REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Uprawnienia rodzicielskie - zmiany od 1 stycznia 2010 r.

Renata Majewska
Niezależny ekspert z zakresu prawa pracy, prawnik, doświadczony szkoleniowiec w dziedzinie prawa pracy, w tym w praktycznym rozliczaniu wynagrodzeń. Autorka licznych artykułów poświęconych praktycznym aspektom stosowania prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Autorka licznych artykułów publikowanych w: Monitorze Prawa Pracy i Ubezpieczeń, Dzienniku Gazeta Prawna.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Od 1 stycznia nowe przepisy wzmocniły uprawnienia rodzicielskie pracowników. Modyfikacje polegają głównie na przyznaniu dodatkowych urlopów macierzyńskich matce i ojcu dziecka, opiekunom adopcyjnym oraz wprowadzeniu odrębnego urlopu ojcowskiego.

Wymiar wprowadzanych od 1 stycznia 2010 r. dodatkowych urlopów macierzyńskich oraz urlopu ojcowskiego będzie się zwiększał stopniowo w kolejnych latach, aż do 2014 r., kiedy zostaną osiągnięte docelowe wymiary tych urlopów.

REKLAMA

Autopromocja

Dodatkowy urlop macierzyński dla matki dziecka

Od 1 stycznia 2010 r. pracownica ma prawo do dobrowolnego dodatkowego urlopu macierzyńskiego bezpośrednio po zakończeniu podstawowego urlopu macierzyńskiego (art. 182 1 § 1 Kodeksu pracy). Dodatkowy urlop macierzyński wynosi od 1 stycznia 2010 r. i w 2011 r. maksymalnie:

• 2 tygodnie na dziecko urodzone jako jedyne przy porodzie,

• 3 tygodnie w przypadku urodzenia podczas jednego porodu dwóch lub więcej dzieci.

Podane wymiary urlopu w latach 2012-2013 wydłużą się odpowiednio do 4 i 6 tygodni, a od 2014 r. - docelowo do 6 i 8 tygodni.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pracownica ma prawo do dodatkowego urlopu macierzyńskiego po wykorzystaniu podstawowego macierzyńskiego (art. 182 1 § 1 Kodeksu pracy). Choć przepisy tego nie rozstrzygają, nie będzie ona mogła wziąć dodatkowego urlopu macierzyńskiego po rezygnacji z podstawowego urlopu macierzyńskiego, najwcześniej po 14 tygodniach po porodzie (art. 180 § 5 Kodeksu pracy). Resztę podstawowego urlopu macierzyńskiego w takiej sytuacji będzie bowiem mógł odbierać pracownik - ojciec wychowujący dziecko. Podstawowy urlop macierzyński nie zostanie więc wykorzystany w całości przez pracownicę i dlatego matce nie będzie wolno w momencie jego przerwania przejść na dodatkowy urlop macierzyński. W takiej sytuacji z dodatkowego urlopu macierzyńskiego będzie miał prawo skorzystać ojciec dziecka (art. 182 2 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy).

WAŻNE!

Dodatkowy urlop macierzyński przysługuje pracownicy dopiero po wykorzystaniu podstawowego urlopu macierzyńskiego.

Kodeks pracy określa maksymalne wymiary dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Kobieta może złożyć wniosek o udzielenie krótszego urlopu, z tym że w wymiarze tygodnia bądź jego wielokrotności (art. 182 1 § 2 Kodeksu pracy). W związku z tym pracownica, która urodziła jedno dziecko, może się domagać 1 tygodnia lub 2 tygodni dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Jeśli urodziła przynajmniej dwoje dzieci przy jednym porodzie, przysługuje jej 1 tydzień, 2 albo 3 tygodnie. Tydzień dodatkowego urlopu macierzyńskiego odpowiada przy tym 7 dniom kalendarzowym (art. 183 1 § 1 Kodeksu pracy).

Pracodawca będzie udzielał tego urlopu jednorazowo, dlatego pracownica powinna się zastanowić, ile chce dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Jeśli np. złoży podanie o 1 tydzień, a potem zechce go przedłużyć, pracodawca ma prawo jej odmówić.

Aby otrzymać dodatkowy urlop macierzyński, pracownica będzie musiał złożyć pisemny wniosek do pracodawcy najpóźniej na 7 dni przed rozpoczęciem urlopu (art. 182 1 § 5 Kodeksu pracy). Pracodawca będzie musiał wniosek uwzględnić. Przepisy nie zawierają wzoru takiego wniosku.

W trakcie dodatkowego urlopu macierzyńskiego będzie przysługiwać zasiłek macierzyński (art. 29 ust. 5 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwana dalej ustawą zasiłkową).

Przepisy o dodatkowych urlopach macierzyńskich stosujemy od 1 stycznia 2010 r. Skorzysta z nich zatem kobieta, której podstawowy urlop macierzyński zakończy się dokładnie 31 grudnia 2009 r. bądź później.

