Strona główna » Księgowość » Porady prawne » Rozliczenie podatku od towarów i usług

Rozliczenie podatku od towarów i usług

04 lipca 2005, 06:00

Od kilku lat prowadzę działalność gospodarczą i rozliczam się przez kartę podatkową. W tym roku w związku ze zwiększeniem obrotów będę musiał przejść na VAT. Ponieważ do tej pory nie musiałem się z niego rozliczać, proszę o poradę, czy moje poniższe przykładowe rozliczenie jest prawidłowe. Przykład: Pan X zamówił w mojej firmie konstrukcję stalową, dla sporządzenia której wydałem poniższą sumę (stawka VAT 22 proc.): stal 100 zł + 22 zł VAT, farba 100 zł + 22 zł VAT, inne towary 100 zł + 22 zł VAT, pensja dla pracownika i mój zysk 100 zł. Razem wydałem 400 zł + 66 zł VAT. Czy na wystawionej klientowi fakturze ceną netto będzie 466 zł, a brutto 568,52 (w tym 102,52 zł VAT)? Czy rozliczając się z urzędem skarbowym płacę mu 102,52 zł - 66 zł, co daje kwotę 36,52 zł? Jeżeli mój sposób naliczania należności VAT jest błędny, to proszę o podanie prawidłowego.

Istota podatku od towarów i usług polega na tym, że jest nim opodatkowana wartość dodana przez każdego z przedsiębiorców biorących udział w obrocie gospodarczym, czyli wartość faktycznie wytworzona lub dodana do odprzedawanych towarów przez każdego z nich, a nie wartość nabytych uprzednio towarów, tj. wartość brutto. Rozliczenie VAT polega zatem na tym, że jeżeli dana czynność podlega opodatkowaniu tym podatkiem u przedsiębiorcy, ma on prawo do odliczenia podatku wykazanego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług, które są wykorzystywane do prowadzonej przez niego działalności (do wytworzenia lub odprzedaży nabytych towarów i usług).

W myśl art. 86 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim nabyte towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi VAT czynnemu (niekorzystającemu ze zwolnienia podmiotowego) przysługuje prawo obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (z uwzględnieniem różnych wyłączeń tego odliczenia określonych przepisami ustawy o VAT i przepisów wykonawczych do tej ustawy). Z drugiej strony każda czynność wykonana przez przedsiębiorcę – podatnika VAT czynnego, polegająca na dostawie towarów lub świadczeniu usług, podlega opodatkowaniu VAT (z uwzględnieniem określonych przepisami zwolnień od tego opodatkowania lub czynności niepodlegających opodatkowaniu). Podstawą opodatkowania zasadniczo jest obrót, tj. kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę podatku należnego (czyli kwota należna obejmująca całość świadczenia należnego od nabywcy, powiększona o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę towarów). Uprawnienie do odliczenia podatku od nabytych towarów i usług od podatku należnego, czyli wynikającego z wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, sprawia, że faktycznie podatek ten naliczany jest od wartości dodanej, czyli tej, która powstała u danego przedsiębiorcy. W przedstawionej sytuacji sposób rozliczenia VAT powinien być następujący:

Wartość nabytych towarów: 300 zł

Wartość podatku od nabytych towarów (podatek naliczony): 66 zł.

Cena netto sprzedaży towarów: 300 + 100 = 400 zł.

Wartość podatku należnego od dostawy towarów: 400 x 22 proc. = 88 zł.

Różnica między podatkiem naliczonym a należnym podlegająca wpłacie do urzędu skarbowego: 88 – 66 = 22 zł.

Wartość dodana przez Pana stanowi 100 zł. Podatek należny od tej wartości wynosi 100 x 22 proc. = 22 zł i taka kwota podlega wpłacie do budżetu od przedstawionej transakcji. Wartość sprzedaży netto będzie stanowiła kwota 400 zł, a nie 466 zł.

W celu ustalenia kwoty podatku naliczonego podlegającego odliczeniu od podatku należnego oraz kwoty podatku należnego, przepisy ustawy o VAT nakładają obowiązek prowadzenia odrębnych ewidencji na potrzeby tego podatku, zawierających dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokości podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżającego kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub podlegającą zwrotowi z urzędu.

W przedstawionej sytuacji powinien Pan w rejestrze zakupu (prowadzonym na potrzeby VAT) wpisać na podstawie posiadanych faktur zakupu wartość zakupu netto oraz kwotę wykazanego w nich podatku (naliczonego). Łączna wartość zakupów netto będzie wynosiła 300 zł. Kwota podatku naliczonego podlegająca odliczeniu – 66 zł.

W rejestrze sprzedaży natomiast wartość dostawy netto (podstawa opodatkowania) będzie stanowiła kwota w wysokości 400 zł i kwota podatku należnego 88 zł. Przyjmując, że w danym miesiącu miały miejsce tylko przedstawione w przykładzie nabycia i sprzedaż, ostateczną kwotą podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego będzie różnica kwoty podatku należnego i naliczonego, czyli 88 – 66 = 22 zł.

Na podstawie prowadzonych ewidencji należy dokonać następujących wpisów do deklaracji podatkowej VAT-7 za dany miesiąc rozliczeniowy:

W polu 26 i 27 – Dostawa towarów i świadczenie usług na terytorium Polski, opodatkowana stawką 22 proc. – odpowiednio kwoty 400 zł i 88 zł.

W polu 43 i 44 – Nabycie towarów i usług oraz podatek naliczony od nabycia towarów i usług innych niż środki trwałe – odpowiednio kwoty 300 zł i 66 zł.

Z rozliczenia podatku w polu 50 – Kwota podlegająca wpłacie do urzędu skarbowego – wyniknie kwota 22 zł.

Ewa Wiśniewska

Podstawa prawna:

art. 5, 7, 15, art. 29 ust. 86, art. 88, art. 109 ust. 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.).

Dowiedz się więcej z naszej publikacji