REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy umorzona wraz z odsetkami pożyczka od udziałowca stanowi przychód

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Maryla Piotrowska

REKLAMA

Spółka zawarła z udziałowcem umowę pożyczki, na podstawie której udziałowiec pożyczył spółce pieniądze. Czy pożyczka ta może być bezzwrotna? Czy wówczas będzie stanowiła dla spółki przychód podlegający opodatkowaniu? Jak to zaksięgować? Co z naliczonymi odsetkami? Czy pożyczka od udziałowca jest opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych?
RADA 

Umorzona pożyczka jest przychodem (również podatkowym) dla firmy. Należy ją zaksięgować na koncie „Pozostałe przychody operacyjne”. Naliczone, ale nie zapłacone odsetki, które są wykazywane na koncie „Przychody finansowe”, w momencie umorzenia pożyczki stają się przychodami podatkowymi.

uzasadnienie

Według przepisów kodeksu cywilnego w przypadku umorzenia pożyczki zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Zwolnienie spółki z długu rodzi określone konsekwencje podatkowe.

Regulacje dotyczące udzielania pożyczek zawiera kodeks cywilny. Zgodnie z art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Taka definicja pożyczki praktycznie wyklucza istnienie pojęcia „bezzwrotna pożyczka”. Właściwsze będzie określenie „umorzenie pożyczki”. Określenie „pożyczka bezzwrotna” sugeruje dofinansowanie spółki np. poprzez dopłaty.

Czy w razie umorzenia pożyczki wystąpi przychód

Umorzona przez udziałowca pożyczka stanowi dla spółki przychód podlegający opodatkowaniu. Wynika to wprost z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przychód ten powstaje w dacie umorzenia. Podobnie jest z umorzonymi odsetkami. Jednak w tym przypadku ewidencja w księgach będzie zależała od tego, czy odsetki te były kapitalizowane, czy też nie. Jeżeli odsetki podlegały kapitalizowaniu, oznacza to, że zwiększały wartość pożyczki, od której liczone były kolejne odsetki. W momencie skapitalizowania odsetki należy traktować jako zapłacone, wobec tego będą stanowiły dla spółki koszty finansowe zmniejszające podstawę opodatkowania.

UWAGA!

Zaliczenie zapłaconych odsetek do kosztów uzyskania przychodów podlega pewnym ograniczeniom.

Nie zalicza się do kosztów podatkowych zapłaconych odsetek od pożyczki udzielonej spółce kapitałowej przez jej znaczącego udziałowca (udziałowców), w kwocie, jaka przypada na część pożyczki przekraczającej trzykrotność kapitału zakładowego spółki, określonej na dzień zapłaty odsetek.

Ograniczenie to dotyczy:

l udziałowca (akcjonariusza) spółki, który posiada nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, a więc ma ich 25% i więcej, albo

l udziałowców (akcjonariuszy) spółki posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, a więc mających ich 25% i więcej.

W chwili umorzenia pożyczki jej wartość wraz ze skapitalizowanymi odsetkami należy wykazać na koncie „Pozostałe przychody operacyjne”. Zgodnie z definicją zawartą w ustawie o rachunkowości do pozostałych przychodów operacyjnych zalicza się m.in. odpisane umorzone zobowiązania, a skapitalizowane odsetki zwiększają zobowiązanie z tytułu pożyczki.

Jeżeli odsetki nie podlegały kapitalizacji, to w dniu umorzenia wykazuje się je na koncie „Przychody finansowe”.

W przypadku spółki kapitałowej warto się zastanowić, czy pożyczki udzielonej przez udziałowca nie przeznaczyć na podwyższenie kapitału podstawowego. Z punktu widzenia spółki będzie to na pewno podejście bardziej racjonalne. W tym celu należy podjąć uchwałę o zmianie umowy spółki.

Przykład 1

Spółka otrzymała od udziałowca pożyczkę w wysokości 20 000 zł. Po pewnym czasie postanowił on pożyczkę umorzyć. Odsetki naliczone do tego czasu i niezapłacone wyniosły 1000 zł.

Ewidencja księgowa

1. Zawarcie umowy pożyczki:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 20 000

- w analityce „Rozrachunki z udziałowcami”

Ma „Pożyczki otrzymane” 20 000

2. Otrzymanie pożyczki:

Wn „Rachunek bankowy” 20 000

Ma „Pozostałe rozrachunki” 20 000

- w analityce „Rozrachunki z udziałowcami”

3. Naliczenie odsetek:

Wn „Koszty finansowe” 1 000

Ma „Pożyczki otrzymane” 1 000

4. Umorzenie zobowiązania:

a) z tytułu pożyczki

Wn „Pożyczki otrzymane” 20 000

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 20 000

b) z tytułu odsetek

Wn „Pożyczki otrzymane” 1 000

Ma „Przychody finansowe” 1 000

 

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 

Przykład 2

Spółka otrzymała od udziałowca pożyczkę w wysokości 20 000 zł. Po pewnym czasie postanowiono przeznaczyć ją na zwiększenie kapitału podstawowego. Odsetki naliczone do tego czasu i niezapłacone wyniosły 1000 zł. Odsetki skapitalizowano i również przeznaczono na zwiększenie kapitału.

Ewidencja księgowa

1. Zawarcie umowy pożyczki:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 20 000

- w analityce „Rozrachunki z udziałowcami”

Ma „Pożyczki otrzymane” 20 000

- w analityce „Pożyczka od udziałowca”

2. Otrzymanie pożyczki:

Wn „Rachunek bankowy” 20 000

Ma „Pozostałe rozrachunki” 20 000

- w analityce „Rozrachunki z udziałowcami”

3. Naliczenie odsetek:

Wn „Koszty finansowe” 1 000

Ma „Pożyczki otrzymane” 1 000

- w analityce „Odsetki od pożyczki”

4. Skapitalizowanie odsetek:

Wn „Pożyczki otrzymane” 1 000

- w analityce „Odsetki od pożyczki”

Ma „Pożyczki otrzymane” 1 000

- w analityce „Pożyczka od udziałowca”

5. Uchwała o przekazaniu pożyczki na zwiększenie kapitału podstawowego:

Wn „Pożyczki otrzymane” 21 000

- w analityce „Pożyczka od udziałowca”

Ma Pozostałe rozrachunki” 21 000

- w analityce „Rozrachunki z udziałowcami”

6. Podwyższenie kapitału podstawowego w dniu wpisu do KRS:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 21 000

- w analityce „Rozrachunki z udziałowcami”

Ma „Kapitał podstawowy” 21 000

 

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 

UWAGA!

Podwyższenie kapitału zakładowego powoduje obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą podjęcia uchwały o podwyższeniu.

Czy pożyczka od udziałowca podlega PCC

Do końca 2006 r. pożyczka na rzecz spółki była zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych. Zwolnienie dotyczyło pożyczek udzielanych na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej. Warunkiem skorzystania z niego było zaistnienie jednocześnie następujących warunków:

l pożyczka została udzielona na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności,

l wykorzystanie pożyczki nastąpi w ciągu 12 miesięcy od dnia jej zawarcia oraz w przypadku pożyczek pieniężnych - poniesione wydatki zostaną udokumentowane.

Według znowelizowanej ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych należy uiścić podatek od zawartej umowy - w wysokości 2% wartości pożyczki.

l art. 12 ust. 1 pkt 3 i ust. 6 pkt 4 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847

l art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

l art. 73 § 1, art. 720 § 2, art. 723 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1166

l art. 15 § 1, art. 17, art. 173 § 1 i 2, art. 210 ustawy z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych - Dz.U. Nr 94, poz. 1037; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

l art. 1, 3, 4, 6 i 7 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych - j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629

Maryla Piotrowska

księgowa z licencją MF

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Budujesz? Możesz zapłacić VAT później. Sprawdź, jak to zrobić zgodnie z prawem

Dzięki wyrokowi TSUE firmy budowlane mogą legalnie przesunąć termin zapłaty VAT – nawet o kilka miesięcy. Wystarczy dobrze skonstruowana umowa i protokół odbioru. To rozwiązanie, które realnie poprawia płynność finansową przedsiębiorców.

BGK chce ściśle współpracować z KAS

Bank Gospodarstwa Krajowego chce dołączyć do elitarnego grona najbardziej zaufanych podatników w Polsce. Planuje przystąpić do Programu Współdziałania z Krajową Administracją Skarbową, którego celem jest budowanie transparentnych relacji z organami podatkowymi oraz zapewnienie większej pewności i bezpieczeństwa w zakresie rozliczeń podatkowych.

Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

REKLAMA

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy bez podatku? Jest kilka warunków, które decydują o zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

REKLAMA

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

REKLAMA