REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy udziałowcy są uważani za podmioty powiązane

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Mam pytanie dotyczące transakcji z podmiotami powiązanymi. Nasza spółka ma 50 udziałowców, z których każdy posiada mniej niż 5% udziałów w spółce. Jednak niektórzy z nich zasiadają w zarządzie i radzie nadzorczej. Czy mamy tu do czynienia ze związkiem gospodarczym (art. 11)? Czy trzeba sporządzać odpowiednią dokumentację? A co jeśli główny księgowy jednego z naszych udziałowców zasiada w radzie nadzorczej - czy to też jest związek gospodarczy?
W przypadku pełnienia przez udziałowców spółki funkcji w jej organach – radzie nadzorczej i zarządzie – mamy do czynienia z istnieniem powiązań, o których mowa w art. 11 updop. Podobnie rzecz się ma w przypadku pełnienia przez tę samą osobę (głównego księgowego) funkcji w obu podmiotach – wskazuje to na pośrednie branie przez udziałowca udziału w kontroli nad spółką.
 
Od stycznia 2004 r. z art. 11 updop znikło określenie „związek gospodarczy”. Z punktu widzenia podatników zmiana ta zawęziła organom skarbowym możliwość dopatrywania się między nimi powiązań, ma więc korzystny charakter.
Z uwagi na zmianę przepisów w przypadku Czytelnika analizie podlegać będzie istnienie powiązań między jego spółką a niektórymi udziałowcami. W obrocie krajowym (zakładam, że o taki tu chodzi) z powiązaniami mamy do czynienia, gdy:
1) podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo
2) te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów (art. 11 ust. 4 updop).
Przez udział w kapitale rozumie się udział nie mniejszy niż 5% (art. 11 ust. 5a updop). Tak więc w przypadku udziałowców spółki opisanej w pytaniu można wykluczyć powiązania kapitałowe z udziałowcami. Inaczej rzecz ma się w stosunku do udziałowców, którzy zasiadają w organach spółki (zarządzie i radzie nadzorczej). Możemy tu mówić o istnieniu powiązań między spółką a tymi udziałowcami, jest to bowiem przypadek, w którym udziałowiec bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli. Dodać trzeba, że gramatyczna wykładnia tego przepisu pozwala na stwierdzenie, że powiązania o charakterze rodzinnym, kapitałowym, majątkowym lub wynikające ze stosunku pracy muszą istnieć „na zewnątrz”, to znaczy pomiędzy podatnikami (kontrahentami) lub osobami pełniącymi w nich funkcje określone w tym przepisie. Władze skarbowe mogą zatem oszacować transakcje między spółką a jej udziałowcem zasiadającym w radzie nadzorczej, ale już nie jego wynagrodzenia jako członka rady nadzorczej.
Jeżeli natomiast chodzi o sytuację, w której główny księgowy udziałowca zasiada w radzie nadzorczej, to uznać należy, że mamy tu do czynienia z pośrednią kontrolą sprawowaną przez udziałowca nad Państwa spółką, więc i w tym wypadku można mówić o istnieniu powiązań.
Z faktu istnienia powiązań między spółką a udziałowcami wynika możliwość szacowania przez władze skarbowe dochodów stron z transakcji, jeżeli w wyniku istniejących powiązań zostałyby ustalone (narzucone) warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, w wyniku czego spółka nie wykazywałaby dochodów lub je zaniżała. W takim wypadku organy skarbowe mają prawo do ustalenia dochodów spółki (lub jej udziałowca) oraz należnego podatku bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.
Przykład
Prezes zarządu spółki X jest jednocześnie członkiem zarządu firmy Y, korzystającej z ulg w podatku dochodowym (Y położona jest na terenie specjalnej strefy ekonomicznej). Spółka X dokonała sprzedaży towarów handlowych firmie Y znacznie poniżej ceny zakupu tego towaru, jak również poniżej ceny sprzedaży tych towarów stosowanej wobec innych kontrahentów. W wyniku takich działań doszło do przerzucenia dochodu spółki na powiązanego podatnika – firmę Y, korzystającą z ulg podatkowych. W tej sytuacji prawdopodobne byłoby zastosowanie przez organy skarbowe art. 11 ust. 4–5 updop i dokonanie oszacowania zaniżonego dochodu spółki.
W odniesieniu do konieczności dokumentowania przeprowadzanych transakcji z powiązanymi udziałowcami w sposób określony w art. 9a updop, trzeba podkreślić, że sam fakt istnienia powiązań nie skutkuje powstaniem obowiązku udokumentowania transakcji. Konieczne jest również osiąganie przez te transakcje określonych wartości; szeroko na ten temat pisaliśmy w poprzednim, dwunastym numerze „MONITORA księgowego”.
• art. 9a i 11 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 78, poz. 684
Sławomir Biliński
specjalista w zakresie podatku dochodowego


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

REKLAMA

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA