REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć VAT od użyczonej rzeczy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Edyta Wereszczyńska

REKLAMA

W niektórych sytuacjach, oddając samochód do bezpłatnego używania, będziemy musieli rozliczyć się z fiskusem z tytułu podatku od towarów i usług. Stanie się tak tylko wtedy, gdy użyczenie będzie można uznać za świadczenie usług.

Wydanie przedmiotu umowy użyczenia, np. samochodu, nie powoduje przysporzenia kosztem majątku użyczającego, ponieważ sam przedmiot umowy wciąż jest jego własnością i pozostaje składnikiem majątku użyczającego. Jednak użyczający, zarejestrowany jako podatnik VAT, powinien zastanowić się, czy użyczenie nie będzie wiązało się z powstaniem obowiązku podatkowego po jego stronie.

REKLAMA

Świadczenie nieodpłatne

REKLAMA

Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. W konsekwencji, w myśl przytoczonych regulacji, wszelkiego rodzaju świadczenia, które nie są uznane za dostawę towarów, traktować należy jako świadczenie usług. Wyjątkiem są tylko przypadki wyraźnie wskazane w ustawie o podatku od towarów i usług.

Tymczasem zgodnie z przepisem art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak odpłatne świadczenie usług traktuje się także nieodpłatne świadczenie usług, niebędące dostawą towarów, na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeśli nie jest ono związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części. Brzmienie tego przepisu wskazuje, że w określonych przypadkach opodatkowaniu VAT będzie też podlegać umowa użyczenia, której istota sprowadza się do oddania rzeczy do bezpłatnego używania. Potwierdził to również dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie w decyzji z 21 lutego 2005 r., nr IS.II/2-443/262/04, który stwierdził, że oddanie towaru do używania na podstawie umowy użyczenia może być zakwalifikowane jako nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą, zrównane z odpłatnym świadczeniem usług, jeżeli nie jest związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu tego towaru, w całości lub części.

Umowa użyczenia w niektórych przypadkach będzie więc podlegać opodatkowaniu VAT, jednak tylko pod warunkiem że łącznie zostaną spełnione określone przesłanki. Po pierwsze, świadczenie powinno być wykonane na rzecz osób, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT. Ponadto wykonane świadczenie nie może być związane z prowadzoną przez użyczającego działalnością gospodarczą, a podatnikowi musi przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tym świadczeniem w całości lub w części.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Obowiązek podatkowy

Należy pamiętać, że użyczenie nie może być powiązane ze świadczeniem ekwiwalentnym, a zatem umowa użyczenia nie może nakładać na biorącego rzecz w używanie zobowiązania do świadczenia na rzecz użyczającego. Przede wszystkim należy pamiętać, że tylko wtedy powstanie obowiązek podatkowy z tytułu umowy użyczenia, jeśli podmiot użyczający będzie występował jako podatnik VAT. Opodatkowanie VAT nie będzie dotyczyło więc tych podatników, którzy podlegają przedmiotowemu zwolnieniu od VAT. W takich sytuacjach tego rodzaju podatnikom nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, a przedmiot użyczenia nie służy czynnościom opodatkowanym. Dla powstania obowiązku podatkowego z tytułu umowy użyczenia użyczający powinien mieć prawo do pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu nabycia towarów lub usług związanych z nieodpłatnym świadczeniem. Jednak nie ma znaczenia, czy podatnik faktycznie pomniejszy podatek należny o naliczony. Liczy się samo posiadanie prawa do takiego pomniejszenia - w całości lub w części.

Podstawa opodatkowania

REKLAMA

W przypadku nieodpłatnego świadczenia usług podstawę opodatkowania VAT określa art. 29 ust. 12 ustawy o VAT. W takim przypadku podstawą opodatkowania będzie koszt świadczenia usługi ponoszony przez użyczającego. Jednak w rzeczywistości podstawa opodatkowania będzie różniła się od podstawy, jaka zostałaby określona, gdyby doszło do odpłatnego świadczenia.

Przypomnijmy, że w przypadku umowy użyczenia podatnik ma obowiązek udokumentować taką transakcję fakturą wewnętrzną. W razie zawarcia umowy użyczenia obowiązek podatkowy powinien powstać po jej rozwiązaniu i ewentualnym zwrocie rzeczy użyczającemu. W tym bowiem momencie dochodzi do spełnienia świadczenia, z wyjątkiem sytuacji gdy podatnik wcześniej wystawi fakturę wewnętrzną dokumentującą nieodpłatne świadczenie. Najlepiej jednak, jeśli podatnicy określą w umowie okresy rozliczeniowe i w ten sposób będą wykazywać obowiązek podatkowy z tytułu nieodpłatnego świadczenia przy umowie użyczenia.

Aspekt dochodowy

Generalnie, jeżeli biorący do używania prowadzi działalność gospodarczą i korzysta w jej prowadzeniu ze składników majątku użyczonych mu przez inne podmioty, mogą u niego wystąpić przychody z tytułu otrzymanych świadczeń w naturze lub innych nieodpłatnych świadczeń. Zobowiązany jest on wtedy wykazać wartość czynszową, którą stanowi wartość rynkowa czynszu, jaką by zapłacił z tytułu odpłatnego odstąpienia przedmiotu użyczenia, jako przychód z działalności gospodarczej w kolumnie „pozostałe przychody”. Jednakże ustawodawca wprowadził wyjątek w regule, według którego przychodem nie jest nieodpłatne świadczenie, które podatnicy prowadzący działalność otrzymali od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Prowadzący działalność jako biorący do używania nie ma jednak prawa do amortyzowania składników majątku będących środkami trwałymi, a użyczonych od osób trzecich. Może jednak w całości odnieść w ciężar kosztów uzyskania przychodów wszelkie wydatki związane z eksploatacją rzeczy używanych. Wynika to z istoty umowy użyczenia, ponieważ biorący do używania zobowiązany jest ponosić zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej. Istotne jest jedynie, aby ponoszone wydatki miały związek z uzyskiwanymi przychodami.

