REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwrócony zadatek jako koszt

Maria Dolna-Ciemniakowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Spółka z o.o. otrzymała przy zawarciu umowy o świadczenie usług budowlanych od kontrahenta zadatek w wysokości 12 200 zł, który miał zagwarantować kontrahentowi wywiązanie się z podpisanej umowy. Spółka wystawiła fakturę VAT z tytułu otrzymanego zadatku i wykazała w deklaracji VAT-7 podatek należny w kwocie 2200 zł w miesiącu otrzymania zadatku. Do realizacji umowy jednak nie doszło, gdyż spółka wynegocjowała bardziej korzystny kontrakt z innym kontrahentem.

Ponieważ terminy realizacji obydwu umów były takie same, to spółka postanowiła zrealizować umowę podpisaną później - gdyż ta umowa pozwalała spółce zrealizować dużo większy zysk z tytułu świadczonych usług. Czy zadatek zwrócony w podwójnej wysokości stanowi koszty podatkowe i czy należy tę czynność opodatkować podatkiem od towarów i usług?

REKLAMA

Autopromocja

Zadatek to suma pieniężna dawana przy zawarciu umowy w celu zapewnienia jej wykonania. Artykuł 394 kodeksu cywilnego stanowi, że w przypadku:

1) niewykonania umowy przez jedną ze stron - druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej;

2) wykonania umowy - zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała, a jeżeli zaliczenie nie jest możliwe, zadatek ulega zwrotowi;

3) rozwiązania umowy lub gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony - zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej nie wystąpi.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zadatek w podatku dochodowym

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych. Z powyższego jednoznacznie wynika, że otrzymanie zadatku nie powoduje powstania przychodu podatkowego. Dopiero zatrzymany zadatek jest przychodem podatkowym w momencie jego zatrzymania. Niemniej jednak to spółka nie wywiązała się z kontraktu i nie może zatrzymać zadatku, a wręcz przeciwnie jest zobowiązana do podwójnego zwrotu zadatku kontrahentowi.

O ile sam zwrot zadatku nie powoduje uszczuplenia majątku spółki, to już jego drugi wymiar stanowi dodatkowy wydatek. Jak wynika z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem tzw. kosztów negatywnych wymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p. Zgodnie z pkt 22 tego przepisu nie stanowią kosztów podatkowych kary i odszkodowania z tytułu:

1) wad dostarczonych towarów,

2) wad wykonanych robót i usług oraz

3) zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad,

4) zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Jak wynika z powyższego, przepis ten stanowi katalog zamknięty i nie wymienia się w nim odszkodowań z tytułu niewykonania umowy. W przedstawionych okolicznościach zwrot zadatku w podwójnej wysokości może być zaliczony do kosztów podatkowych, gdyż wydatek ten niewątpliwie został poniesiony w celu uzyskania przychodów. Spółka, niewywiązując się z podpisanej wcześniej umowy, zrealizowała w tym samym okresie o wiele większe zyski, ponieważ podpisała korzystniejszy kontrakt.

Zwracam uwagę, że kosztem podatkowym może być jedynie nadwyżka kwoty zwróconego zadatku nad kwotą otrzymaną od kontrahenta.

Zadatek w podatku od towarów i usług

Zgodnie z art. 29 ust. 1-2 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania jest obrót, czyli kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku, jak również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku.

 

Z kolei art. 19 ust. 11 ustawy stanowi, że jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, a w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek lub ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. Fakt otrzymania zadatku należy udokumentować przez wystawienie faktury w terminie siedmiu dni od jego otrzymania.

Należy zwrócić uwagę, że opodatkowanie zadatku nie stanowi opodatkowania transferu pieniądza, lecz opodatkowanie czynności, która ma być dopiero wykonana. Odstąpienie od umowy powoduje, że przedmiot opodatkowania nie zaistnieje, gdyż nie dochodzi do wykonania czynności opodatkowanej VAT.

REKLAMA

Zwrot zadatku w podwójnej wysokości, a dokładnie nadwyżka kwoty zwróconego zadatku nad kwotą otrzymaną od kontrahenta pełni rolę odszkodowawczą za niewykonanie umowy i ma na celu naprawienie skutków niewykonania umowy. Nie jest więc wynagrodzeniem za czynność podlegającą opodatkowaniu i tym samym nie podlega opodatkowaniu VAT. Ponieważ, co do zasady, zapłacone odszkodowanie nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to spółka powinna skorygować (poprzez wystawienie faktury korygującej w dacie odstąpienia od umowy) podatek należny wykazany w momencie otrzymania zadatku.

Powyższe potwierdził Europejski Trybunał Sprawiedliwości, który w orzeczeniu z 18 lipca 2007 r., C-277/05, Société thermale d'Eugénie-les-Bains przeciwko Ministčre de l'Économie, des Finances et de l'Industrie stwierdził, że otrzymanie, zatrzymanie lub zwrot zadatku w podwójnej wysokości nie stanowią czynności podlegającej opodatkowaniu, gdyż czynności te nie należą do zakresu art. 2 ust. 1 VI dyrektywy. W uzasadnieniu Trybunał wskazał, że zadatek jest w istocie zryczałtowanym odszkodowaniem za odstąpienie od umowy zapłaconym w celu naprawienia szkody. Nie ma on bezpośredniego związku z jakąkolwiek odpłatnie świadczoną usługą i w związku z tym jako taki nie podlega opodatkowaniu.

Maria Dolna-Ciemniakowska

doradca podatkowy

Podstawa prawna:

- art. 12 ust. 4 pkt 1, art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.),

- art. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.).

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Przelewy natychmiastowe – czy europejskie banki są gotowe do zmian?

Zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego przelewy w euro mają docierać na konta klientów w UE w ciągu 10 sekund. Bankom, które nie spełnią tego wymogu, mogą grozić nie tylko kary, ale i utrata klientów.

Przedsiębiorców niepokoją podatki i niestabilność prawa. Dużym problemem są też rosnące koszty energii

Rosnące koszty energii, wysokie podatki i niestabilność prawa to największe obawy polskich przedsiębiorców. Firmy mierzą się także z problemem braków kadrowych, a większość nie spodziewa się poprawy warunków gospodarczych w najbliższym czasie.

W którym banku można dostać 4%, 5% a nawet 8% na lokacie lub koncie oszczędnościowym pod koniec stycznia 2025 r. [ranking depozytów bankowych]

W styczniu 2025 r. nastąpiły zmiany w czołówce promocyjnych depozytów bankowych. Dwa banki przestały oferować 8% w skali roku. Ale inna instytucja postanowiła właśnie na początku 2025 r. taką ofertę udostępnić. Mimo licznych promocji lokat i rachunków oszczędnościowych widoczny jest trend stopniowego pogarszania się oferty depozytowej - już od 2 lat. Skutkiem tego - jak pokazują dane NBP - przeciętna lokata zakładana jest z oprocentowaniem mniejszym niż 4% w skali roku.

Obligacje skarbowe - luty 2025 r. Oprocentowanie do 6,80% w skali roku. Oferta obligacji nowych emisji

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 27 stycznia 2025 r. przekazało informacje o oprocentowaniu i ofercie obligacji oszczędnościowych (detalicznych) Skarbu Państwa nowych emisji, które będą sprzedawane w lutym 20245 r. Oprocentowanie i marże tych obligacji nie zmienią się w porównaniu do oferowanych w styczniu br. Od 28 stycznia br. można nabywać nowe (lutowe) emisje obligacji skarbowych w drodze zamiany z niewielkim dyskontem. 

REKLAMA

Nowe stawki podatku od środków transportowych w 2025 r. Kto i kiedy płaci ten podatek?

Przewoźnicy mogą odetchnąć z ulgą. Po sporych podwyżkach podatku od środków transportowych w 2024 roku, w obecnym 2025 r. ich poziom wzrósł tylko nieznacznie. Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, w 2025 roku maksymalna stawka opłaty zwiększy się o niecałe 3 proc., podczas gdy w 2024 roku podwyżka wyniosła aż 15 proc.

Nowe przepisy dla firm transportowych od 2025 roku: polscy przewoźnicy mogą wynająć pojazd za granicą

Początek 2025 r. zapowiada zmiany wpływające na funkcjonowanie polskich firm transportowych. Jedną z nich jest nowelizacja ustawy o transporcie drogowym z 21 listopada 2024 r., zgodnie z którą polscy przewoźnicy od niedawna mogą wypożyczyć ciężarówkę zarejestrowaną za granicą. Rozwiązanie to może przynieść korzyści firmie transportowej i zwiększyć np. elastyczność operacyjną czy ograniczyć liczbę przestojów, ale ma też swoje ograniczenia. Jakie? Co ważniejsze, nieprzestrzeganie nowych regulacji niesie ryzyko dotkliwych kar finansowych dla przewoźników.

Rewolucja w branży finansowej: Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych

W dynamicznie zmieniającym się świecie finansów, bycie na bieżąco z trendami i nowymi regulacjami to klucz do sukcesu. Dlatego już w marcu 2025 roku odbędzie się jedno z najważniejszych wydarzeń w branży – Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych – KONEL. To niepowtarzalna okazja, by poszerzyć wiedzę, nawiązać kontakty i zyskać przewagę konkurencyjną.

Urojona podmiotowość podatników - skutki. Błędne przekonanie, czy świadome oszustwo?

Czy można mieć urojenia podatkowe? Oczywiście tak i mogą z nich wynikać nawet realne w sensie prawnym zobowiązania podatkowe. Nie jest to również zjawisko na wskroś marginalne, bo owe urojenia wynikają z błędnego odczytania i zastosowania norm prawnych, przy czym ów błąd wcale nie musi być czymś nieuświadomionym – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

REKLAMA