Obecnie podatnik nie ma obowiązku wykazywania swojego prawa do korekty. To organ podatkowy musi udowodnić podatnikowi, że konkretny przepis szczególny zabrania mu dokonania korekty deklaracji podatkowej.
ROZMAWIAMY Z PROF. DR. HAB. WITOLDEM MODZELEWSKIM, PREZESEM INSTYTUTU STUDIÓW PODATKOWYCH
• Organy podatkowe mogą obecnie dokonywać korekt deklaracji składanych przez podatników. Których deklaracji dotyczy ta procedura?
– Umożliwienie organom podatkowym korygowania deklaracji składanych przez podatników, płatników i inkasentów jest rozwiązaniem nowym. Warto pamiętać, że zgodnie z obecnymi przepisami, organy podatkowe mają również prawo skorygować załączniki dołączane do składanych deklaracji. Przepisy regulujące te kwestie obowiązują od 1 września ubiegłego roku. Prawo dokonywania korekt dotyczy wszystkich deklaracji składanych w organach podatkowych. Oznacza to, że np. deklaracje VAT może korygować urząd skarbowy, natomiast deklaracje dotyczące podatku akcyzowego – urząd celny.
• Kiedy i jakie błędy mogą być korygowane z inicjatywy i samodzielnie przez organ podatkowy?
– Kwestie te reguluje art. 274 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.). Przepis ten dotyczy sytuacji, gdy organ podatkowy stwierdzi, że deklaracja zawiera błędy rachunkowe lub inne oczywiste omyłki bądź że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami. W takim przypadku – w zależności od charakteru i zakresu uchybień – organ podatkowy może skorygować deklarację, dokonując stosownych poprawek lub uzupełnień, jeżeli zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, zwrotu podatku lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekracza 1000 złotych. Organ podatkowy ma też prawo zwrócić się do składającego deklarację o jej skorygowanie oraz złożenie niezbędnych wyjaśnień, wskazując przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji podawane są w wątpliwość.
• A jak powinien postąpić organ podatkowy, gdy stwierdzi, że kwota uchybień lub błędów w deklaracji przekracza 1000 złotych?
– Wtedy organ podatkowy nie może samodzielnie dokonać korekty deklaracji lub dołączonego do niej załącznika. W takim przypadku organ zwraca się do podatnika, który złożył deklarację, o jej skorygowanie oraz złożenie stosownych wyjaśnień. Warto też podkreślić, że procedura ta stosowana jest również wtedy, gdy ilość i rodzaj występujących błędów uniemożliwiają dokonanie czytelnej i przejrzystej korekty deklaracji przez urzędnika, bez względu na kwotę zobowiązania podatkowego, którego dotyczą.
• W przepisach mówi się o możliwości skorygowania przez organ podatkowy deklaracji zawierających błędy rachunkowe lub inne oczywiste omyłki. Jak należy rozumieć te określenia?
– Za błąd rachunkowy lub oczywistą omyłkę należy uznać np. przypadek, gdy wykazana w deklaracji łączna suma podatku należnego do zapłacenia nie będzie zgadzała się z sumą podatku należnego z tytułu czynności opodatkowanych różnymi stawkami VAT. W takiej sytuacji organ podatkowy będzie mógł sporządzić samodzielnie korektę. Nie należy się natomiast spodziewać, że jeśli w deklaracji VAT podatnik wykaże kwotę podatku nieodpowiadającą kwocie obrotu, to urząd skarbowy zakwalifikuje to jako oczywistą omyłkę lub błąd rachunkowy. Nie wiadomo bowiem, czy spowodowane to jest błędnym wyliczeniem podatku czy wpisaniem niewłaściwej kwoty obrotu. W takiej sytuacji organ podatkowy nie może samodzielnie dokonać korekty deklaracji VAT. Powinien natomiast wezwać podatnika w celu wyjaśnienia przyczyn niezgodności stwierdzonych w deklaracji.
Co się zmieniło w regulacjach dotyczących korekt
Podatnik ma prawo do korekty
Obecnie podatnik nie ma obowiązku wykazywania swojego prawa do korekty. To organ podatkowy musi udowodnić podatnikowi, że konkretny przepis szczególny zabrania mu dokonania korekty deklaracji podatkowej.
Kontrola lub postępowanie podatkowe
Uprawnienie podatnika do korygowania deklaracji jest zawieszone na czas trwania kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego. Zawieszenie prawa do korekty obejmuje tylko deklaracje za okresy, które są przedmiotem kontroli lub dokumentują zobowiązania podatkowe, w stosunku do których toczy się postępowanie.
Ograniczenia dla podatników VAT
Ograniczono prawo podatników VAT do korygowania deklaracji składanych po przeprowadzeniu kontroli podatkowej. Z Ordynacji podatkowej wynika, że przepisu przyznającego prawo do korygowania deklaracji podatkowych po zakończeniu kontroli nie stosuje się do deklaracji VAT.
Rozmawiał Krzysztof Tomaszewski
Prof. dr hab. Witold Modzelewski jest pracownikiem Uniwersytetu Warszawskiego. Podczas Drugiego Krajowego Zjazdu Doradców Podatkowych został ponownie wybrany na przewodniczącego Krajowej Rady Doradców Podatkowych.
