REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nie każda nieściągalna wierzytelność jest kosztem

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Rafał Styczyński
Doradca podatkowy, prawnik, ekspert w dziedzinie podatków.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Warunkiem zaliczenia nieściągalnej wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów jest właściwe udokumentowanie jej nieściągalności. Warto sprawdzić, jak dokonać tego poprawnie.

Wierzytelności odpisane jako nieściągalne można uznać za koszt podatkowy pod pewnymi warunkami. Przede wszystkim dług powinien zostać uprzednio zarachowany jako przychód należny. Nieściągalność musi też zostać udokumentowana w sposób określony ustawą. Za wierzytelności nieściągalne uważa się te, których nieściągalność została udokumentowana:

- postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo

- postanowieniem sądu o:

a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub

b) umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność, o której mowa w lit. a), lub

c) ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo

- protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.

Powyższe wyliczenie sposobów dokumentowania nieściągalnych wierzytelności ma charakter wyczerpujący i zamknięty. Oznacza to zatem, że wierzytelności udokumentowanych innymi dokumentami niż wymienione nie można uznać za wierzytelności nieściągalne.

WAŻNE

Wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana w odpowiedni sposób, mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu

Wierzytelności nieściągalnych nie należy mylić z wierzytelnościami, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Przesłanki zaliczenia do jednej lub drugiej grupy są odmienne. Nieściągalne są takie wierzytelności, których w normalnym trybie nie da się zaspokoić.

Wymagany protokół

Jak wynika z powyżej przytoczonych przesłanek, w przypadku wierzytelności o niewielkiej wartości dokumentem uzasadniającym zaliczenie wierzytelności do kosztów uzyskania przychodu może być protokół sporządzony przez podatnika.

Ustawodawca nie określa zasad sporządzania protokołu, nie określa również charakteru i rozmiaru wierzytelności, których nieściągalność może zostać w ten sposób udokumentowana.

Elementami takiego protokołu powinno być:

- określenie kwoty dochodzonej wierzytelności,

- wskazanie dłużnika,

- dokument (np. fakturę) stwierdzający wierzytelność,

- szczegółowe wyliczenie spodziewanych kosztów postępowania,

- oświadczenie, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od egzekwowanej kwoty wierzytelności, co uzasadnia zaliczenie wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów.

WAŻNE

Aby wierzytelność odpisać jako nieściągalną, łącznie muszą być spełnione dwa warunki:

- wierzytelność ta musiała być zarachowana jako przychód należny w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym oraz

- nieściągalność ta musi być odpowiednio udokumentowana

Ważne postanowienie

Natomiast postanowienie o nieściągalności może być wydane z różnych przyczyn (określonych w art. 824 kodeksu postępowania cywilnego). Aby jednak móc zaliczyć nieściągalną wierzytelność do kosztów uzyskania przychodów, postanowienie musi zostać wydane z powodu braku majątku dłużnika (zwłaszcza jeżeli jest oczywiste, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych).

Co istotne, posiadanie postanowienia o nieściągalności części wierzytelności daje podstawy do uznania, że cała wierzytelność (także w części nieskierowanej na drogę postępowania egzekucyjnego) jest nieściągalna.

Warto zaznaczyć, że powyższe uwagi znajdują potwierdzenie w piśmie naczelnika Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu nr ZD/4061-179/06, z 29 września 2006 r. Organ zajął stanowisko, z którego wynika, że w przypadku gdy podatnik wystąpi do organu postępowania egzekucyjnego o egzekucję jedynie części ustalonej wierzytelności, postanowienie o nieściągalności tej części powoduje, że całą wierzytelność należy uznać za nieściągalną. Dowodem zatem do uznania całej wierzytelności za koszty uzyskania przychodów będzie postanowienie o nieściągalności choćby części tej wierzytelności, wydane przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego. W świetle bowiem takiego rozstrzygnięcia organu egzekucyjnego niemożliwe będzie skuteczne dochodzenie całej należności od dłużnika, gdyż znany jest już wynik prowadzonego postępowania egzekucyjnego co do części tej należności. Wszczęcie kolejnego postępowania sądowego, a następnie komorniczego naraża jedynie wierzyciela na dodatkowe koszty obu postępowań, które nie przyniosą pożądanego z punktu wierzyciela rezultatu. Reasumując, należy podkreślić, iż aby wierzytelność (zaliczona wcześniej do przychodów należnych) mogła być uznana za koszt uzyskania przychodu w rachunku podatkowym, z treści wydanych w ramach postępowania egzekucyjnego postanowień organów egzekucyjnych powinien wynikać fakt braku majątku na zaspokojenie choćby części określonej wierzytelności i uznanie jej za nieściągalną. Wierzyciel, przyjmując takie postanowienie jako odpowiadające takiemu stanowi faktycznemu, ma w konsekwencji możliwość zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów.

