Czy czynność ustanowienia własnościowego prawa do lokalu użytkowego podlega VAT

Stan faktyczny

Autopromocja

Spółdzielnia mieszkaniowa zamierza ustanowić na rzecz członka spółdzielni spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego mieszczącego się w obiekcie wolno stojącym wybudowanym w 1987 r. Lokal ten od dnia przejęcia obiektu przez spółdzielnię do eksploatacji, tj. od 4 czerwca 1987 r. do 30 września 2006 r. był przedmiotem najmu na rzecz podmiotu gospodarczego prowadzącego działalność handlową (sklep spożywczy).

Spółdzielnia mieszkaniowa od 1993 r. jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Czy czynność ustanowienia własnościowego prawa do lokalu użytkowego będącego towarem używanym należy obciążyć podatkiem od towarów i usług, czy też czynność ta podlega zwolnieniu z tego podatku?

Autopromocja

Konferencja: Podatki 2025
przegląd zmian i nowelizacja przepisów w 2025 roku

Sprawdź

Odpowiedź organu podatkowego

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

W świetle powyższego ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu zostało zrównane - dla celów podatku od towarów i usług - z prawem do rozporządzania towarem jak właściciel, stanowiąc dostawę towarów.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ww. ustawy z 11 marca 2004 r. zwalnia się z podatku dostawę towarów używanych, z zastrzeżeniem pkt 10, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego; zwolnienie dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Przez towary używane, w myśl art. 43 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, rozumie się:

1) budynki i budowle lub ich części - jeżeli od końca roku, w którym zakończono budowę tych obiektów, minęło co najmniej 5 lat;

2) pozostałe towary, z wyjątkiem gruntów, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku.

Według art. 43 ust. 6 ustawy z 11 marca 2004 r. zwolnienia, o którym mowa powyżej, nie stosuje się jednak do dostawy towarów wymienionych w ust. 2 pkt 1, jeżeli przed wprowadzeniem towaru do ewidencji środków trwałych lub w trakcie użytkowania wydatki poniesione przez podatnika na ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej, a podatnik:

1) miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych wydatków,

2) użytkował te towary w okresie krótszym niż 5 lat w celu wykonywania czynności opodatkowanych.

Ze stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę wynika, że budynek, w którym znajduje się lokal użytkowy, został nabyty przez spółdzielnię w 1987 r., tym samym spełniona zostaje definicja towaru używanego, o której mowa w art. 43 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ponadto, z uwagi na fakt, iż wskazany lokal użytkowy został nabyty w okresie przed wejściem w życie ustawy o podatku od towarów i usług, zostają spełnione także warunki zwolnienia dostawy tego lokalu z podatku od towarów i usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy (w stosunku do obiektu nie przysługiwało wnioskodawcy prawo do odliczenia podatku naliczonego).

Jednocześnie z przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, iż w przedmiotowej sprawie nie zachodzą łącznie przesłanki, o których mowa w art. 43 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług. Wnioskodawca wskazał bowiem, iż lokal użytkowy w okresie od 4 czerwca 1987 r. do 30 września 2006 r. był przedmiotem najmu (dla podmiotu gospodarczego prowadzącego sklep spożywczy). Najem lokali użytkowych zarówno pod rządami nieobowiązującej już ustawy z 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 11, poz. 50 ze zm.), jak i ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) nie został objęty przedmiotowym zwolnieniem z podatku od towarów i usług.

Ponadto pytający nie wskazał, aby w trakcie użytkowania nieruchomości ponosił wydatki na jej ulepszenie.

W konsekwencji ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego spełniającego definicję towaru używanego, o której mowa w art. 43 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r., w stosunku do którego podatnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w sytuacji gdy nie zostały spełnione łącznie przesłanki zawarte w przepisie art. 43 ust. 6 ww. ustawy - będzie korzystało ze zwolnienia z podatku od towarów i usług.

oprac. Magdalena Jabłecka