Użyczenie prywatnego samochodu przez członka stowarzyszenia

Cechą charakterystyczną użyczenia jest nieodpłatność. Umowa użyczenia jest umową, na podstawie której użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy (art. 710 Kodeksu cywilnego).

W przeciwieństwie do najmu czy dzierżawy - użyczenie jest bezpłatne. Użytkownik samochodu ponosi jedynie zwykłe koszty jego utrzymania (art. 713 k.c.). Oznacza to ponoszenie przez biorącego w użyczenie kosztów pozwalających na używanie rzeczy i zachowanie rzeczy w stanie niepogorszonym.

UWAGA!

Istotne dla umowy użyczenia są dwa elementy: oddanie rzeczy do używania na pewien czas i nieodpłatność. Ta druga cecha wyraźnie odróżnia użyczenie od umowy najmu. Natomiast w przeciwieństwie do umowy darowizny rzecz użyczona w dalszym ciągu pozostaje w majątku użyczającego.

Zaliczanie w koszty podatkowe stowarzyszenia

Stowarzyszenie może zaliczyć do swoich kosztów uzyskania przychodów wydatki poniesione z tytułu używania dla potrzeb prowadzonej działalności użyczonego samochodu, niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych (chodzi o tzw. zwykłe koszty jego utrzymania). Zasady zaliczania tych wydatków do kosztów podatkowych różnią się w zależności od tego, czy użyczony pojazd to samochód osobowy czy ciężarowy.

Przypomnijmy, że ustawowa definicja samochodu osobowego jest określona w art. 4a pkt 9 updop.

W przypadku użyczonego samochodu osobowego stowarzyszenie może zaliczyć do swoich kosztów wydatki do wysokości kwoty wynikającej z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za 1 km przebiegu określonej w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (art. 16 ust. 1 pkt 51 updop). Biorący w używanie musi przy tym prowadzić ewidencję przebiegu użyczonego pojazdu, potwierdzoną przez jednostkę na koniec każdego miesiąca (art. 16 ust. 5 updop).

Ewidencja przebiegu pojazdu powinna zawierać co najmniej:

• nazwisko, imię i adres zamieszkania osoby używającej pojazdu,

• numer rejestracyjny pojazdu i pojemność silnika,

• kolejny numer wpisu,

• datę i cel wyjazdu, opis trasy (skąd - dokąd),

• liczbę faktycznie przejechanych kilometrów,

• stawkę za 1 kilometr przebiegu,

• kwotę wynikającą z przemnożenia liczby faktycznie przejechanych kilometrów i stawki za 1 kilometr przebiegu,