REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w KSH od października 2022 r. Jak wydawać wiążące polecenia spółce zależnej?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Zmiany w KSH od października 2022 r. Jak wydawać wiążące polecenia spółce zależnej?
Zmiany w KSH od października 2022 r. Jak wydawać wiążące polecenia spółce zależnej?

REKLAMA

REKLAMA

W październiku 2022 r. wchodzi w życie największa reforma Kodeksu Spółek Handlowych w ostatnich latach, która wprowadza wiele nieznanych do tej pory polskiemu prawu instrumentów. Jednym z nich, a zarazem kluczowym dla nowej regulacji, jest instytucja sformalizowanego „wiążącego polecenia”, które spółka dominująca może wydać swojej spółce zależnej. Ma to istotne znaczenie, ponieważ członek zarządu spółki zależnej nie będzie ponosił odpowiedzialności jeżeli będzie działał w wykonaniu polecenia. A zatem, jakie warunki trzeba spełnić, żeby skutecznie wydać takie polecenie?

Jak jest dziś?

Zarówno przed wejściem w życie reformy jak i po niej, jeżeli spółki nie należą do sformalizowanej grupy kapitałowej, to w praktyce i tak w wielu przypadkach ich zarządy zobowiązane są do realizowania i działania w interesie całej grupy z uwagi na powiązania kapitałowe pomiędzy spółkami. Trudno sobie wyobrazić w realiach biznesowych, by spółka z grupy kapitałowej działa jedynie w swoim interesie, który może odbiegać od większej strategii przyjętej przez spółkę dominującą. Podejmując jednak działanie, które z jednej strony realizuje interes grupy kapitałowej, ale naraża zarządzaną spółkę na szkodę, naraża też zarząd tej spółki na odpowiedzialność. Autorzy nowelizacji dostrzegli ten mankament i postanowili dostosować mechanizmy Kodeksu spółek handlowych do realiów rynku. Nie dzieje się to jednak automatycznie, dlatego takie ważne jest spełnienie formalnych wymogów: po pierwsze sformalizowania swojej obecności w grupie spółek, a po drugie poprawnego wydania i przyjęcia (lub odrzucenia) wiążącego polecenia.  

REKLAMA

Wiążące polecenie – tylko dla spółek z sformalizowanej „grupy spółek”

Słowem wprowadzenia muszę uprzedzić, że nie każda spółka dominująca może od wejścia w życie nowelizacji wydać wiążące polecenie swojej spółce zależnej. Obie muszą być spółkami kapitałowymi (tj. spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, prostą spółką akcyjną lub spółką akcyjną) i należeć do sformalizowanej „grupy spółek”, tj. spółka zależna musi wyrazić odpowiednio wolę przynależności do grupy, a fakt ten musi zostać ujawniony w rejestrze przedsiębiorców obu/wszystkich spółek.

Polecamy: „Kodeks spółek handlowych z komentarzem do zmian". Sprawdź ofertę

Jak powinno wyglądać wiążące polecenie?

Gdy zostaną spełnione już wszystkie ww. wymogi formalne spółka dominująca może przystąpić do wydania wiążącego polecenia. Polecenie wydaje organ reprezentujący spółkę, co oznacza, że w większości przypadków będzie to zarząd. Wydanie wiążącego polecenia powinno być uzasadnione interesem grupy spółek, a przepisy szczególne innych ustaw nie mogą zakazują takiego działania (w większości przypadków gdy spółka nie prowadzi działalności regulowanej takie ograniczenia nie będą miały zastosowania).

Jak powinna zachować się spółka dominująca, żeby zgodnie z nowymi przepisami KSH wydać prawidłowo wiążące polecenie? Zacznijmy od niezbędnych elementów polecenia, tj. konieczne jest wskazanie:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  1. jakiego zachowania oczekuje spółka dominująca od spółki zależnej;
  2. interesu grupy spółek, który uzasadnia wykonanie wiążącego polecenia;
  3. spodziewanych korzyści lub szkód spółki zależnej, które będą wynikiem wykonania wiążącego polecenia; oraz
  4. przewidywanego sposobu i terminu naprawienia szkody poniesionej przez spółkę zależną w wykonaniu wiążącego polecenia, jeżeli takie nastąpią.

Zalecam, by wszystkie te elementy wskazywać możliwie jak najbardziej szczegółowo, co pozwoli potem na łatwiejsze dokonanie obiektywnej weryfikacji np. czy zachowanie spółki zależnej jest/było tożsame z zachowaniem, które wskazała jej spółka dominująca. Ocena taka może być istotna przy dochodzeniu ewentualnej odpowiedzialności względem zarządu spółki za działanie w rezultacie którego spółka poniosła szkodę. Jeżeli działanie to odbiegało od otrzymanych wytycznych, to zarząd spółki zależnej nie będzie mógł powołać się na otrzymane wiążące polecenie, a tym samym zwolnić się z odpowiedzialności.  

Wskazane wyżej 4 punkty stanowią niezbędne elementy każdego wiążącego polecenia. Pominięcie któregokolwiek z nich oznacza, że takie polecenie nie będzie spełniało wymogów przewidzianych przez Kodeks spółek handlowych, co w rezultacie oznacza, że zarząd nie skorzysta z specjalnego reżimu odpowiedzialności związanego z prawem holdingowym. Nic nie stoi na przeszkodzie jednak, żeby rozszerzyć te elementy o dodatkowe, które mogą być istotne z punktu widzenia wewnętrznej działalności grupy spółek.

Forma wiążącego polecenia ma znaczenie

Wiążące polecenie powinno być też wydane w odpowiedniej formie. Kodeks spółek handlowych wymaga, by spółka dominująca wydała je w formie pisemnej lub w formie elektronicznej. Oznacza to, że by polecenie było ważne, zarząd spółki dominującej musi je wydać na piśmie (tj. w formie papierowej, podpisanej przez reprezentantów spółki i w takiej formie dostarczone spółce zależnej) lub poprzez podpisanie dokumentu w formie elektronicznej kwalifikowanymi podpisami elektronicznymi, zgodnymi z europejskim rozporządzeniem nr 9310/2014 eIDAS. Nie jest wystarczające np. wydanie polecenia ustnie lub poprzez przesłanie spółce zależnej wiadomości e-mail, w której to treści wymienione zostaną wszystkie elementy wiążącego polecenia. Zastosowanie się do takiego polecenia, wysłanego w niewłaściwej formie, może oznaczać narażenie zarządu tej spółki na odpowiedzialność, ponieważ nie skorzysta on z wyłączenia odpowiedzialności przewidzianej nowymi przepisami kodeksu.

Jak przekazać polecenie spółce zależnej?

Niezależnie od formy wiążącego polecenia, jego treść musi dotrzeć do spółki zależnej. Polecenie spółki dominującej jest jej oświadczeniem woli, więc zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, przyjąć należy, że zostało ono złożone z chwilą, gdy doszło do spółki zależnej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jej treścią. W przypadku doręczenia polecenia wydanego w formie pisemnej, najprostszym sposobem będzie oczywiście doręczenie pisma zawierającego poprawnie skonstruowane wiążące polecenie bezpośrednio lub np. pocztą lub przesyłką kurierską. Polecenie w formie elektronicznej, możemy załączyć jako plik do wiadomości e-mail i wysłać na adres osoby uprawnionej (np. członka zarządu).

Wiążące polecenie można przyjąć lub odrzucić

Choć wykracza to poza ramy tematu tej publikacji, to przy omawianiu instytucji wiążącego polecenia nie można nie wspomnieć o tym, że oprócz samego wydania przez spółkę dominującą wiążącego polecenia, konieczna jest odpowiedź na nie spółki zależnej – oznacza to, że samo wydanie polecenia nie uruchamia wszystkich korzyści i mechanizmów wynikających z wprowadzonej reformy. Wydanie polecenia jest to czynnością dwustronna i wymaga podjęcia działania przez oba podmioty. Spółka zależna przyjmuje wykonanie wiążącego polecenia, poprzedzając to podjęciem uchwały zarządu albo, jeżeli spełnione są odpowiednie przesłanki, odmawia jego wykonania, co również jest potwierdzone stosowną uchwałą. 

Michał Klimowicz, Senior Associate w CRIDO Legal

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 9 lutego 2022 r. o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw - Dz.U. 2022 poz. 807.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

Kawa z INFORLEX. Nowy plan wdrożenia KSeF

Spotkania odbywają się w formule „na żywo” o godzinie 9.00. Przy porannej kawie poruszamy najbardziej aktualne tematy, które stanowią także zasób kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Rozmawiamy o podatkach, księgowości, rachunkowości, kadrach, płacach oraz HR. 15 maja br. tematem spotkania będzie nowy plan wdrożenia KSeF.

Zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami w 2025 r. Jak i ile można zaoszczędzić na wpłatach do PFRON? Case study i obliczenia dla pracodawcy

Dlaczego 5 maja to ważna data w kontekście integracji i równości? Co powstrzymuje pracodawców przed zatrudnianiem osób z niepełnosprawnościami? Jakie są obowiązki pracodawcy wobec PFRON? Wyjaśniają eksperci z HRQ Ability Sp. z o.o. Sp. k. I pokazują na przykładzie ile może zaoszczędzić firma na zatrudnieniu osób z niepełnosprawnościami.

Koszty NKUP w księgach rachunkowych - klasyfikacja i księgowanie

– W praktyce rachunkowej i podatkowej przedsiębiorcy często napotykają na wydatki, które - mimo że wpływają na wynik finansowy jednostki - to jednak nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (tzw. NKUP) – zauważa Beata Tęgowska, ekspertka ds. księgowości i płac z Systim.pl i wyjaśnia jak je prawidłowo klasyfikować i księgować?

REKLAMA

Zmiany w podatku od spadków darowizn w 2025 r. Likwidacja obowiązku uzyskiwania zaświadczenia z urzędu skarbowego i określenie wartości nieodpłatnej renty [projekt]

W dniu 28 kwietnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ta nowelizacja ma dwa cele. Likwidację obowiązku uzyskiwania zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego zwolnienie z podatku od spadków i darowizn

na celu ograniczenie formalności i zmniejszenie barier administracyjnych wynikających ze stosowania ustawy o podatku od spadków i darowizn, związanych z dokonywaniem obrotu majątkiem nabytym tytułem spadku lub inny nieodpłatny sposób objęty zakresem ustawy o podatku od spadków i darowizn, od osób z kręgu najbliższej rodziny, a także uproszczenie rozliczania podatku z tytułu nabycia nieodpłatnej renty.

Co zmieni unijne rozporządzenie w sprawie maszyn od 2027 roku. Nowe wymogi prawne cyberbezpieczeństwa przemysłu w UE

Szybko zachodząca cyfrowa transformacja, automatyzacja, integracja środowisk IT i OT oraz Przemysł 4.0 na nowo definiują krajobraz branży przemysłowej, przynosząc nowe wyzwania i możliwości. Odpowiedzią na ten fakt jest m.in. przygotowane przez Komisję Europejską Rozporządzenie 2023/1230 w sprawie maszyn. Firmy działające na terenie UE muszą dołożyć starań, aby sprostać nowym, wynikającym z tego dokumentu standardom przed 14 stycznia 2027 roku.

Skarbówka kontra przedsiębiorcy. Firmy odzyskują miliardy, walcząc z niesprawiedliwymi decyzjami

Tysiące polskich firm zostało oskarżonych o udział w karuzelach VAT - często niesłusznie. Ale coraz więcej z nich mówi "dość" i wygrywa w sądach. Tylko w ostatnich latach odzyskali aż 2,8 miliarda złotych! Sprawdź, dlaczego warto walczyć i jak nie dać się wciągnąć w urzędniczy absurd.

Krajowy System e-Faktur – czas na konkrety. Przygotowania nie powinny czekać. Firmy muszą dziś świadomie zarządzać dostępnością zasobów, priorytetami i ryzykiem "przeciążenia projektowego"

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) przeszło z etapu spekulacji do fazy przygotowań wymagających konkretnego działania. Ministerstwo Finansów ogłosiło nowy projekt ustawy, który wprowadza obowiązek korzystania z KSeF, a 25 kwietnia skończył się okres konsultacji publicznych. Dla wszystkich zainteresowanych oznacza to jedno: czas, w którym można było czekać na „ostateczny kształt przepisów”, dobiegł końca. Dziś wiemy już wystarczająco dużo, by prowadzić rzeczywiste przygotowania – bez odkładania na później. Ekspert komisji podatkowej BCC, radca prawny, doradca podatkowy Tomasz Groszyk o wdrożeniu Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

REKLAMA

Wdrożenie KSeF i JPK_CIT to nie lada wyzwanie dla firm w 2025 r. [KOMENTARZ EKSPERCKI]

Rok 2025 będzie się przełomowy dla większości działów finansowych polskich firm. Wynika to z obowiązków podatkowych nałożonych na przedsiębiorców w zakresie konieczności wdrożenia obligatoryjnego e-fakturowania (KSeF) oraz raportowania danych księgowo- podatkowych w formie nowej schemy JPK_CIT.

Sprzedałeś 30 rzeczy w sieci przez rok? Twoje dane ma już urząd skarbowy. Co z nimi zrobi? MF i KAS walczą z szarą strefą w handlu internetowym i unikaniem płacenia podatków

Ministerstwo Finansów (MF) i Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) wdrożyły unijną dyrektywę (DAC7), która nakłada na operatorów platform handlu internetowego obowiązki sprawozdawcze. Dyrektywa jest kolejnym elementem uszczelnienia systemów podatkowych państw członkowskich UE. Dyrektywa nie wprowadza nowych podatków. Do 31 stycznia 2025 r. operatorzy platform mieli obowiązek składać raporty do Szefa KAS za lata 2023 i 2024. 82 operatorów platform przekazało za ten okres informacje o ponad 177 tys. unikalnych osobach fizycznych oraz ponad 115 tys. unikalnych podmiotach.

REKLAMA