REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy udziałowcy są uważani za podmioty powiązane

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Mam pytanie dotyczące transakcji z podmiotami powiązanymi. Nasza spółka ma 50 udziałowców, z których każdy posiada mniej niż 5% udziałów w spółce. Jednak niektórzy z nich zasiadają w zarządzie i radzie nadzorczej. Czy mamy tu do czynienia ze związkiem gospodarczym (art. 11)? Czy trzeba sporządzać odpowiednią dokumentację? A co jeśli główny księgowy jednego z naszych udziałowców zasiada w radzie nadzorczej - czy to też jest związek gospodarczy?
W przypadku pełnienia przez udziałowców spółki funkcji w jej organach – radzie nadzorczej i zarządzie – mamy do czynienia z istnieniem powiązań, o których mowa w art. 11 updop. Podobnie rzecz się ma w przypadku pełnienia przez tę samą osobę (głównego księgowego) funkcji w obu podmiotach – wskazuje to na pośrednie branie przez udziałowca udziału w kontroli nad spółką.
 
Od stycznia 2004 r. z art. 11 updop znikło określenie „związek gospodarczy”. Z punktu widzenia podatników zmiana ta zawęziła organom skarbowym możliwość dopatrywania się między nimi powiązań, ma więc korzystny charakter.
Z uwagi na zmianę przepisów w przypadku Czytelnika analizie podlegać będzie istnienie powiązań między jego spółką a niektórymi udziałowcami. W obrocie krajowym (zakładam, że o taki tu chodzi) z powiązaniami mamy do czynienia, gdy:
1) podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo
2) te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów (art. 11 ust. 4 updop).
Przez udział w kapitale rozumie się udział nie mniejszy niż 5% (art. 11 ust. 5a updop). Tak więc w przypadku udziałowców spółki opisanej w pytaniu można wykluczyć powiązania kapitałowe z udziałowcami. Inaczej rzecz ma się w stosunku do udziałowców, którzy zasiadają w organach spółki (zarządzie i radzie nadzorczej). Możemy tu mówić o istnieniu powiązań między spółką a tymi udziałowcami, jest to bowiem przypadek, w którym udziałowiec bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli. Dodać trzeba, że gramatyczna wykładnia tego przepisu pozwala na stwierdzenie, że powiązania o charakterze rodzinnym, kapitałowym, majątkowym lub wynikające ze stosunku pracy muszą istnieć „na zewnątrz”, to znaczy pomiędzy podatnikami (kontrahentami) lub osobami pełniącymi w nich funkcje określone w tym przepisie. Władze skarbowe mogą zatem oszacować transakcje między spółką a jej udziałowcem zasiadającym w radzie nadzorczej, ale już nie jego wynagrodzenia jako członka rady nadzorczej.
Jeżeli natomiast chodzi o sytuację, w której główny księgowy udziałowca zasiada w radzie nadzorczej, to uznać należy, że mamy tu do czynienia z pośrednią kontrolą sprawowaną przez udziałowca nad Państwa spółką, więc i w tym wypadku można mówić o istnieniu powiązań.
Z faktu istnienia powiązań między spółką a udziałowcami wynika możliwość szacowania przez władze skarbowe dochodów stron z transakcji, jeżeli w wyniku istniejących powiązań zostałyby ustalone (narzucone) warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, w wyniku czego spółka nie wykazywałaby dochodów lub je zaniżała. W takim wypadku organy skarbowe mają prawo do ustalenia dochodów spółki (lub jej udziałowca) oraz należnego podatku bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.
Przykład
Prezes zarządu spółki X jest jednocześnie członkiem zarządu firmy Y, korzystającej z ulg w podatku dochodowym (Y położona jest na terenie specjalnej strefy ekonomicznej). Spółka X dokonała sprzedaży towarów handlowych firmie Y znacznie poniżej ceny zakupu tego towaru, jak również poniżej ceny sprzedaży tych towarów stosowanej wobec innych kontrahentów. W wyniku takich działań doszło do przerzucenia dochodu spółki na powiązanego podatnika – firmę Y, korzystającą z ulg podatkowych. W tej sytuacji prawdopodobne byłoby zastosowanie przez organy skarbowe art. 11 ust. 4–5 updop i dokonanie oszacowania zaniżonego dochodu spółki.
W odniesieniu do konieczności dokumentowania przeprowadzanych transakcji z powiązanymi udziałowcami w sposób określony w art. 9a updop, trzeba podkreślić, że sam fakt istnienia powiązań nie skutkuje powstaniem obowiązku udokumentowania transakcji. Konieczne jest również osiąganie przez te transakcje określonych wartości; szeroko na ten temat pisaliśmy w poprzednim, dwunastym numerze „MONITORA księgowego”.
• art. 9a i 11 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 78, poz. 684
Sławomir Biliński
specjalista w zakresie podatku dochodowego


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Webinar: Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego” poprowadzi Tomasz Rzepa, doradca podatkowy, ekspert INFORAKADEMII. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi. Uczestnicy webinaru dowiedzą się, jak wygląda proces przekształcenia JDG w spółkę z perspektywy biura rachunkowego, ze wskazaniem kluczowych wyzwań, problemów oraz szans, jakie z tego faktu wynikają.

Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

Czy zawód księgowego powinien być certyfikowany? Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany

Od 2014 roku w Polsce nie można już uzyskać certyfikatu księgowego wydanego przez Ministra Finansów. W wyniku przeprowadzonej wówczas deregulacji zawód księgowego został formalnie otwarty – obecnie nie wymaga żadnych licencji ani zezwoleń państwowych. Choć miało to na celu ułatwienie dostępu do zawodu, skutki tej zmiany do dziś budzą mieszane opinie w branży. Temat ten nie jest również obojętny dla Ministerstwa Finansów.

REKLAMA

Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. upływa ważny termin dla przedsiębiorców. Zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej tylko po złożeniu wniosku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

ZUS odbiera zasiłki chorobowe za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

REKLAMA

PKWiU 2025 - nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług jeszcze w 2025 roku

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015. Od kiedy?

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

REKLAMA