Refakturowanie opłat za autostrady w Niemczech

Opłata za użytkowanie niemieckich dróg przez samochody ciężarowe uzależniona od długości przebywanych odcinków, tzw. maut („myto”), została wprowadzona przepisami ustawy z 12 kwietnia 2002 r. o wprowadzeniu opłat zależnych od długości przejechanej drogi za korzystanie z autostrad federalnych przez ciężkie pojazdy użytkowe (Fed. Dz.U. I, Nr 23, s. 1234). Opłata dotyczy wszystkich pojazdów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 12 ton, poruszających się po niemieckich autostradach. Pytanie podatnika dotyczące sposobu wykazywania na wystawianej kontrahentowi niemieckiemu fakturze VAT opłaty za użytkowanie dróg, żądającemu ujęcia w niej wysokości ww. opłaty, dotyczy więc zasad refakturowania usług na rzecz kontrahenta unijnego.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie regulują zagadnienia refakturowania usług. Niemniej jednak w praktyce obrotu nie jest to czynność rzadko spotykana.

W przedstawionym stanie faktycznym mamy do czynienia z następującą sytuacją – opłata za korzystanie z autostrady jest opłatą za usługę, której koszt ma zostać przeniesiony na inny podmiot (kontrahenta zagranicznego). W tej sytuacji refakturowanie kosztu świadczonej usługi należałoby zaklasyfikować jako odprzedaż usługi. Powinno się ono odbyć z zachowaniem właściwych usłudze warunków, w szczególności w zakresie miejsca świadczenia tej usługi, czyli miejsca jej opodatkowania.

Wśród zasad dotyczących refakturowania na szczególną uwagę zasługuje konieczność dokonania odprzedaży usługi po cenie zakupu, bez jakiejkolwiek marży narzuconej przez odprzedającego, konieczność wystawienia refaktury na nabywcę z uwzględnieniem tej samej stawki VAT, która widnieje na fakturze pierwotnej, wystawionej przez usługodawcę oraz zawarcie w umowie między kontrahentami stosownego zapisu dotyczącego odrębnego rozliczania (refakturowania) określonych usług.

Przedstawione w pytaniu stanowisko organu podatkowego, będące przejawem restrykcyjnego podejścia do zagadnienia refakturowania usług, nie jest stanowiskiem przyjmowanym bezkrytycznie. W literaturze przedmiotu wskazuje się, iż, co do zasady, nie stanowi przeszkody w stosowaniu tej samej stawki opodatkowania co w fakturze pierwotnej, brak uprawnień do wykonywania danych usług przez podmiot refakturujący, jak również brak danego rodzaju usług w przedmiocie wykonywanych czynności w wydanym zaświadczeniu o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej lub odpisie z rejestru sądowego. Należy jednak zauważyć, że dopóki faktury wystawiane przez przewoźnika nie będą ujmowały „mautu” w oddzielnej pozycji, refakturowanie w sposób, jakiego żąda kontrahent niemiecki, nie będzie możliwe.