REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak sporządzać rachunek przepływów środków pieniężnych przy zastosowaniu metody bezpośredniej

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Reprezentuję małe przedsiębiorstwo z branży budowlanej. Mam kilka pytań dotyczących metodologii sporządzania rachunku przepływów pieniężnych. Jak należy sporządzać rachunek przepływów pieniężnych przy zastosowaniu metody bezpośredniej? Czy wspomniana metoda daje takie same wyniki jak pośrednia?
RADA
Rachunek przepływów środków pieniężnych umożliwia ustalenie:
•  pochodzenia środków pieniężnych traktowanych jako wpływy (źródła finansowania),
•  wykorzystania środków pieniężnych jako wydatków (kierunki ich zagospodarowania),
•  zmiany stanu środków pieniężnych na początek i koniec danego okresu sprawozdawczego wynikłej z prowadzenia działalności gospodarczej jednostki.
Rachunek przepływów pieniężnych może być przeprowadzony metodą bezpośrednią lub pośrednią. Obie metody dają te same wyniki. Pełną metodologię sporządzania rachunku przepływów pieniężnych przy zastosowaniu metody bezpośredniej prezentujemy w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE
Przy sporządzaniu rachunku przepływu środków pieniężnych metodą bezpośrednią należy najpierw sporządzić bilans różnic w poszczególnych grupach aktywów i pasywów z wykorzystaniem różnic ich stanów między bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia. W różnicy ze stanów aktywów i pasywów należy wykazać kwoty z odpowiednimi oznaczeniami. Zwiększenie stanu wykazujemy ze znakiem plus, ich zmniejszenie zaś – ze znakiem minus. Należy zwrócić uwagę, aby kwota salda wynikłego z plusów i minusów w aktywach równała się kwocie salda z plusów i minusów w pasywach.
Przeszacowanie środków trwałych, darowizny środków trwałych oraz ich likwidacje nie powodują oczywiście zmian w przepływach środków pieniężnych. W ewidencji analitycznej w księgowości powinny być wykazane szczegółowe dane niezbędne do sporządzenia zestawienia z przepływów środków pieniężnych.
Przy zastosowaniu metody bezpośredniej różnice kursowe zrealizowane i niezrealizowane oraz odsetki nie są brane pod uwagę przy ustalaniu wyniku z przepływów środków pieniężnych, gdyż:
•  różnice kursowe i odsetki niezrealizowane korygują należności i zobowiązania, a tym samym podlegają samoczynnej eliminacji,
•  różnice kursowe i odsetki zrealizowane wpływają natomiast na zmianę stanu środków pieniężnych.
Po sporządzeniu bilansu różnic w aktywach i pasywach należy z kolei przystąpić do sporządzenia bilansu ruchu środków pieniężnych. W zestawieniu ruchu środków pieniężnych trzeba oddzielnie wykazać pochodzenie środków finansowych – wpływy oraz wykorzystanie środków finansowych – wydatki z różnicy stanów aktywów i pasywów między bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia, za badany okres działalności.
W bilansie ruchu środków pieniężnych różnice w aktywach i pasywach wykazujemy już bez znaków plus lub minus. Pochodzenie środków finansowych – wpływy obejmują łącznie kwoty wynikające ze zwiększenia pasywów oraz ze zmniejszenia aktywów, a więc z różnic między bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia. Natomiast wykorzystanie środków finansowych – wydatki obejmują łącznie kwoty wynikające ze zwiększenia aktywów oraz ze zmniejszenia pasywów, a więc również z różnic między bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia.
W zestawieniu ruchu środków pieniężnych można nie wykazywać stanu środków pieniężnych z bilansu otwarcia i z bilansu zamknięcia. Wtedy różnice wynikające z pochodzenia środków finansowych i ich wykorzystania powinny się równać różnicy stanu środków pieniężnych z bilansu otwarcia i bilansu zamknięcia.

