Kiedy podatnik jest zobowiązany do rozpoczęcia ewidencji na kasie fiskalnej?

Zobacz: Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. z 2012 r. Nr 1382)

Wyłączenia ze zwolnienia

(§ 4 nowego rozporządzenia)

Katalog czynności, do których nie mają zastosowania zwolnienia przedmiotowe, podmiotowe oraz podmiotowo-przedmiotowe, zawiera § 4 rozporządzenia 2012. Co do zasady z momentem rozpoczęcia wykonywania tych czynności podatnik jest zobowiązany do rozpoczęcia ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących. Katalog tych czynności pozostał niezmieniony w stosunku do dotychczasowego rozporządzenia z 2010 r. Nadal obowiązują zasady wyłączenia ze zwolnienia od ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących, m.in. w przypadku dostaw: części do silników (PKWiU 28.11.4), silników spalinowych wewnętrznego spalania w rodzaju stosowanych do napędu pojazdów (PKWiU 29.10.1), nadwozi do pojazdów silnikowych (PKWiU 29.20.1), przyczep i naczep; kontenerów (PKWiU 29.20.2); sprzętu radiowego, telewizyjnego i telekomunikacyjnego, sprzętu fotograficznego. W katalogu tym dokonano jedynie zmian o charakterze porządkującym.

Zmiany w VAT 2013

Formularze VAT w 2013 roku

W porównaniu do rozporządzenia z 2010 r. w rozporządzeniu z 2012 r. Minister Finansów zmienił natomiast zasadę ewidencjonowania czynności dostawy gazu płynnego. Zgodnie bowiem z nowymi przepisami, ewidencjonowaniu będą podlegały czynności dostawy gazu płynnego, a nie jak dotąd - podatnicy prowadzący działalność w zakresie sprzedaży gazu płynnego. Oznacza to, że czynność dostawy gazu będzie objęta obowiązkiem ewidencyjnym na takich zasadach, jak pozostałe czynności wymienione w § 4 ust. 1 rozporządzenia z 2012 r.

W nowym akcie prawnym zmodyfikowano ponadto wyłączenia ze zwolnienia dotyczące świadczenia „usług przewozów regularnych i nieregularnych pasażerskich w samochodowej komunikacji” (§ 4 ust. 1 pkt 2 lit. a), poprzez usunięcie wyrazów „regularnych i nieregularnych”. Modyfikacja ta ma charakter wyłącznie doprecyzowujący.

Zmianie uległy także wyłączenia ze zwolnienia dotyczące usług przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami (§ 4 ust. 1 pkt 2 lit. b nowego rozporządzenia). Zmiana ta jest konsekwencją nowego brzmienia definicji taksówki zawartej w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 1137).

W rozporządzeniu z 2012 r. zmieniono również zakres wyłączenia ze zwolnienia dotyczącego nośników danych (§ 4 ust. 1 pkt 1 lit. l). Modyfikacja polega na dodaniu wyrażenia „inne analogowe lub cyfrowe nośniki danych”. Modyfikacja ta w swym założeniu uwzględnia postęp technologiczny i stosowanie w obrocie różnych nośników danych, nie tylko tych wymienionych w rozporządzeniu z 2010 r.

Godzina z VAT 2013. Słuchaj codziennie o godz. 12.00 w Radio INFOR.PL

Terminy wprowadzenia kas rejestrujących

(§ 5 nowego rozporządzenia)

W rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących utrzymano zasadę, że podatnik traci prawo do zwolnienia z ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych po upływie 2 miesięcy następujących po miesiącu, w którym przestał spełniać warunki danego tytułu do zwolnienia z tego obowiązku.

