REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć zaliczkę przy wewnątrzwspólnotowej dostawie

REKLAMA

Spółka otrzymała w marcu zaliczkę od kontrahenta z Niemiec w wysokości 15 000 euro na poczet wewnątrzwspólnotowej dostawy towaru, która będzie zrealizowana w kwietniu (wartość całej dostawy wg kontraktu wynosi 38 000 euro). Według jakiego kursu należy zaksięgować wartość zaliczki, jakie różnice kursowe i w którym momencie powstaną - proszę o przedstawienie stosownych księgowań. Jakie obowiązki w zakresie podatku VAT oraz podatku dochodowego wiążą się z otrzymaniem tej zaliczki?
RADA
Wpływ zaliczki na rachunek bankowy należy zaksięgować według kursu kupna walut banku obsługującego jednostkę.
Różnice kursowe do celów podatku dochodowego od osób prawnych, w wysokości różnicy pomiędzy kursem średnim NBP z dnia uzyskania przychodu a kursem kupna banku z dnia otrzymania zaliczki, powstają w momencie uzyskania przychodu.
W dniu otrzymania zaliczki powstaje obowiązek podatkowy w podatku VAT. Spółka w ciągu 7 dni od otrzymania zaliczki powinna wystawić fakturę VAT z zastosowaniem stawki 0%.
Otrzymanie zaliczki nie powoduje powstania przychodu w podatku dochodowym od osób prawnych.

UZASADNIENIE
Obowiązki związane z otrzymaniem zaliczki na poczet wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w świetle ustawy o podatku VAT
Otrzymanie przez spółkę zaliczki, niezależnie od jej wysokości, pociąga za sobą obowiązek wystawienia faktury VAT. Jeżeli zaliczka dotyczy dostawy wewnątrzwspólnotowej, spółka ma prawo do zastosowania stawki 0% na fakturze dokumentującej zaliczkę, niezależnie od faktu, iż w momencie jej wystawiania nie dysponuje dokumentami potwierdzającymi dokonanie dostawy.
Potwierdzeniem tej tezy jest postanowienie Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego z 14 grudnia 2005 r., sygn. RO/443/144/1/2005. Czytamy w nim m.in.:(...) Stawka podatku w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów – zgodnie z art. 41 ust. 3 ustawy – wynosi 0%. Jednak w art. 42 ust. 1 pkt 2 zastrzeżono, iż stawkę 0% można zastosować w przypadku, gdy towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone nabywcy na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju. Warunek ten jest możliwy do spełnienia tylko w przypadku faktycznie dokonanych dostaw wewnątrzwspólnotowych, natomiast nie będzie miał zastosowania do zaliczek otrzymywanych przed dokonaniem dostawy. Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, iż dla udokumentowania zaliczki otrzymanej na poczet przyszłej dostawy wewnątrzwspólnotowej Spółka powinna wystawić fakturę ze stawką 0%. (...).
Oczywiście prawo to nie przysługuje trwale i bezwarunkowo. Aby je zachować, po dokonaniu właściwej dostawy, spółka musi zadbać o uzyskanie wymaganej dokumentacji, by nie utracić nabytego uprawnienia. Stanowisko to potwierdza Izba Skarbowa w Opolu w swojej decyzji z 12 stycznia 2006 r.:(…) Spółka będzie mieć prawo do zastosowania stawki 0% na fakturze dokumentującej zaliczkę, jednakże gdy w momencie jej ostatecznego rozliczenia nie zostaną spełnione warunki określone w art. 42 ustawy o podatku od towarów i usług, Spółka będzie zobowiązana do dokonania korekty wcześniej wystawionych faktur zaliczkowych i opodatkowania otrzymanych zaliczek stawką obowiązującą dla dostawy krajowej, czyli 22%. (...).
Obowiązki związane z otrzymaniem zaliczki na poczet wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
Do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych (art. 12 ust. 4 pkt 1 updop). Oznacza to, że otrzymanie zaliczki na poczet dostawy jest obojętne z punktu widzenia ww. ustawy. Datą powstania przychodu w omawianym przypadku będzie (zgodnie z art. 12 ust. 3a updop) dzień wystawienia faktury ostatecznej, nie później jednak niż ostatni dzień miesiąca, w którym wydano towar.

PRZYKŁAD 1
Spółka w lutym otrzymała zaliczkę w wysokości 10 000 euro na poczet dostawy, która ma być zrealizowana w kwietniu. W związku z otrzymaniem zaliczki spółka wystawiła fakturę VAT i ujęła ją w rejestrze VAT ze stawką 0%. W kwietniu spółka wysłała towar wraz z fakturą na pozostałą część dostawy w wysokości 18 000 euro. Przychód w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w wysokości 28 000 euro powstał w kwietniu.
Różnice kursowe związane z otrzymaniem zaliczki w świetle ustawy o rachunkowości i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

Sposób przeliczania faktur (w tym również faktury zaliczkowej) wystawionych w walutach obcych na walutę polską, stosowany dla celów VAT (możliwy do zastosowania również dla celów bilansowych), określony został w § 37 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z zapisami tego rozporządzenia zaliczki otrzymane w walucie obcej przelicza się na walutę polską wg kursu średniego NBP z dnia wystawienia faktury – jeżeli została wystawiona w obowiązującym terminie. Jeżeli faktura nie została wystawiona w obowiązującym terminie, do przeliczenia zaliczki przyjmuje się kurs średni NBP z dnia powstania obowiązku podatkowego (otrzymania zaliczki).
Różnicę kursową stanowi różnica występująca pomiędzy kursem średnim NBP z dnia wystawienia faktury a kursem kupna banku z dnia wpłaty zaliczki.

PRZYKŁAD 2
20 marca 2006 r. spółka otrzymała od kontrahenta niemieckiego A 40% zaliczkę w wysokości 14 400 euro na poczet wysyłki towarów planowanej na kwiecień 2006 r. Kurs kupna banku obsługującego jednostkę w dniu wpływu zaliczki wynosił 3,80 euro. W dniu otrzymania zaliczki spółka wystawiła fakturę VAT. Kurs średni NBP w dniu wystawienia faktury wynosił 3,98 euro.
23 kwietnia spółka wysłała do kontrahenta niemieckiego towar wraz z fakturą na pozostałą część dostawy (60%) w wysokości 21 600 euro. Kurs średni NBP z dnia wystawienia faktury – 3,82 euro. Kontrahent dokonał zapłaty 28 kwietnia. Kurs kupna banku wynosił w tym dniu 3,85 euro.
1. Wpływ zaliczki na rachunek bankowy spółki: 14 400 euro × 3,80 zł = 54 720 zł
Wn konto 131 „Bieżący rachunek bankowy” 54 720 zł
Ma konto 203 „Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi” – w analityce – kontrahent A 54 720 zł
2. Faktura VAT potwierdzająca otrzymanie zaliczki: 14 400 euro × 3,98 zł = 57 312 zł
Wn konto 203 „Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi” – w analityce – kontrahent A 57 312 zł
Ma konto 840 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 57 312 zł
3. Różnica kursowa (PK): (3,98 zł – 3,80 zł) × 14 400 euro = 2592 zł
Wn konto 755 „Koszty finansowe” – w analityce „Ujemne różnice kursowe” 2592 zł
Ma konto 203 „Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi” – w analityce – kontrahent A 2592 zł
4. Faktura VAT na pozostałą część dostawy: 21 600 euro × 3,82 zł = 82 512 zł
Wn konto 203 „Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi” – w analityce – kontrahent A 82 512 zł
Ma konto 730 „Sprzedaż towarów” 82 512 zł
5. Przeksięgowanie zaliczki na konto przychodów ze sprzedaży (PK):
Wn konto 840 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 57 312 zł
Ma konto 730 „Sprzedaż towarów” 57 312 zł
6. Zapłata faktury: 21 600 euro × 3,85 zł = 83 160 zł
Wn konto 131 „Bieżący rachunek bankowy” 83 160 zł
Ma konto 203 „Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi” – w analityce – kontrahent A 83 160 zł
7. Różnica kursowa: (3,85 zł – 3,82 zł) × 21 600 euro = 648 zł
Wn konto 203 „Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi” – w analityce – kontrahent A 648 zł
Ma konto750 „Przychody finansowe” – w analityce „Dodatnie różnice kursowe” 648 zł
Przychód po uwzględnieniu różnic kursowych wyniósł więc 137 880 zł.
Niestety, przedstawionych wyżej rozwiązań dotyczących różnic kursowych nie można zastosować wprost do celów podatku dochodowego od osób prawnych.
Łódzki Urząd Skarbowy w swoim postanowieniu z 28 listopada 2005 r., sygn. ŁUS-II-2- -423/158/05/JB wyjaśnia: (…) przeliczeniu na złote podlegają przychody wyrażone w walutach obcych. Przepis art. 12 ust. 2
(stanowiący, iż przychody wyrażone w walutach obcych przelicza się wg kursu średniego NBP z dnia uzyskania przychodu – przyp. I.G.) nie ma zastosowania do otrzymanych zaliczek lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w późniejszych okresach sprawozdawczych, bowiem zaliczki nie stanowią przychodu podatkowego na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 1 ww. ustawy. W stanie faktycznym opisanym przez Spółkę przeliczeniu na złote zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy podlega kwota obejmująca całą wartość sprzedanego produktu wg kursu średniego Narodowego Banku Polskiego z dnia powstania przychodu stosownie do art. 12 ust. 3a ww. ustawy (…).

Oznacza to, że w związku z faktem, iż zaliczka nie stanowi przychodu dla celów podatkowych, to brak jest podstaw do ustalania uznawanych podatkowo różnic kursowych powstałych w związku z otrzymaniem tej zaliczki w momencie jej wpłaty.

Dopiero w momencie powstania przychodu podatkowego, a więc wystawienia faktury za dokonaną dostawę (nie później niż w ostatnim dniu miesiąca, w którym dokonano dostawy), powstają podatkowe różnice kursowe.
Oblicza się je w następujący sposób: Przychód z tytułu dokonanej dostawy obniża się lub podwyższa o różnice wynikające z zastosowania kursu średniego NBP z dnia powstania przychodu (wystawienia faktury ostatecznej) oraz kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodów (wpłaty zaliczki, zapłaty pozostałej kwoty należności).
Dla transakcji pokazanej w przykładzie 2 podatkowe różnice kursowe kształtowałyby się następująco:
1. Przychód ustalony wg kursu średniego NBP z 23 kwietnia (dzień uzyskania przychodu): 36 000 euro × 3,82 zł = 137 520 zł
2. Ujemna różnica kursowa – zmniejszająca przychód ze sprzedaży, wynikająca z porównania niższego kursu kupna banku z dnia wpłaty zaliczki oraz kursu średniego banku z dnia powstania przychodu: (3,82 zł – 3,80 zł) × 14 400 euro = 288 zł
3. Dodatnia różnica kursowa – zwiększająca przychód ze sprzedaży, wynikająca z porównania wyższego kursu kupna banku z dnia wpłaty pozostałej kwoty należności oraz kursu średniego banku z dnia powstania przychodu:
(3,85 zł – 3,82 zł) × 21 600 euro = 648 zł
Po uwzględnieniu różnic kursowych przychód ze sprzedaży wyniósł więc 137 880 zł.
WAŻNE!
Jak widać, obie metody prowadzą do osiągnięcia tego samego przychodu ze sprzedaży – ustalonego wg kursu kupna banku z dnia wpływu gotówki na rachunek bankowy. Odmienny jest jednak moment powstania różnic kursowych oraz metoda ich obliczenia.

• art. 12 ust. 2, art. 12 ust. 3a, art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538
• art. 41 ust. 3, art. 42 ust. 1 pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484
• § 37 rozporządzenia Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 90, poz. 756; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 266, poz. 2239

Izabela Grochola
główna księgowa w spółce z o.o.


Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Jak działają cyfrowe kontrole skarbówki i algorytmy KAS. Uczciwi, kompetentni podatnicy i księgowi nie mają się czego bać?

Jeszcze kilka lat temu Krajowa Administracja Skarbowa prowadziła wyrywkowe kontrole podatkowe, oparte głównie na intuicji swoich pracowników. Przeczucie urzędnika, zgadywanie czy żmudne przeszukiwanie deklaracji w poszukiwaniu śladów oszustw podatkowych to dziś relikt przeszłości. Współczesny fiskus opiera się na analizie danych, sztucznej inteligencji i zaawansowanych algorytmach, które potrafią w kilka sekund wychwycić nieprawidłowości tam, gdzie kiedyś potrzeba było tygodni pracy. Cyfryzacja administracji skarbowej diametralnie zmieniła charakter kontroli podatkowych. Są one precyzyjniejsze, szybsze i skuteczniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Małgorzata Bień, właścicielka Biura Rachunkowego

Jak mierzyć rentowność firmy? Trzy metody, które naprawdę działają i 5 kluczowych wskaźników. Bez kontroli rentowności przedsiębiorca działa po omacku

W firmie dużo się dzieje: telefony dzwonią, pojawiają się ciekawe zlecenia, faktury idą jedna za drugą. Przychody wyglądają obiecująco, a mimo to… na koncie coraz ciaśniej. To częsty i niebezpieczny sygnał. W wielu firmach zyski wyparowują nie dlatego, że brakuje sprzedaży, lecz dlatego, że nikt nie trzyma ręki na pulsie rentowności.

