REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć VAT od użyczonej rzeczy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Edyta Wereszczyńska

REKLAMA

W niektórych sytuacjach, oddając samochód do bezpłatnego używania, będziemy musieli rozliczyć się z fiskusem z tytułu podatku od towarów i usług. Stanie się tak tylko wtedy, gdy użyczenie będzie można uznać za świadczenie usług.

Wydanie przedmiotu umowy użyczenia, np. samochodu, nie powoduje przysporzenia kosztem majątku użyczającego, ponieważ sam przedmiot umowy wciąż jest jego własnością i pozostaje składnikiem majątku użyczającego. Jednak użyczający, zarejestrowany jako podatnik VAT, powinien zastanowić się, czy użyczenie nie będzie wiązało się z powstaniem obowiązku podatkowego po jego stronie.

REKLAMA

Świadczenie nieodpłatne

REKLAMA

Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. W konsekwencji, w myśl przytoczonych regulacji, wszelkiego rodzaju świadczenia, które nie są uznane za dostawę towarów, traktować należy jako świadczenie usług. Wyjątkiem są tylko przypadki wyraźnie wskazane w ustawie o podatku od towarów i usług.

Tymczasem zgodnie z przepisem art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak odpłatne świadczenie usług traktuje się także nieodpłatne świadczenie usług, niebędące dostawą towarów, na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeśli nie jest ono związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części. Brzmienie tego przepisu wskazuje, że w określonych przypadkach opodatkowaniu VAT będzie też podlegać umowa użyczenia, której istota sprowadza się do oddania rzeczy do bezpłatnego używania. Potwierdził to również dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie w decyzji z 21 lutego 2005 r., nr IS.II/2-443/262/04, który stwierdził, że oddanie towaru do używania na podstawie umowy użyczenia może być zakwalifikowane jako nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą, zrównane z odpłatnym świadczeniem usług, jeżeli nie jest związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu tego towaru, w całości lub części.

Umowa użyczenia w niektórych przypadkach będzie więc podlegać opodatkowaniu VAT, jednak tylko pod warunkiem że łącznie zostaną spełnione określone przesłanki. Po pierwsze, świadczenie powinno być wykonane na rzecz osób, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT. Ponadto wykonane świadczenie nie może być związane z prowadzoną przez użyczającego działalnością gospodarczą, a podatnikowi musi przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tym świadczeniem w całości lub w części.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Obowiązek podatkowy

Należy pamiętać, że użyczenie nie może być powiązane ze świadczeniem ekwiwalentnym, a zatem umowa użyczenia nie może nakładać na biorącego rzecz w używanie zobowiązania do świadczenia na rzecz użyczającego. Przede wszystkim należy pamiętać, że tylko wtedy powstanie obowiązek podatkowy z tytułu umowy użyczenia, jeśli podmiot użyczający będzie występował jako podatnik VAT. Opodatkowanie VAT nie będzie dotyczyło więc tych podatników, którzy podlegają przedmiotowemu zwolnieniu od VAT. W takich sytuacjach tego rodzaju podatnikom nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, a przedmiot użyczenia nie służy czynnościom opodatkowanym. Dla powstania obowiązku podatkowego z tytułu umowy użyczenia użyczający powinien mieć prawo do pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu nabycia towarów lub usług związanych z nieodpłatnym świadczeniem. Jednak nie ma znaczenia, czy podatnik faktycznie pomniejszy podatek należny o naliczony. Liczy się samo posiadanie prawa do takiego pomniejszenia - w całości lub w części.

Podstawa opodatkowania

REKLAMA

W przypadku nieodpłatnego świadczenia usług podstawę opodatkowania VAT określa art. 29 ust. 12 ustawy o VAT. W takim przypadku podstawą opodatkowania będzie koszt świadczenia usługi ponoszony przez użyczającego. Jednak w rzeczywistości podstawa opodatkowania będzie różniła się od podstawy, jaka zostałaby określona, gdyby doszło do odpłatnego świadczenia.

Przypomnijmy, że w przypadku umowy użyczenia podatnik ma obowiązek udokumentować taką transakcję fakturą wewnętrzną. W razie zawarcia umowy użyczenia obowiązek podatkowy powinien powstać po jej rozwiązaniu i ewentualnym zwrocie rzeczy użyczającemu. W tym bowiem momencie dochodzi do spełnienia świadczenia, z wyjątkiem sytuacji gdy podatnik wcześniej wystawi fakturę wewnętrzną dokumentującą nieodpłatne świadczenie. Najlepiej jednak, jeśli podatnicy określą w umowie okresy rozliczeniowe i w ten sposób będą wykazywać obowiązek podatkowy z tytułu nieodpłatnego świadczenia przy umowie użyczenia.

Aspekt dochodowy

Generalnie, jeżeli biorący do używania prowadzi działalność gospodarczą i korzysta w jej prowadzeniu ze składników majątku użyczonych mu przez inne podmioty, mogą u niego wystąpić przychody z tytułu otrzymanych świadczeń w naturze lub innych nieodpłatnych świadczeń. Zobowiązany jest on wtedy wykazać wartość czynszową, którą stanowi wartość rynkowa czynszu, jaką by zapłacił z tytułu odpłatnego odstąpienia przedmiotu użyczenia, jako przychód z działalności gospodarczej w kolumnie „pozostałe przychody”. Jednakże ustawodawca wprowadził wyjątek w regule, według którego przychodem nie jest nieodpłatne świadczenie, które podatnicy prowadzący działalność otrzymali od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Prowadzący działalność jako biorący do używania nie ma jednak prawa do amortyzowania składników majątku będących środkami trwałymi, a użyczonych od osób trzecich. Może jednak w całości odnieść w ciężar kosztów uzyskania przychodów wszelkie wydatki związane z eksploatacją rzeczy używanych. Wynika to z istoty umowy użyczenia, ponieważ biorący do używania zobowiązany jest ponosić zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej. Istotne jest jedynie, aby ponoszone wydatki miały związek z uzyskiwanymi przychodami.

KIEDY UŻYCZENIE STANOWI ODPŁATNE ŚWIADCZENIE USŁUG

Obowiązek podatkowy w VAT powstanie wtedy, gdy łącznie zostaną spełnione następujące warunki:

-świadczenie będzie wykonane na rzecz pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

-  świadczenie nie jest związane z prowadzoną przez użyczającego działalnością gospodarczą,

-  podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tym świadczeniem w całości lub w części.

CZYM JEST UŻYCZENIE

Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu - przez czas oznaczony lub nieoznaczony - na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

EDYTA WERESZCZYŃSKA

edyta.wereszczynska@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

-  Art. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

-  Art. 710-719 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Załączniki w KSeF tylko dla wybranych? Nowa funkcja może wykluczyć małych przedsiębiorców

Nowa funkcja w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) pozwala na dodawanie załączników do faktur, ale wyłącznie w ściśle określonej formie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci ostrzegają, że rozwiązanie dostępne będzie głównie dla dużych firm, a mali przedsiębiorcy mogą zostać z dodatkowymi obowiązkami i bez realnej możliwości skorzystania z tej opcji.

Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

Rewolucja w podatkach i inwestycjach! Sejm przegłosował pakiet deregulacyjny – VAT do 240 tys. zł, łatwiejszy dostęp do kapitału dla MŚP

Sejm uchwalił przełomowy pakiet ustaw deregulacyjnych. Wyższy limit zwolnienia z VAT (do 240 tys. zł), tańszy dostęp do kapitału dla małych firm, koniec obowiązkowego pośrednictwa inwestycyjnego przy ofertach do 1 mln euro i uproszczenia w kontrolach celno-skarbowych – wszystko to z myślą o przedsiębiorcach i podatnikach. Sprawdź, co się zmienia od 2026 roku!

Sejm zdecydował. Fundamentalna zmiana w ustawie o podatku od spadków i darowizn

Sejm uchwalił właśnie nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Celem nowych regulacji jest ograniczenie obowiązków biurokratycznych m.in. przy sprzedaży rzeczy uzyskanych w drodze spadku.

REKLAMA

Fiskus przegrał przez własny błąd. Podatnik uniknął 84 tys. zł podatku, bo urzędnicy nie znali terminu przedawnienia

Fundacja wygrała przed WSA w Gliwicach spór o 84 tys. zł podatku, bo fiskus nie zdążył przed upływem terminu przedawnienia. Kontrola trwała ponad 5 lat, a urzędnicy nie przestrzegali procedur. Sprawa pokazuje, że przepisy podatkowe działają w obie strony – także na korzyść podatnika.

W 2026 r. wdrożenie obowiązkowego KSeF - czy pamiętamy o VIDA? Czym jest VIDA i jakie zmiany wprowadza?

W 2026 roku wdrożymy w końcu w Polsce Krajowy System e-Faktur (KSeF) w wersji obowiązkowej. Prace nad KSeF trwają od wielu lat. Na początku tych prac Polska była w awangardzie państw unijnych pod względem e-fakturowania, wyprzedzaliśmy rozmachem i pomysłem inne państwa, jedni z pierwszych wnioskowaliśmy w 2021 r. o pozwolenie na obowiązkowy KSeF dla wszystkich podatników i transakcji. Administracja utknęła jednak w realizacji swojego pomysłu, reszta jest historią. W międzyczasie pojawiły się nowe, niezwykle istotne okoliczności, a więc VIDA (VAT in the Digital Age). Pojawia się zatem fundamentalne pytanie: czy obecne wdrożenie KSeF nie powinno już dziś uwzględniać przyszłych wymogów VIDA?

Minister finansów zapowiada nowy podatek: W kogo uderzy?

Ministerstwo Finansów pracuje nad podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim - poinformował minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że przychody do budżetu w 2026 r. z tego tytułu mogłyby sięgnąć 1,5-2 mld zł.

Zwrot VAT: Tylko organ I instancji może przedłużyć termin – przełomowy wyrok WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł, że termin zwrotu VAT może zostać przedłużony wyłącznie przez organ I instancji i tylko w trakcie trwającego postępowania. Przedłużenie nie jest dopuszczalne po uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia.

REKLAMA

Prowizja w kryptowalutach bez podatku – do chwili wymiany? Ważny wyrok WSA

Rynek kryptowalut wciąż działa w cieniu nie zawsze jednoznacznych regulacji podatkowych. Zdarza się, że firmy technologiczne muszą podejmować decyzje biznesowe bez jasnych odpowiedzi na pytania o moment powstania przychodu, zasady wyceny aktywów czy klasyfikację źródeł dochodu. Wiele osób sądzi, że rozporządzenie MICA kompleksowo reguluje cały rynek kryptoaktywów, podczas gdy w rzeczywistości nie dotyczy kwestii podatkowych. Wydawałoby się, że postępująca legislacja europejska rozwiązuje obecnie więcej problemów niż dotychczas, ale niestety nadal jeszcze pozostają pewne niejasne strefy. Jednym z takich obszarów jest rozliczanie prowizji pobieranych w kryptowalutach, szczególnie gdy nie towarzyszy im bezpośrednia płatność. Właśnie ten problem trafił pod ocenę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Gdańsku.

Obowiązkowy KSeF: podatnicy zwolnieni z VAT nie będą chcieli faktur ustrukturyzowanych?

Podatnicy zwolnieni od VAT nie będą zainteresowani ”udostępnianiem” im w KSeF faktur ustrukturyzowanych – pisze profesor Witold Modzelewski. I wyjaśnia dlaczego.

REKLAMA