REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

W jaki sposób rozliczać egzekwowane wierzytelności zakupione w pakiecie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Gawrońska

REKLAMA

Spółka kupiła pakiet wierzytelności za kwotę 40 000 zł (wartość wierzytelności - 400 000 zł), z czego na jedną należność powinno się utworzyć odpis aktualizujący. W jakiej wysokości obciążyć koszty z tytułu tego odpisu? Czy do kosztów zaliczyć całą kwotę należności od danego klienta, czy tylko odpowiednio kwotę, za jaką została ona kupiona? W księgach spółki przy zakupie została zarachowana cała należność, a różnica między jej wartością a kwotą zakupu powiększyła przychody przyszłych okresów.

rada

 

W razie uznania wierzytelności za nieściągalną można ją wyksięgować bez potrzeby tworzenia odpisu aktualizującego. Okolicznością uzasadniającą tego typu ewidencję jest cena zakupu wierzytelności, która była niewspółmiernie niska w stosunku do wartości nominalnej wierzytelności (cena zakupu stanowiła 10% wartości nominalnej pakietu wierzytelności). Jeśli zatem poprzedni wierzyciel zadowolił się tak niską ceną, to nasuwają się wątpliwości co do ściągalności należności. Jeżeli jednak spółka nie zdecyduje się wyksięgować należności, lecz postanowi utworzyć odpis aktualizujący należność, wówczas kwota utworzonego odpisu będzie obciążała „Koszty finansowe” do wysokości ceny nabycia danej należności.

uzasadnienie

Nabywając pakiet wierzytelności, spółka ustala, czy nabyte wierzytelności są ściągalne, czy nie. Kwota wydatkowana na zakup pakietu może zostać rozdzielona na poszczególne wierzytelności wchodzące w jego skład. Z chwilą sukcesywnego egzekwowania należności trzeba do przychodów finansowych odnosić część nadwyżki wartości nominalnej nad ceną nabycia.

Księgi nabywcy

Zakup wierzytelności ujmuje się na koncie „Pozostałe rozrachunki” w następujący sposób:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Różnica między wartością nominalną a ceną nabycia wierzytelności ewidencjonowana jest na koncie „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”.

Sposób ewidencji zapłaty wierzytelności przez dłużnika przedstawia tabela.

Tabela. Ewidencja zapłaty wierzytelności

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Odpis aktualizujący

Odpis aktualizujący utworzony w przypadku, gdy nastąpiła trwała utrata wartości wierzytelności, nie może przekraczać ceny nabycia, tj. kwoty stanowiącej różnicę między wartością nominalną wierzytelności a spodziewanym zyskiem z operacji finansowych, ewidencjonowanym w dniu nabycia wierzytelności na koncie „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”.

odpis aktualizujący < cena nabycia

Przykład 1

1. Spółka ZETA nabyła od spółki MEGA (wierzyciela) pakiet kilku zobowiązań, m.in. spółki BETA.

2. Zapłacona przez spółkę ZETA cena za pakiet wierzytelności spółki MEGA to 40 000 zł. Łączna wartość nominalna nabytych wierzytelności wynosi 400 000 zł.

3. Spółka BETA (dłużnik) zapłaciła swoje zobowiązanie o wartości nominalnej 100 000 zł.

4. Uznano wierzytelność od spółki X o wartości nominalnej 50 000 zł za nieściągalną i wyksięgowano ją z ewidencji.

5. Nastąpiła trwała utrata wartości wierzytelności spółki Y o wartości 80 000 zł, na którą utworzono odpis aktualizujący.