Przykład

REKLAMA

Pracownica przebywa na 20-tygodniowym podstawowym urlopie macierzyńskim z tytułu urodzenia jednego dziecka przy porodzie, który kończy się 30 grudnia 2009 r. Do pracy powinna wrócić 31 grudnia 2009 r., ale chce wziąć 2 tygodnie dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Jednak pracodawca odrzucił jej podanie. Postąpił w ten sposób słusznie. Dodatkowy urlop macierzyński przysługuje bezpośrednio po podstawowym urlopie macierzyńskim (bez dnia przerwy), ale najwcześniej od 1 stycznia 2010 r. W tym przypadku dzień przerwy (31 grudnia 2009 r.) między podstawowym urlopem macierzyńskim a ewentualnym dodatkowym urlopem macierzyńskim pozbawia pracownicę prawa do dodatkowego urlopu.

Od 1 stycznia 2010 r. można przebywać na dodatkowym urlopie macierzyńskim i jednocześnie pracować zawodowo w niepełnym wymiarze, jednak nie wyższym niż połowa etatu (art. 182 1 § 4 i 5 Kodeksu pracy). W tym celu pracownica będzie musiała złożyć pisemny wniosek, najpóźniej na 7 dni przed rozpoczęciem takiego zatrudnienia, wskazując:

• wymiar czasu pracy, w jakim zamierza świadczyć pracę - np. 1/3 etatu, ale maksymalnie 1/2 etatu,

• okres łączenia dodatkowego urlopu macierzyńskiego z dorabianiem - równy bądź krótszy od dodatkowego urlopu macierzyńskiego.

Pracodawca ma obowiązek uwzględnić prawidłowo złożony wniosek. W takim przypadku dodatkowy urlop macierzyński należy się w ramach pozostałego dobowego wymiaru czasu pracy zatrudnionej, wolnego od pracy. Wówczas takiej sytuacji zasiłek macierzyński będzie trzeba zmniejszyć stosownie do ograniczonego wymiaru czasu pracy (art. 29 ust. 7 ustawy zasiłkowej).

Wniosek o podjęcie zatrudnienia w trakcie dodatkowego urlopu macierzyńskiego pracownica będzie mogła złożyć osobno. Nie ma jednak przeszkód, aby połączyć go z wnioskiem o udzielenie dodatkowego urlopu macierzyńskiego.

WAŻNE!

W trakcie dodatkowego urlopu macierzyńskiego pracownica może wykonywać pracę maksymalnie na 1/2 etatu.

Pracownica przebywająca na dodatkowym urlopie macierzyńskim albo dorabiająca w trakcie tego urlopu korzysta z ochrony przed utratą pracy. Pracodawca nie może jej w tym okresie wypowiedzieć umowy o pracę. Jej zwolnienie z pracy jest wówczas dopuszczalne wyjątkowo w dwóch sytuacjach:

• pracownica sam zasłużyła na zerwanie z nią współpracy z jej winy bez wypowiedzenia (naruszyła podstawowe obowiązki służbowe, popełniła przestępstwo, w sposób zawiniony utraciła uprawnienia konieczne do pracy na zajmowanym stanowisku) i zgodziła się na to zakładowa organizacja związkowa, do której zatrudniona należy albo którą skutecznie poprosiła o obronę (art. 177 § 1 Kodeksu pracy),

• za wypowiedzeniem w związku z ogłoszeniem upadłości czy likwidacji pracodawcy (art. 177 § 4 Kodeksu pracy).

 

Więcej na ten temat przeczytasz w artykule pod tytułem "Jakie zmiany dotyczące uprawnień rodzicielskich wejdą w życie od 1 stycznia 2010 r." w dwutygodniku MONITOR prawa pracy i ubezpieczeń nr 23/09

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
2 maja 2023 r. (wtorek)
4 maja 2023 r. (czwartek)
29 kwietnia 2023 r. (sobota)
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Małe polskie firmy będą mogły korzystać ze zwolnienia z VAT w innych państwach członkowskich UE

Jest projekt ustawy upraszczający i modyfikujący obowiązki w podatku VAT, który zakłada między innymi, że małe polskie firmy będą mogły korzystać ze zwolnienia z VAT w innych państwach członkowskich UE. Nowe regulacje mają wejść w życie 1 stycznia 2025 r.

Najniższa krajowa 2025 (płaca minimalna): 4666 zł brutto - ok. 3510 netto. 30,50 zł minimalnej stawki godzinowej. Rozporządzenie już w Dzienniku Ustaw

Rząd dorzucił 40 zł do wcześniej proponowanej kwoty minimalnego wynagrodzenia w przyszłym roku. Płaca minimalna (tzw. najniższa krajowa) w 2025 r. wzrośnie do 4666 zł brutto. Wcześniej rząd na posiedzeniu Rady Dialogu Społecznego proponował 4626 zł brutto. Natomiast minimalna stawka godzinowa wyniesie w 2025 roku do 30,50 zł. Takie kwoty znalazły się w rozporządzeniu Rady Ministrów z 12 września 2024 r. - opublikowanym w Dzienniku Ustaw z 13 września 2024 r., poz. 1362.

Budujesz podjazd dla osoby niepełnosprawnej? Sprawdź możliwość odliczenia

Budowa pochylni (rampy) dla osoby niepełnosprawnej a kwestia podatków. Czy możliwe jest odliczenie w ramach ulgi rehabilitacyjnej kosztów poniesionych na budowę pochylni (rampy) dla osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności? Co mówią przepisy ustawy o PIT?

Problem z fikcyjnymi fakturami wciąż jest poważny. Wartość lewych faktur w pierwszym półroczu br. wyniosła 4,25 mld zł i była o 23,5% większa niż rok wcześniej

Fikcyjne faktury są nadal poważnym problemem dla obrotu gospodarczego. Mimo że skarbówka coraz sprawniej walczy z lewymi fakturami i tylko w I półroczu tego roku wykryła ich ponad 140 tys. Okazuje się, że wartość lewych faktur w pierwszym półroczu br. wyniosła 4,25 mld zł i była o 23,5% większa niż rok wcześniej.

REKLAMA

Przedsiębiorcy mają dość łamania prawa przez urzędników skarbowych i ZUS. Czas skończyć z bezprawiem urzędniczym

Przedsiębiorcy są zdania, że bezprawie urzędnicze to problem, który trzeba szybko rozwiązać. Należy skończyć z łamaniem prawa urzędników skarbowych, organów ścigania i ZUS, czego nagminnie dopuszczają się wobec nich. To mocne postulaty „Nowej Polityki Gospodarczej” jakie wysunęły Rada Przedsiębiorców i Rada Naukowa przy Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Ile wynosi składka KRUS na IV kwartał 2024 r.?

Składka na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie w IV kwartale 2024 roku. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) uchwaliła wysokość składek dla rolnika, małżonka, domownika i pomocnika rolnika. Podała również wysokość składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe.

Dokument urzędowy dla podatnika może potwierdzać wyprowadzenie towaru z UE w świetle wydanej interpretacji podatkowej

Należy zwrócić szczególną uwagę  na propozycję firm kurierskich co do wywozu towaru poza UE po wejściu w życie przepisów likwidujących procedurę uproszczoną w wywozie. Procedura uproszczona w wywozie działa tylko do końca października 2024. Jest to niewątpliwie wezwanie dla wszystkich obsługujących łańcuch dostaw. Beż wątpienia spowoduje to trudności w procedowaniu zgłoszeń celnych na oddziałach celnych z powodu obsługi ich przez funkcjonariuszy celno – skarbowych. Dlatego też część firm kurierskich próbowało wyjść naprzeciw i proponowała tzw. odprawy kurierskie dla przesyłek do 1000 EUR i tu zaczyna się problem.

Niewykorzystany urlop wypoczynkowy - kary, przedawnienie. Co, gdy pracownik nie chce wykorzystać zaległego urlopu?

Urlop wypoczynkowy jest jednym z fundamentalnych praw pracowniczych, które ma na celu zapewnienie pracownikom odpowiedniego odpoczynku oraz regeneracji sił. W Polsce prawo do urlopu jest uregulowane w Kodeksie pracy, a pracodawca jest zobowiązany do udzielenia pracownikowi przysługującego mu urlopu w ustalonym terminie. W praktyce jednak, nie zawsze udaje się wykorzystać wszystkie dni urlopowe w danym roku kalendarzowym. Z tego powodu warto zwrócić uwagę na przepisy dotyczące terminu wykorzystania zaległych dni urlopowych, a także na konsekwencje niewykorzystania urlopu.

REKLAMA

Nowy podatek! Lewica ma plan na pustostany, który ma być remedium na 2 mln niewykorzystywanych nieruchomości

Pojawi się projekt ustawy dotyczący wykorzystania 2 mln pustostanów - zapowiedział lider Lewicy Włodzimierz Czarzasty. Lewica chce rozpoczęcia dyskusji z samorządami na temat wprowadzenia podatku od pustostanów. Podatek taki samorządy mogłyby wprowadzać na obszarach, gdzie występują największe trudności na rynku mieszkaniowym.

Komunikat PFRON: Przedłużenie orzeczenia o niepełnosprawności (3 kluczowe przepisy). Co zrobić by dalej dostawać dofinansowanie do wynagrodzeń lub refundację składek ZUS lub KRUS?

W komunikacie z 5 września 2024 r. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wyjaśnił, jak stosować w praktyce przepisy dot. przedłużania orzeczeń o stopniu niepełnosprawności - w kontekście dofinansowania do wynagrodzeń lub refundacji składek ZUS lub KRUS.

REKLAMA