wejść w życie w większości od 1 maja 2025 roku

Wynagrodzenie brutto, a netto w 2025 roku. Jak obliczyć kwotę pensji do wypłaty? [Przykłady]

Jedną z podstawowych kwestii dla pracownika i pracodawcy jest ustalenie stawki wynagrodzenia, jaką pracownik będzie co miesiąc otrzymywał za wykonywanie swoich obowiązków służbowych. Pracownicy często mają wątpliwości dlaczego kwota netto, która dostają na konto, jest o tyle niższa niż ta zapisana w umowie. Kwota która podana jest na umowie o pracę to najczęściej kwota brutto, czyli całość wynagrodzenia, które zostaje pomniejszane o należne świadczenia publicznoprawne. Po odjęciu tych świadczeń pozostaje kwota netto, którą pracownik otrzymuje, tzw. „kwota na rękę”.

Zasiłek chorobowy już od pierwszego dnia? Przedsiębiorcy apelują do rządu o natychmiastowe działania

Rada Przedsiębiorców domaga się realizacji obietnicy wyborczej – ZUS powinien przejąć wypłatę zasiłku chorobowego już od pierwszego dnia absencji pracownika. W liście do premiera Donalda Tuska i liderów koalicji przedsiębiorcy wzywają do uchwalenia przepisów jeszcze przed wyborami prezydenckimi. Czy rząd dotrzyma słowa?

Inwestowanie w złoto - marzec 2025 r. Cena i notowania. Stabilność mimo ryzyka delewarowania na zmiennych rynkach

Jak informuje Saxo Bank w komunikacie z 12 marca 2025 r., globalne rynki finansowe pozostają w stanie podwyższonej niepewności, ponieważ wprowadzenie, a następnie odwołanie ceł przez administrację Trumpa wobec głównych partnerów handlowych nadal wywiera presję na Wall Street i szerzej na rynek. Złoto pozostaje stabilne, utrzymując notowania powyżej 2900 USD po kolejnej stosunkowo płytkiej korekcie. Inwestorzy i traderzy reagują również na gwałtowne i nagłe pogorszenie danych makroekonomicznych w USA, co zwiększa ryzyko stagflacji, wspierającej ceny złota.

REKLAMA

Jak skutecznie odwołać się od wyników kontroli projektu unijnego? 5 zasadniczych kroków

Realizacja projektu unijnego to duże wyzwanie – wymaga nie tylko zaangażowania i dobrej organizacji, ale także skrupulatnego przestrzegania przepisów i wytycznych. Kontrole projektów są standardową praktyką, której celem jest sprawdzenie, czy środki publiczne są wykorzystywane zgodnie z przepisami i pierwotnymi założeniami projektu. Co jednak zrobić, gdy wynik kontroli jest niekorzystny? Jakie kroki podjąć, by skutecznie się odwołać?

Transport do Serbii – strategiczny rynek w regionie Bałkanów

Transport towarów do Serbii wymaga szczególnego przygotowania logistycznego i znajomości lokalnych uwarunkowań. Państwo to nadal pozostaje poza Unią Europejską i strefą Schengen, dlatego konieczne jest sprostanie wielu wymogom z zakresu obsługi celnej i dokumentacji transportowej. Jak skutecznie wejść na ten perspektywiczny rynek?

REKLAMA