KIEDY UŻYCZENIE STANOWI ODPŁATNE ŚWIADCZENIE USŁUG

Obowiązek podatkowy w VAT powstanie wtedy, gdy łącznie zostaną spełnione następujące warunki:

-świadczenie będzie wykonane na rzecz pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

-  świadczenie nie jest związane z prowadzoną przez użyczającego działalnością gospodarczą,

-  podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tym świadczeniem w całości lub w części.

CZYM JEST UŻYCZENIE

Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu - przez czas oznaczony lub nieoznaczony - na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

EDYTA WERESZCZYŃSKA

edyta.wereszczynska@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

-  Art. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

-  Art. 710-719 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zasada wielokrotności opodatkowania wyrobów akcyzowych w przypadku wtórnego obowiązku podatkowego a zmiana podatkowego przeznaczenia wyrobu akcyzowego

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026: Pożegnanie z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

Co myślą księgowi o przyszłości swojej branży? Barometr nastrojów księgowych 2025 ujawnia kulisy rynku

Czy zawód księgowego przechodzi kryzys, czy może ewoluuje w stronę większego znaczenia strategicznego? Nowo opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to pierwsze tego typu badanie w Polsce, które w kompleksowy sposób analizuje wyzwania, emocje i kierunki rozwoju zawodu księgowego.

Zmiany w opodatkowaniu fundacji rodzinnych prawdopodobnie od 2026 r. Koniec obecnych korzyści? Co planuje Ministerstwo Finansów?

Fundacje rodzinne miały być długo oczekiwanym narzędziem sukcesji i ochrony majątku polskich przedsiębiorców. W Polsce działa około 800 tysięcy firm rodzinnych, które odpowiadają za nawet 20% PKB. To właśnie dla nich fundacje miały stać się mechanizmem zapewniającym ciągłość, bezpieczeństwo i porządek w zarządzaniu majątkiem. Choć ich konstrukcja budzi zainteresowanie i daje realne korzyści, to już po dwóch latach funkcjonowania szykują się poważne zmiany prawne. O ich konsekwencjach mówi adwokat Michał Pomorski, specjalista w zakresie prawa podatkowego z kancelarii Pomorski Tax Legal Finance.

REKLAMA

Korygowałeś deklaracje podatkowe po otrzymaniu subwencji z PFR? Możesz być bezpodstawnie pozwany – sprawdź, co zrobić w takiej sytuacji

Wśród ponad 16 tys. pozwów, które Polski Fundusz Rozwoju (PFR) złożył przeciwko przedsiębiorcom w ramach programu „Tarcza Finansowa”, około 2700 dotyczy firm (wg danych z 2023 r.), które po złożeniu wniosku o subwencję dokonały korekty deklaracji podatkowych.

Kiedy Krajowy System e-Faktur stanie się obowiązkowy? – Stan legislacyjny i wyzwania przed przedsiębiorcami

11 kwietnia 2025 roku na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy dotyczący obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), który reguluje wdrożenie tego systemu w Polsce. Choć przepisy nie zostały jeszcze ostatecznie zatwierdzone, większość kluczowych kwestii jest już znana, co daje przedsiębiorcom czas na rozpoczęcie przygotowań do nadchodzących zmian.

Dlaczego dokumentacja pochodzenia towarów to filar bezpiecznego handlu międzynarodowego?

Brak odpowiedniej dokumentacji pochodzenia towarów może kosztować firmę czas, pieniądze i reputację. Dowiedz się, jak poprawnie i skutecznie prowadzić dokumentację, by uniknąć kar, ułatwić odprawy celne i zabezpieczyć interesy swojej firmy w handlu międzynarodowym.

Podatek od prezentów komunijnych w 2025 r. Są 3 limity kwotowe zwolnień podatkowych: 5733 zł (osoby spoza rodziny), 27 090 zł (dalsza rodzina), 36 120 zł (najbliższa rodzina)

Mamy maj, a więc i sezon komunijny – czas uroczystości, rodzinnych spotkań i… (często bardzo drogich) prezentów. Ale czy wręczone dzieciom upominki mogą wiązać się z obowiązkiem podatkowym? Wyjaśniamy, kiedy komunijny prezent staje się darowizną, którą trzeba zgłosić fiskusowi.

REKLAMA

Webinar: KSeF – na co warto przygotować firmę? + certyfikat gwarantowany

Ekspert wyjaśni, jak przygotować firmę na nadchodzący obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur i oraz na co zwrócić uwagę, aby proces przejścia na nowy system fakturowania przebiegł sprawnie i bez zbędnych trudności. Każdy z uczestników webinaru otrzyma certyfikat, dostęp do retransmisji oraz materiały dodatkowe.

Jest kilka sposobów na uniknięcie obowiązkowego KSeF. Przykład: uzyskanie statusu podatnika zagranicznego działającego w Polsce wyłącznie na podstawie rejestracji

Obowiązkowy model Krajowego Systemu e-Faktur nie będzie obowiązywał zagraniczne firmy działające jako podatnicy VAT na polskim rynku wyłącznie na podstawie rejestracji. Profesor Witold Modzelewski pyta dlaczego wprowadza się taki przywilej dla zagranicznych konkurentów polskich firm. Wskazuje ponadto kilka innych legalnych sposobów uniknięcia obowiązkowego KSeF, wynikających z projektu nowych przepisów.

REKLAMA