REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kto ponosi koszty postępowania podatkowego

Magdalena Majkowska
Magdalena Majkowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Koszty postępowania przed organami podatkowymi zasadniczo ponosi Skarb Państwa, województwo, powiat lub gmina. Czasami kosztami obciążani są podatnicy. Kiedy?

 

Ordynacja podatkowa nie definiuje pojęcia kosztów postępowania podatkowego. Ustawodawca dokonał przykładowego wyliczenia składników tych kosztów.

Składniki kosztów

W pierwszej kolejności zaliczył do nich koszty podróży i inne należności świadków, biegłych i tłumaczy, ustalone zgodnie z przepisami o należnościach świadków i biegłych w postępowaniu sądowym. W tym zakresie stosować należy przepisy rozporządzenia ministra sprawiedliwości, które regulują m.in. górną granicę należności za utracony dzienny zarobek oraz składniki kosztów podróży (podróż i dojazd). W zakresie diet i kosztów noclegów przepisy rozporządzenia odsyłają do przepisów w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju. Koszty postępowania obejmują również koszty podróży i inne należności, które zostały poniesione przez stronę postępowania w związku z jej osobistym stawiennictwem, jeżeli postępowanie zostało wszczęte z urzędu. Dotyczy to także postępowania wszczętego na wniosek, gdy strona została błędnie wezwana do stawienia się.

Ustawodawca do kosztów postępowania podatkowego zaliczył także wynagrodzenie przysługujące biegłym i tłumaczom, koszty oględzin oraz koszty doręczenia pism procesowych. Organ podatkowy ma prawo zaliczyć na zasadzie własnego uznania do kosztów postępowania podatkowego jeszcze inne wydatki, pod warunkiem że są one bezpośrednio związane z rozstrzygnięciem sprawy. Ustawa nie określa ani rodzaju, ani przyczyn poniesienia takich kosztów, nie ma również znaczenia to, z jakiej inicjatywy zostały poniesione, tzn. na wniosek czy z urzędu. Przy zaliczeniu wydatków do kosztów postępowania organ podatkowy powinien kierować się kryterium celowości poniesienia wydatku w toku postępowania.

Zwrot wydatków

Zarówno strona, jak i inni uczestnicy postępowania mogą ubiegać się o zwrot kosztów postępowania podatkowego. Warunkiem uzyskania zwrotu jest złożenie wniosku do organu podatkowego, ponieważ przepisy nie przewidują możliwości zwrotu kosztów z urzędu. Roszczenie o zwrot kosztów postępowania jest ograniczone w czasie. W sprawach poniesionych kosztów podróży żądanie ich zwrotu musi być zgłoszone przed wydaniem decyzji w sprawie. Konsekwencją niedotrzymania tego terminu będzie utrata roszczenia. Uprawniony nie może żądać przywrócenia terminu do złożenia żądania zwrotu kosztów. Moment wydania decyzji należy oceniać zgodnie z datą wymienioną w decyzji jako data wydania. Oznacza to, że w praktyce podatnik powinien ubiegać się o zwrot kosztów podróży niezwłocznie po ich poniesieniu, gdyż organ podatkowy nie ma obowiązku informować uczestników postępowania o dacie wydania decyzji. Powinien co najwyżej poinformować o skutkach uchybienia terminu wniesienia żądania zwrotu kosztów postępowania.

Obciążenie strony

Przepisy Ordynacji podatkowej zawierają zamknięty katalog kosztów postępowania, które obciążają stronę postępowania. Jest to odstępstwo od zasady ogólnej, zgodnie z którą koszty postępowania przed organami podatkowymi ponoszą podmioty, na rzecz których działają organy podatkowe, czyli Skarb Państwa, województwo, powiat lub gmina. Celem tych regulacji jest przede wszystkim zdyscyplinowanie stron postępowania oraz zabezpieczenie interesów fiskalnych Skarbu Państwa.

Stronę obciążają koszty, które zostały poniesione w jej interesie albo na jej żądanie, a nie wynikają one z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie. Z takimi kosztami możemy mieć do czynienia przykładowo w sytuacji mnożenia przez stronę dowodów już zbędnych lub tylko pośrednio dotyczących faktów prawotwórczych. Do kosztów ponoszonych przez stronę postępowania należą także koszty sporządzania odpisów lub kopii z akt sprawy. Przepisy Ordynacji nie precyzują wysokości ani zasad ustalania kosztów sporządzania odpisów lub kopii, co oznacza, że uprawnienia w tym zakresie przysługują organowi podatkowemu. Pobrane kwoty nie powinny uwzględniać kosztów pośrednich, tj. funkcjonowania organu podatkowego, lecz odzwierciedlać faktyczne koszty sporządzania odpisów lub kopii.

Strona zobowiązana jest również do ponoszenia kosztów wynikających z odrębnych przepisów. Przykładem mogą tu być koszty opinii biegłych, które podatnik jest zobowiązany ponieść m.in. na podstawie art. 8 ust. 4 ustawy o podatku od spadków, czy art. 19 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Strona poniesie także koszty, które powstały z jej winy, w szczególności wskutek zatajenia lub nieprzedstawienia w wyznaczonym terminie dowodu oraz koszty wynikłe wskutek złożenia wyjaśnień lub zeznań niezgodnych z prawdą.

Forma postanowienia

Z dniem 1 stycznia 2007 r. katalog kosztów postępowania obciążających stronę uległ rozszerzeniu. Ustawodawca dołączył do niego również koszty stawiennictwa uczestników postępowania na rozprawę, która nie odbyła się w wyniku nieusprawiedliwionego niestawiennictwa strony, która złożyła wniosek o przeprowadzenie rozprawy. Koszty postępowania mogą także obciążać innych niż strony uczestników postępowania, czyli pełnomocników stron, świadków lub biegłych, jeżeli dodatkowe koszty postępowania zostały spowodowane niewykonaniem ciążących na nich obowiązków (chodzi tu m.in. o nieuzasadniony brak stawiennictwa, czy też odmowę złożenia wyjaśnień) pod warunkiem nałożenia na te osoby kary porządkowej.

W sprawie kosztów postępowania organ podatkowy wydaje postanowienie, na które służy zażalenie. W przypadku postanowienia skierowanego do strony postępowania postanowienie powinno zawierać dodatkowe warunki formalne, a mianowicie wskazanie wysokości kosztów oraz termin i sposób ich uiszczenia. Postanowienie to może być wydane podjąć zarówno przez, po jak i jednocześnie z wydaniem decyzji.

Zarówno strona postępowania jak i każda inna osoba, na którą nałożono obowiązek poniesienia kosztów postępowania może wnioskować o ich umorzenie w całości lub w części, w przypadku niemożności ich poniesienia.

KTO EGZEKWUJE KOSZTY

Koszty postępowania podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

CZY SKŁADAĆ ZALICZKĘ

Organ podatkowy w uzasadnionych przypadkach może żądać od strony złożenia zaliczki na pokrycie kosztów postępowania. Dotyczy to jednak tylko tych sytuacji, gdy obciążenie kosztami postępowania strony nie budzi wątpliwości, czyli np., gdy strona żąda odpisów akt. Żądanie zaliczki musi być przez organ odpowiednio uzasadnione np. obawą o uiszczenie kosztów przez stronę w konkretnym przypadku. W sprawie zaliczki na poczet kosztów postępowania organ wydaje postanowienie, na które służy zażalenie.

PRZYKŁAD CZY DOCHODZIĆ ZWROTU KOSZTÓW

W stosunku do podatnika zostało wszczęte postępowanie w sprawie dochodów z nieujawnionych źródeł. Podatnik, który już raz składał wyjaśnienia w tej sprawie, został ponownie wezwany przez organ podatkowy. Okazało się, że wezwanie to zostało skierowane do podatnika w wyniku błędu urzędnika. W takim wypadku podatnik jest uprawniony do żądania zwrotu poniesionych kosztów podróży, przed wydaniem decyzji w sprawie, pod rygorem utraty roszczenia.


MAGDALENA MAJKOWSKA

magdalena.majkowska@infor.pl


PODSTAWA PRAWNA

- Art. 264-271 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

- Par. 1-2 rozporządzenia ministra sprawiedliwości z 4 lipca 1990 r. w sprawie wysokości należności świadków i stron w postępowaniu sądowym (Dz.U. nr 48, poz. 284 z późn. zm.).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracownik może czasem nie wykonywać pracy i zachować prawo do wynagrodzenia. W jakich przypadkach?

Wynagrodzenie jest – co do zasady - świadczeniem przysługującym w zamian za świadczoną przez pracownika pracę (czyli wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną). Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia, jeżeli wynika to z przepisów prawa pracy.

Zmiana zasad wysyłania pocztą pism (urzędowych, podatkowych, sądowych) z zachowaniem terminu. Łatwiej będzie też uzyskać oprocentowanie nadpłat

Do Sejmu trafił już rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

Bałagan w dokumentach firmy? Sprawdź, jak skutecznie nad nimi zapanować

Papierowy bałagan w dokumentacji firmowej. Dlaczego tradycyjne przechowywanie dokumentów sprawia tyle problemów? Co musisz wiedzieć, aby to zmienić?

Ile wyniesie rata kredytu po obniżce stóp procentowych o 0,5 pp, 0,75 pp, 1 pp.? Jak wzrośnie zdolność kredytowa? Stopy NBP spadną dopiero w II połowie 2025 r.?

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 15-16 stycznia 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. RPP nie zmieniła poziomu stóp procentowych w styczniu 2025 r. Rankomat.pl zwraca jednak uwagę, że jest szansa na to, że w 2025 roku (raczej w II połowie) stopy spadną o 0,75 p.p. (punkt procentowy). To wywołałoby spadek raty przeciętnego kredytu o 196 zł i wzrost zdolności kredytowej. Okazuje się, że bankach obniżki już się zaczęły i to nie tylko w przypadku lokat, ale również kredytów. Jak wynika z danych NBP, średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane) spadło poniżej 4% po raz pierwszy od maja 2022 r. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych również było najniższe od maja 2022 r. i wyniosło 7,35%. Zauważalnie staniały nawet kredyty konsumpcyjne, których RRSO po raz pierwszy od grudnia 2021 r. spadło poniżej 13%.

REKLAMA

E-akta osobowe pracowników: co muszą zawierać i jak je prowadzić?

Elektroniczna forma akt osobowych, czyli e-akta, staje się coraz bardziej popularna, oferując wygodę, efektywność i oszczędność czasu. Ale czym właściwie są e-akta osobowe pracowników i jak je prawidłowo prowadzić?

Procedura VAT-OSS – na czym polega, jak stosować i dlaczego warto. Jak wypełnić zgłoszenie VIU-R

Wprowadzenie procedury VAT-OSS (One Stop Shop – co można przetłumaczyć jako: Sklep w jednym miejscu), to istotne uproszczenie rozliczeń podatkowych dla firm prowadzących działalność transgraniczną w Unii Europejskiej. Procedura ta umożliwia przedsiębiorcom rozliczać w jednym miejscu podatek VAT z tytułu sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w innych krajach UE. Pozwala to na uniknięcie skomplikowanych procesów rejestracji i rozliczeń w każdym państwie członkowskim oddzielnie.

Automatyzacja i sztuczna inteligencja w księgowości: przykłady konkretnych zastosowań. System wykryje oszusta i fałszywego dostawcę

Automatyzacja procesów finansowych (w tym zastosowanie sztucznej inteligencji) już teraz pomaga przedsiębiorcom oszczędzać czas, redukować koszty oraz minimalizuje ryzyko błędów. I choć jej korzyści odkrywają głównie najwięksi rynkowi gracze, wkrótce te narzędzia mogą stać się niezbędnym elementem każdej firmy, chociażby ze względu na ich nieocenioną pomoc w wykrywaniu cyberoszustw. O tym, dlaczego automatyzacja w księgowości jest niezbędna, mówi Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i propagatorka nowoczesnych, elastycznych rozwiązań z zakresu usług operacyjnych, zgodności z przepisami i sprawozdawczości.

Świetna wiadomość dla podatników. Chodzi o odsetki z urzędu skarbowego

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

REKLAMA

Podatek od nieruchomości w 2025 r. Budynek i budowla inaczej definiowane, przesunięcie złożenia deklaracji DN-1 i inna stawka dla garaży

Budynek i budowla zmieniły od początku 2025 r. swoje definicje w podatku od nieruchomości.  Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. 

Tsunami zmian podatkowych – kto ucierpi najbardziej?

Rok 2025 przynosi kolejną falę zmian podatkowych, które dotkną zarówno najmniejszych przedsiębiorców, jak i największe firmy. Eksperci alarmują, że brak stabilności prawa zagraża inwestycjom w Polsce, a wprowadzenie nowych przepisów w pośpiechu prowadzi do kosztownych błędów. Czy czeka nas poprawa w zakresie przewidywalności i uproszczenia systemu fiskalnego?

REKLAMA