REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ukrywasz dochody przed fiskusem? To się nie opłaca

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wojciech Basiewicz
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Każdy podatnik, podlegający polskiemu systemowi podatkowemu, którego dochody nie zawsze są udokumentowane i zadeklarowane w corocznych rozliczeniach z fiskusem musi liczyć się z możliwością kontroli ze strony organów podatkowych.

Nie tylko ukryte źródła dochodów, ale i zgromadzone we wcześniejszych latach oszczędności mogą być przedmiotem zainteresowania urzędników skarbowych. Instytucją, która w tym zakresie staje się narzędziem organów podatkowych w dyscyplinowaniu podatników jest tzw. podatek od nieujawnionych źródeł przychodów.

REKLAMA

W praktyce do grupy podwyższonego ryzyka, czyli narażonej na kontrolę organów podatkowych należą przedsiębiorcy wykazujący stratę w deklaracjach podatkowych, inwestorzy dokonujący transakcji giełdowych, osoby dokonujące zakupu ruchomości lub nieruchomości o znacznej wartości, a także ci podatnicy, którzy ponoszą znaczne wydatki nie wykazując jednocześnie żadnych dochodów.  

Zasady ustalenia wysokości nieujawnionych przychodów

Dokonując ustalenia wysokości przychodów organ kieruje się zasadą wyrażoną w treści art. 20 ust. 3 updof który stanowi, że wysokość przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych ustala się na podstawie poniesionych przez podatnika w roku podatkowym wydatków i wartości zgromadzonego w tym roku mienia, jeżeli wydatki te i wartości nie znajdują pokrycia w mieniu zgromadzonym przed poniesieniem tych wydatków lub zgromadzeniem mienia, pochodzącym z przychodów uprzednio opodatkowanych lub wolnych od opodatkowania.

Postępowanie organu podatkowego

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Organ podatkowy w toku postępowania kontrolnego, ustala wysokość nieujawnionych dochodów na podstawie poniesionych w roku podatkowym wydatków w relacji do zgromadzonego mienia, czyli zadeklarowanego dochodu (art. 20 ust. 3 updof).

REKLAMA

W przypadku, gdy wystąpią znaczne dysproporcje pomiędzy tym co podatnik wydał a tym co zarobił organ podatkowy wyda postanowienie o wszczęciu postępowania. Od tego momentu ma on miesiąc na jego przeprowadzenie (art. 139 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. ordynacja podatkowa), a w celu całościowego ustalenia stanu faktycznego może korzystać z szerokiej palety możliwości dowodowych.

Do najważniejszych dowodów, po jakie sięga organ podatkowy zaliczyć należy księgi podatkowe, deklaracje, opinie biegłych, materiały zebrane w wyniku oględzin, a także informacje uzyskane z banków, zeznania świadków czy nawet samego zainteresowanego.

Ciężar dowodu

REKLAMA

Istotne z punktu widzenia podatnika jest rozłożenie ciężaru dowodu, który w toku postępowania może zamiennie spoczywać na nim bądź na organie podatkowym. Przy wszczęciu postępowania to na organie spoczywa obowiązek wykazania, że podatnik  uzyskał dochód z nieujawnionego źródła i w tym zakresie jest on zobowiązany do możliwie najdokładniejszego udowodnienia swoich racji. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 21 lutego 2001 r. (sygn. akt. SA/Sz 1877/99) „Wielkość przychodów musi być stwierdzona przez organy podatkowe w sposób niebudzący wątpliwości, gdyż w istocie określają kwotę przychodu będącego podstawą wymiaru zryczałtowanego podatku”.

W sytuacji, gdy jednak organ dojdzie do wniosku, że zasadne jest opodatkowanie nieujawnionego dochodu, ciężar obalenia tej decyzji spoczywa już na samym podatniku. Przerzucenie obowiązku dowodowego na podatnika nie jest jednak objęte pełnym rygoryzmem i wystarczy, że uprawdopodobni on źródło uzyskanych przychodów.

 

Jednocześnie organ podatkowy zobowiązany jest do uwzględnienia wszelkich dowodów zgłaszanych przez stronę, a niedopełnienie tego obowiązku stanowi naruszenie procedury. Wymóg ten potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 15 września 1999 r. (sygn. akt SA/Sz 2183/97) wskazując, że „Bezpodstawne nieuwzględnienie żądania strony przeprowadzenia dowodu stanowi naruszenie prawa procesowego strony, zwłaszcza zasady czynnego udziału strony w postępowaniu”. Aktywność podatnika w tym zakresie ponownie przeniesie ciężar dowodowy na organ podatkowy, w gestii którego będzie leżało obalenie uprawdopodobnienia.

Zakończenie postępowania

Zgodnie z wymogami stawianymi organom podatkowym przez przepisy ordynacji podatkowej tj. art. 207, każde postępowanie musi zostać zakończone przez wydanie odpowiedniej decyzji. Organ decyduje w niej o wysokości obciążenia podatkowego lub o umorzeniu postępowania.

Wysokość podatku

W przypadku, gdy organ stwierdzi, że zasadnym było wszczęcie postępowania, a zebrany
w sprawie materiał dowodowy pozwala na ustalenie nieujawnionego dochodu, wydaje on decyzję określającą wysokość zryczałtowanego podatku dochodowego.

Zgodnie z przepisem art. 30 ust. 1 pkt 7 updof podatek od dochodów z nieujawnionych źródeł przychodów lub nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach ustala się w wysokości 75% dochodu.

Zaznaczyć przy tym należy, że zgodnie z zasadą określoną w art. 30 ust. 8 dochodów tych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach ogólnych.

Przedawnienie

Dla skuteczności wydania przez organ podatkowy decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego w odniesieniu do dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych konieczne jest zachowanie ustawowego, 5 letniego terminu przedawnienia roszczeń. Zgodnie z treścią art. 68 § 4 ordynacji podatkowej decyzja musi być doręczona stronie przed upływem 5 lat, licząc od końca roku, w którym upłynął termin do złożenia zeznania rocznego za rok podatkowy, którego dotyczy decyzja. Oznacza to, że z dniem 1 stycznia 2010 r. przedawniają się roszczenia organów podatkowych w stosunku do podatników z tytułu nieujawnionych przychodów uzyskanych w okresie przed 1 stycznia 2004 r. i decyzja w tym zakresie nie może być wydana.

Wojciech Basiewicz

Autor jest prawnikiem współpracującym z Kancelarią Prawną Skarbiec.Biz

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PFR pozywa firmy na podstawie rekomendacji CBA. Co możesz zrobić, gdy żądają zwrotu subwencji z Tarczy Finansowej?

Polski Fundusz Rozwoju (PFR) pozywa przedsiębiorców, powołując się na tzw. rekomendacje CBA. Problem dotyczy już około 1900 firm, które – często bez żadnych wcześniejszych sygnałów – otrzymują wezwania a następnie pozwy o zwrot subwencji z Tarczy Finansowej. Zaskakuje nie tylko skala działań PFR, ale przede wszystkim brak rzetelnego uzasadnienia tych roszczeń.

Kawa z INFORLEX. Perspektywy zawodu księgowego

Kawa z INFORLEX wydanie EXTRA. Rozmowa z 3 cenionymi ekspertami: Żanetą Hejne – właścicielką biura rachunkowego, Piotrem Juszczykiem – doradcą podatkowym inFakt oraz Radosławem Kowalskim – doradcą podatkowym.

Webinar: Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego” poprowadzi Tomasz Rzepa, doradca podatkowy, ekspert INFORAKADEMII. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi. Uczestnicy webinaru dowiedzą się, jak wygląda proces przekształcenia JDG w spółkę z perspektywy biura rachunkowego, ze wskazaniem kluczowych wyzwań, problemów oraz szans, jakie z tego faktu wynikają.

Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

REKLAMA

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

Czy zawód księgowego powinien być certyfikowany? Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany

Od 2014 roku w Polsce nie można już uzyskać certyfikatu księgowego wydanego przez Ministra Finansów. W wyniku przeprowadzonej wówczas deregulacji zawód księgowego został formalnie otwarty – obecnie nie wymaga żadnych licencji ani zezwoleń państwowych. Choć miało to na celu ułatwienie dostępu do zawodu, skutki tej zmiany do dziś budzą mieszane opinie w branży. Temat ten nie jest również obojętny dla Ministerstwa Finansów.

Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. upływa ważny termin dla przedsiębiorców. Zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej tylko po złożeniu wniosku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

REKLAMA

ZUS odbiera zasiłki chorobowe za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

REKLAMA