REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy warto stosować metodę stałych cen ewidencyjnych [Problem]

Katarzyna Kobiela-Pionnier

REKLAMA

Zajmujemy się produkcją. Do tej pory koszty działalności wykazywaliśmy tylko na kontach zespołu 4. Rozchód materiałów ewidencjonowaliśmy według metody FIFO. W tym roku zarząd spółki podjął decyzję o przejściu na pełny rachunek kosztów i ewidencję rozchodu materiałów wydanych do produkcji według stałych cen ewidencyjnych.

Jak powinna wyglądać ewidencja w nowym układzie i jak mamy sporządzić rachunek zysków i strat - w wariancie kalkulacyjnym czy może lepiej będzie przejść na wariant porównawczy?

REKLAMA

Autopromocja


rada


Prowadzenie pełnego rachunku kosztów wiąże się z ewidencją kosztów na kontach zarówno zespołu 4, jaki i zespołu 5. Przy takim układzie kosztów nie stwarza problemu sporządzenie rachunku zysków i strat w wariancie porównawczym.


uzasadnienie


Księgowanie kosztów na kontach zespołu 4 i 5, a więc w układzie rodzajowo-kalkulacyjnym, stwarza znacznie szersze możliwości analizy i kontroli kosztów niż w przypadku prowadzenia kont kosztów jedynie w zespole 4. Przy czym więcej informacji o efektywności prowadzonej działalności uzyska się z rachunku zysków i strat sporządzonego w wariancie porównawczym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ewidencja kosztów równolegle w zespołach 4 i 5 polega na:

- ewidencji ponoszonych kosztów na kontach kosztów rodzajowych w korespondencji z odpowiednim kontem bilansowym, a następnie

- rozliczeniu ich w układzie kalkulacyjnym za pomocą konta 490 „Rozliczenie kosztów”.


Wydanie materiałów do produkcji


W pytaniu znalazło się zagadnienie wydania materiałów z magazynu do produkcji. Rozchód materiałów księgujemy zgodnie z przyjętą metodą ewidencji (LIFO, FIFO, ceny przeciętnej, cen ewidencyjnych) następująco:

- najpierw na konto „Zużycie materiałów i energii” (konto zespołu 4) w korespondencji z kontem „materiały”,

- a następnie rozliczamy na konto „Koszty bezpośrednie produkcji podstawowej” (konto zespołu 5) i konto 490.

W ten sam sposób postępujemy z każdą kolejną kategorią kosztów, wybierając oczywiście odpowiednie konta kosztów rodzajowych i kalkulacyjnych (nie każdy koszt musi przecież dotyczyć działalności produkcyjnej).


Przyjęcie do magazynu wyrobów gotowych


Ewidencja kosztów równolegle na kontach rodzajowych i kalkulacyjnych pozwala nam dość łatwo wycenić wartość wyprodukowanych w danym okresie wyrobów gotowych. Kwoty kosztów bezpośrednich i pośrednich produkcji, zebrane na koncie „Koszty działalności produkcyjnej”, wyrażają wartość wytworzonych produktów gotowych oraz produkcji niezakończonej, jeżeli akurat taka wystąpiła. Przyjęcie do magazynu wyrobów gotowych polega na przeniesieniu wartości wytworzonych produktów z konta „Koszty działalności produkcyjnej” na konto „Wyroby gotowe”. Jeżeli po dokonanym księgowaniu na koncie „Koszty działalności produkcyjnej” pozostaje saldo, wtedy wyraża ono wartość produkcji w toku. Na koniec okresu może być ono przeksięgowane na konto „Produkcja niezakończona”, „Produkcja w toku”.

Sprzedaż produktów i wydanie ich z magazynu

Operacja sprzedaży wytworzonych wyrobów w jednostce produkcyjnej składa się z dwóch zdarzeń: wystawienia kontrahentowi faktury sprzedaży oraz wydania mu sprzedanych produktów z magazynu.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przykład

Jednostka produkcyjna Alfa zajmuje się produkcją jednego materiałochłonnego produktu.

Zakupy materiałów:

3000 szt. po 12 zł/szt.,

3000 szt. po 18 zł/szt.,

4000 szt. po 20 zł/szt.

Wyroby gotowe:

250 szt. wyrobów wycenionych według rzeczywistego kosztu wytworzenia po 36 zł/szt.,

630 szt. wyrobów wycenionych po 38 zł/szt.

Do ewidencji zapasów jednostka stosuje metodę cen ewidencyjnych. Ustalona cena ewidencyjna 1 szt. materiału wynosi 20 zł, planowany jednostkowy koszt wytworzenia produktu to 40 zł/szt.

Saldo początkowe konta „Materiały” wynosi 200 000 zł (10 000 szt. × 20 zł/szt.). Saldo początkowe OCE materiałów:

saldo Ct 3000 szt. × 8 zł/szt. + 3000 szt. × 2 zł/szt. = 30 000 zł

saldo Dt 4000 szt. × 4 zł/szt. = 16 000 zł

Saldo początkowe konta „Produkty gotowe” wynosi 35 200 zł (880 szt. × 40 zł/szt.).

Saldo początkowe OCE produktów:

saldo Ct (250 szt. × 4 zł/szt. + 630 szt. × 2 zł/szt.) = 2260 zł

Zdarzenia w bieżącym okresie:

1. Otrzymano fakturę za wynajem pomieszczeń przedsiębiorstwa na kwotę 15 000 zł, z czego czynsz dotyczący pomieszczeń produkcyjnych wynosi 12 000 zł, reszta dotyczy pomieszczeń administracyjnych jednostki.

2. Wydano do produkcji 7000 szt. materiałów, OCE - 9800 zł (7%).

3. Naliczono wynagrodzenia pracownikom jednostki - 36 000 zł, z tego na pracowników bezpośrednio produkcyjnych przypada 11 000 zł, na pracowników pośrednio powiązanych z produkcją - 12 000 zł, na pracowników działu sprzedaży - 4000 zł, a na pracowników administracyjnych - 9000 zł.

4. Naliczono składki ZUS pracodawcy w wysokości 7200 zł, które zostały rozliczone na pracowników różnych działów.

5. Otrzymano fakturę za energię elektryczną - 4000 zł. Oszacowano, że wartość faktury dotycząca pomieszczeń produkcyjnych wynosi 2600 zł, reszta dotyczy pomieszczeń administracyjnych jednostki.

6. Ustalono rzeczywisty techniczny koszt wytworzenia produktów i przyjęto do magazynu 3000 szt. wyrobów gotowych według cen ewidencyjnych. 2000 szt. stanowi produkcję niezakończoną, zaawansowaną w 40%.

Rzeczywisty koszt wytworzenia wynosi 172 400 zł (143 400 zł + 29 000 zł).

Jednostkowy koszt: 3000 szt. × 100% + 2000 szt. × 40% = 45,37 zł/szt.

Odchylenie wynosi 5,37 zł.

7. Wystawiono klientowi fakturę sprzedaży 1600 szt. produktów. Cena sprzedaży jednego produktu wynosi 56 zł/szt.

8. Wydano sprzedane produkty z magazynu.

Dokonanie zamknięcia kont kosztów kalkulacyjnych z kontem 490 „Rozliczenie kosztów” - pozycje i-iii

Ustalenie wyniku finansowego - pozycje A-F.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podstawa prawna:
- art. 34 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540


Katarzyna Kobiela-Pionnier

asystent w Wyższej Szkole Finansów i Zarządzania w Warszawie
 

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
CIT estoński a optymalizacja podatkowa. Czy to się opłaca?

Przedsiębiorcy coraz częściej poszukują skutecznych sposobów na obniżenie obciążeń podatkowych. Jednym z rozwiązań, które zyskuje na popularności, jest estoński CIT. Czy rzeczywiście ta forma opodatkowania przynosi realne korzyści? Przyjrzyjmy się, na czym polega ten model, kto może z niego skorzystać i jakie są jego zalety oraz wady dla polskich przedsiębiorstw.

Składka zdrowotna w 2026 roku – będzie ewolucja czy rewolucja?

Planowane na 2026 rok zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców stanowią jeden z najbardziej dyskutowanych tematów w sferze podatkowej, mimo iż sama składka podatkiem nie jest. Tak jak każda kwestia dotycząca finansów osobistych a równocześnie publicznych, wywołuje liczne pytania zarówno wśród prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, jak i wśród polityków, gdzie widoczne są wyraźne podziały.

Podatnik już nie będzie karany za przypadkowe błędy, nie będzie udowadniał niewinności

Szef rządu Donald Tusk poinformował, że za niecelowe, przypadkowe błędy nie będzie się już karać podatnika. Teraz to urząd skarbowy będzie musiał udowadniać jak jest.

Będą zmiany w L4, pracy na chorobowym i pensjach na zwolnieniach lekarskich. Przedsiębiorcy: Jesteśmy zwolennikami deregulacji i elastyczności, ale też jasnych zasad

Zasiłek chorobowy powinien być wypłacany pracownikowi już od pierwszego dnia absencji – Północna Izba Gospodarcza w Szczecinie popiera projekt przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, apelując jednocześnie o to, by ustawa w tej sprawie była przyjęta możliwie szybko. Przedsiębiorcy jednocześnie oczekują dalszego dialogu z Ministerstwem na temat np. „Zmian w L4”, które w opinii niektórych przedsiębiorców mogą budzić kontrowersje. – Jesteśmy zwolennikami tego, by pracownicy i pracodawcy mogli regulować swoje relacje w możliwie elastyczny sposób. Z jednej strony więc jesteśmy zwolennikami tego, by zwolnienie lekarskie nie blokowało w stu procentach możliwości wykonywania innych zobowiązań jeżeli to jest możliwe, ale z drugiej widzimy przestrzeń, gdzie zwolnienie lekarskie może być wykorzystywane do nadrabiania obowiązków w jednej pracy, przy jednoczesnym spowolnianiu działania w drugiej firmie – mówi Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie.

REKLAMA

Youtuberzy mogą się cieszyć. Jest pozytywny wyrok NSA w sprawie kosztów podatkowych

Naczelny Sąd Administracyjny potwierdza, że wydatki youtuberów związane z produkcją filmów, takie jak bilety lotnicze, noclegi czy sprzęt filmowy, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Wyrok jest istotny dla twórców internetowych, którzy ponoszą wysokie koszty związane z tworzeniem treści na YouTube.

Nowa era regulacji krypto – CASP zastępuje VASP. Co to oznacza dla firm?

W UE wchodzi w życie nowa era regulacji krypto – licencja CASP stanie się obowiązkowa dla wszystkich firm działających w tym sektorze. Dotychczasowi posiadacze licencji VASP mają czas na dostosowanie się do końca czerwca 2025 r., a z odpowiednim wnioskiem – do września. Jakie zmiany czekają rynek i co to oznacza dla przedsiębiorców?

Outsourcing pojedynczych procesów księgowych, czy zatrudnienie dodatkowej osoby w dziale księgowości - co się bardziej opłaca?

W stale zmieniającym się otoczeniu biznesowym przedsiębiorcy coraz częściej stają przed dylematem: czy zatrudnić dodatkową osobę do działu księgowego, czy może zdecydować się na outsourcing wybranych procesów księgowych? Analiza kosztów i korzyści pokazuje, że delegowanie pojedynczych zadań księgowych na zewnątrz może być znacznie bardziej efektywnym rozwiązaniem niż rozbudowa wewnętrznego zespołu.

Kto ma prawo odliczyć ulgę na dziecko? Po rozwodzie rodziców dziecko mieszka z matką a ojciec płaci alimenty i widuje się z dzieckiem

Na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma prawo do odliczenia kwoty ulgi prorodzinnej w zależności od tego z kim jego dziecko mieszka i kto faktycznie sprawuje nad nim opiekę. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 14 stycznia 2025 r. wyjaśnił, kto może odliczyć ulgę na dziecko, gdy rodzice są rozwiedzeni, dziecko mieszka z matką na stałe, a ojciec płaci alimenty i co jakiś czas widuje się z dzieckiem.

REKLAMA

Odpowiedzialność członków zarządów spółek – co zmienia wyrok TSUE w sprawie Adjak?

W dniu 27 lutego 2025 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał przełomowy wyrok w sprawie C-277/24 (Adjak), w którym zakwestionował przyjęty w Polsce model solidarnej odpowiedzialności członków zarządu za zaległości podatkowe spółki. W opinii TSUE obecne przepisy naruszają prawo unijne, ponieważ uniemożliwiają kwestionowanie decyzji wymiarowych organów podatkowych, zapadłych w sprawie przeciwko spółce w trakcie postępowania przeciwko członkom zarządu – tym samym godząc w podstawowe zasady ochrony praw jednostki. Orzeczenie to może wymusić istotne zmiany w polskim systemie prawnym oraz wpłynąć na dotychczasową praktykę organów administracji skarbowej wobec członków zarządów spółek.

Można już zapłacić podatek PIT kartą płatniczą w e-Urzędzie Skarbowym

Od 20 marca 2025 r. podatnicy mogą opłacać podatek PIT w serwisie e-Urząd Skarbowy (e-US) i usłudze Twój e-PIT za pomocą karty płatniczej. Dotychczas użytkownicy e-Urzędu Skarbowego mogli zapłacić podatek online przelewem bankowym lub BLIK-iem.

REKLAMA