REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak sporządzać rachunek przepływów środków pieniężnych przy zastosowaniu metody bezpośredniej

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Reprezentuję małe przedsiębiorstwo z branży budowlanej. Mam kilka pytań dotyczących metodologii sporządzania rachunku przepływów pieniężnych. Jak należy sporządzać rachunek przepływów pieniężnych przy zastosowaniu metody bezpośredniej? Czy wspomniana metoda daje takie same wyniki jak pośrednia?
RADA
Rachunek przepływów środków pieniężnych umożliwia ustalenie:
•  pochodzenia środków pieniężnych traktowanych jako wpływy (źródła finansowania),
•  wykorzystania środków pieniężnych jako wydatków (kierunki ich zagospodarowania),
•  zmiany stanu środków pieniężnych na początek i koniec danego okresu sprawozdawczego wynikłej z prowadzenia działalności gospodarczej jednostki.
Rachunek przepływów pieniężnych może być przeprowadzony metodą bezpośrednią lub pośrednią. Obie metody dają te same wyniki. Pełną metodologię sporządzania rachunku przepływów pieniężnych przy zastosowaniu metody bezpośredniej prezentujemy w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE
Przy sporządzaniu rachunku przepływu środków pieniężnych metodą bezpośrednią należy najpierw sporządzić bilans różnic w poszczególnych grupach aktywów i pasywów z wykorzystaniem różnic ich stanów między bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia. W różnicy ze stanów aktywów i pasywów należy wykazać kwoty z odpowiednimi oznaczeniami. Zwiększenie stanu wykazujemy ze znakiem plus, ich zmniejszenie zaś – ze znakiem minus. Należy zwrócić uwagę, aby kwota salda wynikłego z plusów i minusów w aktywach równała się kwocie salda z plusów i minusów w pasywach.
Przeszacowanie środków trwałych, darowizny środków trwałych oraz ich likwidacje nie powodują oczywiście zmian w przepływach środków pieniężnych. W ewidencji analitycznej w księgowości powinny być wykazane szczegółowe dane niezbędne do sporządzenia zestawienia z przepływów środków pieniężnych.
Przy zastosowaniu metody bezpośredniej różnice kursowe zrealizowane i niezrealizowane oraz odsetki nie są brane pod uwagę przy ustalaniu wyniku z przepływów środków pieniężnych, gdyż:
•  różnice kursowe i odsetki niezrealizowane korygują należności i zobowiązania, a tym samym podlegają samoczynnej eliminacji,
•  różnice kursowe i odsetki zrealizowane wpływają natomiast na zmianę stanu środków pieniężnych.
Po sporządzeniu bilansu różnic w aktywach i pasywach należy z kolei przystąpić do sporządzenia bilansu ruchu środków pieniężnych. W zestawieniu ruchu środków pieniężnych trzeba oddzielnie wykazać pochodzenie środków finansowych – wpływy oraz wykorzystanie środków finansowych – wydatki z różnicy stanów aktywów i pasywów między bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia, za badany okres działalności.
W bilansie ruchu środków pieniężnych różnice w aktywach i pasywach wykazujemy już bez znaków plus lub minus. Pochodzenie środków finansowych – wpływy obejmują łącznie kwoty wynikające ze zwiększenia pasywów oraz ze zmniejszenia aktywów, a więc z różnic między bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia. Natomiast wykorzystanie środków finansowych – wydatki obejmują łącznie kwoty wynikające ze zwiększenia aktywów oraz ze zmniejszenia pasywów, a więc również z różnic między bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia.
W zestawieniu ruchu środków pieniężnych można nie wykazywać stanu środków pieniężnych z bilansu otwarcia i z bilansu zamknięcia. Wtedy różnice wynikające z pochodzenia środków finansowych i ich wykorzystania powinny się równać różnicy stanu środków pieniężnych z bilansu otwarcia i bilansu zamknięcia.

Przykład
Na 1 stycznia 2004 r. jednostka gospodarcza wykazała w bilansie otwarcia następujące aktywa i pasywa w zł (tabela 1):
Tabela 1. Bilans otwarcia
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Operacje gospodarcze w 2004 r.:
1. Przeniesienie straty z lat ubiegłych na kapitał zapasowy 70 000
2. Amortyzacja wartości niematerialnych i prawnych 5 000
3. Amortyzacja środków trwałych 10 000
14. Otrzymanie faktury VAT za wykonane usługi przez dostawców 244 000
15. Uregulowanie przelewem z banku zobowiązania wobec dostawców 294 000
16. Zużycie materiałów do robót 60 000
17. Pokrycie kosztów ogólnozakładowych z rachunku bankowego 21 000
18. Przeksięgowanie z konta 490 „Rozliczenie kosztów”:
a) na konto 501 „Koszty robót” 275 000
b) na konto 551 „Koszty ogólnozakładowe” 21 000
19. Rozliczenie międzyokresowych kosztów (czynnych) na koszty okresu sprawozdawczego 50 000
10. Rozwiązanie utworzonej rezerwy kosztowej z rozliczeń międzyokresowych kosztów (biernych) 40 000
11. Zakup nowego środka trwałego 46 000
12. Zakup papierów wartościowych 20 000
13. Naliczenie odsetek odbiorcom za zwłokę w regulowaniu należności 5 000
14. Przeniesienie z zespołu 5 do zespołu 7 kosztów własnych wytworzenia zakończonych robót 275 000
15. Wystawienie odbiorcom faktury VAT za wykonane roboty 488 000
w tym należny podatek VAT 88 000
16. Uregulowanie zobowiązania wobec urzędu skarbowego z tytułu podatku VAT 44 000
17. Uregulowanie przez odbiorców należności za wystawione faktury VAT 450 000
Przeksięgowania na koncie roku obrotowego przy zastosowaniu metody porównawczej:
18. Przeniesienie kosztów wytworzenia wykonanych robót na debet konta 490 „Rozliczenie kosztów” 275 000
19. Przeniesienie kosztów ogólnozakładowych z zespołu 5 na debet konta 490 21 000
20. Przeniesienie kosztów według rodzaju z zespołu 4 na debet konta 860 „Rachunek wyników” 296 000
21. Przeniesienie salda debetowego z konta 490 „Rozliczenie kosztów” na debet konta 860 „Wynik finansowy” – zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych kosztów 10 000
22. Przeniesienie przychodów netto z zespołu 7 na kredyt konta 860 400 000
23. Przeniesienie rozliczonych odsetek odbiorcy za zwłokę na kredyt konta 860 5 000
24. Naliczenie podatku dochodowego od osób prawnych od kwoty zysku brutto 99 000 zł według stawki 19% oraz zaksięgowanie po debecie konta 871 „Podatek dochodowy” i uznanie konta 225 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych” 18 810
25. Przeniesienie naliczonego podatku dochodowego od osób prawnych z konta 871 na debet konta 860 18 810
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 2. Bilans zamknięcia na 31 grudnia 2004 r.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 3. Bilans różnic aktywów i pasywów w latach 2003–2004 (w zł)
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 4. Bilans ruchu środków pieniężnych w latach 2003–2004 (w zł)
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

W przedstawionym przykładzie różnica między pochodzeniem środków pieniężnych a ich wykorzystaniem wskazuje na wzrost środków pieniężnych w banku na kwotę 25 000 zł (265 190 zł – 240 190 zł) w latach 2003–2004 (B – A).
Na ogół uznaje się, że metoda bezpośrednia jest łatwiejsza do czytania i interpretacji niż metoda pośrednia. Przy badaniu przepływu środków pieniężnych jednostki mogą według uznania zastosować metodę bezpośrednią lub pośrednią.

Marian Borkowski
biegły rewident

•  art. 48b ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 184, poz. 1539


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF dla rolników – rewolucja, która zapuka do gospodarstw w 2026 roku

Cyfrowa rewolucja wkracza na wieś! Już w 2026 roku także rolnik będzie musiał zmierzyć się z KSeF – Krajowym Systemem e-Faktur. Czy jesteś gotowy na koniec papierowych faktur, łatwiejsze rozliczenia i nowe wyzwania technologiczne? Sprawdź, co dokładnie się zmienia i jak przygotować swoje gospodarstwo, żeby nie zostać w tyle.

KSeF już za rogiem: 5 pułapek, które mogą sparaliżować Twoją firmę – jak się przed nimi uchronić?

Do obowiązkowego KSeF zostało już niewiele czasu. Choć większość firm twierdzi, że jest gotowa, praktyka pokazuje coś zupełnie innego. Niespodziewane błędy w testach, odrzucane faktury czy awarie mogą sparaliżować sprzedaż. Sprawdź pięć najczęstszych pułapek i dowiedz się, jak ich uniknąć.

