REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rachunek kosztów działań

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Justyna Lewandowska

REKLAMA

W obecnych warunkach rynkowych metody zarządzania oparte na bilansie, rachunku zysków i strat oraz na tradycyjnych systemach kalkulacji kosztów okazują się być niewystarczające.

W tradycyjnych metodach kalkulacji kosztów, koszty pośrednie przyporządkowywane są do produktów, które wymagają więcej pracy maszyn (maszynogodziny), pracy ludzkiej (roboczogodziny) lub tym, które są bardziej materiałochłonne. W kalkulacjach tych nie uwzględnia się zwiększonej liczby kontroli jakości, specjalnego nadzoru jak również produkcji niskoseryjnej, która wymaga częstego przestawiania maszyn.

REKLAMA

Autopromocja

W sytuacji gdy udział kosztów pośrednich w ogólnej sumie kosztów nie jest istotny,  zniekształcenia powstające w wyniku zastosowania np. rachunku kosztów pełnych będą niewielkie.

W warunkach spadku udziału kosztów bezpośrednich (np.: materiałów, płac bezpośrednich), rosnącej automatyzacji procesów produkcyjnych niosącej zapotrzebowanie na coraz bardziej wykwalifikowanych pracowników oraz wzroście kosztów pośrednich (np.: badania i  rozwój produktów, rozwój działań przed i okołoprodukcyjnych, nadzór, kontrola), kosztów ogólnych (administracja, księgowość, zarządzanie, marketing) a także kosztów sprzedaży, tradycyjne metody rozliczania kosztów przestały być jednak miarodajne z punktu widzenia zarządzania przedsiębiorstwem.

Główne ograniczenia tradycyjnych systemów kalkulacji kosztów to:

- jako podstawę rozliczenia kosztów ogólnych biorą pod uwagę nośniki powiązane z kosztami bezpośrednimi - maszynogodziny, roboczogodziny, płace bezpośrednie, wielkość produkcji,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- nie rozpoznają rzeczywistego zużycia zasobów przez produkty,

- przeszacowują koszty produktów wytwarzanych masowo,

- niedoszacowują kosztów w przypadku produktów jednostkowych, specjalnych, krótkoseryjnych.

 

 

Tradycyjne systemy kalkulacji kosztów są zatem miarodajne w przypadku niskiego udziału kosztów pośrednich w kosztach całkowitych. W przypadku jednak produkcji wieloasortymentowej, złożonej udział kosztów pośrednich znacznie wzrasta a tradycyjny model kalkulacji nie pozwala na w pełni efektywne ich rozliczanie co w konsekwencji może prowadzić do nieprawidłowości w zarządzaniu kosztami.

Alternatywą dla tradycyjnych systemów rozliczania kosztów stał się opracowany przez Robina Coopera i Roberta Kaplana - Activity-Based Costing (ABC) - Rachunek kosztów działań.

Metoda ABC zakłada, że źródłem kosztów są, nie jak w tradycyjnych metodach MPK czy centra kosztowe, działania prowadzące do stworzenia produktu lub usługi. W modelu tym zasadniczym obiektem rachunku kosztów staje się działanie, nie produkt. Opiera się on na założeniu, że przedsiębiorstwo jest systemem działań mających na celu wytworzenie produktu bądź usługi i dostarczenie go klientowi. Działania te są związane ze zużyciem zasobów przedsiębiorstwa a zatem generują koszty. Ostatecznie przynoszą efekt w postaci produktu bądź usługi, które absorbują koszty.

 

Rachunek kosztów działań może być stosowany do:

- ustalania kosztów jednostkowych produktów,

- pomiaru rentowności produktów,

- sterowania procesem produkcyjnym,

- reorganizacji i kontroli procesu produkcyjnego (Activity - Based Management)

 

Etapy wprowadzenia rachunku kosztów działań:

 

 

1 Etap - identyfikacja istotnych działań w przedsiębiorstwie

 

W tym etapie następuje ustalenie listy najważniejszych działań wykonywanych w przedsiębiorstwie. To co niezwykle istotne to ustalenie odpowiedniej,  miarodajnej liczby działań zachodzących w przedsiębiorstwie. Nadmierna ich liczba może spowodować, że model będzie zbyt skomplikowany i kosztowny, zbyt ogólnikowe zaś ich określenie - poniżej 25, rodzi ryzyko niedokładności modelu.

 

2 Etap - Identyfikacja nośników kosztów - cost driver

 

Nośniki kosztów stanowią podstawę przyporządkowania kosztów działań do poszczególnych produktów i usług. W procesie wdrożenia metody ABC można wykorzystać wcześniej wyodrębnione, specyficzne dla rodzaju prowadzonej działalności nośniki kosztów.  Niektórym działaniom można przyporządkować wiele nośników kosztów, jak również te same nośniki kosztów mogą być wykorzystywane dla różnych działań. Nośnikami kosztów mogą być - liczba cykli produkcyjnych, liczba produktów, liczba serii, liczba operacji kontroli jakości, liczba roboczo czy maszynogodzin.

 

3 Etap - Ustalenie kosztów poszczególnych działań

 

Nośniki kosztów gromadzą koszty wynikające z tradycyjnego systemu kosztów i przypisują je do działań wykonywanych w przedsiębiorstwie. Koszty zasobów są przyporządkowywane do działań w oparciu o nośniki kosztów wykorzystanych zasobów.

 

Justyna Lewandowska

Outsourcing Rachunkowości

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Grant Thornton Frąckowiak Sp. z o.o.

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

REKLAMA

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

REKLAMA

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

REKLAMA