REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć VAT od użyczonej rzeczy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Edyta Wereszczyńska

REKLAMA

W niektórych sytuacjach, oddając samochód do bezpłatnego używania, będziemy musieli rozliczyć się z fiskusem z tytułu podatku od towarów i usług. Stanie się tak tylko wtedy, gdy użyczenie będzie można uznać za świadczenie usług.

Wydanie przedmiotu umowy użyczenia, np. samochodu, nie powoduje przysporzenia kosztem majątku użyczającego, ponieważ sam przedmiot umowy wciąż jest jego własnością i pozostaje składnikiem majątku użyczającego. Jednak użyczający, zarejestrowany jako podatnik VAT, powinien zastanowić się, czy użyczenie nie będzie wiązało się z powstaniem obowiązku podatkowego po jego stronie.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Świadczenie nieodpłatne

Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. W konsekwencji, w myśl przytoczonych regulacji, wszelkiego rodzaju świadczenia, które nie są uznane za dostawę towarów, traktować należy jako świadczenie usług. Wyjątkiem są tylko przypadki wyraźnie wskazane w ustawie o podatku od towarów i usług.

Tymczasem zgodnie z przepisem art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak odpłatne świadczenie usług traktuje się także nieodpłatne świadczenie usług, niebędące dostawą towarów, na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeśli nie jest ono związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części. Brzmienie tego przepisu wskazuje, że w określonych przypadkach opodatkowaniu VAT będzie też podlegać umowa użyczenia, której istota sprowadza się do oddania rzeczy do bezpłatnego używania. Potwierdził to również dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie w decyzji z 21 lutego 2005 r., nr IS.II/2-443/262/04, który stwierdził, że oddanie towaru do używania na podstawie umowy użyczenia może być zakwalifikowane jako nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą, zrównane z odpłatnym świadczeniem usług, jeżeli nie jest związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu tego towaru, w całości lub części.

REKLAMA

Umowa użyczenia w niektórych przypadkach będzie więc podlegać opodatkowaniu VAT, jednak tylko pod warunkiem że łącznie zostaną spełnione określone przesłanki. Po pierwsze, świadczenie powinno być wykonane na rzecz osób, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT. Ponadto wykonane świadczenie nie może być związane z prowadzoną przez użyczającego działalnością gospodarczą, a podatnikowi musi przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tym świadczeniem w całości lub w części.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Obowiązek podatkowy

Należy pamiętać, że użyczenie nie może być powiązane ze świadczeniem ekwiwalentnym, a zatem umowa użyczenia nie może nakładać na biorącego rzecz w używanie zobowiązania do świadczenia na rzecz użyczającego. Przede wszystkim należy pamiętać, że tylko wtedy powstanie obowiązek podatkowy z tytułu umowy użyczenia, jeśli podmiot użyczający będzie występował jako podatnik VAT. Opodatkowanie VAT nie będzie dotyczyło więc tych podatników, którzy podlegają przedmiotowemu zwolnieniu od VAT. W takich sytuacjach tego rodzaju podatnikom nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, a przedmiot użyczenia nie służy czynnościom opodatkowanym. Dla powstania obowiązku podatkowego z tytułu umowy użyczenia użyczający powinien mieć prawo do pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu nabycia towarów lub usług związanych z nieodpłatnym świadczeniem. Jednak nie ma znaczenia, czy podatnik faktycznie pomniejszy podatek należny o naliczony. Liczy się samo posiadanie prawa do takiego pomniejszenia - w całości lub w części.

Podstawa opodatkowania

W przypadku nieodpłatnego świadczenia usług podstawę opodatkowania VAT określa art. 29 ust. 12 ustawy o VAT. W takim przypadku podstawą opodatkowania będzie koszt świadczenia usługi ponoszony przez użyczającego. Jednak w rzeczywistości podstawa opodatkowania będzie różniła się od podstawy, jaka zostałaby określona, gdyby doszło do odpłatnego świadczenia.

Przypomnijmy, że w przypadku umowy użyczenia podatnik ma obowiązek udokumentować taką transakcję fakturą wewnętrzną. W razie zawarcia umowy użyczenia obowiązek podatkowy powinien powstać po jej rozwiązaniu i ewentualnym zwrocie rzeczy użyczającemu. W tym bowiem momencie dochodzi do spełnienia świadczenia, z wyjątkiem sytuacji gdy podatnik wcześniej wystawi fakturę wewnętrzną dokumentującą nieodpłatne świadczenie. Najlepiej jednak, jeśli podatnicy określą w umowie okresy rozliczeniowe i w ten sposób będą wykazywać obowiązek podatkowy z tytułu nieodpłatnego świadczenia przy umowie użyczenia.

Aspekt dochodowy

Generalnie, jeżeli biorący do używania prowadzi działalność gospodarczą i korzysta w jej prowadzeniu ze składników majątku użyczonych mu przez inne podmioty, mogą u niego wystąpić przychody z tytułu otrzymanych świadczeń w naturze lub innych nieodpłatnych świadczeń. Zobowiązany jest on wtedy wykazać wartość czynszową, którą stanowi wartość rynkowa czynszu, jaką by zapłacił z tytułu odpłatnego odstąpienia przedmiotu użyczenia, jako przychód z działalności gospodarczej w kolumnie „pozostałe przychody”. Jednakże ustawodawca wprowadził wyjątek w regule, według którego przychodem nie jest nieodpłatne świadczenie, które podatnicy prowadzący działalność otrzymali od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Prowadzący działalność jako biorący do używania nie ma jednak prawa do amortyzowania składników majątku będących środkami trwałymi, a użyczonych od osób trzecich. Może jednak w całości odnieść w ciężar kosztów uzyskania przychodów wszelkie wydatki związane z eksploatacją rzeczy używanych. Wynika to z istoty umowy użyczenia, ponieważ biorący do używania zobowiązany jest ponosić zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej. Istotne jest jedynie, aby ponoszone wydatki miały związek z uzyskiwanymi przychodami.

KIEDY UŻYCZENIE STANOWI ODPŁATNE ŚWIADCZENIE USŁUG

Obowiązek podatkowy w VAT powstanie wtedy, gdy łącznie zostaną spełnione następujące warunki:

-świadczenie będzie wykonane na rzecz pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

-  świadczenie nie jest związane z prowadzoną przez użyczającego działalnością gospodarczą,

-  podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tym świadczeniem w całości lub w części.

CZYM JEST UŻYCZENIE

Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu - przez czas oznaczony lub nieoznaczony - na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

EDYTA WERESZCZYŃSKA

edyta.wereszczynska@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

-  Art. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

-  Art. 710-719 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy KSeF sprawi, że księgowi będą mieli mniej pracy? Niekoniecznie

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) to jedno z najważniejszych przedsięwzięć cyfryzacyjnych w polskim systemie podatkowym, mające na celu uproszczenie i zautomatyzowanie obiegu faktur – od ich wystawienia, przez przesyłanie, aż po archiwizację. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada, że dzięki obowiązkowemu modelowi KSeF przedsiębiorcy i księgowi zyskają czas, w praktyce księgowi nie spodziewają się mniejszego nakładu pracy. Wręcz przeciwnie, 36,1% księgowych oczekuje, że wdrożenie KSeF przysporzy im więcej obowiązków, a 75% z nich nadal czuje, że ich firma nie jest przygotowana do wdrożenia KseF – wynika z raportu fillup k24 “Księgowi i firmy wobec wdrożenia KSeF”.

Polskie jabłka na Łotwie… a w Białorusi? Spór podatkowy trafia do TSUE

Wyobraźmy sobie typowy dzień w polskiej firmie eksportującej jabłka. Towar gotowy, kontrahent zarejestrowany na Łotwie, formalności załatwione – wszystko wydaje się proste. Ale niespodziewanie pojawia się problem: jabłka wylądowały w Białorusi. I nagle w centrum uwagi znajduje się VAT – czy to wciąż wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT), czy już eksport?

Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale. Czy moralność podatkowa zastąpi mechanizmy kontroli podatkowej?

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

REKLAMA

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

REKLAMA

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

REKLAMA