REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ewidencjonować obrót wierzytelnościami

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Beata Piotrowska

REKLAMA

Obrót wierzytelnościami może być realizowany w formie bezpośredniej i pośredniej. Bezpośrednio obrót ten realizowany jest przez: zakup wierzytelności w celu ich windykacji lub dalszej odsprzedaży, sprzedaż oraz zamianę wierzytelności. Forma pośrednia obrotu to między innymi faktoring.

Ogólne zasady obrotu wierzytelnościami regulują przepisy kodeksu cywilnego. Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

REKLAMA

Autopromocja

Umowa przelewu

REKLAMA

Obrót wierzytelnościami dokonywany jest na podstawie umowy przelewu wierzytelności (cesji) zawartej pomiędzy zbywcą (cedentem) a nabywcą (cesjonariuszem). Przedmiotem cesji może być każda wierzytelność, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. W praktyce najczęściej zbywane są wierzytelności wymagalne, czyli takie, których termin zapłaty już minął. Z reguły cena za cedowaną wierzytelność jest niższa od jej wartości nominalnej.

Instytucja przelewu wierzytelności może być wykorzystywana nie tylko przez banki, ale także w obrocie handlowym, w stosunkach między podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą.

Specyficznym sposobem kredytowania należności handlowych jest faktoring. Instytucja faktoringu sprowadza się do nabywania wierzytelności przysługujących przedsiębiorcom wobec ich dłużników (odbiorców) przez wyspecjalizowane jednostki gospodarcze.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przedmiotem faktoringu są wierzytelności pochodzące z umów sprzedaży, dostawy oraz usług, za wyjątkiem umów sprzedaży rzeczy przeznaczonych do użytku osobistego lub rodzinnego w ramach gospodarstwa domowego nabywcy (usługobiorcy). Są to zatem wierzytelności związane z obrotem gospodarczym, pieniężne, krótkoterminowe, bezsporne, przyszłe lub już istniejące, wymagalne i niewymagalne.

Wycena wierzytelności

Wyceny wierzytelności przeznaczonych do obrotu dokonuje się w dwóch przypadkach, tj. kiedy chcemy ustalić wartość portfela wierzytelności danego podmiotu oraz zamierzamy dokonać transakcji kupna-sprzedaży wierzytelności. W zależności od tego, jakiemu celowi podporządkowana jest wycena, stosuje się odpowiednie kryteria wyceny. Istnieją dwa rodzaje wyceny:

• wycena pakietu wierzytelności - w której podstawowym kryterium jest okres przeterminowania należności,

• wycena indywidualnej wierzytelności - w której podstawowym kryterium jest osoba dłużnika; należy brać tu pod uwagę np. kondycję finansową dłużnika, zabezpieczenia wierzytelności dokonane na majątku dłużnika, poręczenia, status wierzytelności (czy jest to wierzytelność sporna czy bezsporna), okresy wymagalności (płatności) w przypadku należności niewymagalnych w chwili dokonywania wyceny itd.

Ewidencja zakupu

Zakup wierzytelności w księgach nabywcy ujmuje się na koncie „Pozostałe rozrachunki”. Do chwili wpływu środków od dłużnika, różnicę pomiędzy wartością nominalną a ceną nabycia ujmuje się na koncie „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”'.

W momencie zapłaty należności w kwocie:

• pełnej - kwotę wynikającą z różnicy pomiędzy wartością nominalną wierzytelności a ceną zakupu należy przeksięgować z konta „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” na konto „Przychody finansowe”,

REKLAMA

• niższej od pełnej, ale wyższej od ceny zakupu - nadwyżkę wartości nominalnej nad kwotą rzeczywiście zapłaconą, należy przenieść na konto „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”, a różnicą (zyskiem) zwiększyć przychody finansowe,

• niższej od ceny zakupu - nadwyżkę wartości nominalnej nad kwotą rzeczywiście zapłaconą, należy przenieść na konto „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” (ale tylko do wysokości wcześniejszego zapisu), zaś pozostałą częścią (stratą) zwiększyć koszty finansowe.

Jak wiadomo, przy zakupie dokonuje się obrotu pewnymi wartościami pieniężnymi. W związku z tym zakup wierzytelności należy zaliczyć jako operacje finansowe. W bilansie natomiast ewidencjonuje się je jako:

• wierzytelności krótkoterminowe w pozycji B.II.4 „Pozostałe należności”,

• wierzytelności długoterminowe (czyli takie, których termin zapłaty w dniu sporządzania bilansu jest dłuższy niż 1 rok) w pozycji A.IV „Należności długoterminowe”.

JAK KSIĘGOWAĆ SPRZEDAŻ

W księgach zbywcy ewidencja sprzedaży wierzytelności wygląda podobnie do sprzedaży papierów wartościowych. Wyksięgowanie należności sprzedanej z konta „Rozrachunki z odbiorcami” odnosi się w koszty finansowe, natomiast wartość sprzedana należności zwiększa należności na koncie „Pozostałe rozrachunki” oraz przychody finansowe.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jak rozliczyć zakup długu

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jak ująć sprzedaż wierzytelności

BEATA PIOTROWSKA

ksiegowosc@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

• Art. 41 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).

• Art. 509-534 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Każda faktura VAT w 2026 r. obowiązkowo wystawiana aż w sześciu formach. Ryzyko powstania wielu oryginałów tej samej faktury. Czy ktoś się w tym połapie?

Ustawa z dnia 5 sierpnia 2025 r. nowelizująca ustawę o VAT w zakresie obowiązkowego modelu KSeF została już podpisana przez Prezydenta RP i musimy jeszcze poczekać na rozporządzenia wykonawcze, gdzie m.in. uregulowane będą szczegóły informatyczne (kody, certyfikaty). Ale to nie koniec – musi się jeszcze pojawić oprogramowanie interfejsowe, a zwłaszcza jego „specyfikacja”. Ile będziemy na to czekać? Nie wiadomo. Ale czas płynie. Wiemy dziś, że obok dwóch faktur w postaci tradycyjnej (papierowe lub elektroniczne), pojawiają się w tych przepisach aż cztery nowe formy - pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Self-billing w KSeF jako nowe możliwości dla zagranicznych podmiotów

Wprowadzenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) budzi wiele pytań wśród polskich podatników, ale coraz częściej także wśród podmiotów zagranicznych działających w Polsce i rozliczających tu VAT. Jednym z kluczowych zagadnień – rzadko poruszanych publicznie – jest możliwość wystawiania faktur ustrukturyzowanych w formule self-billingu przez podmioty nieposiadające siedziby w Polsce. Czy KSeF przewiduje taką opcję? Jakie warunki muszą zostać spełnione i z jakimi wyzwaniami trzeba się liczyć?

Certyfikaty KSeF – ostatni dzwonek dla firm! Bez nich fiskus zablokuje faktury

Od listopada 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli wnioskować o certyfikaty KSeF. Brak tego dokumentu od 2026 r. może oznaczać paraliż wystawiania faktur. A od 2027 r. system nie uzna już żadnej innej metody logowania.

KSeF nadchodzi! Skarbówka przejmuje faktury – obowiązek już od lutego 2026: Kto jest zobowiązany do korzystania z KSeF, a kto jest wyłączony? Zapoznaj się z podstawowymi informacjami

Od 1 lutego 2026 r. żadna firma nie ucieknie przed KSeF. Wszystkie faktury trafią do centralnego systemu skarbowego, a przedsiębiorcy będą musieli wystawiać je wyłącznie w nowym formacie. Najwięksi podatnicy wejdą w obowiązek pierwsi, a reszta już od kwietnia 2026 r. Sprawdź, kto i kiedy zostanie objęty nowymi rygorami – i jakie wyjątki jeszcze ratują niektórych z obowiązkowego e-fakturowania.

REKLAMA

Nowe prawo ratuje rolników przed komornikiem! Teraz egzekucje długów wstrzymane po złożeniu wniosku do KOWR

Rolnicy w tarapatach finansowych zyskali tarczę ochronną. Dzięki nowelizacji ustawy o restrukturyzacji zadłużenia złożenie wniosku do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wstrzymuje egzekucję komorniczą. Zmiana ma dać czas na rozmowy z wierzycielami, ułatwić restrukturyzację i uchronić tysiące gospodarstw przed nagłą utratą majątku. To krok, który eksperci określają jako bardzo istotny dla bezpieczeństwa produkcji żywności w Polsce.

KSeF 2026: Tryb offline24, offline, awaria i awaria całkowita - co trzeba wiedzieć? MF wyjaśnia

Nowe przepisy dotyczące Krajowego Systemu e-Faktur, które wejdą w życie od lutego 2026 r., przewidują różne procedury na wypadek problemów technicznych i awarii systemu. Ministerstwo Finansów wyjaśnia, czym różni się tryb offline24, tryb offline, tryb awaryjny oraz procedura na wypadek awarii całkowitej – a także jakie obowiązki w zakresie wystawiania, przesyłania i udostępniania faktur będą spoczywać na podatnikach w każdej z tych sytuacji.

KSeF 2.0: Wielka rewolucja w fakturowaniu i VAT! Co dokładnie się zmieni i kogo obejmą nowe przepisy?

KSeF wchodzi na stałe i już od 2026 roku każda faktura będzie musiała być wystawiona elektronicznie. Nowa ustawa całkowicie zmienia zasady rozliczeń i obejmie zarówno podatników czynnych, jak i zwolnionych z VAT. To największa rewolucja w fakturowaniu od lat.

Od kwietnia 2026 r. bez KSeF nie wystawisz żadnej faktury. To prosta droga do paraliżu rozliczeń firmy

Od 2026 r. KSeF stanie się obowiązkiem dla wszystkich przedsiębiorców w Polsce. System zmieni sposób wystawiania faktur, obieg dokumentów i współpracę z księgowością. W zamian przewidziano m.in. szybszy zwrot VAT. Eksperci podkreślają jednak, że firmy powinny rozpocząć przygotowania już teraz – zwlekanie może skończyć się paraliżem rozliczeń.

REKLAMA

Rewolucja w fakturach: od 2026 KSeF obowiązkowy dla wszystkich! Firmy mają mniej czasu, niż myślą

Mamy już ustawę wprowadzającą obowiązkowy Krajowy System e-Faktur. Od lutego 2026 r. część przedsiębiorców straci możliwość wystawiania tradycyjnych faktur, a od kwietnia – wszyscy podatnicy VAT będą musieli korzystać wyłącznie z KSeF. Eksperci ostrzegają: realnego czasu na wdrożenie jest dużo mniej, niż się wydaje.

Rewolucja w interpretacjach podatkowych? Rząd planuje centralizację i zmiany w Ordynacji podatkowej – co to oznacza dla podatników i samorządów?

Rząd szykuje zmiany w Ordynacji podatkowej, które mają ułatwić dostęp do interpretacji podatkowych i uporządkować ich publikację. Zamiast rozproszenia na setkach stron samorządowych, wszystkie dokumenty trafią do jednej centralnej bazy – systemu EUREKA, co ma zwiększyć przejrzystość i przewidywalność prawa podatkowego.

REKLAMA