Powyższa opinia zawarta w piśmie z 28 lutego 1995 r. nr PO 3-722- -980/94 (Biul. Skarb. 1995/6/19) zgodna jest ze stanowiskiem ministra finansów, jak również w piśmie z 3 listopada 1999 r. nr PB3-2099- -IP-722-314/99, w którym minister finansów wyjaśnia, że skoro wielkość wierzytelności wynika z prawomocnego orzeczenia sądu i ksiąg podatnika, dowodem do uznania za koszt uzyskania przychodów jest postanowienie o nieściągalności wierzytelności, niezależnie od kwoty wierzytelności, o egzekucję której wierzyciel wystąpił do organu egzekucyjnego. Tym samym jeżeli podatnik wystąpi do organu egzekucyjnego o egzekucję jedynie części ustalonej wierzytelności, postanowienie o nieściągalności tej części powoduje, że całą wierzytelność należy uznać za nieściągalną. Dowodem do uznania całej wierzytelności przysługującej względem dłużnika będzie zatem w niniejszym przypadku postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego wydane przez właściwy organ egzekucyjny komornika.

PRZYKŁAD

Umorzenie postępowania egzekucyjnego

Spółka z o.o. ma wierzytelność w wysokości 20 tys. zł. Złożyła wniosek do komornika o egzekucję części wierzytelności w wysokości 10 tys. zł. Komornik wydał postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z powodu braku majątku dłużnika. Na podstawie tego postanowienia spółka może całą wierzytelność w wysokości 20 tys. zł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.

RafaŁ Styczyński

ksiegowosc@infor.pl

Podstawa prawna

- Art. 23 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

- Art. 16 ust. 1 pkt 25 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).




Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kapitał zakładowy spółki z o.o. w 2025 r. okiem adwokata - praktyka. Wymogi prawne, pułapki, podatki, księgowość, odpowiedzialność zarządu i wspólników

Wyobraź sobie, że chcesz wystartować z nową firmą albo przekształcić jednoosobową działalność w spółkę z o.o. Formalności nie brakuje, ale jedna kwestia wraca jak bumerang: kapitał zakładowy. To pierwszy, obowiązkowy „wkład własny”, bez którego sąd nie zarejestruje spółki. Jego ustawowe minimum – 5 000 zł – może wydawać się symboliczne, jednak od sposobu, w jaki je wnosisz i później „pilnujesz”, zależy wiarygodność Twojej firmy, a czasem nawet osobista odpowiedzialność zarządu. Poniżej znajdziesz najświeższe przepisy, praktyczne podpowiedzi i pułapki, na które trzeba uważać od pierwszego przelewu aż po ewentualne obniżenie kapitału lata później.

Najniższa krajowa w 2026 r. i minimalna stawka godzinowa - jest oficjalna propozycja rządu

W dniu 12 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła propozycję wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej w 2026 r.

Sejm przyjął ważną zmianę dla przedsiębiorców – korekta deklaracji podatkowej po kontroli celno-skarbowej coraz bliżej

W środę, 11 czerwca 2025 roku, Sejm zdecydował o skierowaniu do trzeciego czytania projektu nowelizacji ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz ustawy o VAT. To istotna zmiana dla przedsiębiorców – umożliwia bowiem korektę deklaracji podatkowej po zakończeniu kontroli celno-skarbowej.

Nowelizacja ustawy o VAT: możliwe podniesienie limitu zwolnienia z 200 tys. zł do nawet 300 tys. zł

Trwają prace nad ustawą, która może przynieść realne ulgi podatkowe najmniejszym przedsiębiorcom. Ostateczna decyzja – czy limit zwolnienia z VAT wyniesie 240 tys. zł, czy aż 300 tys. zł – zależy od dalszych prac sejmowych komisji.

