REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Inwestycje w obcych środkach trwałych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Dyczkowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Większość przedsiębiorstw wykorzystuje w swojej działalności obce środki trwałe na podstawie zawartych umów najmu, dzierżawy lub innych o podobnym charakterze. Może się zdarzyć, że użytkownicy tych środków poniosą na nie pewne nakłady powodujące wzrost ich wartości użytkowej, określane jako ulepszenie (inwestycje) w obcych środkach trwałych.

Inwestycje w obcych środkach trwałych to nakłady na ulepszenie środków trwałych niebędących własnością jednostki, ale używanych przez nią na podstawie umów leasingu, najmu, dzierżawy lub innych o podobnym charakterze. Określenie to wprowadzono do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ale nie podano dokładnego jego znaczenia. Przepisy podatkowe inwestycjami w obcych środkach określają ulepszenia zarówno przed przyjęciem ich do użytkowania, jak i po ich przyjęciu.

REKLAMA

Autopromocja

Ustawa o rachunkowości traktuje bardzo ogólnie tematykę inwestycji w obcych środkach trwałych rozumianych jako ulepszenia środków trwałych obcych. Dotychczasowy sposób uznawania, wyceny i ewidencji wynika z przyjętej przez księgowych praktyki, interpretacji US, linii orzeczniczej oraz piśmiennictwa. Od 11 marca 2008 r. należy stosować zasady zapisane w pkt III. 9 Krajowego Standardu Rachunkowości nr 5 „Leasing, najem i dzierżawa”.

UWAGA

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych kwestię inwestycji w obcych środkach trwałych uregulowano tak jak w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jakie wydatki można uznać za inwestycje w obcym środku trwałym

Istotnym problemem przy klasyfikacji wydatków na użytkowane przez jednostkę środki trwałe obce, podobnie jak w przypadku środków trwałych własnych, jest prawidłowe rozróżnienie nakładów na ulepszenia od wydatków na remont. Remont to przywrócenie stanu użytkowego środka trwałego, natomiast ulepszenie to przebudowa, rozbudowa, modernizacja lub rekonstrukcja środka trwałego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Schemat. Różnice w klasyfikacji ulepszeń środków trwałych w ujęciu bilansowym i podatkowym

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jak wynika z powyższego schematu, prawo podatkowe oprócz kryterium zmiany dotychczasowych cech użytkowych wprowadziło również kryterium wartościowe. Może to spowodować, że nie każde ulepszenie środka trwałego obcego w rozumieniu rachunkowym, będzie inwestycją w obcym środku trwałym w rozumieniu prawa podatkowego. Ponadto można zauważyć, że ustawa o rachunkowości w ramach ulepszenia nie wymienia adaptacji, w przeciwieństwie do przepisów podatkowych.

Podczas analizy poszczególnych prac związanych z ulepszeniem środków trwałych, również obcych, trzeba zweryfikować poszczególne pojęcia charakteryzujące ulepszenie. I tak:

• przebudowa to zmiana (poprawienie) istniejącego stanu środków trwałych na inny,

• rozbudowa to powiększenie (rozszerzenie) składników majątkowych, w szczególności budynków i budowli, linii technologicznych itp.,

• rekonstrukcja to odtworzenie (odbudowanie) zużytych całkowicie lub częściowo składników majątkowych,

• adaptacja to inaczej przystosowanie (przerobienie) składnika majątkowego do wykorzystania go w innym celu niż ten, do którego był on pierwotnie przeznaczony, albo nadanie mu nowych cech użytkowych,

• modernizacja to unowocześnienie środków trwałych.

Trzeba też pamiętać, że ulepszenie musi powodować wzrost wartości użytkowej składników majątkowych.

REKLAMA

Do typowych przykładów inwestycji w obcych środkach trwałych można zaliczyć roboty budowlano-montażowe w wynajmowanych (dzierżawionych) budynkach i lokalach polegające np. na wykonaniu instalacji elektrycznych, przeciwpożarowych, wodno-kanalizacyjnych, założenie klimatyzacji lub wentylacji, położenie tynków, wykonanie izolacji cieplnej itp.