Mały ZUS 2026: Podwyżka może niewielka, ale składka zdrowotna znów boli

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dna 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2026 r., minimalne wynagrodzenie w 2026 roku wyniesie 4806 zł, a minimalna stawka godzinowa 31,40 zł. Minimalne wynagrodzenie wpłynie również na wysokość preferencyjnych składek ZUS, tzw. mały ZUS oraz limit dla działalności nierejestrowanej. Znaczny wzrost też nastąpi w składce zdrowotnej.

KSeF 2026 - Jeszcze można uniknąć katastrofy. Prof. Modzelewski polemizuje z Ministerstwem Finansów

Niniejsza publikacja jest polemiką prof. Witolda Modzelewskiego z tezami i argumentacją resortu finansów zaprezentowanymi w artykule: „Wystawianie faktur w KSeF w 2026 roku. Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów”. Śródtytuły pochodzą od redakcji portalu infor.pl.

REKLAMA

Rolnicy i rybacy muszą szykować się na zmiany – nowe przepisy o pomocy de minimis już w drodze!

Rolnicy i rybacy w całej Polsce powinni przygotować się na nadchodzące zmiany w systemie wsparcia publicznego. Rządowy projekt rozporządzenia wprowadza nowe obowiązki dotyczące informacji, które trzeba będzie składać, ubiegając się o pomoc de minimis. Nowe przepisy mają ujednolicić formularze, zwiększyć przejrzystość oraz zapewnić pełną kontrolę nad dotychczas otrzymanym wsparciem.

Wystawienie faktury VAT (ustrukturyzowanej) w KSeF może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową

Czy wystawienie faktury ustrukturyzowanej może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową? Na to pytanie odpowiada na prof. dr hab. Witold Modzelewski.

TSUE: Sąd ma ocenić, czy klauzula WIBOR szkodzi konsumentowi ale nie może oceniać samego wskaźnika

Sąd krajowy ma obowiązek dokonania oceny, czy warunek umowny dotyczący zmiennej stopy oprocentowania opartej o WIBOR, powoduje znaczącą nierównowagę ze szkodą dla konsumenta - oceniła Rzeczniczka Generalna TSUE w opinii opublikowanej 11 września 2025 r. (sprawa C‑471/24 - J.J. przeciwko PKO BP S.A.) Dodała, że ocena ta nie może jednak odnosić się do wskaźnika WIBOR jako takiego ani do metody jego ustalania.

Kiedy ZUS może przejąć wypłatę świadczeń od przedsiębiorcy? Konieczny wniosek od płatnika lub ubezpieczonego

Brak płynności finansowej płatnika składek, zatrudniającego powyżej 20 osób, może utrudniać mu regulowanie świadczeń na rzecz pracowników, takich jak zasiłek chorobowy, zasiłek macierzyński czy świadczenie rehabilitacyjne. ZUS może pomóc w takiej sytuacji i przejąć wypłatę świadczeń. Potrzebny jest jednak wniosek płatnika lub ubezpieczonego.

REKLAMA

W 2026 roku 2,8 mln firm musi zmienić sposób fakturowania. Im szybciej się przygotują, tym większą przewagę zyskają nad konkurencją

W 2026 roku ponad 2,8 mln przedsiębiorstw w Polsce zostanie objętych obowiązkiem korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Dla wielu z nich będzie to największa zmiana technologiczna od czasu cyfryzacji JPK. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada tę transformację jako krok ku nowoczesności, dla MŚP może oznaczać konieczność głębokiej reorganizacji sposobu działania. Eksperci radzą przedsiębiorcom: czas wdrożenia KSeF potraktujcie jako inwestycję.

Środowisko testowe KSeF 2.0 (dot. API) od 30 września, Moduł Certyfikatów i Uprawnień do KSeF 2.0 od 1 listopada 2025 r. MF: API KSeF 1.0 nie jest kompatybilne z API KSeF 2.0

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 10 września 2025 r., że wprowadzone zostały nowe funkcjonalności wcześniej niedostępne w API KSeF1.0 (m.in. FA(3) z węzłem Zalacznik, tryby offline24 czy certyfikaty KSeF). W związku z wprowadzonymi zmianami konieczna jest integracja ze środowiskiem testowym KSeF 2.0., które zostanie udostępnione 30 września.

REKLAMA