REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć zaliczkę przy wewnątrzwspólnotowej dostawie

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Spółka otrzymała w marcu zaliczkę od kontrahenta z Niemiec w wysokości 15 000 euro na poczet wewnątrzwspólnotowej dostawy towaru, która będzie zrealizowana w kwietniu (wartość całej dostawy wg kontraktu wynosi 38 000 euro). Według jakiego kursu należy zaksięgować wartość zaliczki, jakie różnice kursowe i w którym momencie powstaną - proszę o przedstawienie stosownych księgowań. Jakie obowiązki w zakresie podatku VAT oraz podatku dochodowego wiążą się z otrzymaniem tej zaliczki?
RADA
Wpływ zaliczki na rachunek bankowy należy zaksięgować według kursu kupna walut banku obsługującego jednostkę.
Różnice kursowe do celów podatku dochodowego od osób prawnych, w wysokości różnicy pomiędzy kursem średnim NBP z dnia uzyskania przychodu a kursem kupna banku z dnia otrzymania zaliczki, powstają w momencie uzyskania przychodu.
W dniu otrzymania zaliczki powstaje obowiązek podatkowy w podatku VAT. Spółka w ciągu 7 dni od otrzymania zaliczki powinna wystawić fakturę VAT z zastosowaniem stawki 0%.
Otrzymanie zaliczki nie powoduje powstania przychodu w podatku dochodowym od osób prawnych.

UZASADNIENIE
Obowiązki związane z otrzymaniem zaliczki na poczet wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w świetle ustawy o podatku VAT
Otrzymanie przez spółkę zaliczki, niezależnie od jej wysokości, pociąga za sobą obowiązek wystawienia faktury VAT. Jeżeli zaliczka dotyczy dostawy wewnątrzwspólnotowej, spółka ma prawo do zastosowania stawki 0% na fakturze dokumentującej zaliczkę, niezależnie od faktu, iż w momencie jej wystawiania nie dysponuje dokumentami potwierdzającymi dokonanie dostawy.
Potwierdzeniem tej tezy jest postanowienie Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego z 14 grudnia 2005 r., sygn. RO/443/144/1/2005. Czytamy w nim m.in.:(...) Stawka podatku w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów – zgodnie z art. 41 ust. 3 ustawy – wynosi 0%. Jednak w art. 42 ust. 1 pkt 2 zastrzeżono, iż stawkę 0% można zastosować w przypadku, gdy towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone nabywcy na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju. Warunek ten jest możliwy do spełnienia tylko w przypadku faktycznie dokonanych dostaw wewnątrzwspólnotowych, natomiast nie będzie miał zastosowania do zaliczek otrzymywanych przed dokonaniem dostawy. Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, iż dla udokumentowania zaliczki otrzymanej na poczet przyszłej dostawy wewnątrzwspólnotowej Spółka powinna wystawić fakturę ze stawką 0%. (...).
Oczywiście prawo to nie przysługuje trwale i bezwarunkowo. Aby je zachować, po dokonaniu właściwej dostawy, spółka musi zadbać o uzyskanie wymaganej dokumentacji, by nie utracić nabytego uprawnienia. Stanowisko to potwierdza Izba Skarbowa w Opolu w swojej decyzji z 12 stycznia 2006 r.:(…) Spółka będzie mieć prawo do zastosowania stawki 0% na fakturze dokumentującej zaliczkę, jednakże gdy w momencie jej ostatecznego rozliczenia nie zostaną spełnione warunki określone w art. 42 ustawy o podatku od towarów i usług, Spółka będzie zobowiązana do dokonania korekty wcześniej wystawionych faktur zaliczkowych i opodatkowania otrzymanych zaliczek stawką obowiązującą dla dostawy krajowej, czyli 22%. (...).
Obowiązki związane z otrzymaniem zaliczki na poczet wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
Do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych (art. 12 ust. 4 pkt 1 updop). Oznacza to, że otrzymanie zaliczki na poczet dostawy jest obojętne z punktu widzenia ww. ustawy. Datą powstania przychodu w omawianym przypadku będzie (zgodnie z art. 12 ust. 3a updop) dzień wystawienia faktury ostatecznej, nie później jednak niż ostatni dzień miesiąca, w którym wydano towar.

PRZYKŁAD 1
Spółka w lutym otrzymała zaliczkę w wysokości 10 000 euro na poczet dostawy, która ma być zrealizowana w kwietniu. W związku z otrzymaniem zaliczki spółka wystawiła fakturę VAT i ujęła ją w rejestrze VAT ze stawką 0%. W kwietniu spółka wysłała towar wraz z fakturą na pozostałą część dostawy w wysokości 18 000 euro. Przychód w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w wysokości 28 000 euro powstał w kwietniu.
Różnice kursowe związane z otrzymaniem zaliczki w świetle ustawy o rachunkowości i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

Sposób przeliczania faktur (w tym również faktury zaliczkowej) wystawionych w walutach obcych na walutę polską, stosowany dla celów VAT (możliwy do zastosowania również dla celów bilansowych), określony został w § 37 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z zapisami tego rozporządzenia zaliczki otrzymane w walucie obcej przelicza się na walutę polską wg kursu średniego NBP z dnia wystawienia faktury – jeżeli została wystawiona w obowiązującym terminie. Jeżeli faktura nie została wystawiona w obowiązującym terminie, do przeliczenia zaliczki przyjmuje się kurs średni NBP z dnia powstania obowiązku podatkowego (otrzymania zaliczki).
Różnicę kursową stanowi różnica występująca pomiędzy kursem średnim NBP z dnia wystawienia faktury a kursem kupna banku z dnia wpłaty zaliczki.

PRZYKŁAD 2
20 marca 2006 r. spółka otrzymała od kontrahenta niemieckiego A 40% zaliczkę w wysokości 14 400 euro na poczet wysyłki towarów planowanej na kwiecień 2006 r. Kurs kupna banku obsługującego jednostkę w dniu wpływu zaliczki wynosił 3,80 euro. W dniu otrzymania zaliczki spółka wystawiła fakturę VAT. Kurs średni NBP w dniu wystawienia faktury wynosił 3,98 euro.
23 kwietnia spółka wysłała do kontrahenta niemieckiego towar wraz z fakturą na pozostałą część dostawy (60%) w wysokości 21 600 euro. Kurs średni NBP z dnia wystawienia faktury – 3,82 euro. Kontrahent dokonał zapłaty 28 kwietnia. Kurs kupna banku wynosił w tym dniu 3,85 euro.
1. Wpływ zaliczki na rachunek bankowy spółki: 14 400 euro × 3,80 zł = 54 720 zł
Wn konto 131 „Bieżący rachunek bankowy” 54 720 zł
Ma konto 203 „Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi” – w analityce – kontrahent A 54 720 zł
2. Faktura VAT potwierdzająca otrzymanie zaliczki: 14 400 euro × 3,98 zł = 57 312 zł
Wn konto 203 „Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi” – w analityce – kontrahent A 57 312 zł
Ma konto 840 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 57 312 zł
3. Różnica kursowa (PK): (3,98 zł – 3,80 zł) × 14 400 euro = 2592 zł
Wn konto 755 „Koszty finansowe” – w analityce „Ujemne różnice kursowe” 2592 zł
Ma konto 203 „Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi” – w analityce – kontrahent A 2592 zł
4. Faktura VAT na pozostałą część dostawy: 21 600 euro × 3,82 zł = 82 512 zł
Wn konto 203 „Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi” – w analityce – kontrahent A 82 512 zł
Ma konto 730 „Sprzedaż towarów” 82 512 zł
5. Przeksięgowanie zaliczki na konto przychodów ze sprzedaży (PK):
Wn konto 840 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 57 312 zł
Ma konto 730 „Sprzedaż towarów” 57 312 zł
6. Zapłata faktury: 21 600 euro × 3,85 zł = 83 160 zł
Wn konto 131 „Bieżący rachunek bankowy” 83 160 zł
Ma konto 203 „Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi” – w analityce – kontrahent A 83 160 zł
7. Różnica kursowa: (3,85 zł – 3,82 zł) × 21 600 euro = 648 zł
Wn konto 203 „Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi” – w analityce – kontrahent A 648 zł
Ma konto750 „Przychody finansowe” – w analityce „Dodatnie różnice kursowe” 648 zł
Przychód po uwzględnieniu różnic kursowych wyniósł więc 137 880 zł.
Niestety, przedstawionych wyżej rozwiązań dotyczących różnic kursowych nie można zastosować wprost do celów podatku dochodowego od osób prawnych.
Łódzki Urząd Skarbowy w swoim postanowieniu z 28 listopada 2005 r., sygn. ŁUS-II-2- -423/158/05/JB wyjaśnia: (…) przeliczeniu na złote podlegają przychody wyrażone w walutach obcych. Przepis art. 12 ust. 2
(stanowiący, iż przychody wyrażone w walutach obcych przelicza się wg kursu średniego NBP z dnia uzyskania przychodu – przyp. I.G.) nie ma zastosowania do otrzymanych zaliczek lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w późniejszych okresach sprawozdawczych, bowiem zaliczki nie stanowią przychodu podatkowego na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 1 ww. ustawy. W stanie faktycznym opisanym przez Spółkę przeliczeniu na złote zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy podlega kwota obejmująca całą wartość sprzedanego produktu wg kursu średniego Narodowego Banku Polskiego z dnia powstania przychodu stosownie do art. 12 ust. 3a ww. ustawy (…).

Oznacza to, że w związku z faktem, iż zaliczka nie stanowi przychodu dla celów podatkowych, to brak jest podstaw do ustalania uznawanych podatkowo różnic kursowych powstałych w związku z otrzymaniem tej zaliczki w momencie jej wpłaty.

Dopiero w momencie powstania przychodu podatkowego, a więc wystawienia faktury za dokonaną dostawę (nie później niż w ostatnim dniu miesiąca, w którym dokonano dostawy), powstają podatkowe różnice kursowe.
Oblicza się je w następujący sposób: Przychód z tytułu dokonanej dostawy obniża się lub podwyższa o różnice wynikające z zastosowania kursu średniego NBP z dnia powstania przychodu (wystawienia faktury ostatecznej) oraz kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodów (wpłaty zaliczki, zapłaty pozostałej kwoty należności).
Dla transakcji pokazanej w przykładzie 2 podatkowe różnice kursowe kształtowałyby się następująco:
1. Przychód ustalony wg kursu średniego NBP z 23 kwietnia (dzień uzyskania przychodu): 36 000 euro × 3,82 zł = 137 520 zł
2. Ujemna różnica kursowa – zmniejszająca przychód ze sprzedaży, wynikająca z porównania niższego kursu kupna banku z dnia wpłaty zaliczki oraz kursu średniego banku z dnia powstania przychodu: (3,82 zł – 3,80 zł) × 14 400 euro = 288 zł
3. Dodatnia różnica kursowa – zwiększająca przychód ze sprzedaży, wynikająca z porównania wyższego kursu kupna banku z dnia wpłaty pozostałej kwoty należności oraz kursu średniego banku z dnia powstania przychodu:
(3,85 zł – 3,82 zł) × 21 600 euro = 648 zł
Po uwzględnieniu różnic kursowych przychód ze sprzedaży wyniósł więc 137 880 zł.
WAŻNE!
Jak widać, obie metody prowadzą do osiągnięcia tego samego przychodu ze sprzedaży – ustalonego wg kursu kupna banku z dnia wpływu gotówki na rachunek bankowy. Odmienny jest jednak moment powstania różnic kursowych oraz metoda ich obliczenia.

• art. 12 ust. 2, art. 12 ust. 3a, art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538
• art. 41 ust. 3, art. 42 ust. 1 pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484
• § 37 rozporządzenia Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 90, poz. 756; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 266, poz. 2239

Izabela Grochola
główna księgowa w spółce z o.o.


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF 2.0. Co ważniejsze – prawo podatkowe, czy podręczniki Ministerstwa Finansów? Faktura ustrukturyzowana istnieje tylko wirtualnie

Opublikowany przez resort finansów, liczący kilkaset stron (!) dokument pod nazwą „Podręcznik KSeF 2.0.” (w 4. częściach), jest w wielu miejscach nie tylko sprzeczny z projektowanymi przepisami, lecz również z uchwaloną już nowelizacją ustawy o VAT – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Jaka składka zdrowotna dla przedsiębiorców w 2026 roku? Ministerstwo Finansów nie pracuje nad przedłużeniem obniżonej podstawy wymiaru

Ministerstwo Finansów poinformowało Polską Agencję Prasową, że nie pracuje nad projektem, który zakładałby utrzymanie obniżonej minimalnej podstawy obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców w 2026 r. i kolejnych latach.

KSeF: Pomoc dla przedsiębiorców czy nowy ból głowy? Fakty i mity wokół Krajowego Systemu e-Faktur [Gość Infor.pl]

Krajowy System e-Faktur (KSeF) budzi wiele emocji i narosło wokół niego sporo mitów. Czy to nowy podatek? Kogo i kiedy dotyczy obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych? Czy czeka nas rewolucja w relacjach z biurami rachunkowymi? O tym, na co muszą przygotować się przedsiębiorcy, rozmawiają eksperci z infor.pl, Szymon Glonek i Joanna Dmowska.

Rząd chce dać preferencje podatkowe funduszom inwestycyjnym spoza UE od 2026 roku

W dniu 14 października 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawy o CIT), przedłożony przez Ministra Finansów i Gospodarki. Projekt dostosowuje przepisy CIT do orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczących zagranicznych funduszy inwestycyjnych i emerytalnych. Chodzi m.in. o rozszerzenie preferencji podatkowych na fundusze z państw spoza UE, przy zachowaniu zabezpieczeń przed nadużywaniem prawa do zwolnienia podatkowego.

REKLAMA

Programy lojalnościowe w niebezpieczeństwie. Nowa opinia TSUE to potencjalna bomba podatkowa

Rzecznik Generalna TSUE Juliane Kokott właśnie uderzyła w sedno problemu, o którym większość firm wolałaby nie słyszeć. Jej opinia w sprawie C-436/24 Lyko Operations może oznaczać rewolucję w sposobie, w jaki sklepy rozliczają punkty i bony lojalnościowe. Skutki? Dla wielu przedsiębiorców - potężny chaos i konieczność natychmiastowej zmiany systemów.

KSeF od A do Z: słownik najważniejszych pojęć

Przedsiębiorcy od kilku lat żyją w niepewności związanej z reformą w fakturowaniu, jaką jest Krajowy System e-Faktur. Rewolucja w wystawianiu faktur kojarzy im się z drastycznymi zmianami i obowiązkami, których woleliby uniknąć. Czy jednak wystawianie dokumentów w Krajowym Systemie e-Faktur rzeczywiście jest takie skomplikowane? Materiały szkoleniowe, zarówno komercyjne, jak i te opracowywane przez rząd, często napisane są bardzo skomplikowanym, nieprzystępnym językiem, przez co dla wielu osób bywają trudne do przyswojenia. A przecież ważne, żeby definicje były dla wszystkich jasne i zrozumiałe. Poniżej znajduje się wyjaśnienie podstawowych pojęć związanych z reformą.

Thermomix w kosztach? To możliwe, ale nie u każdego. Zasady są proste, ale nie każdy, je zna. Prowadzisz działalność gospodarczą? Sprawdź

Czy Thermomix może przyczynić się do uzyskania przez przedsiębiorcę przychodów? Na to pytanie dotyczące rozliczeń podatkowych nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wiadomo jednak, jakimi kryteriami należy się kierować dokonując w tym zakresie niezbędnej oceny.

Geopolityka zaczyna sterować światowym handlem i logistyką

OECD ostrzega, że masowy reshoring może kosztować świat 18 proc. spadku w handlu i 5 proc. ubytku w PKB. Coraz więcej managerów zarządzających logistyką deklaruje jednocześnie, że szuka nowych źródeł zaopatrzenia i alternatywnych wobec Chin lokalizacji dla produkcji i inwestycji. Nie ma już żadnych wątpliwości, że globalne łańcuchy dostaw ulegają transformacji, niestety nie widać tego w Polsce, choć mamy pewne przewagi, które stawiają nas w uprzywilejowanej pozycji w Europie.

REKLAMA

KSeF 2026: obowiązek kodowania faktur ustrukturyzowanych. Dlaczego nie uprawnienie?

Obowiązek kodowania faktur ustrukturyzowanych oraz ich elektronicznych „zastępników” nie ma obiektywnie większego sensu – twierdzi prof. dr hab. Witold Modzelewski. I postuluje nowelizację przepisów, która powinna zamienić ten obowiązek na zwykłe uprawnienie podatnika.

Prof. Modzelewski: Przepisy regulujące KSeF są sprzeczne z prawem UE

Jak twierdzi prof. dr hab. Witold Modzelewski, przepisy o KSeF są sprzeczne z art. 90 dyrektywy 2006/112/UE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, która nakazuje określić państwom członkowskim m.in. warunki zmniejszenia podstawy opodatkowania w przypadku anulowania faktur.

REKLAMA