Protokół postępowania o udzielenie zamówienia publicznego

Potrzeba wydania rozporządzenia wyniknęła ze zmian, jakie do systemu zamówień publicznych wniosła ustawa z 13 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw. I tak:

• podwyższone zostały wartości progowe, od których uzależniony jest zakres obowiązków zamawiającego w postępowaniu, w tym wartości z art. 4 pkt 8 ustawy z 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (dalej: upzp), od której zamawiający zobowiązany jest w ogóle stosować przepisy tej ustawy do udzielanych zamówień,

• wprowadzono zmiany w systemie środków ochrony prawnej, a także w trybach udzielenia zamówienia, w tym w trybie negocjacji z ogłoszeniem oraz w trybie dialogu konkurencyjnego,

• zmieniona została liczba wykonawców zapraszanych do negocjacji z ogłoszeniem i dialogu konkurencyjnego oraz wartość progowa, która ma wpływ na zwiększenie obligatoryjnej liczby zapraszanych wykonawców.

Zapamiętaj!

Stosownie do art. 57 ust. 2 i art. 60d ust. 2 upzp, zamawiający zaprasza do składania ofert wstępnych wykonawców, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu, w liczbie określonej w ogłoszeniu o zamówieniu, zapewniającej konkurencję, nie mniejszej niż 3 (było 5), a jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 upzp, nie mniejszej niż 5 (było 7). Przed zmianą przepisy te uwzględniały wartość progową 20 000 000 euro dla robót budowlanych, a na dostawy lub usługi - 10 000 000 euro.

Obowiązujące od 15 listopada 2007 r. rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 24 października 2007 r. w sprawie protokołu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (dalej: rozporządzenie) dostosowuje wzory protokołów do regulacji wprowadzonych nowelizacją upzp i jednocześnie utrzymuje rozwiązania, które do systemu zamówień publicznych zostały wprowadzone dotychczas obowiązującym rozporządzeniem w sprawie protokołu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Ponieważ protokół stanowi jedyny dokument odwzorowujący przebieg postępowania, obowiązek jego sporządzania występuje w każdym postępowaniu o wartości co najmniej równej lub przekraczającej 14 000 euro i jest niezależny od trybu prowadzenia postępowania.

Dwa rodzaje protokołu

Rozporządzenie utrzymuje podział na dwa rodzaje protokołu.

Pierwszy przewidziany jest dla postępowań o zamówienie publiczne o wartości zamówienia równej lub przekraczającej kwoty określone w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 11 ust. 8 upzp (zwane w tekście: kwoty unijne) - załącznik nr 1 rozporządzenia. Składa się on z dwóch części - ogólnej oraz szczegółowej. Część ogólna jest wspólna dla wszystkich trybów udzielania zamówienia, zamawiający będzie wykorzystywał tę część w każdym postępowaniu o udzielenie zamówienia, w postępowaniu mającym na celu zawarcie umowy ramowej czy ustanowienie dynamicznego systemu zakupów. Natomiast części szczegółowe są odrębne dla każdego z trybów udzielenia zamówienia dopuszczalnych powyżej kwot unijnych i uwzględniają ich odrębności. Z powodu różnic proceduralnych pomiędzy trybami część szczegółowa jest odrębna dla każdej z procedur.

Protokół dla postępowań o wartości zamówienia nieprzekraczającej kwot unijnych (określony załącznikiem nr 2) również składa się z dwóch części: ogólnej i szczegółowej, jednakże w porównaniu z protokołem obowiązującym w postępowaniach powyżej kwot unijnych jest uproszczony i zawiera tylko najważniejsze informacje dotyczące kolejnych etapów postępowania.

Informacje zawierane w protokole

Niezależnie od wartości przedmiotu postępowania każdy protokół powinien zawierać takie informacje, jak:

1) opis przedmiotu zamówienia, a także informacja o trybie udzielenia zamówienia oraz o zamawiającym i o wykonawcach,

2) cena i inne istotne elementy ofert,

3) wskazanie wybranej oferty lub ofert,

4) określenie wartości zamówienia, wartości umowy ramowej lub wartości dynamicznego systemu zakupów, daty i sposobu jej ustalenia oraz imię i nazwisko osoby dokonującej ustalenia,

5) informacja o wnioskach o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, ofertach, ofertach wstępnych lub ofertach orientacyjnych,

6) informacja o wykonawcach dopuszczonych do udziału w dynamicznym systemie zakupów,

7) miejsce i termin składania ofert, a także miejsce i termin otwarcia ofert,

8) informacja o spełnianiu przez wykonawców warunków udziału w postępowaniu,

9) informacja o wykonawcach wykluczonych z postępowania, a także o ofertach, które zostały odrzucone, w tym z powodu rażąco niskich cen,

10) streszczenie oceny i porównania złożonych ofert,

11) informacja o wyborze najkorzystniejszej oferty i o zastosowaniu aukcji elektronicznej;

12) data i powody unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia lub postępowania prowadzonego w celu zawarcia umowy ramowej,

13) powody zastosowania przez zamawiającego innego trybu udzielenia zamówienia niż przetarg nieograniczony lub przetarg ograniczony,

14) informacje o wniesionych protestach i odwołaniach, jeżeli przysługują, oraz ich rozstrzygnięciach,

15) informacja o zawarciu umowy w sprawie zamówienia publicznego albo umowy ramowej.

Stosowanie druków dodatkowych

Jednocześnie rozporzadzenie uwzględnia zmianę wynikająca z rezygnacji w upzp z progu 60 000 euro. Obowiązującą dotychczas zasadę, że w postępowaniach o wartości nieprzekraczającej 60 000 euro nie stosuje się druków dodatkowych, rozszerzono na wszystkie postępowania o wartości mniejszej niż kwoty unijne. I tak, zamawiający nie będzie zobowiązany do stosowania następujących druków, określonych załącznikiem nr 3 do rozporządzenia, zawierających takie informacje, jak:

1) oświadczenie kierownika zamawiającego/pracownika zamawiającego, któremu kierownik zamawiającego powierzył wykonanie zastrzeżonych dla siebie czynności/członka komisji przetargowej/biegłego/innej osoby wykonującej czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia (ZP-11),

2) zbiorcze zestawienie ofert/ofert wstępnych/wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu (ZP-12),

3) zbiorcze zestawienie postąpień wiążących w chwili zamknięcia aukcji elektronicznej (ZP-13),

4) zbiorcze zestawienie wykonawców zaproszonych do składania ofert w postępowaniu o udzielenie zamówienia objętego dynamicznym systemem zakupów wraz z informacją o złożeniu oferty i odrzuceniu oferty (ZP-15),

5) zbiorcza ocena spełniania warunków udziału w postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu ograniczonego/negocjacji z ogłoszeniem/dialogu konkurencyjnego (ZP-16),

6) informacja o spełnianiu przez wykonawców warunków udziału w postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego/negocjacji bez ogłoszenia/zamówienia z wolnej ręki/zapytania o cenę/licytacji elektronicznej (ZP-17),

7) lista wykonawców wykluczonych z postępowania o udzielenie zamówienia (ZP-18),

8) oferty/oferty wstępne odrzucone (ZP-19),

9) karta indywidualnej oceny oferty (ZP-20),

10) informacje o wniesionych protestach i odwołaniach (ZP-22),

11) zbiorcze zestawienie ofert złożonych w postępowaniu prowadzonym w trybie licytacji elektronicznej (ZP-23).

Natomiast, z uwagi na szczególnie istotne informacje zawarte w niektórych drukach, w postępowaniach o mniejszej wartości, tj. poniżej kwot unijnych, zamawiający będzie zobowiązany załączać do protokołu następujące druki: ZP-14 (Zbiorcze zestawienie ofert orientacyjnych), ZP-21 (Streszczenie oceny i porównania złożonych ofert) i ZP-24 (Zbiorcze zestawienie ofert złożonych w postępowaniu prowadzonym w trybie licytacji elektronicznej).

Udokumentowanie unieważnienia postępowania

Rozporządzenie ponadto uwzględnia potrzebę udokumentowania czynności zamawiającego, jaką jest unieważnienie postępowania. Obowiązujące dotychczas wzory protokołu wypełnianego w postępowaniach poniżej kwot unijnych nie przewidywały stosownej rubryki poświęconej tej informacji. Brak ten w praktyce wywoływał pewne utrudnienia w dokumentowaniu postępowania. Wiadomo jest, że postępowanie o udzielenie zamówienia czy też postępowanie mające na celu zawarcie umowy ramowej bądź ustanowienie dynamicznego systemu zakupów nie zawsze kończy się wyborem ofert. W przypadku gdy wystąpi jedna z okoliczności wskazanych w art. 93 ust. 1 upzp, zamawiający zobowiązany jest bowiem do unieważnienia postępowania. Jest to okoliczność istotna i powinna znaleźć wyraz w dokumentacji z postępowania. Z uwagi na nieuwzględnienie we wzorach protokołów możliwości zakończenia postępowania w wyniku unieważnienia, zamawiający nie dokumentowali tej czynności. Tylko niektórzy stosowali poprawną praktykę dokumentowania czynności unieważnienia odrębnym dokumentem, dołączanym do protokołu.

Jawność protokołu

Protokół postępowania o udzielenie zamówienia publicznego zamawiający zobowiązany jest wypełniać sukcesywnie w toku prowadzonego postępowania. Obowiązek sporządzania protokołu powstaje z chwilą wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Protokół wraz z załącznikami jest jawny. Zasadę jawności protokołu postępowania określa art. 96 ust. 3 upzp. Jawne są również załączniki do protokołu, które udostępnia się po dokonaniu wyboru najkorzystniejszej oferty lub unieważnieniu postępowania, z wyjątkiem ofert, które są jawne od chwili ich otwarcia i wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, które udostępnia się po upływie terminu ich składania. Załącznikami do protokołu są oferty, opinie biegłych, oświadczenia, informacje z zebrań zwoływanych w celu wyjaśnienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia, zawiadomienia, wnioski oraz inne dokumenty i informacje składane przez zamawiającego i wykonawców. Załącznikiem do protokołu jest również umowa w sprawie zamówienia publicznego.

Zgodnie z treścią rozporządzenia, zamawiający zobowiązany jest umożliwić w swojej siedzibie albo w siedzibie jednostki organizacyjnej lub osoby trzeciej, której powierzył przygotowanie lub przeprowadzenie postępowania, sporządzenie kserokopii lub odpisów protokołu wraz z załącznikami. Ponadto zamawiający przesyła wykonawcy kopię protokołu na jego wniosek pisemnie, faksem lub drogą elektroniczną zgodnie z wyborem zamawiającego.

Zapamiętaj!

Dokumentacja podlegająca udostępnieniu jest dostępna dla wszystkich zainteresowanych osób przez cztery lata. W świetle art. 97 ust. 1 upzp zamawiający zobowiązany jest bowiem, przez okres 4 lat od zakończenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, do przechowywania protokołu z postępowania wraz z załącznikami w sposób gwarantujący ich nienaruszalność.

Prawo dostępu do dokumentacji z postępowania w sprawie udzielenia zamówienia publicznego ma każdy podmiot, bez względu na to, czy brał udział w postępowaniu, czy nie. Wniosek taki wynika nie tylko z treści upzp, ale również z przepisów ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (dalej: ustawa o dostępie do informacji publicznej). Ustawa ta nakłada obowiązek udostępnienia każdemu zainteresowanemu informacji o działalności jednostek szeroko pojętego sektora władzy publicznej i działalności publicznej, m.in. informacji o majątku publicznym, w tym o majątku jednostek samorządu terytorialnego, długu publicznym oraz ciężarach publicznych. Zgodnie z art. 12 ustawy o dostępie do informacji publicznej, udostępnianie dokumentów następuje poprzez możliwość kopiowania dokumentów albo wydruk lub przesłanie albo przeniesienie na odpowiedni, powszechnie stosowany nośnik (np. CD-ROM, dyskietka). Innymi słowy, w przypadku udostępniania dokumentów z postępowania o zamówienie publiczne zainteresowane osoby mogą zarówno przeglądać, jak i kopiować dokumentację postępowania. Zamawiający ma obowiązek udostępnić dokumentację z postępowania. Nieuzasadniona odmowa w tym zakresie jest podstawą do wniesienia powództwa, a nawet zastosowania ewentualnych sankcji karnych.

Od kiedy stosuje się rozporządzenie

Wzory ogłoszeń znajdują zastosowanie do postępowań wszczętych od momentu wejścia wżycie rozporządzenia, tj. wszczętych nie wcześniej niż 15 listopada 2007 r. Natomiast w postępowaniach o udzielenie zamówienia wszczętych przed powołanym terminem zamawiający dokumentuje za pomocą wzorów protokołów określonych w dotychczas obowiązującym rozporządzeniu z 2006 r. Taką regułę przejściową określa § 6 rozporządzenia.

Podstawy prawne

• Ustawa z 13 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 82, poz. 560)

• Rozporządzenie z 24 października 2007 r. w sprawie protokołu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (Dz.U. Nr 202, poz. 1463)

• Ustawa z 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655)

• Ustawa z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 132, poz. 1110)