REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy wynagrodzenie wypłacone podwykonawcy jest zawsze kosztem podatkowym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Nasza spółka jest głównym wykonawcą apartamentowca. Część prac wykonujemy własnymi siłami, natomiast przy niektórych specjalistycznych pracach korzystamy z usług podwykonawców. Przy rozpoczęciu prac związanych z instalacją c.o. przez podwykonawcę doszło do konfliktu z inwestorem.

Inwestor odmówił swojej zgody na zawarcie umowy przez naszą spółkę z tym podwykonawcą. Na razie nie przedstawiliśmy formalnie umowy z tym podwykonawcą inwestorowi do akceptacji. Jeżeli jednak inwestor nie wyrazi zgody na umowę z podwykonawcą, to czy możemy zaliczyć do kosztów podatkowych wypłacone podwykonawcy wynagrodzenie?

REKLAMA

RADA

Brak zgody inwestora na zawarcie umowy z podwykonawcą nie powoduje nieważności umowy wykonawcy z podwykonawcą. Uniemożliwia tylko ponoszenie solidarnej odpowiedzialności przez inwestora za zobowiązania wykonawcy wobec podwykonawcy. Taka jest wykładnia Sądu Najwyższego. Oznacza to, że w tym przypadku podwykonawca może oczekiwać wynagrodzenia za swoją usługę jedynie od wykonawcy.

Eksperci uznają, że w takiej sytuacji wykonawca ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wynagrodzenie wypłacone podwykonawcy. Jednak organy podatkowe uważają inaczej. Szczegóły - w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czynność prawnie nieważna lub przez prawo zabroniona nie może rodzić skutków w postaci zobowiązania podatkowego, jak również tworzyć kosztów uzyskania przychodów. Tak przyjmują organy podatkowe zarówno na gruncie podatku dochodowego, jak i VAT. Czy jednak brak zgody inwestora na zawarcie umowy z podwykonawcą oznacza nieważność czynności?

Brak zgody inwestora nie powoduje nieważności umowy wykonawcy z podwykonawcą

REKLAMA

Kodeks cywilny stanowi, że do zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora (art. 6471 § 2 k.c.). Pozornie wydawałoby się, że jeśli inwestor sprzeciwił się umowie wykonawcy z podwykonawcą, to umowa taka jest nieważna.

Sąd Najwyższy uważa jednak inaczej. Otóż jego zdaniem sprzeciw inwestora nie powoduje nieważności umowy wykonawcy z podwykonawcą. Uniemożliwia tylko ponoszenie solidarnej odpowiedzialności przez inwestora za zobowiązania wykonawcy wobec podwykonawcy.

W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z 20 czerwca 2007 r. (sygn. akt II CSK 108/07) czytamy:

Umowa o roboty budowlane, zawarta pomiędzy wykonawcą ogólnym a podwykonawcą bez zgody inwestora, jest umową skuteczną inter partes (czyli pomiędzy jej stronami - przyp. red.), ale nie tworzy skutków prawnych przewidzianych w art. 6471§ 5 k.c. (czyli solidarnej odpowiedzialności inwestora z wykonawcą - przyp. red.).

Taka sama teza o braku skutku nieważności została zaprezentowana w uchwale Sądu Najwyższego z 28 czerwca 2006 r. (sygn. akt III CZP 36/06):

REKLAMA

W razie nieprzedstawienia, przy żądaniu zgody inwestora, umowy lub jej projektu oraz części dokumentacji, skutki wynikające z jej zawarcia również w zakresie zapłaty wynagrodzenia podwykonawcy obowiązują tylko inter partes, natomiast nie powstaje odpowiedzialność solidarna inwestora na podstawie art. 6471§ 5 k.c.

Orzecznictwo jest więc jasne. Umowa wykonawcy z podwykonawcą jest zatem ważna, mimo braku zgody inwestora. Dlatego też nie powinno być wątpliwości, że wynagrodzenie wypłacone podwykonawcy na podstawie tej umowy jest dla wykonawcy kosztem uzyskania przychodu.

 

Warto przypomnieć, że organy podatkowe nie mają prawa do stwierdzania nieważności umów cywilnoprawnych. Mogą tylko dokonywać oceny skutków prawnopodatkowych tych umów. W trakcie postępowania podatkowego mogą powstać wątpliwości co do istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, z którym związane są skutki podatkowe. Jedyne, co wtedy może zrobić organ podatkowy, to wystąpić do sądu powszechnego o ustalenie istnienia lub nieistnienia tego stosunku prawnego lub prawa (art. 199a § 3 Ordynacji podatkowej).

Organy podatkowe nie zgadzają się z Sądem Najwyższym

Niestety, organy podatkowe nie przyjmują do wiadomości orzecznictwa Sądu Najwyższego i inaczej interpretują prawo.

Przykładem jest interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (działającego w imieniu Ministra Finansów) z 17 marca 2008 r., nr IBPB3/423-386/07/ /MO/KAN-3058/12/07. W tej interpretacji organ podatkowy stwierdził, że:

W przypadku gdy inwestor w sposób jednoznaczny nie wyrazi zgody na umowę zawartą z podwykonawcą, brak jest podstaw prawnych do ponoszenia przez wykonawcę wydatków na rzecz podwykonawców związanych z realizacją takiej umowy i nie można ich uznać za koszt uzyskania przychodów.

Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach nie przekonała argumentacja zaprezentowana przez SN w cytowanej uprzednio uchwale, na którą powoływał się podatnik. Organ podatkowy powoływał się na przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, że nie stosuje się jej przepisów do przychodów (przyjmuje się najczęściej, że również kosztów) wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy (art. 2 ust. 1 pkt 3 updop). Dotyczy to przede wszystkim czynności, które są zabronione przez prawo karne (np. sprzedaż narkotyków, kradzież, przemyt, stręczycielstwo, prostytucja).

Co w takiej sytuacji może zrobić podatnik będący głównym wykonawcą inwestycji budowlanej? W naszej opinii powinien zaliczyć do kosztów wynagrodzenie wypłacone podwykonawcy.

Oczywiście ryzykuje spór z organem podatkowym. Jednak w postępowaniu podatkowym organ podatkowy będzie zobowiązany na mocy art. 199a § 3 Ordynacji podatkowej wystąpić do sądu powszechnego o ustalenie nieistnienia tego stosunku prawnego. A sąd powszechny zapewne postąpi zgodnie z istniejącą już linią orzecznictwa Sądu Najwyższego i uzna taką umowę za ważną. Podatnik powinien więc wygrać taki spór z fiskusem.

• art. 2 ust. 1 pkt 3, art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238

• art. 6471 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1166

Paweł Huczko

konsultant podatkowy

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

REKLAMA

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

REKLAMA

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

REKLAMA