Instytucja odpowiedzialności solidarnej w podatku VAT

Wprowadzenie instytucji odpowiedzialności solidarnej zakłada rządowy projekt zmian z 1 marca 2013 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Ordynacja podatkowa. Zmiany mają obowiązywać od 1 lipca 2013 r.

Jak zapewnia Ministerstwo Finansów, prowadzone obecnie konsultacje społeczne dotyczące tego projektu, pozwolą na zebranie uwag i propozycji uszczegółowienia przepisów w taki sposób aby zapewnić maksymalne bezpieczeństwo zarówno przedsiębiorcom jak i indywidualnym odbiorcom tych towarów. Przepisy zostaną skonstruowane tak aby uczciwi podatnicy nigdy nie zostali obciążeni odpowiedzialnością za oszustwa podatkowe przestępców.

Dlaczego instytucja odpowiedzialności solidarnej?

Zdaniem resortu finansów zwiększenia skuteczności walki z oszustami oczekują przede wszystkim uczciwi przedsiębiorcy, którzy doświadczają nieuczciwej konkurencji ze strony podmiotów uczestniczących w procederze wyłudzeń podatkowych.

Skala nadużyć w podatku VAT rośnie praktycznie we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej. W związku z tym państwa sukcesywnie wprowadzają środki umożliwiające zwalczanie tych nadużyć, w tym efektywnie zaczynają korzystać z takich rozwiązań jak np. instytucja odpowiedzialności solidarnej. Z tego ostatniego rozwiązania korzystają takie kraje jak Belgia, Bułgaria, Hiszpania, Wielka Brytania, Luksemburg, Portugalia, Rumunia czy Słowenia. Również bezpośredni sąsiedzi Polski, Czechy i Słowacja, zdecydowali się ostatnio na wprowadzenie możliwości pociągnięcia do odpowiedzialności nabywcy za niezapłacone podatki sprzedawcy.

Jak zmienią się przepisy?

Projekt zmian z 1 marca 2013 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Ordynacja podatkowa zakłada, że w dodawanym projektowaną ustawą dziale Xa, zostaną uregulowane szczególne zasady oraz przypadki odpowiedzialności podatkowej nabywcy za zobowiązania podatkowe zbywcy.

W uzasadnieniu do zmian czytamy, że przedmiotem odpowiedzialności podatkowej nabywcy, wprowadzonej w dodawanym do ustawy art. 105a, są zaległości podatkowe wynikające z niewypłaconego podatku VAT powstałego w związku z dokonaniem dostawy towarów wymienionych w dodawanym do ustawy załączniku nr 13, obejmującym m.in. wyroby stalowe i paliwa. Zakresem podmiotowym odpowiedzialności solidarnej objęci zostali podatnicy podatku VAT na rzecz których dokonano dostawy ww. towarów, jeżeli w momencie dokonania dostawy towarów wiedzieli oni lub mieli uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że cała kwota podatku lub jej część, przypadająca na tę dostawę czy też jakiekolwiek wcześniejsze lub późniejsze dostawy tych towarów, nie została lub nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego (ust. 1 i 2).

Zmiany w VAT 2013 r. - odpowiedzi MF na najczęściej zadawane pytania

Nowa definicja importu towarów w ustawie o VAT od 1 kwietnia 2013 r.

Zmiany w transakcjach łańcuchowych od 1 kwietnia 2013 r.

Podstawą objęcia nabywcy odpowiedzialnością solidarną jest wyłącznie zaległość podatkowa dostawcy wynikająca z niewypłaconego przez niego podatku. Będzie to zatem podatek wynikający z deklaracji lub decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego, jeśli naczelnik określi je w innej wysokości, na podstawie których zostanie wystawiony tytuł wykonawczy. W konsekwencji nie będzie możliwe orzeczenie odpowiedzialności solidarnej w przypadku gdy dostawca wykaże w swoim rozliczeniu kwotę zwrotu różnicy podatku, kwotę zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o VAT.