Ewidencja księgowa w spółce ZETA - nabywcy wierzytelności

1. Zakup pakietu wierzytelności na podstawie umowy zawartej między spółką ZETA (nabywca) a spółką MEGA (wierzyciel):

a) wartość nominalna nabytych wierzytelności - 400 000 zł

Wn „Pozostałe rozrachunki” 400 000

- w analityce nazwy dłużników

b) zobowiązanie wobec spółki MEGA z tytułu nabycia wierzytelności - 40 000 zł

Ma „Pozostałe rozrachunki” 40 000

- w analityce nazwa sprzedającego wierzytelność MEGA

c) nadwyżka wartości nominalnej nabytych wierzytelności nad zobowiązaniem wobec ich zbywcy

400 000 zł - 40 000 zł = 360 000 zł

Ma „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 360 000

2. Zapłata zobowiązania wobec spółki MEGA z tytułu zakupionych wierzytelności:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 40 000

- w analityce MEGA

Ma „Rachunek bankowy” 40 000

3. Spłata wierzytelności przez jednego z dłużników, firmę BETA - 100 000 zł:

Wn „Rachunek bankowy” 100 000

Ma „Pozostałe rozrachunki” 100 000

- w analityce BETA

4. Rozliczenie zrealizowanej nadwyżki wartości nominalnej nad ceną zakupu pakietu wierzytelności (proporcjonalnie do udziału zapłaconej wartości w wartości nominalnej całego pakietu wierzytelności)

(400 000 - 40 000) × 100 000 : 400 000 = 360 000 × 100 000 : 400 000 = 90 000 zł

Wn „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 90 000

Ma „Przychody finansowe” 90 000

Pozabilansowo - ustalenie wyniku podatkowego:

Przychody - 100 000 zł

Koszty - 10 000 zł, tj. 40 000 × 100 000 : 400 000

Zysk podatkowy = zysk bilansowy i wynosi 90 000 zł.

5. Wyksięgowanie nieściągalnej należności - wartość nominalna wynosi 50 000 zł:

a) nadwyżka wartości nominalnej nabytych wierzytelności nad zobowiązaniem wobec ich zbywcy

(400 000 - 40 000) × 50 000 : 400 000 = 360 000 × 50 000 : 400 000 = 45 000 zł

Wn „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 45 000

Ma „Pozostałe rozrachunki” 45 000

- w analityce nazwa dłużnika X

b) rozliczenie różnicy (straty)

40 000 : 400 000 × 50 000 = 5000

Wn „Koszty finansowe” 5 000

Ma „Pozostałe rozrachunki” 5 000

- w analityce nazwa dłużnika X

6. Utworzenie odpisu aktualizującego należność od spółki Y, wartość nominalna - 80 000 zł:

40 000 : 400 000 × 80 000 = 8000 zł

Wn „Koszty finansowe” 8 000

Ma „Odpis aktualizujący należności” 8 000

- w analityce nazwa dłużnika Y

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Pozabilansowo - dla celów podatkowych:

Przykład 2

Ewidencja u sprzedającego - spółki W

Założenia

1. Spółka W (wierzyciel) sprzedała spółce N (nabywca) bezsporną należność od spółki D (dłużnik) za cenę 40 000 zł.

2. Wartość nominalna wierzytelności wynosiła 366 000 zł z VAT, tj. 300 000 zł netto + 66 000 zł VAT.

3. Należność objęta była odpisem aktualizującym w wysokości 100 000 zł.

4. Nabywca N uregulował swoje zobowiązanie wobec firmy W w kwocie 40 000 zł.

Sprzedaż własnych wierzytelności jest wykonaniem prawa własności i nie podlega opodatkowaniu VAT.

Ewidencja księgowa

1. Sprzedaż wierzytelności. Faktura VAT wystawiona przez spółkę W obciążająca spółkę N za sprzedaną wierzytelność:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 40 000

- w analityce spółka W

Ma „Przychody finansowe” 40 000

2. Odpisanie sprzedanej wierzytelności w koszty finansowe:

Wn „Koszty finansowe” 366 000

Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 366 000

- w analityce nazwa dłużnika - spółka D

Ewidencja pozabilansowa dla celów podatkowych (pkt 1, 2):

Przychody 40 000

Koszty (bez VAT) 300 000

3. Rozwiązanie uprzednio dokonanego odpisu aktualizującego:

Wn „Odpisy aktualizujące rozrachunki” 100 000

- w analityce nazwa dłużnika - spółka D

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 100 000

4. Wpływ należności za sprzedaną wierzytelność:

Wn „Rachunek bieżący” 40 000

Ma „Pozostałe rozrachunki” 40 000

- w analityce nazwa kupującego wierzytelność - spółka W

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Aby koszty zostały uznane za poniesione w celu uzyskania przychodów, powinien być osiągnięty jakikolwiek przychód związany z zapłatą tej wierzytelności przez dłużnika. Jeśli jednak nie będzie możliwe wyegzekwowanie wierzytelności od dłużnika, wówczas wydatki poniesione na zakup wierzytelności nie będą mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Dłużnik może dokonywać zapłat wierzytelności w różnych latach podatkowych, dlatego wydatki powinny być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów z chwilą uzyskania w danym roku podatkowym przychodu. Jeżeli kwota wierzytelności będzie spłacana przez dłużnika w różnych latach, wówczas koszty będą uznane za koszty uzyskania przychodów w takiej wysokości, jaka odpowiada spłacie wierzytelności w danym roku, czyli proporcjonalnie do uzyskanego przychodu.

l art. 509-518 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1166

l art. 12 ust. 1 pkt 1, art. 15 ust. 1 i 4 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847

l art. 10 ust. 1 pkt 7, art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 35, poz. 219

Joanna Gawrońska

biegły rewident

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KPiR: czym jest i jak ją prowadzić? Najważniejsze zasady uproszczonego księgowania

Odpowiadając wprost na postawione w tytule pytanie, Księga Przychodów i Rozchodów (dalej: „KPiR”) to jeden z przewidzianych w polskim prawie sposobów prowadzenia ewidencji księgowej pozwalającej na określenie zobowiązań podatkowych. Najczęściej KPiR kojarzy się osobom, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą, w tym takim, które są zatrudniona w formie b2b. Niemniej, wbrew powszechnemu przeświadczeniu i pomimo tego, że obowiązek prowadzenia księgi przychodów i rozchodów został wprowadzony w art. 24a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, taką formę rachunkowości mogą przyjąć nie tylko osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą.

Kolejne obniżki stóp procentowych NBP dopiero na jesieni 2025 roku? Prezes Glapiński: RPP nie zapowiada obecnie dalszych zmian; wzmocniły się czynniki inflacyjne

Rada Polityki Pieniężnej prawdopodobnie poczeka z kolejnymi obniżkami stóp procentowych przynajmniej do września - oceniają ekonomiści Santander BP. Ich zdaniem konferencja prasowa Prezesa NBP z 5 czerwca 2025 r. zasygnalizowała kolejną zmianę w nastawieniu banku centralnego - w kierunku bardziej jastrzębiej polityki. Podobnie oceniają analitycy innych banków (ING BSK, mBanku). Na tej konferencji Prezes Glapiński podkreślił, że Rada Polityki Pieniężnej w obecnej sytuacji nie zapowiada ścieżki przyszłych stóp proc., nie zobowiązuje się do żadnych decyzji, a kolejne decyzje będą podejmowane w reakcji na bieżące informacje. Dodał, że wzmocniły się czynniki mogące zwiększyć presję inflacyjną w dłuższym okresie.

Dopłaty bezpośrednie 2025: Nabór kończy się już 16 czerwca

Rolnicy mogą składać wnioski o dopłaty bezpośrednie i obszarowe za 2025 rok wyłącznie przez internet, korzystając z aplikacji eWniosekPlus. Termin upływa 16 czerwca, ale dokumenty będzie można złożyć do 11 lipca – z potrąceniem. Pomoc oferują pracownicy ARiMR i infolinia agencji.

Ulga podatkowa dla pracującego seniora. Co w sytuacji przejścia na emeryturę w ciągu roku podatkowego?