Zasada ta dotyczy zatem podatników:

- kontynuujących prowadzoną w zeszłym roku działalność w ww. zakresie i korzystających dotychczas ze zwolnienia podmiotowego, w związku z przekroczeniem obrotu z tej działalności w wysokości 20.000 zł (§ 5 ust. 1 nowego rozporządzenia),

- rozpoczynających w danym roku działalność w ww. zakresie i korzystających ze zwolnienia podmiotowego, w związku z przekroczeniem obrotu z tej działalności w wysokości 20.000 zł (liczonej w proporcji do okresu wykonywania czynności - § 5 ust. 2 nowego rozporządzenia),

- kontynuujących prowadzoną w zeszłym roku działalność w ww. zakresie i korzystających ze zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego, w związku z nieosiągnięciem w danym półroczu roku podatkowego wskaźnika procentowego udziału obrotów przekraczającego 80% (§ 5 ust. 3 i 4 nowego rozporządzenia),

- rozpoczynających w pierwszym półroczu roku podatkowego działalność w ww. zakresie i korzystających ze zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego, w związku z nieosiąganiem w okresie pierwszych sześciu miesięcy z wykonywania tych czynności wskaźnika udziału procentowego obrotów przekraczającego 80% (§ 5 ust. 5 nowego rozporządzenia),

- rozpoczynających w drugim półroczu roku podatkowego działalność w ww. zakresie i korzystających ze zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego, w związku z nieosiąganiem do końca roku podatkowego wskaźnika udziału procentowego obrotu przekraczającego 80% (§ 5 ust. 6 nowego rozporządzenia).

Jednocześnie zmodyfikowano (w stosunku do § 3 ust. 3 rozporządzenia z 2010 r.) regulację dotyczącą podatników, którzy na skutek utraty prawa do zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego musieliby zainstalować ponad 5.000 kas. Zgodnie ze zmianą skrócono, z 2 lat do 1 roku, okres zwolnienia dla podatników korzystających ze zwolnienia określonego w § 3 pkt 3 rozporządzenia z 2012 r., przy jednoczesnym dopuszczeniu zasady ogólnej, wskazanej w § 6 nowego rozporządzenia, dotyczącej stopniowego wprowadzania kas po upływie tego okresu.

Ponadto, zgodnie z brzmieniem § 5 ust. 7 nowego rozporządzenia, podatnik traci prawo do zwolnienia z tytułu limitu obrotów w przypadku wykonania czynności podlegających obowiązkowi ewidencjonowania. Podatnicy, którzy rozpoczną wykonywanie lub wykonują czynności wyłączone w ogóle ze zwolnienia (wymienione w § 4 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia z 2012 r.), nie mogą zatem korzystać z tytułu zwolnienia wynikającego z limitu obrotów (zwolnienia podmiotowego).

W stosunku do pozostałych czynności, innych niż wymienione w § 4 ust. 1, podatnicy mogą korzystać z innych tytułów zwolnienia (podmiotowo-przedmiotowych, określonych w § 3 ust. 1 pkt 3 i 4, oraz przedmiotowych, określonych w § 2 rozporządzenia z 2012 r.), o ile spełniają warunki dla nich przewidziane.

Przepisy przejściowe

(§ 7 nowego rozporządzenia)

Podatnicy, którzy przestali spełniać warunki do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przed 1 stycznia 2013 r., w celu rozpoczęcia ewidencjonowania na kasie rejestrującej stosują terminy określone w dotychczasowym rozporządzeniu z 2010 r.

Podatnicy, którzy w 2012 r. rozpoczęli wykonywanie sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, w celu określenia limitu za 2012 r. uprawniającego do korzystania ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy fiskalnej w 2013 r., nie stosują do jego wyliczenia proporcji do okresu prowadzenia sprzedaży w 2012 r. Podatników tych obowiązywać będzie limit 20 000 zł (niezależnie od tego, w którym miesiącu roku 2012 podatnik rozpoczął wykonywanie sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych). Zatem aby mogli oni w 2013 r. móc korzystać ze zwolnienia podmiotowego, sprzedaż z tego tytułu za 2012 r. nie może przekroczyć kwoty 20.000 zł.

