REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zaewidencjonować objęcie udziałów w zamian za wkład niepieniężny

REKLAMA

Spółka z o.o. objęła udziały w innej spółce w zamian za wkład niepieniężny, na który składały się środki trwałe, towary oraz akcje. Proszę o przedstawienie skutków tej operacji w podatku dochodowym oraz sposobu jej ujęcia w księgach rachunkowych spółki.

RADA

Objęcie udziałów w spółce w zamian za wkład niepieniężny, w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, spowoduje powstanie u obejmującej je spółki przychodu w wysokości wartości nominalnej objętych udziałów. Na dzień objęcia udziałów należy określić koszt uzyskania tego przychodu, którego wysokość zależy od przedmiotu wkładu. Szczegóły w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE

Zagadnienie dotyczące obejmowania udziałów w tworzonym lub podwyższanym kapitale zakładowym zostało uregulowane w Kodeksie spółek handlowych. Zgodnie z zawartymi tam uregulowaniami udziały w spółkach kapitałowych mogą być obejmowane w zamian za wkłady pieniężne lub niepieniężne, czyli aporty. Kodeks spółek handlowych nie definiuje pojęcia aportu, nie określa również przykładowego katalogu elementów mogących stanowić przedmiot aportu. Dlatego odpowiedzi na pytanie o zakres tego pojęcia należy szukać w orzecznictwie sądowym.

Zgodnie z poglądem utrwalonym w orzecznictwie warunkiem koniecznym do spełnienia jest posiadanie przez przedmioty mające stanowić wkład niepieniężny tzw. zdolności aportowej. Oznacza to, że muszą być one zbywalne, posiadać ustaloną w wiarygodny sposób wartość ekonomiczną oraz kwalifikować się do ujęcia w księgach spółki jako aktywa.

Jako spełniające te warunki należy wymienić:
• rzeczy (środki trwałe, towary, materiały),
• grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów,
• wierzytelności (jeżeli są wymagalne i możliwe do uzyskania),
• aktywa finansowe (akcje, obligacje, udziały),
• zbywalne prawa majątkowe (licencje, prawa autorskie, patenty),
• przedsiębiorstwo jako całość zgodnie z art. 551 Kodeksu cywilnego.

Wartość wniesionego do spółki przedmiotu aportu nie może być niższa od nominalnej wartości wydanych w zamian za ten wkład akcji lub udziałów. Dlatego, zgodnie z art. 158 § 1 k.s.h., jeżeli wkładem do spółki w celu pokrycia udziału ma być w całości albo w części wkład niepieniężny (aport), umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot tego wkładu oraz osobę wspólnika wnoszącego aport, jak również liczbę i wartość nominalną objętych w zamian udziałów.

Wniesienie aportu do spółki – skutki w podatku dochodowym

Wniesienie aportu do spółki (wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część) powoduje powstanie przychodu. Przychodem tym jest nominalna wartość udziałów (akcji) w spółce kapitałowej albo wkładów w spółdzielni (art. 12 ust. 1 pkt 7 updop). Wartość przychodu należy ustalić zgodnie z art. 14 ust. 1–3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Ustawodawca stanowi w nim, że przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Momentem powstania przychodu z tytułu wniesienia do spółki z o.o. wkładu niepieniężnego jest:
• dzień zarejestrowania spółki – jeżeli wkład wniesiono na poczet utworzenia spółki,
• dzień dokonania w KRS wpisu o podwyższeniu kapitału zakładowego – jeżeli wniesienie aportu związane było z podwyższeniem kapitału zakładowego.

Opodatkowaniu z tytułu objęcia udziałów w spółce z o.o. podlega jednak dochód. Zatem na dzień objęcia udziałów należy ustalić koszt uzyskania przychodu, który z kolei zgodnie z art. 15 ust. 1j updop jest obliczany:
• dla środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych – w wartości początkowej przedmiotu wkładu, zaktualizowanej zgodnie z odrębnymi przepisami i pomniejszonej o sumę odpisów amortyzacyjnych,
• dla udziałów lub akcji – w ich wartości nominalnej (w sytuacji gdy zostały wcześniej objęte za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część) lub też rzeczywistych wydatków na ich nabycie (w sytuacji gdy nie były objęte za wkład niepieniężny),
• dla innych składników majątku – w wysokości faktycznie poniesionych, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodu, wydatków na nabycie innych niż wymienione składników majątku.

Wniesienie aportu do spółki – ujęcie rachunkowe

Rozchód składników majątku w związku z wniesieniem ich w formie aportu ujmujemy na tych samych kontach, na których księgowalibyśmy ich rozchód w związku ze sprzedażą.

Objęte w zamian za wniesiony wkład udziały księgujemy (w wartości nominalnej otrzymanych udziałów – niezależnie od wartości przedmiotu wkładu) na koncie inwestycji. Drugostronnie wartość otrzymanych w zamian za wkład niepieniężny udziałów ujmujemy na właściwym (w zależności od przedmiotu aportu) koncie przychodów z tytułu sprzedaży.

Dodatkowo w sytuacji, w której wartość rynkowa wniesionego wkładu (równa wartości nominalnej objętych udziałów) będzie wyższa od jego wartości księgowej, należy dokonać dodatkowych księgowań odnoszących powstałą różnicę na kapitał z aktualizacji wyceny.

Jeżeli natomiast wartość księgowa przedmiotu aportu przewyższa wartość nominalną otrzymanych w zamian udziałów, może to oznaczać, że w okresie wcześniejszym nie dostrzeżono utraty wartości będącego przedmiotem wkładu składnika aktywów i nie dokonano we właściwym terminie odpisu aktualizującego jego wartość. W takiej sytuacji uzasadnione wydaje się dokonanie odpisu – doprowadzającego wartość wkładu do jego wartości rynkowej – jeszcze przed wniesieniem go w formie aportu.

PRZYKŁAD
Spółka z o.o. „ABC” objęła udziały w innej spółce z o.o. „XYZ”. Na poczet objęcia udziałów spółka wniosła aport, na który składały się następujące składniki majątkowe:
stanowiący środek trwały samochód ciężarowy o wartości początkowej 120 000 zł i dotychczasowym umorzeniu 72 000 zł,
towary o wartości według ceny zakupu 45 000 zł,
akcje spółki „GAMMA” o wartości nominalnej 10 000 zł.
W zamian za wniesiony aport spółka otrzymała udziały w spółce „XYZ” o łącznej wartości 112 000 zł, w tym w zamian za:
samochód ciężarowy 46 000 zł,
towary 50 000 zł,
akcje spółki „GAMMA” 14 000 zł.

Księgowania:
1. Odpis aktualizujący wartość samochodu ciężarowego w kwocie 2000 zł:
  Wn konto765 „Pozostałe koszty operacyjne” 2000 zł
  Ma konto 070 „Umorzenie środków trwałych” 2000 zł
2. Rozchód składników majątku w związku z wniesieniem ich w formie aportu:
a) samochód ciężarowy
wartość początkowa (120 000 zł)
     Ma konto 010 „Środki trwałe” 120 000 zł
dotychczasowe umorzenie + dodatkowy odpis umorzeniowy (74 000 zł)
     Wn konto 070 „Umorzenie środków trwałych” 74 000 zł
 nieumorzona część wartości początkowej (120 000 zł – 74 000 zł = 46 000 zł)
     Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne” 46 000 zł
b) towary (45 000 zł)
     Wn konto 735 „Wartość sprzedanych towarów” 45 000 zł
     Ma konto 330 „Towary” 45 000 zł
c) akcje spółki „GAMMA” (10 000 zł)
     Wn konto 755 „Koszty finansowe” 10 000 zł
     Ma konto 141 „Krótkoterminowe aktywa finansowe” 10 000 zł
3. Wartość nominalna udziałów objętych w zamian za wniesione składniki aportu:
a) za samochód ciężarowy (46 000 zł)
     Wn konto 030 „Długoterminowe aktywa finansowe” 46 000 zł
     Ma konto 760 „Pozostałe przychody operacyjne” 46 000 zł
b) za towary (50 000 zł)
     Wn konto 030 „Długoterminowe aktywa finansowe” 50 000 zł
     Ma konto 730 „Sprzedaż towarów” 50 000 zł
c) za akcje spółki „GAMMA” (14 000 zł)
     Wn konto 030 „Długoterminowe aktywa finansowe” 14 000 zł
     Ma konto 750 „Przychody finansowe” 14 000 zł
4. Różnica pomiędzy wartością rynkową (równą wartości nominalnej objętych udziałów) a niższą wartością księgową wkładu niepieniężnego:
a) dotycząca towarów (50 000 zł – 45 000 zł = 5000 zł)
     Wn konto 735 „Wartość sprzedanych towarów” 5000 zł
     Ma konto 807 „Kapitał z aktualizacji wyceny” 5000 zł
oraz zapis równoległy:
     Wn konto 040 „Odpisy aktualizujące wartość długoterminowych aktywów finansowych” 5000 zł
     Ma konto 030 „Długoterminowe aktywa finansowe” 5000 zł
b) dotycząca akcji spółki „GAMMA” (14 000 zł – 10 000 zł = 4000 zł)
     Wn konto 755 „Koszty finansowe” 4000 zł
     Ma konto 807 „Kapitał z aktualizacji wyceny” 4000 zł
oraz zapis równoległy:
     Wn konto 040 „Odpisy aktualizujące wartość długoterminowych aktywów finansowych” 4000 zł
     Ma konto 030 „Długoterminowe aktywa finansowe” 4000 zł

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 158 § 1 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych – Dz.U. Nr 94, poz. 1037; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 133, poz. 935
• art. 12 ust. 1 pkt 7, art. 14 ust. 1–3, art. 15 ust. 1j ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 183, poz. 1353

Izabela Grochola
główna księgowa w spółce z o.o.
Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Budżet państwa 2026: inflacja, PKB, dochody (podatki), wydatki, deficyt i dług publiczny

W dniu 5 grudnia 2025 r. Sejm przyjął ustawę budżetową na 2026 rok. Ministerstwo Finansów informuje, że w przyszłym roku wg. prognoz przyjętych do projektu ustawy budżetowej na 2026 r. produkt krajowy brutto (PKB) wzrośnie realnie o 3,5%, inflacja średnioroczna wyniesie 3,0%, a stopa bezrobocia ukształtuje się na koniec roku na poziomie 5,0%.

Rozliczenie kryptowalut za 2025 r. Najczęstsze błędy, które mogą kosztować Cię fortunę

Inwestujesz w kryptowaluty, handlujesz na giełdach albo płacisz nimi za usługi? Uwaga – nawet jeśli nie osiągnąłeś zysku, możesz mieć obowiązek złożenia PIT-38. Polskie przepisy dotyczące walut wirtualnych są precyzyjne, ale pełne pułapek: niewłaściwe udokumentowanie kosztów, błędne ustalenie dochodu czy brak rejestracji działalności mogą skończyć się karami i wysokimi dopłatami podatkowymi. Sprawdź, jak bezpiecznie rozliczyć krypto w 2025 r. i uniknąć kosztownych błędów przed skarbówką.

KSeF w ogniu krytyki. ZPP ostrzega przed ryzykiem dla firm i żąda odsunięcia terminu wdrożenia

Związek Przedsiębiorców i Pracodawców alarmuje, że wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur w obecnym kształcie może poważnie zagrozić działalności wielu firm, szczególnie tych z sektora MŚP. Choć organizacja popiera cyfryzację rozliczeń podatkowych, wskazuje na liczne ryzyka techniczne, organizacyjne oraz naruszenia ochrony danych. ZPP domaga się przesunięcia terminu wdrożenia KSeF i dopracowania systemu, zanim stanie się on obowiązkowy.

KSeF wchodzi w życie w 2026 r. Przewodnik dla przedsiębiorców i księgowych

Od 2026 r. przedsiębiorcy będą zobowiązani do wystawiania i odbierania faktur w KSeF. Wdrożenie systemu wymaga dostosowania procedur oraz przeszkolenia osób odpowiedzialnych za rozliczenia. Właściwe przygotowanie ułatwiają kursy online Krajowej Izby Księgowych, które krok po kroku wyjaśniają zasady pracy w KSeF. W artykule omawiamy, czym jest KSeF, co się zmieni i jaki kurs wybrać.

REKLAMA

Rok 2026 r.: w KSeF pojawią się dokumenty, które będą udawać faktury VAT, czyli „faktury widmo”

Dla części czytelników tytuł niniejszego artykułu może być szokujący, ale problem ten sygnalizują co bardziej dociekliwi księgowi. Idzie o co najmniej dwa masowe zdarzenia, które będą mieć miejsce w 2026 roku i latach następnych – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Fundacje rodzinne w Polsce: stabilizacja podatkowa, czy dalsza niepewność po wecie Prezydenta? Jakie zasady opodatkowania w 2026 roku?

Weto Prezydenta RP do nowelizacji przepisów podatkowych dotyczących fundacji rodzinnych wywołało falę dyskusji w środowisku doradców. Brak zmian oznacza, że w 2026 roku fundacje rodzinne będą podlegać dotychczasowym zasadom opodatkowania. Czy taka decyzja zapewni wyczekiwaną stabilność, czy wręcz przeciwnie – pogłębi niepewność prawną wokół kluczowego instrumentu sukcesyjnego?

KAS wprowadza generowanie tokenów w KSeF 2.0 – ważne terminy, ostrzeżenia i zmiany dla przedsiębiorców

Krajowa Administracja Skarbowa zapowiada nową funkcjonalność w Module Certyfikatów i Uprawnień, która pozwoli przedsiębiorcom generować tokeny potrzebne do uwierzytelniania w KSeF 2.0. KAS wskazuje kluczowe terminy, różnice między tokenami KSeF 1.0 i 2.0 oraz ostrzega przed cyberoszustami wyłudzającymi dane.

Koniec roku podatkowego 2025 w księgowości: najważniejsze obowiązki i terminy

Koniec roku podatkowego to dla przedsiębiorców moment podsumowań i analizy wyników finansowych. Zanim jednak przyjdzie czas na wyciąganie wniosków, należy zmierzyć się z corocznymi obowiązkami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej. Choć formalnie rok podatkowy dla prowadzących jednoosobową działalność pokrywa się z rokiem kalendarzowym, już teraz warto przygotować się do jego zamknięcia i uporządkować sprawy księgowe oraz podatkowe.

REKLAMA

SKwP: Księgowi i biura rachunkowe nie odpowiadają za wdrożenie i stosowanie KSeF w firmach, ani za prawidłowe wystawianie i odbieranie e-faktur

W piśmie z 1 grudnia 2025 r. do Ministra Finansów i Gospodarki, Prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Księgowych w Polsce dr hab. Stanisław Hońko zaapelował, aby oficjalne przekazy Ministerstwa Finansów i KAS promujące KSeF zawierały jasny komunikat, że podatnicy, a nie księgowi i biura rachunkowe, są odpowiedzialni za wdrożenie i funkcjonowanie KSeF. Zdaniem SKwP, księgowi ani biura rachunkowe nie odpowiadają w szczególności za prawidłowe wystawianie i odbieranie faktur elektronicznych, ani błędy systemów informatycznych KAS. Prezes SKwP wskazał również na brak wszystkich niezbędnych przepisów i niemożność pełnego przetestowania systemów informatycznych.

List do władzy w sprawie KSeF w 2026 roku. Prof. Modzelewski: Dajcie podatnikom możliwość zrezygnowania z obowiązku stosowania KSeF przy wystawianiu i odbieraniu faktur VAT

Profesor Witold Modzelewski apeluje do Ministra Finansów i Gospodarki oraz całego rządu, aby w roku 2026 dać wszystkim wystawcom i adresatom faktur VAT możliwość rezygnacji z obowiązku wystawiania i otrzymywania faktur przy pomocy KSeF.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA