REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Alternatywne metody ujmowania i rozliczania kosztów w organizacjach non profit

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Gyöngyvér Takáts
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

W poprzednim numerze ogólnie opisaliśmy zasady ewidencji kosztów w działalności organizacji non profit. O ile przepisy o rachunkowości nie narzucają określonego sposobu ewidencji kosztów - i jednostki mają tu dużą swobodę - to jednak wybrana metoda rachunku zysków i strat w pewnym stopniu ukierunkowuje sposób ewidencji kosztów.

Ewidencja kosztów może być prowadzona na cztery sposoby:

REKLAMA

Autopromocja

• na kontach Zespołu 4, bez korzystania z konta 490 „Rozliczenie kosztów”,

• na kontach Zespołu 4, z zastosowaniem konta 490 „Rozliczenie kosztów”,

• na kontach Zespołu 4 i Zespołu 5,

• na kontach Zespołu 5.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Na kontach Zespołu 4 ewidencja kosztów odbywa się według rodzajów, a na kontach Zespołu 5 - według miejsca powstania.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

REKLAMA

W zależności więc od wybranego wariantu sporządzenia rachunku zysków i strat jednostka musi zastosować odpowiednią metodę ewidencji kosztów. Należy jednak zwrócić uwagę, że np. nie jest możliwe sporządzenie rachunku zysków i strat w wariancie kalkulacyjnym bez prowadzenia ewidencji kosztów na kontach Zespołu 5.

Jednostka może też ewidencjonować koszty tylko na kontach Zespołu 5. W takim przypadku możemy mieć problemy z przygotowaniem informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego, w którym obowiązkowo trzeba umieścić informację o kosztach w przekroju rodzajowym.

REKLAMA

Dlatego zaleca się ewidencję kosztów na kontach Zespołu 4 - a w razie potrzeby można uzupełnić to ewidencją na kontach Zespołu 5. Stosowanie kont Zespołu 5 oznacza ewidencję tych samych kosztów, które zostały ujęte na kontach Zespołu 4, tylko w innym przekroju. To, jakie konta powinny figurować w Zespole 5, zależy od potrzeb jednostki, ponieważ konta te zaspokajają przede wszystkim potrzeby wewnętrzne, tj. zapotrzebowania informacyjne zarządu.

W organizacjach non profit nieprowadzących działalności gospodarczej koszty należy dzielić na koszty statutowe i koszty administracyjne. W ramach kosztów administracyjnych wykazuje się koszty według rodzajów. Dlatego też w takich jednostkach nie ma potrzeby prowadzenia ewidencji kosztów na kontach Zespołu 5. Ponieważ w rachunku wyników nie ustala się zmiany stanu produktów, nie ma też potrzeby prowadzenia ewidencji, stosując konto 490 „Rozliczenie kosztów”.

W przypadku organizacji non profit, które podjęły prowadzenie działalności gospodarczej, z wielu powodów zaleca się ewidencję kosztów zarówno na kontach Zespołu 4, jak i Zespołu 5:

1. Na kontach Zespołu 5 możliwe jest podzielenie kosztów administracyjnych dotyczących działalności statutowej i gospodarczej.

2. Organizacja prowadząca działalność produkcyjną lub handlową za pomocą kont Zespołu 5 będzie mogła ustalić rzeczywisty koszt wytworzenia.

3. Konta Zespołu 5 umożliwiają dokładną lokalizację miejsca powstania kosztów, co ułatwia ich kontrolę.

Ewidencja kosztów na kontach Zespołu 4 - bez zastosowania konta 490

Ewidencja kosztów bez zastosowania konta 490 „Rozliczenie kosztów” jest możliwa w jednostkach prowadzących działalność handlową, gdzie nie występuje produkcja. Wynika to z tego, że tylko w tych jednostkach występuje sytuacja, kiedy poza kosztami prostymi podlegającymi rozliczeniu w czasie nie ma innych kosztów dotyczących innych okresów niż okresu sprawozdawczego.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ustalenie wyniku finansowego (nadwyżki przychodów lub kosztów) następuje na zasadach ogólnych, tj. koszty z kont Zespołów 4 i 7 oraz przychody należy przenieść na konto 860 „Wynik finansowy”.

Przy stosowaniu tego sposobu ewidencji, bez konta 490, w pozycji „Zmiana stanu produktów” nie wykazuje się żadnej wartości. W kosztach ujęte są jedynie koszty dotyczące danego okresu. Zapewnia to księgowanie poniesionych kosztów prostych podlegających rozliczeniu w czasie bezpośrednio na koncie „Rozliczenia międzyokresowe kosztów - czynne”.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Funkcjonowanie konta 490 „Rozliczenie kosztów”

Konto 490 „Rozliczenie kosztów” służy do:

• rozliczenia kosztów rodzajowych,

• ustalania wartości umieszczanej w pozycji „Zmiana stanu produktów” porównawczego wariantu rachunku zysków i strat.

Konto 490 może spełniać w pełni lub częściowo funkcję rozliczania kosztów. Pełną funkcję spełni przy stosowaniu kont zarówno Zespołu 4, jak i 5. Funkcję częściową - gdy jednostka prowadzi ewidencję kosztów tylko na kontach Zespołu 4. Natomiast jeśli organizacja prowadzi ewidencję kosztów tylko na kontach Zespołu 5 - konto 490 niema w ogóle funkcji.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Takie ujęcie oznacza, że na kontach Zespołu 4 ujmowane są wszystkie koszty poniesione w danym okresie, niezależnie od tego, czy dotyczy to bieżącego okresu czy okresów przyszłych. Dlatego w tym przypadku funkcją konta 490 „Rozliczenie kosztów” jest korygowanie kosztów rodzajowych o koszty, które nie dotyczą danego okresu.

Proces ustalenia wyniku finansowego

Ustalenie wyniku finansowego jest już bardziej skomplikowane, ponieważ wymaga ustalenia zmiany stanu produktów. Należy więc postępować według stałego technicznego schematu.

Krok 1

• przeniesienie wszystkich przychodów powstałych w danym okresie na konto 860 „Wynik finansowy”.

Krok 2

• przeniesienie wszystkich kosztów rodzajowych poniesionych w danym okresie na konto 860 „Wynik finansowy”.

Krok 3

• zaksięgowanie kosztów rozliczonych w czasie w części przypadającej na okres bieżący na konto 490 „Rozliczenie kosztów”,

• przeksięgowanie kosztów własnych sprzedaży z kont Zespołu 7 na konto 490 „Rozliczenie kosztów”,

• ustalenie salda konta 490 „Rozliczenie kosztów”.

Saldo konta 490 „Rozliczenie kosztów” odpowiada zmianie stanu produktów, którą należy przenieść na konto 860 „Wynik finansowy”.

Krok 4

• przeniesienie zmiany stanu produktów na konto 860 „Wynik finansowy”.

Krok 5

• sporządzenie rachunku zysków i strat w wariancie porównawczym.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podstawy prawne:

• ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 63, poz. 393

• rozporządzenie Ministra Finansów z 15 listopada 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej - Dz.U. Nr 137, poz. 1539; ost.zm. Dz.U. z 2003 r. Nr 11, poz. 117

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obejmie duże firmy, a od 2026 wszystkich podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

REKLAMA