REKLAMA

Nowe ułatwienia dla przedsiębiorców: dane z wykazu VAT dostępne na biznes.gov.pl od 1 października 2025 r.

Jest projekt ustawy, który zakłada wprowadzenie nowych regulacji umożliwiających przedsiębiorcom łatwiejszy dostęp do wykazu podatników VAT za pośrednictwem portalu biznes.gov.pl. Zmiany mają uprościć weryfikację kontrahentów, zwiększyć bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i ograniczyć formalności papierowe.

Kupujesz rzeczy przez internet? Za te towary musisz zapłacić podatek w ciągu 14 dni

Polacy chętnie kupują różne rzeczy przez internet, ale nie wiedzą, że niektóre transakcje rządzą się swoimi prawami. Fiskus ma coraz więcej możliwości, żeby sprawdzić, kto nie zapłacił podatku PCC. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl, wyjaśnia, kiedy zachować szczególną czujność i jak uniknąć ewentualnych problemów ze skarbówką.

Można znaleźć 50 mld zł na podwyżkę kwoty wolnej w PIT do 60 tys. zł. Prof. Modzelewski podpowiada rządowi D. Tuska, gdzie szukać pieniędzy

Można domyślać się, że politycznym „być albo nie być” obecnego rządu jest „dowiezienie” (jak to się mówi) swoich obietnic z 2023 roku. Wśród nich najważniejszą (obiektywnie) jest podwyższenie do 60 tys. kwoty wolnej od podatku dochodowego od osób fizycznych. Jest to dziś nierealne, bo w tym roku w budżecie państwa z tego podatku pojawiła się kwota minus 22 mld złotych (tak, po raz pierwszy w historii mamy ujemne dochody budżetowe), a miało być za cały rok 31 mld zł (czyli o 60 mld zł mniej niż w roku 2024).

Obowiązkowy KSeF - podatnicy zagraniczni z większymi przywilejami niż polscy. Sprostowanie i wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

W wyjaśnieniach przesłanych 9 czerwca 2025 r.do naszej redakcji, Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że w decyzji derogacyjnej dot. obowiązkowego modelu KSeF, Polska została upoważniona – w przypadku podatników mających siedzibę na jej terytorium – do akceptowania wyłącznie tych faktur, które zostały wystawione w postaci dokumentów lub not w formie elektronicznej. Ponadto została upoważniona do wprowadzenia przepisów zakładających, że stosowanie faktur elektronicznych wystawianych na terytorium Polski nie jest uzależnione od akceptacji odbiorcy. Jak wskazuje Ministerstwo, Komisja Europejska zastrzegła (co zostało potwierdzone przez Radę UE), że przyznane Polsce upoważnienie dotyczące wprowadzenia obowiązkowego fakturowania elektronicznego nie powinno naruszać prawa klientów do otrzymywania faktur papierowych w przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych.

REKLAMA

Efektywny controlling w biznesie – czyli jaki? Jakie procesy w firmie można zauważalnie usprawnić dzięki wdrożeniu controllingu?

Controlling to znacznie więcej niż tylko kontrola kosztów czy tworzenie raportów. To kompleksowe podejście do zarządzania przedsiębiorstwem, które dostarcza informacji niezbędnych do podejmowania trafnych decyzji. Efektywny controlling staje się dziś jednym z kluczowych elementów przewagi konkurencyjnej, szczególnie w czasach dynamicznych zmian, rosnącej złożoności i presji na efektywność. Ale które obszary działalności firmy najbardziej zyskują na wdrożeniu nowoczesnego controllingu?

Firmy chcą zatrudniać księgowych, ale… nie mają kogo! Brakuje ekspertów z doświadczeniem

Mimo stabilnej sytuacji kadrowej i rosnących wynagrodzeń, aż 84% księgowych przyznaje: znalezienie doświadczonego specjalisty to dziś prawdziwe wyzwanie. Barometr nastrojów 2025 pokazuje, że firmy częściej planują rekrutację niż redukcje – ale idealny kandydat musi dziś mieć znacznie więcej niż tylko znajomość Excela.

REKLAMA