Dodatkowo podatnicy, którzy korzystali ze zwolnienia z obowiązku montowania kas fiskalnych do końca 2012 roku oraz nie będą mieli prawa do dalszego korzystania z tego zwolnienia na podstawie nowych regulacji, są zobligowani do rozpoczęcia ewidencjonowania za pomocą kas fiskalnych z dniem 1 marca 2013 r. (dotyczy to m.in. podatników, którzy w 2012 r. przekroczyli obrót 20.000 zł, a nie przekroczyli obrotu 40.000 zł na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych).

Przykład:

Podatnik prowadzący szkołę nauki jazdy i przekroczył w 2012 r. obrót (w rozumieniu art. 111 ust. 1 ustawy) w wysokości 20.000 zł. Czy musi ewidencjonować sprzedaż na kasie rejestrującej od dnia 1 stycznia 2013 r., czy też od dnia 1 marca 2013 r.?

Minister Finansów rozporządzeniem z 2012 r. wprowadza stosowany na ogólnych zasadach obowiązek prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących przez szkoły nauki jazdy (zob. pozycję 29 załącznika do rozporządzenia). W praktyce oznacza to, że podatnicy prowadzący działalność w tym zakresie będą zobowiązani do stosowania kas w przypadku przekroczenia z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych kwoty 20.000 zł - dla podatników wykonujących przed 1 stycznia 2013 r. te czynności. W myśl § 7 ust. 3 rozporządzenia z 2012 r., w przypadku podatników, którzy nie przestali spełniać warunków do zwolnienia przed 1 stycznia 2013 r. oraz nie zostali zwolnieni z tego obowiązku na podstawie § 2 i § 3 ww. rozporządzenia, zwolnienie traci moc z dniem 1 marca 2013 r.

Jeżeli podatnik rozpoczął ewidencjonowanie przy użyciu kasy fiskalnej czynności wymienionych w:

- poz. 33 załącznika do nowego rozporządzenia (tj. dostaw towarów i świadczenia usług przez podatnika na rzecz jego pracowników oraz przez spółdzielnie mieszkaniowe na rzecz członków lub innych osób),

- poz. 34 załącznika (tzn. świadczenia usług przy niewielkiej liczbie świadczonych usług i odbiorców),

- poz. 39 załącznika (tj. dostaw produktów (rzeczy) - dokonywanych przy użyciu urządzeń służących do automatycznej sprzedaży, które w systemie bezobsługowym przyjmują należność i wydają towar), lub

- poz. 40 załącznika (tzn. usług świadczonych przy użyciu urządzeń, w tym wydających bilety, obsługiwanych przez klienta),

to nie stosuje się zwolnień przedmiotowych w zakresie czynności ewidencjonowanych, wymienionych w załączniku do rozporządzenia.

W odniesieniu do pozostałych czynności wymienionych w załączniku, podatnik może skorzystać ze zwolnienia (por. § 7 ust. 4 rozporządzenia 2012).

Podatnik, który w latach wcześniejszych (tj. jeszcze przed 1 stycznia 2012 r.) przestał spełniać warunki do korzystania ze zwolnienia z tytułu limitu obrotów (lub powstał u niego obowiązek ewidencjonowania za pomocą kas fiskalnych), nie może już korzystać z tego tytułu zwolnienia z obowiązku stosowania kas (zob. § 7 ust. 5 nowego rozporządzenia).

Podatnik, który przed 1 stycznia 2013 r. przestał spełniać warunki do zwolnień podmiotowo-przedmiotowych określonych w dotychczas obowiązującym rozporządzeniu z 2010 r., nie może korzystać ze zwolnienia, podmiotowo-przedmiotowego przewidzianego rozporządzeniem z 2012 r. (zob.. § 7 ust. 6 nowego rozporządzenia).

A.J.

Zespół Doradców Podatkowych Jacek Czernecki Spółka z o. o.
ul. Zagrody 20a, 30-318 Kraków
tel.: 12 260 98 10, e-mail: doradcy@doradcy.pl, www.doradcy.pl
Usługi księgowe i doradztwo podatkowe,
pomoc prawno-podatkowa oraz reprezentacja
Klienta przed aparatem skarbowym.