Wszystkie prace w obcych środkach trwałych niespełniające wymienionych warunków traktowane są jak remont. W takim przypadku wydatki zaliczane są bezpośrednio do kosztów w momencie ich poniesienia.

UWAGA

Temat związany z tym, co należy uznać za ulepszenie, a co za remont, wielokrotnie był przedmiotem sporów z urzędami skarbowymi. Błędna kwalifikacja może skutkować konsekwencjami nie tylko w podatku dochodowym, ale również w VAT. Kwestie związane z VAT są szczególnie istotne u podatników zobowiązanych do rozliczania VAT naliczonego z zastosowaniem proporcji.

Inwestycje w obcych środkach trwałych w ewidencji księgowej

REKLAMA

Mimo że w pkt III. 9 Krajowego Standardu Rachunkowości nr 5 zawarto bardzo dokładne wskazówki dotyczące sposobu ujęcia w księgach rachunkowych ulepszeń w środkach trwałych używanych przez jednostki na podstawie leasingu, dzierżawy, najmu i innych umów o podobnym charakterze, jednak w praktyce ustalenie jasnego i przejrzystego sposobu ewidencji nastręcza pewnych trudności.

Jeżeli ulepszenie w obcym środku trwałym nastąpiło przed przyjęciem go do używania, to w ujęciu zarówno rachunkowym, jak i podatkowym należy je traktować jako środki trwałe w budowie. Jeśli natomiast ulepszenie nastąpiło po przyjęciu środka trwałego do używania, to w przypadku leasingu1 operacyjnego:

1) jeżeli w momencie przyjęcia ulepszenia do użytkowania przewidziany w umowie leasingu operacyjnego okres dalszego użytkowania przez korzystającego z przedmiotu leasingu, którego ulepszenie dotyczy, jest dłuższy niż rok, to korzystający przeksięgowuje koszty ulepszenia na środki trwałe i amortyzuje je jako ulepszenie obcego środka trwałego (inwestycja w obcym obiekcie);

2) jeżeli w momencie przyjęcia ulepszenia do użytkowania przewidywany okres użytkowania stanowiącego przedmiot leasingu operacyjnego środka trwałego, którego ulepszenie dotyczy, jest krótszy niż rok, to korzystający odpisuje koszty ulepszenia w ciężar kosztów okresu.

W przypadku natomiast leasingu finansowego koszty ulepszenia środków trwałych stanowiących przedmiot leasingu zwiększają jego wartość i są razem z nim amortyzowane według ogólnych zasad.

Z kolei w ujęciu podatkowym, na podstawie art. 16i oraz art. 16j ust. 4, inwestycje w obcych środkach należy amortyzować z zastosowaniem stawek określonych w Wykazie stawek amortyzacyjnych lub indywidualnie, z tym że dla:

1) inwestycji w obcych budynkach (lokalach) lub budowlach okres amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat,

2) środków trwałych zaliczonych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji:

a) 24 miesiące - gdy ich wartość początkowa nie przekracza 25 000 zł,

b) 36 miesięcy - gdy ich wartość początkowa jest wyższa od 25 000 zł i nie przekracza 50 000 zł,

c) 60 miesięcy - w pozostałych przypadkach,

3) środków transportu, w tym samochodów osobowych - 30 miesięcy.

W praktyce gospodarczej stosunkowo często dochodzi do sytuacji, w której okres użytkowania ulepszanych środków trwałych jest krótszy niż okres amortyzacji określony w ustawie podatkowej. Szczegółowy sposób postępowania w takich przypadkach odnajdujemy w piśmie PB3-MD-8213-192/05/SP-1827 p.o. zastępcy Dyrektora Departamentu Podatków Bezpośrednich z 4 sierpnia 2005 r. do Wicedyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (podanym do wiadomości wszystkich izb skarbowych):

(...) W świetle obowiązującego stanu prawnego przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (updop) przewidują amortyzację przyjętych do używania inwestycji w obcych środkach trwałych, zwanych także środkami trwałymi (art. 16a ust. 2 pkt 1 updop). W stosunku do tych środków trwałych podatnicy mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne, z tym że np. dla inwestycji w obcych budynkach (lokalach) lub budowlach okres amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat (art. 16j ust. 4 pkt 1 updop). Dla tych inwestycji budowlanych przyjęto stosunkowo krótki okres amortyzacji, który nie może być przez podatnika skracany w drodze indywidualnej decyzji, np. w wyniku rozwiązania umowy najmu.

W przypadku używania przez podatnika inwestycji w obcych budynkach (lokalach) lub budowlach w okresie krótszym niż 10 lat, nie dochodzi do zaliczenia pełnej wartości wytworzonej inwestycji poprzez odpisy amortyzacyjne do kosztów uzyskania przychodów. Poniesione koszty może mu zrekompensować właściciel nieruchomości, dokonując zwrotu części kwoty poniesionych wydatków. Kwota otrzymanego zwrotu, w części nieprzekraczającej niezamortyzowanej wartości inwestycji, nie będzie stanowiła przychodu podatkowego (art. 12 ust. 4 pkt 6a updop). Jeżeli przed zakończeniem pełnego okresu amortyzacji inwestycji w obcym środku trwałym dochodzi do rozwiązania umowy (najmu lub dzierżawy), na podstawie której użytkowano obcy środek trwały, wówczas nie ma możliwości zaliczenia wcześniej poniesionych wydatków inwestycyjnych bezpośrednio do kosztów podatkowych, w wysokości niezamortyzowanej części tej inwestycji. W tym przypadku nie wystąpi strata w środku trwałym z tytułu jego likwidacji w wysokości niezamortyzowanej wartości inwestycji w obcym środku trwałym, uznawana za koszt podatkowy, bowiem nie miała miejsca likwidacja środka trwałego, rozumiana jako jego zużycie (zniszczenie). Nie może być zatem zastosowane wnioskowanie a contrario do art. 16 ust. 1 pkt 6 updop, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności (...).

Ministerstwo Finansów uznało, że kosztem podatkowym może być niezamortyzowana część inwestycji w obcym środku trwałym, jeżeli nastąpi faktyczna likwidacja nie w pełni umorzonego środka trwałego. Rozwiązanie umowy najmu nie oznacza automatycznie, iż miała miejsce likwidacja środka trwałego.

Przykład

Spółka ALFA dokonała modernizacji wynajmowanego budynku biurowego. Poniesione wydatki, w wysokości 90 000 zł, zakwalifikowano jako inwestycję w obcym środku trwałym. Data przyjęcia do użytkowania to 15 stycznia 2007 r. Umowa między spółkami stanowiła, że okres dzierżawy kończy się z dniem 31 stycznia 2010 r. Z zapisów umowy wynika, że spółka Alfa nie ma możliwości zaliczenia do KUP amortyzacji za okres od lutego 2010 r. do stycznia 2017.

Spółka Alfa przyjęła następujący plan amortyzacji inwestycji:

• amortyzacja bilansowa - 36 miesięcy; odpis miesięczny - 2500 zł,

• amortyzacja podatkowa - 120 miesięcy; odpis miesięczny - 750 zł.

Różnica między amortyzacją bilansową a podatkową wynosi 1750 zł.

• pkt I. 2 i III. 9 załącznika do uchwały nr 2/08 Komitetu Standardów Rachunkowości z 11 marca 2008 r., Krajowy Standard Rachunkowości nr 5 „Leasing, najem i dzierżawa”

• art. 28 ust. 8, art. 31 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 223, poz. 1466

• art. 4a ust. 1, art. 16a ust. 2 pkt 1, art. 16g ust. 3-5 i 13, art. 16i, art. 16j ust. 4 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1316

Anna Dyczkowska

księgowa z licencją MF

 

1 Zgodnie z pkt I. 2 KSR nr 5 zapisy standardu dotyczą wszystkich rodzajów umów leasingu nazwanych w Kodeksie cywilnym, najmu i dzierżawy oraz wszelkich umów o podobnym charakterze.

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA