REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak sporządzać rachunek przepływów środków pieniężnych przy zastosowaniu metody bezpośredniej

REKLAMA

Reprezentuję małe przedsiębiorstwo z branży budowlanej. Mam kilka pytań dotyczących metodologii sporządzania rachunku przepływów pieniężnych. Jak należy sporządzać rachunek przepływów pieniężnych przy zastosowaniu metody bezpośredniej? Czy wspomniana metoda daje takie same wyniki jak pośrednia?
RADA
Rachunek przepływów środków pieniężnych umożliwia ustalenie:
•  pochodzenia środków pieniężnych traktowanych jako wpływy (źródła finansowania),
•  wykorzystania środków pieniężnych jako wydatków (kierunki ich zagospodarowania),
•  zmiany stanu środków pieniężnych na początek i koniec danego okresu sprawozdawczego wynikłej z prowadzenia działalności gospodarczej jednostki.
Rachunek przepływów pieniężnych może być przeprowadzony metodą bezpośrednią lub pośrednią. Obie metody dają te same wyniki. Pełną metodologię sporządzania rachunku przepływów pieniężnych przy zastosowaniu metody bezpośredniej prezentujemy w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE
Przy sporządzaniu rachunku przepływu środków pieniężnych metodą bezpośrednią należy najpierw sporządzić bilans różnic w poszczególnych grupach aktywów i pasywów z wykorzystaniem różnic ich stanów między bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia. W różnicy ze stanów aktywów i pasywów należy wykazać kwoty z odpowiednimi oznaczeniami. Zwiększenie stanu wykazujemy ze znakiem plus, ich zmniejszenie zaś – ze znakiem minus. Należy zwrócić uwagę, aby kwota salda wynikłego z plusów i minusów w aktywach równała się kwocie salda z plusów i minusów w pasywach.
Przeszacowanie środków trwałych, darowizny środków trwałych oraz ich likwidacje nie powodują oczywiście zmian w przepływach środków pieniężnych. W ewidencji analitycznej w księgowości powinny być wykazane szczegółowe dane niezbędne do sporządzenia zestawienia z przepływów środków pieniężnych.
Przy zastosowaniu metody bezpośredniej różnice kursowe zrealizowane i niezrealizowane oraz odsetki nie są brane pod uwagę przy ustalaniu wyniku z przepływów środków pieniężnych, gdyż:
•  różnice kursowe i odsetki niezrealizowane korygują należności i zobowiązania, a tym samym podlegają samoczynnej eliminacji,
•  różnice kursowe i odsetki zrealizowane wpływają natomiast na zmianę stanu środków pieniężnych.
Po sporządzeniu bilansu różnic w aktywach i pasywach należy z kolei przystąpić do sporządzenia bilansu ruchu środków pieniężnych. W zestawieniu ruchu środków pieniężnych trzeba oddzielnie wykazać pochodzenie środków finansowych – wpływy oraz wykorzystanie środków finansowych – wydatki z różnicy stanów aktywów i pasywów między bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia, za badany okres działalności.
W bilansie ruchu środków pieniężnych różnice w aktywach i pasywach wykazujemy już bez znaków plus lub minus. Pochodzenie środków finansowych – wpływy obejmują łącznie kwoty wynikające ze zwiększenia pasywów oraz ze zmniejszenia aktywów, a więc z różnic między bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia. Natomiast wykorzystanie środków finansowych – wydatki obejmują łącznie kwoty wynikające ze zwiększenia aktywów oraz ze zmniejszenia pasywów, a więc również z różnic między bilansem otwarcia a bilansem zamknięcia.
W zestawieniu ruchu środków pieniężnych można nie wykazywać stanu środków pieniężnych z bilansu otwarcia i z bilansu zamknięcia. Wtedy różnice wynikające z pochodzenia środków finansowych i ich wykorzystania powinny się równać różnicy stanu środków pieniężnych z bilansu otwarcia i bilansu zamknięcia.

Przykład
Na 1 stycznia 2004 r. jednostka gospodarcza wykazała w bilansie otwarcia następujące aktywa i pasywa w zł (tabela 1):
Tabela 1. Bilans otwarcia
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Operacje gospodarcze w 2004 r.:
1. Przeniesienie straty z lat ubiegłych na kapitał zapasowy 70 000
2. Amortyzacja wartości niematerialnych i prawnych 5 000
3. Amortyzacja środków trwałych 10 000
14. Otrzymanie faktury VAT za wykonane usługi przez dostawców 244 000
15. Uregulowanie przelewem z banku zobowiązania wobec dostawców 294 000
16. Zużycie materiałów do robót 60 000
17. Pokrycie kosztów ogólnozakładowych z rachunku bankowego 21 000
18. Przeksięgowanie z konta 490 „Rozliczenie kosztów”:
a) na konto 501 „Koszty robót” 275 000
b) na konto 551 „Koszty ogólnozakładowe” 21 000
19. Rozliczenie międzyokresowych kosztów (czynnych) na koszty okresu sprawozdawczego 50 000
10. Rozwiązanie utworzonej rezerwy kosztowej z rozliczeń międzyokresowych kosztów (biernych) 40 000
11. Zakup nowego środka trwałego 46 000
12. Zakup papierów wartościowych 20 000
13. Naliczenie odsetek odbiorcom za zwłokę w regulowaniu należności 5 000
14. Przeniesienie z zespołu 5 do zespołu 7 kosztów własnych wytworzenia zakończonych robót 275 000
15. Wystawienie odbiorcom faktury VAT za wykonane roboty 488 000
w tym należny podatek VAT 88 000
16. Uregulowanie zobowiązania wobec urzędu skarbowego z tytułu podatku VAT 44 000
17. Uregulowanie przez odbiorców należności za wystawione faktury VAT 450 000
Przeksięgowania na koncie roku obrotowego przy zastosowaniu metody porównawczej:
18. Przeniesienie kosztów wytworzenia wykonanych robót na debet konta 490 „Rozliczenie kosztów” 275 000
19. Przeniesienie kosztów ogólnozakładowych z zespołu 5 na debet konta 490 21 000
20. Przeniesienie kosztów według rodzaju z zespołu 4 na debet konta 860 „Rachunek wyników” 296 000
21. Przeniesienie salda debetowego z konta 490 „Rozliczenie kosztów” na debet konta 860 „Wynik finansowy” – zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych kosztów 10 000
22. Przeniesienie przychodów netto z zespołu 7 na kredyt konta 860 400 000
23. Przeniesienie rozliczonych odsetek odbiorcy za zwłokę na kredyt konta 860 5 000
24. Naliczenie podatku dochodowego od osób prawnych od kwoty zysku brutto 99 000 zł według stawki 19% oraz zaksięgowanie po debecie konta 871 „Podatek dochodowy” i uznanie konta 225 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych” 18 810
25. Przeniesienie naliczonego podatku dochodowego od osób prawnych z konta 871 na debet konta 860 18 810
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 2. Bilans zamknięcia na 31 grudnia 2004 r.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 3. Bilans różnic aktywów i pasywów w latach 2003–2004 (w zł)
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 4. Bilans ruchu środków pieniężnych w latach 2003–2004 (w zł)
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

W przedstawionym przykładzie różnica między pochodzeniem środków pieniężnych a ich wykorzystaniem wskazuje na wzrost środków pieniężnych w banku na kwotę 25 000 zł (265 190 zł – 240 190 zł) w latach 2003–2004 (B – A).
Na ogół uznaje się, że metoda bezpośrednia jest łatwiejsza do czytania i interpretacji niż metoda pośrednia. Przy badaniu przepływu środków pieniężnych jednostki mogą według uznania zastosować metodę bezpośrednią lub pośrednią.

Marian Borkowski
biegły rewident

•  art. 48b ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 184, poz. 1539


Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Mały ZUS plus 2026 - zmiany. ZUS wyjaśnia jak trzeba liczyć ulgowe miesiące. Niższe składki na ubezpieczenia społeczne przez 36 miesięcy

W komunikacie z 22 grudnia 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych udzielił obszernych wyjaśnień odnośnie zmian jakie zajdą od 1 stycznia 2026 r. w zakresie ulgi zwanej „mały ZUS plus”. Przedsiębiorcy, czyli osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą będą mogły skorzystać z tej preferencji w według nowych zasad, które określają w jaki sposób należy liczyć okresy ulgi.

PIT-11, PIT-8C tylko na wniosek. Ministerstwo Finansów szykuje zmiany w przekazywaniu informacji podatkowych

W dniu 22 grudnia 2025 r. w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów opublikowane zostały założenia projektu nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (PIT). Ministerstwo Finansów przygotowuje przepisy, których celem ma być zniesienie obowiązku przekazywania z mocy prawa w każdym przypadku imiennych informacji PIT-11, PIT-8C, IFT-1R i IFT- 2R wszystkim podatnikom. Podatnik będzie miał prawo uzyskania tych imiennych informacji, co do zasady, na wniosek złożony płatnikowi lub innemu podmiotowi zobowiązanemu do ich sporządzenia. Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2027 r. i będą miały zastosowanie do rozliczeń dochodów uzyskanych począwszy od 1 stycznia 2026 r.

Elementarne problemy obowiązkowego KSeF. Podatnicy w 2026 r. będą fakturować po staremu?

Podatnicy pod koniec roku czekają DOBREJ NOWINY również dotyczącej podatków: znamy jej treść – idzie o oddalenie (najlepiej na święte nigdy) pomysłu o nazwie obowiązkowy KSeF. Jeśli nie będzie to zrobione formalnie, to zrobią to podatnicy, którzy po prostu będą fakturować po staremu i zawiadomią dostawców (usługodawców), że będą płacić tylko te faktury, które będą im formalnie doręczone w dotychczasowych postaciach; „nie będę grzebał w żadnym KSeFie, bo nie mam na to czasu ani pieniędzy” - pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Nowe limity podatkowe dla samochodów firmowych od 2026 r. MF: dotyczą też umów leasingu i najmu zawartych wcześniej, jeżeli auto nie zostało ujęte w ewidencji środków trwałych przed 1 stycznia

Od 1 stycznia 2026 r. zmieniają się limity dotyczące zaliczania do kosztów podatkowych wydatków na samochody firmowe. Ministerstwo Finansów informuje, że te nowe limity mają zastosowanie do umów leasingu i najmu zawartych przed 1 stycznia 2026 r., jeśli charakter tych umów (pod względem wymogów prawa podatkowego), nie pozwala na wprowadzenie pojazdu do ewidencji środków trwałych.

REKLAMA

Zwrot VAT do 40 dni po wdrożeniu KSeF. Dlaczego to nie jest dobra wiadomość dla księgowych?

Chociaż wokół wdrożenia KSeF nie przestają narastać wątpliwości, to trzeba uczciwie przyznać, że nowy system przyniesie również wymierne korzyści. Firmy mogą liczyć na rekordowo szybkie zwroty VAT i wreszcie uwolnić się od uciążliwego gromadzenia całych ton papierowej dokumentacji. O ile to ostatnie jest też ulgą dla księgowych, o tyle mechanizm odzyskiwania VAT budzi pewne obawy.

Potwierdzenie transakcji fakturowanej w KSeF. MF: to dobrowolna opcja. Jakie dokumenty można wydać nabywcy po wystawieniu faktury w KSeF w trybie: ONLINE, OFFLINE i awaryjnym?

W opublikowanym przez Ministerstwo Finansów Podręczniku KSeF 2.0 (część II) jest dokładnie opisana możliwość wydania nabywcy „potwierdzenia transakcji” w przypadkach wystawienia faktury w KSeF w trybie ONLINE, OFFLINE, czy w trybie awaryjnym. Okazuje się, że jest to całkowicie dobrowolna opcja, która nie jest i nie będzie uregulowana przepisami. Do czego więc może służyć to potwierdzenie transakcji i jak je wystawiać?

Reklama dźwignią handlu. A co z podatkami? Jak rozliczyć napis LED zawieszony na budynku?

Czy napis LED zawieszony na budynku ulepsza go? A może stanowi odrębny środek trwały? Odpowiedź na to pytanie ma istotne znaczenia dla prawidłowego przeprowadzenia rozliczeń podatkowych. A co na to organy skarbowe?

Zmiany w podatkach 2026: powrót wyższej składki zdrowotnej, KSeF, JPK_CIT oraz zamrożone progi PIT

Choć głośne zmiany podatkowe ostatecznie nie wejdą w życie w 2026 r., od 1 stycznia zaczynają obowiązywać regulacje, które mogą realnie podnieść obciążenia przedsiębiorców – i to bez zmiany stawek podatkowych. Niższe limity dla aut firmowych, powrót wyższej składki zdrowotnej, KSeF, JPK_CIT oraz zamrożone progi PIT oznaczają dla wielu firm ukryte podwyżki sięgające kilkudziesięciu tysięcy złotych rocznie.

REKLAMA

KSeF 2026: państwowa infrastruktura cyfrowa, która zmienia biznes głębiej niż samo fakturowanie

KSeF to nie kolejny obowiązek podatkowy, lecz jedna z największych transformacji cyfrowych polskiej gospodarki. Od 2026 roku system zmieni nie tylko sposób wystawiania faktur, ale całą architekturę zarządzania danymi finansowymi, ryzykiem i płynnością w firmach. Eksperci Ministerstwa Finansów, KAS i rynku IT zgodnie podkreślają: to moment, w którym państwo staje się operatorem infrastruktury biznesowej, a przedsiębiorstwa muszą nauczyć się funkcjonować w czasie rzeczywistym.

Przelewy bankowe w Święta i Nowy Rok. Kiedy wysłać przelew, by na pewno doszedł przed końcem roku?

Koniec roku obfituje w dużo dni wolnych. Co z przelewami bankowymi wysłanymi w tych dniach dniach? Kiedy najlepiej wysłać przelew, aby dotarł na czas? Czy będą działać płatności natychmiastowe? Warto terminowe płatności zaplanować z wyprzedzeniem.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA