REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wystartowała ustawa o fundacjach rodzinnych. Niektóre zapisy budzą wątpliwości

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
22 maja weszła w życie ustawa o fundacji rodzinnej
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

22 maja weszła w życie ustawa o fundacji rodzinnej. Zanim jeszcze zaczęła obowiązywać, doczekała się nowelizacji. Część ekspertów krytykuje termin i zakres wprowadzonych zmian. Ale nie brakuje też głosów, że większym problemem byłby ich brak. 

Podjęte kroki są następstwem promowania agresywnej optymalizacji. Podzielone opinie dotyczą też ukrytych zysków, czyli konstrukcji znanej z estońskiego CIT-u. Ponadto pojawiają się komentarze na temat nieodpłatnego świadczenia. Może się zdarzyć, że wykonanie go na rzecz fundacji będzie skutkować powstaniem przychodu do opodatkowania. Pojawiają się również głosy, że zdezorientowani przedsiębiorcy mogą nawet wstrzymać się z zakładaniem fundacji lub zacząć szukać luk w niejasnych i trudnych do zastosowania przepisach.

REKLAMA

Ustawa nowelizowana jeszcze przed wejściem w życie

REKLAMA

Ustawa o fundacji rodzinnej, zanim zaczęła jeszcze obowiązywać, już była nowelizowana. Finalnie weszła w życie 22 maja br. W przestrzeni publicznej pojawiają się opinie krytyczne w sprawie tych zmian, nie tylko ze względu na termin ich przeprowadzenia. Słychać też poważne zastrzeżenia dotyczące samej treści nowych regulacji. Zdaniem doradcy podatkowego Ewy Flor, nowelizacja mogła oznaczać, że przepisy nie zostały dostatecznie przemyślane. W ocenie ekspertki, brak wnikliwej analizy może skutkować wprowadzeniem niejasnych regulacji, które trudno będzie interpretować lub stosować. To z kolei może prowadzić do sporów sądowych między przedsiębiorcami a organami regulacyjnymi. 

Zdecydowanie za negatywną praktykę ustawodawczą uznać należy nowelizowanie przepisów, które jeszcze nie weszły w życie. Przyjęte zmiany mogą obniżyć zainteresowanie fundacją rodzinną, jednak zasadniczym hamulcem mogą być trudności w interpretacji nowych regulacji i obawa wykorzystania tego przez organy podatkowe. Ustawodawca, komplikując nowe rozwiązania prawne, stwarza niepewność po stronie podatników, zniechęcając ich do wyboru tej formy prawnej – komentuje Małgorzata Słomka, doradca podatkowy z Instytutu Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy.

REKLAMA

W opinii Ewy Flor, wprowadzone zmiany trudno będzie skorygować. Pomocne może być tylko wyrozumiałe i jednolite podejście organów podatkowych. Potrzebne są zrozumiałe i przejrzyste rozwiązania w zakresie opodatkowania fundacji rodzinnych. Obecnie przedsiębiorcy mogą być zdezorientowani, nie wiedząc, jakie będą skutki wprowadzenia nowych przepisów i jakie jeszcze zmiany mogą się pojawić. – Wprowadzenie niejasnych lub trudnych do zastosowania przepisów może powodować wstrzymanie się z podejmowaniem decyzji inwestycyjnych, a także skłaniać do szukania luk w prawie. To może natomiast prowadzić do wzrostu nieprawidłowości na rynku. Na ten moment trudno jednak przewidzieć, czy instytucja fundacji rodzinnej straci na zainteresowaniu – zauważa ekspertka. 

W prace nad przepisami był zaangażowany prof. Adam Mariański, prezes Polskiego Instytutu Analiz Prawno-Ekonomicznych, przewodniczący Komisji Podatkowej BCC. Jak przekonuje, problemem byłby brak jakichkolwiek zmian. One wynikają bowiem z agresywnych optymalizacji podatkowych, które proponowało wielu różnego rodzaju doradców. Nowelizacja jest w interesie firm rodzinnych, ponieważ ma zapobiec w ogóle negatywnej ocenie i krytyce samych fundacji. A to mogłoby spowodować, że ustawodawca zdecydowałby się na likwidację tej instytucji w polskim prawie. Fundacja rodzinna nie jest po to, żeby być opłacalna. Ona ma służyć zabezpieczeniu majątku na pokolenia, a nie optymalizacji podatkowej. Jednak nie wszyscy eksperci widzą w ustawie same plusy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wprowadzone zmiany dotyczą głównie zasad opodatkowania fundacji rodzinnej oraz jej fundatorów i beneficjentów. Większość z nich można ocenić pozytywnie, np. stosowanie niższego PIT-u dla wypłat także dla beneficjentów z dalszej rodziny, niż pierwotnie planowano. Jednak zastosowanie koncepcji ukrytych zysków może spowodować wiele trudności w praktyce. Nowa regulacja przewiduje opodatkowanie fundacji rodzinnej 15% CIT-em w przypadku świadczenia w postaci ukrytych zysków – wskazuje Ewa Flor.

Szczególny sposób opodatkowania fundacji

Jak informuje Ministerstwo Finansów, objęcie opodatkowaniem świadczeń w postaci ukrytych zysków, określonych w art. 24q ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ma na celu przeciwdziałanie erozji podstawy opodatkowania fundacji rodzinnej. Fundacja podlegać będzie opodatkowaniu w sposób szczególny, tj. w oparciu o mechanizm przesunięcia opodatkowania dochodów fundacji rodzinnej na moment ich wypłaty w postaci świadczeń na rzecz beneficjentów. Ukrytymi zyskami będą m.in. świadczenia na rzecz beneficjenta, fundatora lub podmiotu powiązanego z beneficjentem, fundatorem lub fundacją rodzinną z tytułu usług zarządzania i kontroli.

Ukryte zyski to konstrukcja znana z przepisów dot. estońskiego CIT-u, gdzie stanowi źródło licznych wątpliwości i sporów. Na gruncie ustawy o fundacjach rodzinnych zapewne też będzie powodem wielu wniosków o interpretacje indywidualne. Opodatkowaniu będą podlegać świadczenia przeznaczone dla beneficjentów, fundatorów lub podmiotów powiązanych, które nie są określone w statucie i mają charakter nierynkowy. To wymaga dużej uwagi przy projektowaniu fundacji i planowaniu, jakie aktywa zostaną wniesione i jak będzie wyglądało ich funkcjonowanie. Konieczne staje się przeprowadzenie dokładnej analizy prawno-podatkowej, by uniknąć nieporozumień i problemów związanych z nowymi przepisami – podkreśla doradca podatkowy Ewa Flor. 

Z kolei prof. Mariański uważa za słuszne doprecyzowanie przepisów przez ustawodawcę i wprowadzenie kategorii ukrytych zysków. Według eksperta, to nie spowoduje problemów związanych z działaniem i funkcjonowaniem fundacji rodzinnych. Problem będą mieli ci, którzy zamierzali obchodzić prawo, np. w kwestii udzielenia pożyczki z fundacji na rzecz beneficjenta na czas nieokreślony. W takiej sytuacji mogłoby dojść do niezapłacenia podatku od wypłaty świadczeń z fundacji i nie doszłoby do spłaty tego zobowiązania. Do tego dochodzą inne sytuacje, np. świadczenie usług niematerialnych, sprzedaż nieruchomości czy też rzeczy ruchomych do fundacji po zawyżonych cenach. 

– Wprowadzenie zmiany w ustawie o fundacji rodzinnej może zmniejszyć ryzyko stosowania optymalizacji podatkowych z wykorzystaniem fundacji i wyprowadzania jej dochodów w sposób sprzeczny z celem tej formy prawnej. Jednak treść definicji ukrytych zysków może prowadzić do tego, że fundacja nie będzie zainteresowana odpłatnym pełnieniem funkcji przez członków zarządu, takich jak beneficjent, fundator czy podmioty powiązane z nimi lub z samą fundacją. Nieodpłatne pełnienie przez te osoby funkcji nie rozwiązuje problemu. Rodzi to bowiem ryzyko powstania przychodu z nieodpłatnego świadczenia po stronie fundacji rodzinnej i dodatkowo może rodzić konsekwencje na gruncie przepisów o cenach transferowych – dodaje ekspertka z Instytutu Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy.

Fundacja rodzinna - z czym mogą być problemy

Jak wskazuje Ministerstwo Finansów, pojęcie powstania nieodpłatnych świadczeń po stronie fundacji rodzinnej nie jest zdefiniowane w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Przy tym, zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych, zakres ten obejmuje wszelkiego rodzaju świadczenia, dokonywane bez pobierania jakiejkolwiek odpłatności. Przy ewentualnej ocenie tego zagadnienia w kontekście fundacji rodzinnej można posiłkować się kierunkami wynikającymi z interpretacji indywidualnych oraz orzeczeń sądowych w zakresie nieodpłatnych świadczeń dla spółki przez członka zarządu, który jest wspólnikiem lub akcjonariuszem.

– Jeśli fundator, beneficjent lub podmioty z nimi powiązane zdecydują się na odpłatne zarządzanie fundacją, to powstanie ukryty zysk, który będzie opodatkowany. Jedynym sposobem uniknięcia ukrytych zysków byłoby nieodpłatne zarządzanie fundacją przez fundatora, jednak to z kolei może prowadzić do uznania przez organy podatkowe powstania dla fundacji przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia. W rezultacie każda forma zaangażowania fundatora w zarząd fundacji rodzinnej wpływać może na opodatkowanie jej CIT-em. Trudno ocenić, czy nieefektywność podatkowa wywoła odsunięcie fundatora lub beneficjentów i osób powiązanych od decyzji bycia w zarządzie fundacji i czy było to celem ustawodawcy czy tylko jego nieuważnością – stwierdza doradca podatkowy Ewa Flor. 

Miejmy nadzieję, że stanowiska organów podatkowych wyznaczą w miarę szybko kierunek interpretacji tych przepisów, a najlepiej jakby ustawodawca je doprecyzował, do czego przekonuje Ewa Flor. Z kolei jak zaznacza Małgorzata Słomka, fundacja rodzinna będzie podmiotowo zwolniona z podatku. Ale zwolnienie nie obejmuje działalności gospodarczej wykraczającej poza zakres określony w art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej. Zatem nie można wykluczyć, że w niektórych przypadkach nieodpłatne świadczenie wykonane na rzecz fundacji rodzinnej będzie skutkować powstaniem u niej przychodu podlegającego opodatkowaniu. Ekspertka z Instytutu Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy zwraca także uwagę na nieodpłatne pełnienie funkcji przez członków zarządu będących beneficjentami fundacji rodzinnej. Jej zdaniem, w tej sytuacji problem nieodpłatnego świadczenia nie powstanie, analogicznie jak ma to miejsce w przypadku członków zarządu spółek kapitałowych będących ich wspólnikami.

– Jeżeli ktoś z zarządu lub rady nadzorczej dostanie wynagrodzenie, to nie będzie żadnego problemu. Można pełnić tę funkcję również nieodpłatnie, co wynika z ustawy. I to nie jest nieodpłatne zarządzanie w rozumieniu świadczenia usługi, o których mowa w tych przepisach dotyczących ukrytych zysków. Natomiast art. 5 wskazuje szeroki obszar wykonywania działalności gospodarczej przez fundację rodzinną. A początkowo w ogóle miało nie być tego zapisu, więc to jest duży sukces. Nie należy doszukiwać się dziury w całym, że jakieś nieodpłatne świadczenie może skutkować powstaniem przychodu. Eksperci, którzy brali udział w pracach legislacyjnych, mówią, że nowelizacja jest zasadna – podsumowuje prof. Adam Mariański.

Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Inforu

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: MondayNews

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

REKLAMA

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

REKLAMA