Zastąpienie najniższego wynagrodzenia minimalnym, stanowiącym podstawę wyliczania jednej stawki dziennej za przestępstwa skarbowe, grozi tym, że kary będą ciągle rosły. Maksymalna grzywna od 1 stycznia 2006 r. wzrośnie prawie o 500 tysięcy złotych.
Kodeks karny skarbowy (k.k.s.) przewiduje kary grzywny za przestępstwa skarbowe, określane w stawkach dziennych. Obowiązująca od 17 stycznia nowelizacja k.k.s. nie tylko podwyższyła te kary, ale też wprowadziła regulację powodującą, że będą one sukcesywnie rosły. Wiąże się to ze zmianą art. 23 par. 3 kodeksu. Stawka dzienna, zgodnie z tym przepisem, nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności. Dotychczas pod uwagę brane było najniższe wynagrodzenie, które od 1 stycznia 2001 r. wynosiło 760 zł. Mimo że w przepisach dotyczących wynagrodzeń zostało ono zastąpione minimalnym, nie dokonano stosownej zmiany w k.k.s. Skutkowało to tym, że w okresie od 1 stycznia 2001 r. do 17 grudnia 2005 r. do wyliczenia stawki dziennej brano pod uwagę 760 zł. Z chwilą wejścia w życie nowelizacji k.k.s., podstawą wyliczenia stawki dziennej, przewidzianej przez kodeks stało się minimalne wynagrodzenie. Na 2005 rok ustalone ono zostało na poziomie 849 zł. Zgodnie z ustawą o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, ma ono rosnąć raz lub dwa razy w roku. Oznacza to, że w konsekwencji będą rosły stawki dzienne, będące podstawą wyliczania kar grzywien, przewidzianych przez k.k.s.
– Różnica między najniższym a minimalnym wynagrodzeniem to jedna piąta wartości i będzie ona rosła. Razi sposób podwyższania kar, kłóci się on z zasadami dobrej legislacji. Może to nie mieć przełożenia na sądy, które posługują się kwotami, a dopiero potem przeliczają je na stawki, ale żądania organów skarbowych mogą być wyższe – stwierdziła Hanna Gajewska-Kraczkowska, adwokat współpracujacy z Ernst&Young.
Podkreśliła ona, że te grzywny pozostają w tej samej wysokości w przepisach części szczególnej kodeksu karnego skarbowego i będą rosły na podstawie przepisów administracyjnych, a nie karnych. W świadomości organów skarbowych może wytworzyć się jednak takie przeświadczenie żądania wyższych kar.
Kary grzywny będą wyższe również dlatego, że w wielu przypadkach zdecydowanie podniesiono liczbę stawek, jaką zagrożone jest dane przestępstwo. Ponadto sąd nie tylko ustala jedną stawkę, ale też ich liczbę. Za dane przestępstwo określona jest maksymalna liczba stawek, np. dla przestępstwa zagrożonego karą 720 stawek dziennych kara ta może wynosić od 10 do 720 stawek. Rozpiętość może więc być ogromna.
– Sąd jest niezawisły, orzeka w granicach ustawy, jednak rozpiętość kary grzywny jest bardzo wysoka. Bardzo bolesne jest to, że nowymi przepisami wprowadzono możliwość nałożenia grzywny przykładowo w przypadku niewyznaczenia przez płatnika lub inkasenta w wymaganym terminie osoby, do której obowiązków należy obliczanie i pobieranie podatków oraz terminowe ich wpłacanie – podkreślił Krzysztof Machowiak, doradca podatkowy z Kancelarii VETO.
