REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy wynagrodzenie wypłacone podwykonawcy jest zawsze kosztem podatkowym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Nasza spółka jest głównym wykonawcą apartamentowca. Część prac wykonujemy własnymi siłami, natomiast przy niektórych specjalistycznych pracach korzystamy z usług podwykonawców. Przy rozpoczęciu prac związanych z instalacją c.o. przez podwykonawcę doszło do konfliktu z inwestorem.

Inwestor odmówił swojej zgody na zawarcie umowy przez naszą spółkę z tym podwykonawcą. Na razie nie przedstawiliśmy formalnie umowy z tym podwykonawcą inwestorowi do akceptacji. Jeżeli jednak inwestor nie wyrazi zgody na umowę z podwykonawcą, to czy możemy zaliczyć do kosztów podatkowych wypłacone podwykonawcy wynagrodzenie?

REKLAMA

REKLAMA

RADA

Brak zgody inwestora na zawarcie umowy z podwykonawcą nie powoduje nieważności umowy wykonawcy z podwykonawcą. Uniemożliwia tylko ponoszenie solidarnej odpowiedzialności przez inwestora za zobowiązania wykonawcy wobec podwykonawcy. Taka jest wykładnia Sądu Najwyższego. Oznacza to, że w tym przypadku podwykonawca może oczekiwać wynagrodzenia za swoją usługę jedynie od wykonawcy.

Eksperci uznają, że w takiej sytuacji wykonawca ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wynagrodzenie wypłacone podwykonawcy. Jednak organy podatkowe uważają inaczej. Szczegóły - w uzasadnieniu.

REKLAMA

UZASADNIENIE

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czynność prawnie nieważna lub przez prawo zabroniona nie może rodzić skutków w postaci zobowiązania podatkowego, jak również tworzyć kosztów uzyskania przychodów. Tak przyjmują organy podatkowe zarówno na gruncie podatku dochodowego, jak i VAT. Czy jednak brak zgody inwestora na zawarcie umowy z podwykonawcą oznacza nieważność czynności?

Brak zgody inwestora nie powoduje nieważności umowy wykonawcy z podwykonawcą

Kodeks cywilny stanowi, że do zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora (art. 6471 § 2 k.c.). Pozornie wydawałoby się, że jeśli inwestor sprzeciwił się umowie wykonawcy z podwykonawcą, to umowa taka jest nieważna.

Sąd Najwyższy uważa jednak inaczej. Otóż jego zdaniem sprzeciw inwestora nie powoduje nieważności umowy wykonawcy z podwykonawcą. Uniemożliwia tylko ponoszenie solidarnej odpowiedzialności przez inwestora za zobowiązania wykonawcy wobec podwykonawcy.

W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z 20 czerwca 2007 r. (sygn. akt II CSK 108/07) czytamy:

Umowa o roboty budowlane, zawarta pomiędzy wykonawcą ogólnym a podwykonawcą bez zgody inwestora, jest umową skuteczną inter partes (czyli pomiędzy jej stronami - przyp. red.), ale nie tworzy skutków prawnych przewidzianych w art. 6471§ 5 k.c. (czyli solidarnej odpowiedzialności inwestora z wykonawcą - przyp. red.).

Taka sama teza o braku skutku nieważności została zaprezentowana w uchwale Sądu Najwyższego z 28 czerwca 2006 r. (sygn. akt III CZP 36/06):

W razie nieprzedstawienia, przy żądaniu zgody inwestora, umowy lub jej projektu oraz części dokumentacji, skutki wynikające z jej zawarcia również w zakresie zapłaty wynagrodzenia podwykonawcy obowiązują tylko inter partes, natomiast nie powstaje odpowiedzialność solidarna inwestora na podstawie art. 6471§ 5 k.c.

Orzecznictwo jest więc jasne. Umowa wykonawcy z podwykonawcą jest zatem ważna, mimo braku zgody inwestora. Dlatego też nie powinno być wątpliwości, że wynagrodzenie wypłacone podwykonawcy na podstawie tej umowy jest dla wykonawcy kosztem uzyskania przychodu.

 

Warto przypomnieć, że organy podatkowe nie mają prawa do stwierdzania nieważności umów cywilnoprawnych. Mogą tylko dokonywać oceny skutków prawnopodatkowych tych umów. W trakcie postępowania podatkowego mogą powstać wątpliwości co do istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, z którym związane są skutki podatkowe. Jedyne, co wtedy może zrobić organ podatkowy, to wystąpić do sądu powszechnego o ustalenie istnienia lub nieistnienia tego stosunku prawnego lub prawa (art. 199a § 3 Ordynacji podatkowej).

Organy podatkowe nie zgadzają się z Sądem Najwyższym

Niestety, organy podatkowe nie przyjmują do wiadomości orzecznictwa Sądu Najwyższego i inaczej interpretują prawo.

Przykładem jest interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (działającego w imieniu Ministra Finansów) z 17 marca 2008 r., nr IBPB3/423-386/07/ /MO/KAN-3058/12/07. W tej interpretacji organ podatkowy stwierdził, że:

W przypadku gdy inwestor w sposób jednoznaczny nie wyrazi zgody na umowę zawartą z podwykonawcą, brak jest podstaw prawnych do ponoszenia przez wykonawcę wydatków na rzecz podwykonawców związanych z realizacją takiej umowy i nie można ich uznać za koszt uzyskania przychodów.

Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach nie przekonała argumentacja zaprezentowana przez SN w cytowanej uprzednio uchwale, na którą powoływał się podatnik. Organ podatkowy powoływał się na przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, że nie stosuje się jej przepisów do przychodów (przyjmuje się najczęściej, że również kosztów) wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy (art. 2 ust. 1 pkt 3 updop). Dotyczy to przede wszystkim czynności, które są zabronione przez prawo karne (np. sprzedaż narkotyków, kradzież, przemyt, stręczycielstwo, prostytucja).

Co w takiej sytuacji może zrobić podatnik będący głównym wykonawcą inwestycji budowlanej? W naszej opinii powinien zaliczyć do kosztów wynagrodzenie wypłacone podwykonawcy.

Oczywiście ryzykuje spór z organem podatkowym. Jednak w postępowaniu podatkowym organ podatkowy będzie zobowiązany na mocy art. 199a § 3 Ordynacji podatkowej wystąpić do sądu powszechnego o ustalenie nieistnienia tego stosunku prawnego. A sąd powszechny zapewne postąpi zgodnie z istniejącą już linią orzecznictwa Sądu Najwyższego i uzna taką umowę za ważną. Podatnik powinien więc wygrać taki spór z fiskusem.

• art. 2 ust. 1 pkt 3, art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238

• art. 6471 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1166

Paweł Huczko

konsultant podatkowy

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe faktury elektroniczne w 2026 r. Prof. Modzelewski: art. 106nda ust. 3 ustawy o VAT nakłada niewykonalne obowiązki i jest sprzeczny z prawem UE

Nowe faktury elektroniczne, o których mowa w art. 106nf, 106nh, 106nda i 106nha ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT), które będą w przyszłym roku wystawione zgodnie z wzorem faktury ustrukturyzowanej, budzą wśród podatników najwięcej wątpliwości – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026: Tylko 4 miesiące na przygotowanie. Czego wymagać od dostawców oprogramowania? Kto powinien mieć dostęp do systemu?

Od 1 lutego 2026 roku w Polsce zacznie obowiązywać obligatoryjne fakturowanie elektroniczne z wykorzystaniem faktur ustrukturyzowanych wprowadzonych do ustawy o podatku VAT. Najpierw dotyczyć to będzie największych podatników (przekroczone 200 mln zł obrotów brutto w 2024 r.), a od 1 kwietnia 2026 r. - pozostałych. Oznacza to, że wymiana faktur pomiędzy przedsiębiorcami będzie musiała odbywać się za pośrednictwem Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

Zmiany w VAT: rozliczanie importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej

W dniu 17 września 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, będący częścią pakietu deregulacyjnego. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów nowelizacja ta jest konieczna, bowiem po wprowadzeniu od czerwca br. nowego systemu celnego AIS/IMPORT PLUS, niektóre firmy posiadające pozwolenie na stosowanie zgłoszenia uproszczonego i stosujące to uproszczenie zostałyby de facto pozbawione możliwości rozliczania podatku VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej. Dzięki nowym przepisom ci przedsiębiorcy będą mogli nadal rozliczać podatek VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej.

Ulga B+R na wakacjach. O czym należy pamiętać przy ewidencji czasu pracy w czasie nieobecności pracowników?

Ulga na działalność badawczo-rozwojową (ulga B+R) to jeden z najistotniejszych i najbardziej przystępnych instrumentów wspierających finansowanie innowacji w Polsce. Ta preferencja podatkowa umożliwia przedsiębiorcom odliczenie od podstawy opodatkowania kosztów poniesionych na działania badawczo-rozwojowe nawet na poziomie 200%. W praktyce oznacza to możliwość odzyskania wydatków ponoszonych m.in. na wynagrodzenia pracowników zaangażowanych w prace B+R. Jednak dużym wyzwaniem pozostaje prawidłowe ewidencjonowanie czasu pracy osób zaangażowanych w takie projekty.

REKLAMA

Od kiedy KSeF: co to za system faktur, co warto wiedzieć? Dla kogo będzie obowiązkowy w 2026 roku?

No i staje przed nami nowe wyzwanie. Nadchodzi koniec tradycyjnego modelu księgowości. Od 1 lutego 2026 r. największe podmioty będą musiały wystartować z wystawianiem faktur przez KSeF. Natomiast wszyscy odbiorcy będą musieli za pośrednictwem KSeF te faktury odbierać. Dla kogo w 2026 r. system KSeF będzie obowiązkowy?

Konsekwencje dla łańcucha dostaw przez zamknięcie kolejowego przejścia granicznego w Małaszewiczach w związku z manewrami Zapad-2025

Polska zdecydowała o czasowym zamknięciu kolejowych przejść granicznych z Białorusią, w tym kluczowego węzła w Małaszewiczach. Powodem są zakrojone na szeroką skalę rosyjsko-białoruskie manewry wojskowe Zapad-2025. Decyzja ta, choć motywowana względami bezpieczeństwa, rodzi poważne skutki gospodarcze i logistyczne, uderzając w europejsko-azjatyckie łańcuchy dostaw.

KSeF a JDG – rewolucja w fakturach dla jednoosobowych działalności

Krajowy System e-Faktur (KSeF) to największa zmiana dla firm od lat. Do tej pory dla wielu przedsiębiorców prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze (JDG) faktura była prostym dokumentem np. wystawianym w Wordzie, Excelu czy nawet odręcznie. W 2026 roku ta rzeczywistość diametralnie się zmieni. Faktura będzie musiała być wystawiona w formie ustrukturyzowanej i przekazana do centralnego systemu Ministerstwa Finansów.

Liczne zmiany w podatkach PIT i CIT od 2026 r: nowe definicje ustawowe, ulga mieszkaniowa, amortyzacja, programy lojalnościowe, zbywanie nieruchomości, estoński CIT, IP Box

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany 16 września 2025 r. projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten, nad którym pracuje Ministerstwo Finansów, ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Zmiany mają wejść w życie od początku 2026 roku.

REKLAMA

Bank prosi o aktualizację danych twojej firmy? Oto dlaczego nie warto z tym zwlekać

Otwierasz serwis elektroniczny swojego banku i widzisz wiadomość o konieczności zaktualizowania danych osobowych lub firmowych? To nie przypadek. Potraktuj to jako priorytet, by działać zgodnie z prawem i zapewnić swojej firmie ciągłość świadczenia usług bankowych. Szczególnie że aktualizację można zrobić w kilku prostych krokach i w dogodnej dla ciebie formie.

Czy ominie Cię KSeF? Może jesteś w grupie, która nie będzie musiała stosować e-faktur w 2026 roku

W 2026 roku wchodzi w życie obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) dla większości przedsiębiorców w Polsce. System pozwala na wystawianie faktur ustrukturyzowanych i automatyczne przesyłanie ich do administracji podatkowej. Choć wielu przedsiębiorców będzie zobowiązanych do korzystania z platformy, istnieją wyjątki i odroczenia. Sprawdź!

REKLAMA