Już czwarty rok w podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązuje wprowadzona w ramach Polskiego Ładu tzw. ulga dla pracujących seniorów. Jest to tak naprawdę zwolnienie podatkowe, do którego mają prawo osoby, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), nadal pracują zarobkowo i nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty rodzinnej. Z tej ulgi mogą też korzystać te osoby, które mają przyznaną emeryturę lecz jej nie pobierają, ponieważ nie rozwiązały stosunku pracy – czyli mają zawieszone prawo do emerytury. Powstaje pytanie, czy do tego zwolnienia mają prawo również te osoby, które w trakcie roku podatkowego (kalendarzowego) przeszły na emeryturę. Wyjaśnił to niedawno Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

REKLAMA

Poświadczone zgłoszenie celne importu – kluczowy dowód wywozu z UE

W czasach zglobalizowanego handlu i zaostrzonych kontroli podatkowo-celnych coraz częściej przedsiębiorcy stają przed wyzwaniem udowodnienia wywozu towarów poza Unię Europejską. Jednym z narzędzi, które może odegrać w tym procesie kluczową rolę, jest poświadczone przez organy celne zgłoszenie celne importowe dokonane w kraju trzecim.

Fundacja rodzinna w strukturach transakcyjnych – ryzyko zakwestionowania przez KAS

Najnowsze stanowisko Szefa KAS (odmowa wydania opinii zabezpieczającej z 5 maja 2025 r., sygn. DKP16.8082.14.2024) pokazuje, że wykorzystanie fundacji rodzinnej jako pośrednika w sprzedaży udziałów może zostać uznane za unikanie opodatkowania. Mimo deklarowanych celów sukcesyjnych, KAS uznał działanie za sztuczne i sprzeczne z celem przepisów.

Webinar: KSeF – co nas czeka w praktyce? + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „KSeF – co nas czeka w praktyce?” poprowadzi Zbigniew Makowski, doradca podatkowy z ponad 15-letnim stażem. Ekspert wskaże, jakie szanse i zagrożenia dla firm i biur rachunkowych niesie ze sobą KSeF i jak się na nie przygotować.

Taryfa celna UE: kod, który decyduje o losie Twojej przesyłki

Niepozorny ciąg cyfr może przesądzić o powodzeniu lub porażce międzynarodowej transakcji. W świecie handlu zagranicznego poprawna klasyfikacja taryfowa towarów to nie wybór – to konieczność.

REKLAMA

Zmiany w zamówieniach publicznych w 2025 r. Co czeka zamawiających i wykonawców? Projekt UZP dot. udziału firm z państw trzecich w przetargach

W dniu 3 lutego 2025 r. do Sejmu wpłynął projekt w formie druku nr 1041 o zmianie ustawy ¬- Prawo zamówień publicznych, który miał przewidywać szereg istotnych zmian w systemie zamówień publicznych w Polsce, został on jednak wycofany. Urząd Zamówień Publicznych stworzył jednak własny projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi, pod numerem UC88, w której poruszył istotną kwestię udziałów w przetargach firmy z państw trzecich, czyli pochodzących z krajów, z którymi Unia Europejska nie zawarła umowy międzynarodowej zapewniającej wzajemny i równy dostęp do unijnego rynku zamówień publicznych. Projekt ten został już przyjęty przez Radę Ministrów i przesłany do Sejmu.

PFR pozywa firmy na podstawie rekomendacji CBA. Co możesz zrobić, gdy żądają zwrotu subwencji z Tarczy Finansowej?

Polski Fundusz Rozwoju (PFR) pozywa przedsiębiorców, powołując się na tzw. rekomendacje CBA. Problem dotyczy już około 1900 firm, które – często bez żadnych wcześniejszych sygnałów – otrzymują wezwania a następnie pozwy o zwrot subwencji z Tarczy Finansowej. Zaskakuje nie tylko skala działań PFR, ale przede wszystkim brak rzetelnego uzasadnienia tych roszczeń.

REKLAMA