REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w KSH od października 2022 r. Jak wydawać wiążące polecenia spółce zależnej?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Zmiany w KSH od października 2022 r. Jak wydawać wiążące polecenia spółce zależnej?
Zmiany w KSH od października 2022 r. Jak wydawać wiążące polecenia spółce zależnej?

REKLAMA

REKLAMA

W październiku 2022 r. wchodzi w życie największa reforma Kodeksu Spółek Handlowych w ostatnich latach, która wprowadza wiele nieznanych do tej pory polskiemu prawu instrumentów. Jednym z nich, a zarazem kluczowym dla nowej regulacji, jest instytucja sformalizowanego „wiążącego polecenia”, które spółka dominująca może wydać swojej spółce zależnej. Ma to istotne znaczenie, ponieważ członek zarządu spółki zależnej nie będzie ponosił odpowiedzialności jeżeli będzie działał w wykonaniu polecenia. A zatem, jakie warunki trzeba spełnić, żeby skutecznie wydać takie polecenie?

Jak jest dziś?

Zarówno przed wejściem w życie reformy jak i po niej, jeżeli spółki nie należą do sformalizowanej grupy kapitałowej, to w praktyce i tak w wielu przypadkach ich zarządy zobowiązane są do realizowania i działania w interesie całej grupy z uwagi na powiązania kapitałowe pomiędzy spółkami. Trudno sobie wyobrazić w realiach biznesowych, by spółka z grupy kapitałowej działa jedynie w swoim interesie, który może odbiegać od większej strategii przyjętej przez spółkę dominującą. Podejmując jednak działanie, które z jednej strony realizuje interes grupy kapitałowej, ale naraża zarządzaną spółkę na szkodę, naraża też zarząd tej spółki na odpowiedzialność. Autorzy nowelizacji dostrzegli ten mankament i postanowili dostosować mechanizmy Kodeksu spółek handlowych do realiów rynku. Nie dzieje się to jednak automatycznie, dlatego takie ważne jest spełnienie formalnych wymogów: po pierwsze sformalizowania swojej obecności w grupie spółek, a po drugie poprawnego wydania i przyjęcia (lub odrzucenia) wiążącego polecenia.  

REKLAMA

REKLAMA

Wiążące polecenie – tylko dla spółek z sformalizowanej „grupy spółek”

Słowem wprowadzenia muszę uprzedzić, że nie każda spółka dominująca może od wejścia w życie nowelizacji wydać wiążące polecenie swojej spółce zależnej. Obie muszą być spółkami kapitałowymi (tj. spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, prostą spółką akcyjną lub spółką akcyjną) i należeć do sformalizowanej „grupy spółek”, tj. spółka zależna musi wyrazić odpowiednio wolę przynależności do grupy, a fakt ten musi zostać ujawniony w rejestrze przedsiębiorców obu/wszystkich spółek.

Polecamy: „Kodeks spółek handlowych z komentarzem do zmian". Sprawdź ofertę

Jak powinno wyglądać wiążące polecenie?

Gdy zostaną spełnione już wszystkie ww. wymogi formalne spółka dominująca może przystąpić do wydania wiążącego polecenia. Polecenie wydaje organ reprezentujący spółkę, co oznacza, że w większości przypadków będzie to zarząd. Wydanie wiążącego polecenia powinno być uzasadnione interesem grupy spółek, a przepisy szczególne innych ustaw nie mogą zakazują takiego działania (w większości przypadków gdy spółka nie prowadzi działalności regulowanej takie ograniczenia nie będą miały zastosowania).

REKLAMA

Jak powinna zachować się spółka dominująca, żeby zgodnie z nowymi przepisami KSH wydać prawidłowo wiążące polecenie? Zacznijmy od niezbędnych elementów polecenia, tj. konieczne jest wskazanie:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  1. jakiego zachowania oczekuje spółka dominująca od spółki zależnej;
  2. interesu grupy spółek, który uzasadnia wykonanie wiążącego polecenia;
  3. spodziewanych korzyści lub szkód spółki zależnej, które będą wynikiem wykonania wiążącego polecenia; oraz
  4. przewidywanego sposobu i terminu naprawienia szkody poniesionej przez spółkę zależną w wykonaniu wiążącego polecenia, jeżeli takie nastąpią.

Zalecam, by wszystkie te elementy wskazywać możliwie jak najbardziej szczegółowo, co pozwoli potem na łatwiejsze dokonanie obiektywnej weryfikacji np. czy zachowanie spółki zależnej jest/było tożsame z zachowaniem, które wskazała jej spółka dominująca. Ocena taka może być istotna przy dochodzeniu ewentualnej odpowiedzialności względem zarządu spółki za działanie w rezultacie którego spółka poniosła szkodę. Jeżeli działanie to odbiegało od otrzymanych wytycznych, to zarząd spółki zależnej nie będzie mógł powołać się na otrzymane wiążące polecenie, a tym samym zwolnić się z odpowiedzialności.  

Wskazane wyżej 4 punkty stanowią niezbędne elementy każdego wiążącego polecenia. Pominięcie któregokolwiek z nich oznacza, że takie polecenie nie będzie spełniało wymogów przewidzianych przez Kodeks spółek handlowych, co w rezultacie oznacza, że zarząd nie skorzysta z specjalnego reżimu odpowiedzialności związanego z prawem holdingowym. Nic nie stoi na przeszkodzie jednak, żeby rozszerzyć te elementy o dodatkowe, które mogą być istotne z punktu widzenia wewnętrznej działalności grupy spółek.

Forma wiążącego polecenia ma znaczenie

Wiążące polecenie powinno być też wydane w odpowiedniej formie. Kodeks spółek handlowych wymaga, by spółka dominująca wydała je w formie pisemnej lub w formie elektronicznej. Oznacza to, że by polecenie było ważne, zarząd spółki dominującej musi je wydać na piśmie (tj. w formie papierowej, podpisanej przez reprezentantów spółki i w takiej formie dostarczone spółce zależnej) lub poprzez podpisanie dokumentu w formie elektronicznej kwalifikowanymi podpisami elektronicznymi, zgodnymi z europejskim rozporządzeniem nr 9310/2014 eIDAS. Nie jest wystarczające np. wydanie polecenia ustnie lub poprzez przesłanie spółce zależnej wiadomości e-mail, w której to treści wymienione zostaną wszystkie elementy wiążącego polecenia. Zastosowanie się do takiego polecenia, wysłanego w niewłaściwej formie, może oznaczać narażenie zarządu tej spółki na odpowiedzialność, ponieważ nie skorzysta on z wyłączenia odpowiedzialności przewidzianej nowymi przepisami kodeksu.

Jak przekazać polecenie spółce zależnej?

Niezależnie od formy wiążącego polecenia, jego treść musi dotrzeć do spółki zależnej. Polecenie spółki dominującej jest jej oświadczeniem woli, więc zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, przyjąć należy, że zostało ono złożone z chwilą, gdy doszło do spółki zależnej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jej treścią. W przypadku doręczenia polecenia wydanego w formie pisemnej, najprostszym sposobem będzie oczywiście doręczenie pisma zawierającego poprawnie skonstruowane wiążące polecenie bezpośrednio lub np. pocztą lub przesyłką kurierską. Polecenie w formie elektronicznej, możemy załączyć jako plik do wiadomości e-mail i wysłać na adres osoby uprawnionej (np. członka zarządu).

Wiążące polecenie można przyjąć lub odrzucić

Choć wykracza to poza ramy tematu tej publikacji, to przy omawianiu instytucji wiążącego polecenia nie można nie wspomnieć o tym, że oprócz samego wydania przez spółkę dominującą wiążącego polecenia, konieczna jest odpowiedź na nie spółki zależnej – oznacza to, że samo wydanie polecenia nie uruchamia wszystkich korzyści i mechanizmów wynikających z wprowadzonej reformy. Wydanie polecenia jest to czynnością dwustronna i wymaga podjęcia działania przez oba podmioty. Spółka zależna przyjmuje wykonanie wiążącego polecenia, poprzedzając to podjęciem uchwały zarządu albo, jeżeli spełnione są odpowiednie przesłanki, odmawia jego wykonania, co również jest potwierdzone stosowną uchwałą. 

Michał Klimowicz, Senior Associate w CRIDO Legal

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 9 lutego 2022 r. o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw - Dz.U. 2022 poz. 807.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe faktury elektroniczne w 2026 r. Prof. Modzelewski: art. 106nda ust. 3 ustawy o VAT nakłada niewykonalne obowiązki i jest sprzeczny z prawem UE

Nowe faktury elektroniczne, o których mowa w art. 106nf, 106nh, 106nda i 106nha ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT), które będą w przyszłym roku wystawione zgodnie z wzorem faktury ustrukturyzowanej, budzą wśród podatników najwięcej wątpliwości – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026: Tylko 4 miesiące na przygotowanie. Czego wymagać od dostawców oprogramowania? Kto powinien mieć dostęp do systemu?