Rola głównej księgowej w erze KSeF. Jak przygotować firmę na nowe obowiązki od 2026 r.? [Webinar INFORAKADEMII]

Już w 2026 r. korzystanie z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) stanie się obowiązkowe dla większości przedsiębiorców. To rewolucja w procesach księgowych, która wymaga od głównej księgowej nie tylko znajomości przepisów, ale także umiejętności zarządzania wdrożeniem tego systemu w firmie.

Księgowi w oku cyklonu. Jak przejść przez rewolucję KSeF i nie stracić kontroli

Setki faktur w PDF-ach, skanach i wersjach papierowych. Telefony od klientów, goniące terminy VAT i JPK. Codzienność wielu biur rachunkowych to żonglowanie zadaniami w wyścigu z czasem. Tymczasem wielkimi krokami zbliża się fundamentalna zmiana – obowiązkowy Krajowy System e-Faktur

REKLAMA

Prof. Modzelewski: faktury VAT aż w 18 różnych formach od lutego 2026 r. Przyda się nowa instrukcja obiegu dokumentów

Od lutego 2026 r. wraz z wejściem w życie przepisów dot. obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) polscy czynni podatnicy VAT będą mogli otrzymywać aż dziewięć form dokumentów na miejsce obecnych faktur VAT. A jeżeli weźmiemy pod uwagę fakt, że w tych samych formach będą wystawiane również faktury korygujące, to podatnicy VAT i ich księgowi muszą się przygotować na opisywanie i dekretowanie aż 18 form faktur – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Refinansowanie zakupu nowoczesnych tachografów: do 3 tys. zł na jeden pojazd. Wnioski, warunki, regulamin

W dniu 19 listopada 2025 r. Ministerstwo Infrastruktury poinformowało, że od 1 grudnia 2025 r. przewoźnicy mogą składać wnioski o refinansowanie wymiany tachografów na urządzenia najnowszej generacji. Środki na ten cel w wysokości 320 mln zł będą pochodziły z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. To pierwsza tego typu realna pomoc finansowa dla branży transportu drogowego. Nabór wniosków potrwa do końca stycznia 2026 roku.

Nowe zasady rozliczania podatkowego samochodów firmowych od stycznia 2026 r. [zakup, leasing, najem, amortyzacja]. Ostatnia szansa na pełne odliczenia

Nabycie samochodu firmowego to nie tylko kwestia mobilności czy prestiżu - to również poważna decyzja finansowa, która może mieć długofalowe skutki podatkowe. Od stycznia 2026 r. wejdą w życie nowe przepisy podatkowe, które znacząco ograniczą możliwość rozliczenia kosztów zakupu pojazdów spalinowych w działalności gospodarczej.

Czy czeka nas kolejne odroczenie KSeF? Wiele firm wciąż korzysta z faktur papierowych i nie prowadzi testów nowego systemu e-fakturowania

Krajowy System e-Faktur (KSeF) powoli staje się faktem. Rzeczywistość jest jednak taka, że tylko niewielka część małych firm w Polsce prowadziła testy nowego systemu i wciąż stosuje faktury papierowe. Czy w związku z tym czeka nas ponowne odroczenie wdrożenia KSeF?

REKLAMA

Postępowania upadłościowe w Polsce się trwają za długo. Dlaczego czekamy i kto na tym traci? Jak zmienić przepisy?

Prawo upadłościowe przewiduje wydanie postanowienia o ogłoszeniu upadłości w ciągu dwóch miesięcy od złożenia wniosku. Norma ustawowa ma jednak niewiele wspólnego z rzeczywistością. W praktyce sprawy często czekają na rozstrzygnięcie kilka, a nawet kilkanaście miesięcy. Rok 2024 przyniósł rekordowe ponad 20 tysięcy upadłości konsumenckich, co przy obecnej strukturze sądownictwa pogłębia problem przewlekłości i wymaga systemowego rozwiązania. Jakie zmiany prawa upadłościowego są potrzebne?

Nowy Unijny Kodeks Celny – harmonogram wdrożenia. Polskie firmy muszą przygotować się na duże zmiany

Największa od dekad transformacja unijnego systemu celnego wchodzi w decydującą fazę. Firmy logistyczne i handlowe mają już niewiele czasu na dostosowanie swoich procesów do wymogów centralizacji danych i pełnej cyfryzacji. Eksperci ostrzegają: bez odpowiednich przygotowań technologicznych i organizacyjnych, przedsiębiorcy mogą stracić konkurencyjność na rynku.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA