REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kto ponosi koszty postępowania podatkowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magdalena Majkowska
Magdalena Majkowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Koszty postępowania przed organami podatkowymi zasadniczo ponosi Skarb Państwa, województwo, powiat lub gmina. Czasami kosztami obciążani są podatnicy. Kiedy?

 

Ordynacja podatkowa nie definiuje pojęcia kosztów postępowania podatkowego. Ustawodawca dokonał przykładowego wyliczenia składników tych kosztów.

Składniki kosztów

W pierwszej kolejności zaliczył do nich koszty podróży i inne należności świadków, biegłych i tłumaczy, ustalone zgodnie z przepisami o należnościach świadków i biegłych w postępowaniu sądowym. W tym zakresie stosować należy przepisy rozporządzenia ministra sprawiedliwości, które regulują m.in. górną granicę należności za utracony dzienny zarobek oraz składniki kosztów podróży (podróż i dojazd). W zakresie diet i kosztów noclegów przepisy rozporządzenia odsyłają do przepisów w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju. Koszty postępowania obejmują również koszty podróży i inne należności, które zostały poniesione przez stronę postępowania w związku z jej osobistym stawiennictwem, jeżeli postępowanie zostało wszczęte z urzędu. Dotyczy to także postępowania wszczętego na wniosek, gdy strona została błędnie wezwana do stawienia się.

Ustawodawca do kosztów postępowania podatkowego zaliczył także wynagrodzenie przysługujące biegłym i tłumaczom, koszty oględzin oraz koszty doręczenia pism procesowych. Organ podatkowy ma prawo zaliczyć na zasadzie własnego uznania do kosztów postępowania podatkowego jeszcze inne wydatki, pod warunkiem że są one bezpośrednio związane z rozstrzygnięciem sprawy. Ustawa nie określa ani rodzaju, ani przyczyn poniesienia takich kosztów, nie ma również znaczenia to, z jakiej inicjatywy zostały poniesione, tzn. na wniosek czy z urzędu. Przy zaliczeniu wydatków do kosztów postępowania organ podatkowy powinien kierować się kryterium celowości poniesienia wydatku w toku postępowania.

Zwrot wydatków

Zarówno strona, jak i inni uczestnicy postępowania mogą ubiegać się o zwrot kosztów postępowania podatkowego. Warunkiem uzyskania zwrotu jest złożenie wniosku do organu podatkowego, ponieważ przepisy nie przewidują możliwości zwrotu kosztów z urzędu. Roszczenie o zwrot kosztów postępowania jest ograniczone w czasie. W sprawach poniesionych kosztów podróży żądanie ich zwrotu musi być zgłoszone przed wydaniem decyzji w sprawie. Konsekwencją niedotrzymania tego terminu będzie utrata roszczenia. Uprawniony nie może żądać przywrócenia terminu do złożenia żądania zwrotu kosztów. Moment wydania decyzji należy oceniać zgodnie z datą wymienioną w decyzji jako data wydania. Oznacza to, że w praktyce podatnik powinien ubiegać się o zwrot kosztów podróży niezwłocznie po ich poniesieniu, gdyż organ podatkowy nie ma obowiązku informować uczestników postępowania o dacie wydania decyzji. Powinien co najwyżej poinformować o skutkach uchybienia terminu wniesienia żądania zwrotu kosztów postępowania.

Obciążenie strony

Przepisy Ordynacji podatkowej zawierają zamknięty katalog kosztów postępowania, które obciążają stronę postępowania. Jest to odstępstwo od zasady ogólnej, zgodnie z którą koszty postępowania przed organami podatkowymi ponoszą podmioty, na rzecz których działają organy podatkowe, czyli Skarb Państwa, województwo, powiat lub gmina. Celem tych regulacji jest przede wszystkim zdyscyplinowanie stron postępowania oraz zabezpieczenie interesów fiskalnych Skarbu Państwa.

Stronę obciążają koszty, które zostały poniesione w jej interesie albo na jej żądanie, a nie wynikają one z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie. Z takimi kosztami możemy mieć do czynienia przykładowo w sytuacji mnożenia przez stronę dowodów już zbędnych lub tylko pośrednio dotyczących faktów prawotwórczych. Do kosztów ponoszonych przez stronę postępowania należą także koszty sporządzania odpisów lub kopii z akt sprawy. Przepisy Ordynacji nie precyzują wysokości ani zasad ustalania kosztów sporządzania odpisów lub kopii, co oznacza, że uprawnienia w tym zakresie przysługują organowi podatkowemu. Pobrane kwoty nie powinny uwzględniać kosztów pośrednich, tj. funkcjonowania organu podatkowego, lecz odzwierciedlać faktyczne koszty sporządzania odpisów lub kopii.

Strona zobowiązana jest również do ponoszenia kosztów wynikających z odrębnych przepisów. Przykładem mogą tu być koszty opinii biegłych, które podatnik jest zobowiązany ponieść m.in. na podstawie art. 8 ust. 4 ustawy o podatku od spadków, czy art. 19 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Strona poniesie także koszty, które powstały z jej winy, w szczególności wskutek zatajenia lub nieprzedstawienia w wyznaczonym terminie dowodu oraz koszty wynikłe wskutek złożenia wyjaśnień lub zeznań niezgodnych z prawdą.

Forma postanowienia

Z dniem 1 stycznia 2007 r. katalog kosztów postępowania obciążających stronę uległ rozszerzeniu. Ustawodawca dołączył do niego również koszty stawiennictwa uczestników postępowania na rozprawę, która nie odbyła się w wyniku nieusprawiedliwionego niestawiennictwa strony, która złożyła wniosek o przeprowadzenie rozprawy. Koszty postępowania mogą także obciążać innych niż strony uczestników postępowania, czyli pełnomocników stron, świadków lub biegłych, jeżeli dodatkowe koszty postępowania zostały spowodowane niewykonaniem ciążących na nich obowiązków (chodzi tu m.in. o nieuzasadniony brak stawiennictwa, czy też odmowę złożenia wyjaśnień) pod warunkiem nałożenia na te osoby kary porządkowej.

W sprawie kosztów postępowania organ podatkowy wydaje postanowienie, na które służy zażalenie. W przypadku postanowienia skierowanego do strony postępowania postanowienie powinno zawierać dodatkowe warunki formalne, a mianowicie wskazanie wysokości kosztów oraz termin i sposób ich uiszczenia. Postanowienie to może być wydane podjąć zarówno przez, po jak i jednocześnie z wydaniem decyzji.

Zarówno strona postępowania jak i każda inna osoba, na którą nałożono obowiązek poniesienia kosztów postępowania może wnioskować o ich umorzenie w całości lub w części, w przypadku niemożności ich poniesienia.

KTO EGZEKWUJE KOSZTY

Koszty postępowania podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

CZY SKŁADAĆ ZALICZKĘ

Organ podatkowy w uzasadnionych przypadkach może żądać od strony złożenia zaliczki na pokrycie kosztów postępowania. Dotyczy to jednak tylko tych sytuacji, gdy obciążenie kosztami postępowania strony nie budzi wątpliwości, czyli np., gdy strona żąda odpisów akt. Żądanie zaliczki musi być przez organ odpowiednio uzasadnione np. obawą o uiszczenie kosztów przez stronę w konkretnym przypadku. W sprawie zaliczki na poczet kosztów postępowania organ wydaje postanowienie, na które służy zażalenie.

PRZYKŁAD CZY DOCHODZIĆ ZWROTU KOSZTÓW

W stosunku do podatnika zostało wszczęte postępowanie w sprawie dochodów z nieujawnionych źródeł. Podatnik, który już raz składał wyjaśnienia w tej sprawie, został ponownie wezwany przez organ podatkowy. Okazało się, że wezwanie to zostało skierowane do podatnika w wyniku błędu urzędnika. W takim wypadku podatnik jest uprawniony do żądania zwrotu poniesionych kosztów podróży, przed wydaniem decyzji w sprawie, pod rygorem utraty roszczenia.


MAGDALENA MAJKOWSKA

magdalena.majkowska@infor.pl


PODSTAWA PRAWNA

- Art. 264-271 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

- Par. 1-2 rozporządzenia ministra sprawiedliwości z 4 lipca 1990 r. w sprawie wysokości należności świadków i stron w postępowaniu sądowym (Dz.U. nr 48, poz. 284 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF w 2026 r. Jak powinny być wystawiane?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

REKLAMA

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

REKLAMA

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

REKLAMA