Od 1 lutego 2026 roku w Polsce zacznie obowiązywać obligatoryjne fakturowanie elektroniczne z wykorzystaniem faktur ustrukturyzowanych wprowadzonych do ustawy o podatku VAT. Najpierw dotyczyć to będzie największych podatników (przekroczone 200 mln zł obrotów brutto w 2024 r.), a od 1 kwietnia 2026 r. - pozostałych. Oznacza to, że wymiana faktur pomiędzy przedsiębiorcami będzie musiała odbywać się za pośrednictwem Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

Zmiany w VAT: rozliczanie importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej

W dniu 17 września 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, będący częścią pakietu deregulacyjnego. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów nowelizacja ta jest konieczna, bowiem po wprowadzeniu od czerwca br. nowego systemu celnego AIS/IMPORT PLUS, niektóre firmy posiadające pozwolenie na stosowanie zgłoszenia uproszczonego i stosujące to uproszczenie zostałyby de facto pozbawione możliwości rozliczania podatku VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej. Dzięki nowym przepisom ci przedsiębiorcy będą mogli nadal rozliczać podatek VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej.

Ulga B+R na wakacjach. O czym należy pamiętać przy ewidencji czasu pracy w czasie nieobecności pracowników?

Ulga na działalność badawczo-rozwojową (ulga B+R) to jeden z najistotniejszych i najbardziej przystępnych instrumentów wspierających finansowanie innowacji w Polsce. Ta preferencja podatkowa umożliwia przedsiębiorcom odliczenie od podstawy opodatkowania kosztów poniesionych na działania badawczo-rozwojowe nawet na poziomie 200%. W praktyce oznacza to możliwość odzyskania wydatków ponoszonych m.in. na wynagrodzenia pracowników zaangażowanych w prace B+R. Jednak dużym wyzwaniem pozostaje prawidłowe ewidencjonowanie czasu pracy osób zaangażowanych w takie projekty.

REKLAMA

Od kiedy KSeF: co to za system faktur, co warto wiedzieć? Dla kogo będzie obowiązkowy w 2026 roku?

No i staje przed nami nowe wyzwanie. Nadchodzi koniec tradycyjnego modelu księgowości. Od 1 lutego 2026 r. największe podmioty będą musiały wystartować z wystawianiem faktur przez KSeF. Natomiast wszyscy odbiorcy będą musieli za pośrednictwem KSeF te faktury odbierać. Dla kogo w 2026 r. system KSeF będzie obowiązkowy?

Konsekwencje dla łańcucha dostaw przez zamknięcie kolejowego przejścia granicznego w Małaszewiczach w związku z manewrami Zapad-2025

Polska zdecydowała o czasowym zamknięciu kolejowych przejść granicznych z Białorusią, w tym kluczowego węzła w Małaszewiczach. Powodem są zakrojone na szeroką skalę rosyjsko-białoruskie manewry wojskowe Zapad-2025. Decyzja ta, choć motywowana względami bezpieczeństwa, rodzi poważne skutki gospodarcze i logistyczne, uderzając w europejsko-azjatyckie łańcuchy dostaw.

KSeF a JDG – rewolucja w fakturach dla jednoosobowych działalności

Krajowy System e-Faktur (KSeF) to największa zmiana dla firm od lat. Do tej pory dla wielu przedsiębiorców prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze (JDG) faktura była prostym dokumentem np. wystawianym w Wordzie, Excelu czy nawet odręcznie. W 2026 roku ta rzeczywistość diametralnie się zmieni. Faktura będzie musiała być wystawiona w formie ustrukturyzowanej i przekazana do centralnego systemu Ministerstwa Finansów.

Liczne zmiany w podatkach PIT i CIT od 2026 r: nowe definicje ustawowe, ulga mieszkaniowa, amortyzacja, programy lojalnościowe, zbywanie nieruchomości, estoński CIT, IP Box

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany 16 września 2025 r. projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten, nad którym pracuje Ministerstwo Finansów, ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Zmiany mają wejść w życie od początku 2026 roku.

REKLAMA

Bank prosi o aktualizację danych twojej firmy? Oto dlaczego nie warto z tym zwlekać

Otwierasz serwis elektroniczny swojego banku i widzisz wiadomość o konieczności zaktualizowania danych osobowych lub firmowych? To nie przypadek. Potraktuj to jako priorytet, by działać zgodnie z prawem i zapewnić swojej firmie ciągłość świadczenia usług bankowych. Szczególnie że aktualizację można zrobić w kilku prostych krokach i w dogodnej dla ciebie formie.

Czy ominie Cię KSeF? Może jesteś w grupie, która nie będzie musiała stosować e-faktur w 2026 roku

W 2026 roku wchodzi w życie obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) dla większości przedsiębiorców w Polsce. System pozwala na wystawianie faktur ustrukturyzowanych i automatyczne przesyłanie ich do administracji podatkowej. Choć wielu przedsiębiorców będzie zobowiązanych do korzystania z platformy, istnieją wyjątki i odroczenia. Sprawdź!

REKLAMA