Przykład
Na 1 stycznia 2004 r. jednostka gospodarcza wykazała w bilansie otwarcia następujące aktywa i pasywa w zł (tabela 1):
Tabela 1. Bilans otwarcia
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Operacje gospodarcze w 2004 r.:
1. Przeniesienie straty z lat ubiegłych na kapitał zapasowy 70 000
2. Amortyzacja wartości niematerialnych i prawnych 5 000
3. Amortyzacja środków trwałych 10 000
14. Otrzymanie faktury VAT za wykonane usługi przez dostawców 244 000
15. Uregulowanie przelewem z banku zobowiązania wobec dostawców 294 000
16. Zużycie materiałów do robót 60 000
17. Pokrycie kosztów ogólnozakładowych z rachunku bankowego 21 000
18. Przeksięgowanie z konta 490 „Rozliczenie kosztów”:
a) na konto 501 „Koszty robót” 275 000
b) na konto 551 „Koszty ogólnozakładowe” 21 000
19. Rozliczenie międzyokresowych kosztów (czynnych) na koszty okresu sprawozdawczego 50 000
10. Rozwiązanie utworzonej rezerwy kosztowej z rozliczeń międzyokresowych kosztów (biernych) 40 000
11. Zakup nowego środka trwałego 46 000
12. Zakup papierów wartościowych 20 000
13. Naliczenie odsetek odbiorcom za zwłokę w regulowaniu należności 5 000
14. Przeniesienie z zespołu 5 do zespołu 7 kosztów własnych wytworzenia zakończonych robót 275 000
15. Wystawienie odbiorcom faktury VAT za wykonane roboty 488 000
w tym należny podatek VAT 88 000
16. Uregulowanie zobowiązania wobec urzędu skarbowego z tytułu podatku VAT 44 000
17. Uregulowanie przez odbiorców należności za wystawione faktury VAT 450 000
Przeksięgowania na koncie roku obrotowego przy zastosowaniu metody porównawczej:
18. Przeniesienie kosztów wytworzenia wykonanych robót na debet konta 490 „Rozliczenie kosztów” 275 000
19. Przeniesienie kosztów ogólnozakładowych z zespołu 5 na debet konta 490 21 000
20. Przeniesienie kosztów według rodzaju z zespołu 4 na debet konta 860 „Rachunek wyników” 296 000
21. Przeniesienie salda debetowego z konta 490 „Rozliczenie kosztów” na debet konta 860 „Wynik finansowy” – zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych kosztów 10 000
22. Przeniesienie przychodów netto z zespołu 7 na kredyt konta 860 400 000
23. Przeniesienie rozliczonych odsetek odbiorcy za zwłokę na kredyt konta 860 5 000
24. Naliczenie podatku dochodowego od osób prawnych od kwoty zysku brutto 99 000 zł według stawki 19% oraz zaksięgowanie po debecie konta 871 „Podatek dochodowy” i uznanie konta 225 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych” 18 810
25. Przeniesienie naliczonego podatku dochodowego od osób prawnych z konta 871 na debet konta 860 18 810
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 2. Bilans zamknięcia na 31 grudnia 2004 r.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 3. Bilans różnic aktywów i pasywów w latach 2003–2004 (w zł)
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 4. Bilans ruchu środków pieniężnych w latach 2003–2004 (w zł)
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

W przedstawionym przykładzie różnica między pochodzeniem środków pieniężnych a ich wykorzystaniem wskazuje na wzrost środków pieniężnych w banku na kwotę 25 000 zł (265 190 zł – 240 190 zł) w latach 2003–2004 (B – A).
Na ogół uznaje się, że metoda bezpośrednia jest łatwiejsza do czytania i interpretacji niż metoda pośrednia. Przy badaniu przepływu środków pieniężnych jednostki mogą według uznania zastosować metodę bezpośrednią lub pośrednią.

Marian Borkowski
biegły rewident

•  art. 48b ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 184, poz. 1539


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zasadzka legislacyjna na fundacje rodzinne. Krytyczna analiza projektu nowelizacji ustawy o CIT z dnia 29 sierpnia 2025 r.

"Niczyje zdrowie, wolność ani mienie nie są bezpieczne, kiedy obraduje parlament" - ostrzega sentencja często błędnie przypisywana Markowi Twainowi, której rzeczywistym autorem jest Gideon J. Tucker, dziewiętnastowieczny amerykański prawnik i sędzia Sądu Najwyższego stanu Nowy Jork. Ta gorzka refleksja, wypowiedziana w 1866 roku w kontekście chaotycznego procesu legislacyjnego w Albany, nabiera szczególnej aktualności w obliczu współczesnych praktyk legislacyjnych.

Tryby wystawiania faktur w KSeF – jak i kiedy z nich korzystać?

Od 2026 roku KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców, a sposób wystawiania faktur zmieni się na zawsze. System przewiduje różne tryby – online, offline24, awaryjny – aby zapewnić firmom ciągłość działania w każdych warunkach. Dzięki temu nawet brak internetu czy awaria serwerów nie zatrzyma procesu fakturowania.

Nowe limity podatkowe na 2026 rok - co musisz wiedzieć już dziś? Wyliczenia i konsekwencje

Rok 2026 przyniesie przedsiębiorcom realne zmiany – limity podatkowe zostaną obniżone w wyniku przeliczenia według niższego kursu euro. Granica przychodów dla małego podatnika spadnie do 8 517 000 zł, a limit jednorazowej amortyzacji do 212 930 zł. To pozornie drobna korekta, która w praktyce może zdecydować o utracie ulg, uproszczeń i korzystnych form rozliczeń.

Samofakturowanie w KSeF – jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces?

Samofakturowanie pozwala nabywcy wystawiać faktury w imieniu sprzedawcy, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Dowiedz się, jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces w systemie KSeF.

REKLAMA

SmartKSeF – jak bezpiecznie wystawiać e-faktury

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) zmienia sposób dokumentowania transakcji w Polsce. Od 2026 r. e-faktura stanie się obowiązkowa, a przedsiębiorcy muszą przygotować się na różne scenariusze działania systemu. W praktyce oznacza to, że kluczowe staje się korzystanie z rozwiązań, które automatyzują proces i minimalizują ryzyka. Jednym z nich jest SmartKSeF – narzędzie wspierające firmy w bezpiecznym i zgodnym z prawem wystawianiu faktur ustrukturyzowanych.

Integracja KSeF z PEF, czyli faktury w zamówieniach publicznych. Wyjaśnienia MF

Od 1 lutego 2026 r. wchodzi w życie pełna integracja Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) z Platformą Elektronicznego Fakturowania (PEF). Zmiany te obejmą m.in. zamówienia publiczne, a także relacje B2G (Business-to-Government). Oznacza to, że przedsiębiorcy realizujący kontrakty z administracją publiczną będą zobowiązani do wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Ministerstwo Finansów w Podręczniku KSeF 2.0 wyjaśnia, jakie zasady będą obowiązywać i jakie rodzaje faktur z PEF będą przyjmowane w KSeF.

Testy otwarte API KSeF 2.0 właśnie ruszyły – sprawdź, co zmienia się w systemie e-Faktur, dlaczego integracja jest konieczna i jakie etapy czekają podatników w najbliższych miesiącach

30 września Ministerstwo Finansów uruchomiło testy otwarte API KSeF 2.0, które pozwalają sprawdzić, jak systemy finansowo-księgowe współpracują z nową wersją Krajowego Systemu e-Faktur. To kluczowy etap przygotowań do obowiązkowego wdrożenia KSeF 2.0, który już od lutego 2025 roku stanie się codziennością przedsiębiorców i księgowych.

Miliony do odzyskania! Spółki Skarbu Państwa mogą uniknąć podatku PCC dzięki zasadzie stand-still

Wyrok WSA w Gdańsku otwiera drogę spółkom pośrednio kontrolowanym przez Skarb Państwa do zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych przy strategicznych operacjach kapitałowych. Choć decyzja nie jest jeszcze prawomocna, firmy mogą liczyć na milionowe oszczędności i odzyskanie wcześniej pobranych podatków.

REKLAMA

Rezerwa na zaległe urlopy pracowników - koszt, który może zaskoczyć na zamknięciu roku

Zaległe dni urlopowe stanowią realne i narastające ryzyko finansowe dla firm — szczególnie w sektorze MŚP. W mniejszych przedsiębiorstwach, gdzie często brakuje dedykowanych działów HR czy zespołów płacowych, łatwiej o kumulację niewykorzystanych dni. Z mojego doświadczenia jako CFO na godziny wynika, że problem jest niedoszacowany. Firmy często nie uświadamiają sobie skali zobowiązania. - tłumaczy Marta Kobińska, CEO Create the Flow, dyrektor finansowa, CFO na godziny.

Tryb awaryjny w KSeF – jak działa i kiedy z niego skorzystać?

Obowiązkowy KSeF od 2026 r. budzi emocje, a jedną z najczęściej zadawanych obaw jest: co stanie się, gdy system po prostu przestanie działać?Odpowiedzią ustawodawcy jest tryb awaryjny. Jest to rozwiązanie, które ma zabezpieczyć przedsiębiorców przed paraliżem działalności w razie oficjalnie ogłoszonej awarii KSeF.

REKLAMA