REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy umorzona wraz z odsetkami pożyczka od udziałowca stanowi przychód

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Maryla Piotrowska

REKLAMA

Spółka zawarła z udziałowcem umowę pożyczki, na podstawie której udziałowiec pożyczył spółce pieniądze. Czy pożyczka ta może być bezzwrotna? Czy wówczas będzie stanowiła dla spółki przychód podlegający opodatkowaniu? Jak to zaksięgować? Co z naliczonymi odsetkami? Czy pożyczka od udziałowca jest opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych?
RADA 

Umorzona pożyczka jest przychodem (również podatkowym) dla firmy. Należy ją zaksięgować na koncie „Pozostałe przychody operacyjne”. Naliczone, ale nie zapłacone odsetki, które są wykazywane na koncie „Przychody finansowe”, w momencie umorzenia pożyczki stają się przychodami podatkowymi.

uzasadnienie

Według przepisów kodeksu cywilnego w przypadku umorzenia pożyczki zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Zwolnienie spółki z długu rodzi określone konsekwencje podatkowe.

Regulacje dotyczące udzielania pożyczek zawiera kodeks cywilny. Zgodnie z art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Taka definicja pożyczki praktycznie wyklucza istnienie pojęcia „bezzwrotna pożyczka”. Właściwsze będzie określenie „umorzenie pożyczki”. Określenie „pożyczka bezzwrotna” sugeruje dofinansowanie spółki np. poprzez dopłaty.

Czy w razie umorzenia pożyczki wystąpi przychód

Umorzona przez udziałowca pożyczka stanowi dla spółki przychód podlegający opodatkowaniu. Wynika to wprost z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przychód ten powstaje w dacie umorzenia. Podobnie jest z umorzonymi odsetkami. Jednak w tym przypadku ewidencja w księgach będzie zależała od tego, czy odsetki te były kapitalizowane, czy też nie. Jeżeli odsetki podlegały kapitalizowaniu, oznacza to, że zwiększały wartość pożyczki, od której liczone były kolejne odsetki. W momencie skapitalizowania odsetki należy traktować jako zapłacone, wobec tego będą stanowiły dla spółki koszty finansowe zmniejszające podstawę opodatkowania.

UWAGA!

Zaliczenie zapłaconych odsetek do kosztów uzyskania przychodów podlega pewnym ograniczeniom.

Nie zalicza się do kosztów podatkowych zapłaconych odsetek od pożyczki udzielonej spółce kapitałowej przez jej znaczącego udziałowca (udziałowców), w kwocie, jaka przypada na część pożyczki przekraczającej trzykrotność kapitału zakładowego spółki, określonej na dzień zapłaty odsetek.

Ograniczenie to dotyczy:

l udziałowca (akcjonariusza) spółki, który posiada nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, a więc ma ich 25% i więcej, albo

l udziałowców (akcjonariuszy) spółki posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, a więc mających ich 25% i więcej.

W chwili umorzenia pożyczki jej wartość wraz ze skapitalizowanymi odsetkami należy wykazać na koncie „Pozostałe przychody operacyjne”. Zgodnie z definicją zawartą w ustawie o rachunkowości do pozostałych przychodów operacyjnych zalicza się m.in. odpisane umorzone zobowiązania, a skapitalizowane odsetki zwiększają zobowiązanie z tytułu pożyczki.

Jeżeli odsetki nie podlegały kapitalizacji, to w dniu umorzenia wykazuje się je na koncie „Przychody finansowe”.

W przypadku spółki kapitałowej warto się zastanowić, czy pożyczki udzielonej przez udziałowca nie przeznaczyć na podwyższenie kapitału podstawowego. Z punktu widzenia spółki będzie to na pewno podejście bardziej racjonalne. W tym celu należy podjąć uchwałę o zmianie umowy spółki.

Przykład 1

Spółka otrzymała od udziałowca pożyczkę w wysokości 20 000 zł. Po pewnym czasie postanowił on pożyczkę umorzyć. Odsetki naliczone do tego czasu i niezapłacone wyniosły 1000 zł.

Ewidencja księgowa

1. Zawarcie umowy pożyczki:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 20 000

- w analityce „Rozrachunki z udziałowcami”

Ma „Pożyczki otrzymane” 20 000

2. Otrzymanie pożyczki:

Wn „Rachunek bankowy” 20 000

Ma „Pozostałe rozrachunki” 20 000

- w analityce „Rozrachunki z udziałowcami”

3. Naliczenie odsetek:

Wn „Koszty finansowe” 1 000

Ma „Pożyczki otrzymane” 1 000

4. Umorzenie zobowiązania:

a) z tytułu pożyczki

Wn „Pożyczki otrzymane” 20 000

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 20 000

b) z tytułu odsetek

Wn „Pożyczki otrzymane” 1 000

Ma „Przychody finansowe” 1 000

 

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 

Przykład 2

Spółka otrzymała od udziałowca pożyczkę w wysokości 20 000 zł. Po pewnym czasie postanowiono przeznaczyć ją na zwiększenie kapitału podstawowego. Odsetki naliczone do tego czasu i niezapłacone wyniosły 1000 zł. Odsetki skapitalizowano i również przeznaczono na zwiększenie kapitału.

Ewidencja księgowa

1. Zawarcie umowy pożyczki:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 20 000

- w analityce „Rozrachunki z udziałowcami”

Ma „Pożyczki otrzymane” 20 000

- w analityce „Pożyczka od udziałowca”

2. Otrzymanie pożyczki:

Wn „Rachunek bankowy” 20 000

Ma „Pozostałe rozrachunki” 20 000

- w analityce „Rozrachunki z udziałowcami”

3. Naliczenie odsetek:

Wn „Koszty finansowe” 1 000

Ma „Pożyczki otrzymane” 1 000

- w analityce „Odsetki od pożyczki”

4. Skapitalizowanie odsetek:

Wn „Pożyczki otrzymane” 1 000

- w analityce „Odsetki od pożyczki”

Ma „Pożyczki otrzymane” 1 000

- w analityce „Pożyczka od udziałowca”

5. Uchwała o przekazaniu pożyczki na zwiększenie kapitału podstawowego:

Wn „Pożyczki otrzymane” 21 000

- w analityce „Pożyczka od udziałowca”

Ma Pozostałe rozrachunki” 21 000

- w analityce „Rozrachunki z udziałowcami”

6. Podwyższenie kapitału podstawowego w dniu wpisu do KRS:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 21 000

- w analityce „Rozrachunki z udziałowcami”

Ma „Kapitał podstawowy” 21 000

 

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 

UWAGA!

Podwyższenie kapitału zakładowego powoduje obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą podjęcia uchwały o podwyższeniu.

Czy pożyczka od udziałowca podlega PCC

Do końca 2006 r. pożyczka na rzecz spółki była zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych. Zwolnienie dotyczyło pożyczek udzielanych na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej. Warunkiem skorzystania z niego było zaistnienie jednocześnie następujących warunków:

l pożyczka została udzielona na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności,

l wykorzystanie pożyczki nastąpi w ciągu 12 miesięcy od dnia jej zawarcia oraz w przypadku pożyczek pieniężnych - poniesione wydatki zostaną udokumentowane.

Według znowelizowanej ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych należy uiścić podatek od zawartej umowy - w wysokości 2% wartości pożyczki.

l art. 12 ust. 1 pkt 3 i ust. 6 pkt 4 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847

l art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

l art. 73 § 1, art. 720 § 2, art. 723 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1166

l art. 15 § 1, art. 17, art. 173 § 1 i 2, art. 210 ustawy z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych - Dz.U. Nr 94, poz. 1037; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

l art. 1, 3, 4, 6 i 7 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych - j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629

Maryla Piotrowska

księgowa z licencją MF

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PKWiU 2025 - będzie nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015.

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te świadczone na rzecz osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

REKLAMA

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

REKLAMA