REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak sporządzać rachunek przepływów środków pieniężnych przy zastosowaniu metody bezpośredniej

REKLAMA

Reprezentuję małe przedsiębiorstwo z branży budowlanej. Mam kilka pytań dotyczących metodologii sporządzania rachunku przepływów pieniężnych. Jak należy sporządzać rachunek przepływów pieniężnych przy zastosowaniu metody bezpośredniej? Czy wspomniana metoda daje takie same wyniki jak pośrednia?
RADA
Rachunek przepływów środków pieniężnych umożliwia ustalenie:
•  pochodzenia środków pieniężnych traktowanych jako wpływy (źródła finansowania),
•  wykorzystania środków pieniężnych jako wydatków (kierunki ich zagospodarowania),
•  zmiany stanu środków pieniężnych na początek i koniec danego okresu sprawozdawczego wynikłej z prowadzenia działalności gospodarczej jednostki.
Rachunek przepływów pieniężnych może być przeprowadzony metodą bezpośrednią lub pośrednią. Obie metody dają te same wyniki. Pełną metodologię sporządzania rachunku przepływów pieniężnych przy zastosowaniu metody bezpośredniej prezentujemy w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE
Przy sporządzaniu rachunku przepływu środków pieniężnych metodą bezpośrednią należy najpierw sporządzić bilans różnic w poszczególnych grupach aktywów i pasywów z wykorzystaniem różnic ich stanów między bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia. W różnicy ze stanów aktywów i pasywów należy wykazać kwoty z odpowiednimi oznaczeniami. Zwiększenie stanu wykazujemy ze znakiem plus, ich zmniejszenie zaś – ze znakiem minus. Należy zwrócić uwagę, aby kwota salda wynikłego z plusów i minusów w aktywach równała się kwocie salda z plusów i minusów w pasywach.
Przeszacowanie środków trwałych, darowizny środków trwałych oraz ich likwidacje nie powodują oczywiście zmian w przepływach środków pieniężnych. W ewidencji analitycznej w księgowości powinny być wykazane szczegółowe dane niezbędne do sporządzenia zestawienia z przepływów środków pieniężnych.
Przy zastosowaniu metody bezpośredniej różnice kursowe zrealizowane i niezrealizowane oraz odsetki nie są brane pod uwagę przy ustalaniu wyniku z przepływów środków pieniężnych, gdyż:
•  różnice kursowe i odsetki niezrealizowane korygują należności i zobowiązania, a tym samym podlegają samoczynnej eliminacji,
•  różnice kursowe i odsetki zrealizowane wpływają natomiast na zmianę stanu środków pieniężnych.
Po sporządzeniu bilansu różnic w aktywach i pasywach należy z kolei przystąpić do sporządzenia bilansu ruchu środków pieniężnych. W zestawieniu ruchu środków pieniężnych trzeba oddzielnie wykazać pochodzenie środków finansowych – wpływy oraz wykorzystanie środków finansowych – wydatki z różnicy stanów aktywów i pasywów między bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia, za badany okres działalności.
W bilansie ruchu środków pieniężnych różnice w aktywach i pasywach wykazujemy już bez znaków plus lub minus. Pochodzenie środków finansowych – wpływy obejmują łącznie kwoty wynikające ze zwiększenia pasywów oraz ze zmniejszenia aktywów, a więc z różnic między bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia. Natomiast wykorzystanie środków finansowych – wydatki obejmują łącznie kwoty wynikające ze zwiększenia aktywów oraz ze zmniejszenia pasywów, a więc również z różnic między bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia.
W zestawieniu ruchu środków pieniężnych można nie wykazywać stanu środków pieniężnych z bilansu otwarcia i z bilansu zamknięcia. Wtedy różnice wynikające z pochodzenia środków finansowych i ich wykorzystania powinny się równać różnicy stanu środków pieniężnych z bilansu otwarcia i bilansu zamknięcia.

Przykład
Na 1 stycznia 2004 r. jednostka gospodarcza wykazała w bilansie otwarcia następujące aktywa i pasywa w zł (tabela 1):
Tabela 1. Bilans otwarcia
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Operacje gospodarcze w 2004 r.:
1. Przeniesienie straty z lat ubiegłych na kapitał zapasowy 70 000
2. Amortyzacja wartości niematerialnych i prawnych 5 000
3. Amortyzacja środków trwałych 10 000
14. Otrzymanie faktury VAT za wykonane usługi przez dostawców 244 000
15. Uregulowanie przelewem z banku zobowiązania wobec dostawców 294 000
16. Zużycie materiałów do robót 60 000
17. Pokrycie kosztów ogólnozakładowych z rachunku bankowego 21 000
18. Przeksięgowanie z konta 490 „Rozliczenie kosztów”:
a) na konto 501 „Koszty robót” 275 000
b) na konto 551 „Koszty ogólnozakładowe” 21 000
19. Rozliczenie międzyokresowych kosztów (czynnych) na koszty okresu sprawozdawczego 50 000
10. Rozwiązanie utworzonej rezerwy kosztowej z rozliczeń międzyokresowych kosztów (biernych) 40 000
11. Zakup nowego środka trwałego 46 000
12. Zakup papierów wartościowych 20 000
13. Naliczenie odsetek odbiorcom za zwłokę w regulowaniu należności 5 000
14. Przeniesienie z zespołu 5 do zespołu 7 kosztów własnych wytworzenia zakończonych robót 275 000
15. Wystawienie odbiorcom faktury VAT za wykonane roboty 488 000
w tym należny podatek VAT 88 000
16. Uregulowanie zobowiązania wobec urzędu skarbowego z tytułu podatku VAT 44 000
17. Uregulowanie przez odbiorców należności za wystawione faktury VAT 450 000
Przeksięgowania na koncie roku obrotowego przy zastosowaniu metody porównawczej:
18. Przeniesienie kosztów wytworzenia wykonanych robót na debet konta 490 „Rozliczenie kosztów” 275 000
19. Przeniesienie kosztów ogólnozakładowych z zespołu 5 na debet konta 490 21 000
20. Przeniesienie kosztów według rodzaju z zespołu 4 na debet konta 860 „Rachunek wyników” 296 000
21. Przeniesienie salda debetowego z konta 490 „Rozliczenie kosztów” na debet konta 860 „Wynik finansowy” – zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych kosztów 10 000
22. Przeniesienie przychodów netto z zespołu 7 na kredyt konta 860 400 000
23. Przeniesienie rozliczonych odsetek odbiorcy za zwłokę na kredyt konta 860 5 000
24. Naliczenie podatku dochodowego od osób prawnych od kwoty zysku brutto 99 000 zł według stawki 19% oraz zaksięgowanie po debecie konta 871 „Podatek dochodowy” i uznanie konta 225 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych” 18 810
25. Przeniesienie naliczonego podatku dochodowego od osób prawnych z konta 871 na debet konta 860 18 810
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 2. Bilans zamknięcia na 31 grudnia 2004 r.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 3. Bilans różnic aktywów i pasywów w latach 2003–2004 (w zł)
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 4. Bilans ruchu środków pieniężnych w latach 2003–2004 (w zł)
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

W przedstawionym przykładzie różnica między pochodzeniem środków pieniężnych a ich wykorzystaniem wskazuje na wzrost środków pieniężnych w banku na kwotę 25 000 zł (265 190 zł – 240 190 zł) w latach 2003–2004 (B – A).
Na ogół uznaje się, że metoda bezpośrednia jest łatwiejsza do czytania i interpretacji niż metoda pośrednia. Przy badaniu przepływu środków pieniężnych jednostki mogą według uznania zastosować metodę bezpośrednią lub pośrednią.

Marian Borkowski
biegły rewident

•  art. 48b ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 184, poz. 1539


Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Księgowi w oku cyklonu. Jak przejść przez rewolucję KSeF i nie stracić kontroli

Setki faktur w PDF-ach, skanach i wersjach papierowych. Telefony od klientów, goniące terminy VAT i JPK. Codzienność wielu biur rachunkowych to żonglowanie zadaniami w wyścigu z czasem. Tymczasem wielkimi krokami zbliża się fundamentalna zmiana – obowiązkowy Krajowy System e-Faktur

Prof. Modzelewski: Od 1 lutego 2026 r. będziemy otrzymywać faktury VAT aż w 18 różnych formach. Konieczna nowa instrukcja obiegu dokumentów

Od lutego 2026 r. wraz z wejściem w życie przepisów dot. obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) polscy czynni podatnicy VAT będą mogli otrzymywać aż dziewięć form dokumentów na miejsce obecnych faktur VAT. A jeżeli weźmiemy pod uwagę fakt, że w tych samych formach będą wystawiane również faktury korygujące, to podatnicy VAT i ich księgowi muszą się przygotować na opisywanie i dekretowanie aż 18 form faktur – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Refinansowanie zakupu nowoczesnych tachografów: do 3 tys. zł na jeden pojazd. Wnioski, warunki, regulamin

W dniu 19 listopada 2025 r. Ministerstwo Infrastruktury poinformowało, że od 1 grudnia 2025 r. przewoźnicy mogą składać wnioski o refinansowanie wymiany tachografów na urządzenia najnowszej generacji. Środki na ten cel w wysokości 320 mln zł będą pochodziły z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. To pierwsza tego typu realna pomoc finansowa dla branży transportu drogowego. Nabór wniosków potrwa do końca stycznia 2026 roku.

Nowe zasady rozliczania podatkowego samochodów firmowych od stycznia 2026 r. [zakup, leasing, najem, amortyzacja]. Ostatnia szansa na pełne odliczenia

Nabycie samochodu firmowego to nie tylko kwestia mobilności czy prestiżu - to również poważna decyzja finansowa, która może mieć długofalowe skutki podatkowe. Od stycznia 2026 r. wejdą w życie nowe przepisy podatkowe, które znacząco ograniczą możliwość rozliczenia kosztów zakupu pojazdów spalinowych w działalności gospodarczej.

REKLAMA

Czy czeka nas kolejne odroczenie KSeF? Wiele firm wciąż korzysta z faktur papierowych i nie prowadzi testów nowego systemu e-fakturowania

Krajowy System e-Faktur (KSeF) powoli staje się faktem. Rzeczywistość jest jednak taka, że tylko niewielka część małych firm w Polsce prowadziła testy nowego systemu i wciąż stosuje faktury papierowe. Czy w związku z tym czeka nas ponowne odroczenie wdrożenia KSeF?

Postępowania upadłościowe w Polsce się trwają za długo. Dlaczego czekamy i kto na tym traci? Jak zmienić przepisy?

Prawo upadłościowe przewiduje wydanie postanowienia o ogłoszeniu upadłości w ciągu dwóch miesięcy od złożenia wniosku. Norma ustawowa ma jednak niewiele wspólnego z rzeczywistością. W praktyce sprawy często czekają na rozstrzygnięcie kilka, a nawet kilkanaście miesięcy. Rok 2024 przyniósł rekordowe ponad 20 tysięcy upadłości konsumenckich, co przy obecnej strukturze sądownictwa pogłębia problem przewlekłości i wymaga systemowego rozwiązania. Jakie zmiany prawa upadłościowego są potrzebne?

Nowy Unijny Kodeks Celny – harmonogram wdrożenia. Polskie firmy muszą przygotować się na duże zmiany

Największa od dekad transformacja unijnego systemu celnego wchodzi w decydującą fazę. Firmy logistyczne i handlowe mają już niewiele czasu na dostosowanie swoich procesów do wymogów centralizacji danych i pełnej cyfryzacji. Eksperci ostrzegają: bez odpowiednich przygotowań technologicznych i organizacyjnych, przedsiębiorcy mogą stracić konkurencyjność na rynku.

Aplikacja Podatnika KSeF 2.0 - Ministerstwo Finansów udostępniło demo (środowisko przedprodukcyjne)

W dniu 15 listopada 2025 r. zostało udostępnione środowisko przedprodukcyjne (Demo) Aplikacji Podatnika KSeF 2.0. Wersja przedprodukcyjna udostępnia funkcje, które będą dostępne w wersji produkcyjnej udostępnionej 1 lutego 2026 r. Działania w wersji przedprodukcyjnej nie niosą ze sobą żadnych skutków prawnych. Ministerstwo Finansów zapewnia wsparcie techniczne dla użytkowników środowiska przedprodukcyjnego pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

REKLAMA

Ostatni moment na zmiany! Polityka rachunkowości w obliczu KSeF i nowych przepisów 2026

Rok 2026 przyniesie prawdziwą rewolucję w obszarze rachunkowości i finansów. Wraz z wejściem w życie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) przedsiębiorcy będą musieli nie tylko zmienić sposób wystawiania i odbierania faktur, lecz także zaktualizować politykę rachunkowości swoich jednostek.

Komisja Europejska aktualizuje prognozy dla Polski: niższy wzrost w 2025 r., ale mocne odbicie w 2026 r.

Najnowsza jesienna prognoza makroekonomiczna Komisji Europejskiej dla Polski pokazuje wyraźne korekty dotyczące wzrostu gospodarczego, inflacji, finansów publicznych oraz długu, z podkreśleniem roli inwestycji unijnych i słabnącego tempa ekspansji po 2026 roku.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA