Zwrot VAT po omyłkowym opodatkowaniu czynności zwolnionej

Wyrok w przedmiotowej sprawie dotyczył odmowy zwrotu spółce Rusedespred podatku od wartości dodanej (VAT) wykazanego przez tę spółkę na fakturze przekazanej kontrahentowi po tym, jak organy podatkowe odmówiły owemu kontrahentowi prawa do odliczenia tego podatku ze względu na nieopodatkowany charakter świadczenia.

Autopromocja

Trybunał Sprawiedliwości UE uznał, że celem art. 203 Dyrektywy 112 (mówiącego o konieczności zapłaty podatku wykazanego na fakturze) jest eliminacja ryzyka uszczuplenia dochodów podatkowych, jakie może powodować prawo do odliczenia przewidziane w art. 167 i nast. tej dyrektywy.

Wskazał jednocześnie, że takie niebezpieczeństwo nie występuje w niniejszej sprawie, jako że podatek wskazany w tej fakturze został zapłacony, zaś organ podatkowy odmówił w sposób ostateczny odbiorcy spornej faktury prawa do odliczenia.

O ile to do państw członkowskich należy określenie zasad, na jakich można dokonać korekty VAT bezzasadnie wykazanego w fakturze, to jednak regulacje te muszą uwzględniać zasadę neutralności VAT.

Autopromocja

Praktyczny leksykon VAT 2024. Wszystko o zmianach w rozliczeniach VAT

Sprawdź

Jeśli zatem wystawca faktury we właściwym czasie w pełni wyeliminował niebezpieczeństwo uszczuplenia dochodów podatkowych, zasada neutralności podatku VAT wymaga, by bezzasadnie wykazany na fakturze podatek VAT mógł podlegać korekcie, bez wymagania przez państwo członkowskie dobrej wiary wystawcy faktury. Prawo do korekty w takiej sytuacji nie może być uzależnione od dyskrecjonalnej oceny organów podatkowych.

W ocenie Trybunału, jeśli zwrot VAT staje się niemożliwy lub nadmiernie utrudniony ze względu na warunki, na jakich można występować z wnioskami o zwrot, zasada neutralności oraz zasada skuteczności mogą wymagać, by państwa członkowskie określiły środki prawne i zasady proceduralne niezbędne do umożliwienia odbiorcy odzyskania podatku bezzasadnie wykazanego na fakturze.

Jeżeli, jak w niniejszej sprawie, podatnik będący wystawcą faktury nie ma już prawa do skutecznego jej skorygowania, zaś jego kontrahent na mocy ostatecznej decyzji nie ma prawa do odliczenia naliczonego na tej fakturze podatku (co uniemożliwia uszczuplenie dochodów podatkowych) – zgodnie z zasadą neutralności podatkowej podatnik będący wystawcą jest uprawniony do uzyskania zwrotu.

Autopromocja

Komplet 3 publikacji

Instrukcje księgowego. 100 praktycznych procedur z bazą narzędzi online

Sprawdź

Programowanie kasy fiskalnej – nazwy towarów i usług na paragonie

Wywóz śmieci i nieczystości w kosztach uzyskania przychodu

Autopromocja

Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian

Sprawdź

Ograniczenia w odliczaniu VAT – także dla samochodów osobowych w leasingu

Innymi słowy, w ocenie Trybunału, zasadę neutralności VAT, skonkretyzowaną w orzecznictwie dotyczącym art. 203 Dyrektywy 112, należy interpretować w ten sposób, że stoi ona na przeszkodzie odmowie przez organ podatkowy, na podstawie przepisu krajowego służącego transpozycji tego artykułu, zwrotu wykonawcy świadczenia podlegającego zwolnieniu od VAT błędnie wykazanego na fakturze wystawionej przez niego kontrahentowi z tego względu, iż wykonawca ten nie dokonał sprostowania błędnej faktury, podczas gdy organ podatkowy w sposób ostateczny odmówił temu kontrahentowi prawa do odliczenia owego VAT, w związku z czym zasady sprostowania dokumentów przewidziane w prawie krajowym nie znajdują zastosowania.

Jarosław Szajkowski,
Instytut Studiów Podatkowych