REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zyski i straty aktuarialne

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Ujęcie rezerw na świadczenia pracownicze w księgach rachunkowych wynika z podstawowych zasad rachunkowości, zasady współmierności przychodów i kosztów, a w szczególności z zasady ostrożności, która zobowiązuje jednostkę do ujęcia rezerw na znane jej ryzyko, grożące straty oraz skutki ewentualnych innych zdarzeń.


Rezerwy należy tworzyć w wiarygodnie oszacowanej wartości, tak by kwoty rezerwy możliwie najdokładniej odzwierciedlały szacunek kwoty wymaganej do spełnienia bieżącego zobowiązania na dzień tworzenia lub weryfikacji rezerwy, przy uwzględnieniu ryzyka i niepewności, które są nierozerwalnie związane z prowadzoną przez jednostkę działalnością gospodarczą.

REKLAMA

Autopromocja

Podstawą wyceny rezerw na przyszłe świadczenia na rzecz pracowników są przepisy prawa pracy, regulaminów wynagrodzeń, układów zbiorowych i innych wiążących porozumień pracodawców z pracownikami.

Zarówno KSR 6 „Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe” (dalej KSR 6), jak i MSR 19 Świadczenia pracownicze (dalej MSR 19) jako metodę szacowania rezerw na te świadczenia zalecają wycenę aktuarialną, ponieważ ustalenie kwot tych rezerw opiera się na wielu założeniach finansowych i demograficznych - są to tzw. założenia aktuarialne. Zgodnie z MSR 19 założenia aktuarialne powinny być bezstronne i wzajemnie dopasowane (spójne). Założenia demograficzne dotyczą przyszłych cech charakteryzujących aktualnie zatrudnionych, byłych pracowników i ich rodziny, którzy są uprawnieni do świadczeń.

Założenia demograficzne odnoszą się do następujących kwestii:

• umieralności w trakcie zatrudnienia i po jego upływie,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• wskaźników rotacji pracowników,

• niezdolności do pracy i wcześniejszego przechodzenia na emeryturę.

Przyjmuje się, że wykorzystywane w wycenie aktuarialnej założenia demograficzne odzwierciedlają ogólny obraz fluktuacji pracowników danej jednostki.

Założenia finansowe zaś dotyczą takich zagadnień, jak:

• stopa dyskontowa,

• poziom przyszłego wynagrodzenia i przyszłych świadczeń.

Założenia finansowe opierają się na określanych na dzień bilansowy rynkowych oczekiwaniach odnoszących się do okresu, w którym ma nastąpić wywiązanie się z zobowiązań.

UWAGA

Przyjęte założenia aktuarialne mogą ulec zmianie w kolejnych okresach wyceny rezerw, co w konsekwencji może spowodować zmianę wartości rezerwy. W takiej sytuacji powstają tzw. zyski lub straty aktuarialne. Są one efektem zmian założeń aktuarialnych.

 

 

Jeśli w Twojej firmie musisz tworzyć rezerwy na świadczenia pracownicze (emerytalne, rentowe i inne) - służymy Ci pomocą! Wypełnij formularz a eksperci z firmy Attuario, która współpracuje z serwisem Księgowość, dokonają tych wyliczeń dla Ciebie.
Zapraszamy do wypełnienia formularza!

 

Zyski i straty aktuarialne ujmujemy jako przychody lub koszty. Zgodnie z § 6 MSR 19:

Standard wymaga od jednostki: (...)

k) ujmowania ustalonej części skumulowanej wartości netto zysków i strat aktuarialnych, przekraczającej wyższą z następujących dwóch kwot:

i) 10% wartości bieżącej zobowiązania z tytułu określonych świadczeń (przed odliczeniem aktywów programu) oraz

ii) 10% wartości godziwej aktywów programu.

REKLAMA

Częścią zysków i strat aktuarialnych, która ma zostać ujęta w odniesieniu do każdego programu określonych świadczeń, jest iloraz kwoty wykraczającej na poprzedni dzień sprawozdawczy poza przedział 10% i przewidywanych, średnich, pozostałych okresów zatrudnienia pracowników uczestniczących w programie.

Limity te wylicza się i stosuje oddzielnie dla każdego programu określonych świadczeń. Wartość, która przekracza wskazane wyżej progi, jest dzielona przez pozostały okres zatrudnienia pracowników, a następnie ujmowana w wyniku okresu. Jeśli zyski i straty aktuarialne nie przekroczyły powyższych progów, to nie muszą być ujmowane w rachunku zysków i strat.

 

Wśród przyczyn powstawania zysków i strat aktuarialnych znajdują się:

• nieoczekiwanie wysokie lub nieoczekiwanie niskie wskaźniki rotacji pracowników, wcześniejszego przechodzenia na emeryturę, śmiertelności, wzrostu wynagrodzeń, świadczeń (jeżeli sformalizowane lub zwyczajowo oczekiwane warunki programu przewidują podwyższanie świadczeń ze względu na inflację) lub kosztów leczenia,

• wpływ zmian oszacowań dotyczących wskaźników rotacji pracowników, wcześniejszego przechodzenia na emeryturę, umieralności, wzrostu wynagrodzeń, świadczeń (jeżeli sformalizowane lub zwyczajowo oczekiwane zasady funkcjonowania programu przewidują podwyższanie świadczeń ze względu na inflację) lub kosztów leczenia,

• wpływ zmian stopy dyskontowej.

REKLAMA

29 kwietnia 2010 r. Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR, Rada) opublikowała projekt standardu ED/2010/3 „Programy określonych świadczeń pracowniczych - propozycja zmian do MSR 19”. Projekt standardu proponował znaczące zmiany w stosunku do aktualnych wymogów MSR 19, w tym eliminację możliwości zastosowania metody korytarzowej. Konsekwencją prowadzonych prac są zmiany w MSR 19, które mają obowiązywać w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się od 1 stycznia 2013 r. lub po tej dacie, z możliwością wcześniejszego zastosowania.

Jedna z najważniejszych poprawek dotyczy ujmowania zmian zobowiązań z tytułu zdefiniowanych świadczeń oraz aktywów programu. Nowy standard wymaga, aby zyski i straty aktuarialne były ujmowane w chwili ich powstania (a więc niezwłocznie), eliminując tym sposobem metodę przedziału. Poza tym zyski i straty aktuarialne będą ujmowane w pozostałych całkowitych dochodach, a nie - jak dotychczas - w wyniku jednostki.

 

Biuro Aktuarialne ATTUARIO

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

REKLAMA

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

REKLAMA

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - komu przysługuje i co trzeba wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

Limit 30-krotność ZUS 2025 - ile wynosi? Kogo dotyczy przekroczenie składek ZUS? Co zrobić jeśli nastąpi przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek ZUS?

W 2025 roku limit składek ZUS na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został już ustalony. Po jego przekroczeniu składki nie są już naliczane – ale uwaga: za błędy w rozliczeniach może odpowiadać pracownik. Sprawdź, co oznacza 30-krotność ZUS, jak się liczy limit, kto go pilnuje i co zrobić, gdy opłaciłeś składki ponad próg.

REKLAMA