REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wykonywanie ponadlimitowych świadczeń medycznych – ujęcie podatkowo-bilansowe

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
BG TAX & LEGAL
Spółka BG TAX & LEGAL od 2015 r. świadczy usługi profesjonalnego doradztwa podatkowego na rzecz średnich i dużych przedsiębiorstw, specjalizując się w bieżącym doradztwie podatkowym, jak i transakcyjnym.
Wykonywanie ponadlimitowych świadczeń medycznych – ujęcie podatkowo-bilansowe
Wykonywanie ponadlimitowych świadczeń medycznych – ujęcie podatkowo-bilansowe

REKLAMA

REKLAMA

Współpraca placówek medycznych z Narodowym Funduszem Zdrowia niewątpliwie jest współpracą o szczególnym charakterze, gdzie równa pozycja kontrahentów jest istotnie zachwiana. Konsekwencją tego są, między innymi, problemy podmiotów leczniczych związane z bilansowym oraz podatkowym ujęciem wykonywanych na rzecz pacjentów świadczeń, których nie obejmuje zawarta z NFZ umowa, to jest tzw. nadwykonań – medycznych świadczeń ponadlimitowych.

Rola kontraktu z NFZ przy powstawaniu nadwykonań.

Podmioty lecznicze współpracujące z NFZ wykonują świadczenia na rzecz pacjentów na podstawie umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, o której mowa w art. 132 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (dalej jako „u.ś.o.z.”), nazywanej kontraktem. Kontrakt zawiera postanowienia wyznaczające limit określający maksymalny poziom finansowania wykonywanych przez podmiot świadczeń, a także maksymalną liczbę świadczeń, których wykonanie wiąże się z powstaniem wierzytelności wobec NFZ, to jest za których wykonanie podmiot może dochodzić zapłaty od NFZ na podstawie kontraktu.

REKLAMA

REKLAMA

Jednakże, w praktyce często występują sytuacje, gdy podmiot leczniczy, pomimo wyczerpania limitu świadczeń zawartego w kontrakcie, dalej wykonuje świadczenia zdrowotne na rzecz pacjentów. Wyróżnia się dwa rodzaje takich świadczeń:

  • świadczenia w stanach nagłych (których podmiot leczniczy jest obowiązany udzielić i za które, pomimo wyczerpania limitu z kontraktu, przysługuje mu wynagrodzenie na podstawie art. 19 ust. 4 u.ś.o.z.), oraz
  • świadczenia inne niż powyższe (których, co do zasady, podmiot udzielać nie musi, oraz które nie stanowią zobowiązania NFZ wynikającego z zawartego kontraktu).

Zgodnie z art. 132c u.ś.o.z., NFZ może, na wniosek podmiotu leczniczego, wypłacić wynagrodzenie za świadczenia udzielone świadczeniobiorcom w okresie obowiązywania kontraktu ponad kwotę wynikającego z niego zobowiązania (tj. za świadczenia ponadlimitowe inne niż w stanach nagłych). W praktyce, po zakończeniu danego roku obrotowego, następuje renegocjacja zawartego z NFZ kontraktu, w wyniku której NFZ uznaje całość lub część wykonanych świadczeń ponadlimitowych i zobowiązuje się do uiszczenia zapłaty w drodze nowej umowy.

Wątpliwości podatkowo-rachunkowe podmiotów leczniczych

Tego typu sytuacja często rodzi wątpliwości podmiotów leczniczych w zakresie zarówno podatkowym (Jak i kiedy wystawić fakturę? Kiedy rozpoznać przychód?), jak i bilansowym (Jak ewidencjonować wykonane świadczenia ponadlimitowe w księgach rachunkowych?).

REKLAMA

W związku z powyższym, wykształciło się kilka metod działania. Niektóre podmioty wystawiają fakturę za wykonane świadczenia ponadlimitowe już w trakcie roku, w momencie, gdy uzyskanie zapłaty za wykonane świadczenia jest niepewne. Inne z kolei, czekają z wystawieniem faktury do momentu zawarcia nowej umowy z NFZ i poznania kwoty, którą NFZ zobowiąże się za wykonane świadczenia zapłacić.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Podobne wątpliwości występują w działach księgowych podmiotów leczniczych. W obrocie gospodarczym występuje zarówno praktyka niewykazywania świadczeń ponadlimitowych w trakcie roku (tj. wykazania ich „wstecznie” w kwocie wynikającej z zawartej po zakończeniu roku umowy z NFZ), jak i ewidencjonowania w księgach rachunkowych świadczeń ponadlimitowych na bieżąco (w kwocie, na którą podmiot wycenia dane świadczenie i o którą będzie wnioskował do NFZ o jej zapłatę).

Stosunkowo utrwalona jest za to praktyka dotycząca rozpoznawania przychodu podatkowego, zgodnie z którą przychody wynikające z ponadlimitowych świadczeń udzielonych w stanach nagłych (za które NFZ ma obowiązek wypłaty wynagrodzenia) wykazywane są w okresie wykonania tych świadczeń, a przychody wynikające z pozostałych świadczeń ponadlimitowych rozpoznawane są w okresie otrzymania zapłaty z NFZ.

Moment ewidencjonowania przychodu podmiotu leczniczego i wystawienia faktury

W zakresie niejednolitej praktyki dotyczącej momentu ewidencjonowania ponadlimitowych świadczeń (oraz wystawienia faktury przez podmiot leczniczy), istotny jest przepis art. 132 ust. 6 u.ś.o.z., zgodnie z którym świadczenia opieki zdrowotnej udzielone świadczeniobiorcom w okresie obowiązywania umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej ponad kwotę zobowiązania, o której mowa w art. 136 ust. 1 pkt 5 (to jest wynikającej z kontraktu z NFZ), nie stanowią zobowiązania Funduszu wynikającego z tej umowy.

Wskazany przepis stanowi o tym, iż wykonywane świadczenia ponadlimitowe nie powodują powstania zobowiązania po stronie NFZ, a co za tym idzie, po stronie pomiotu leczniczego nie powstaje wierzytelność z tytułu wykonania wskazanych świadczeń. Należy podkreślić, że na podstawie art. 132c ust. 1 u.ś.o.z., pomiot leczniczy ma prawo do złożenia do NFZ wniosku o zapłatę za wykonane świadczenia ponadlimitowe, ale NFZ, co do zasady, nie ma obowiązku przedmiotowego wniosku rozpatrzeć pozytywnie.

W wyniku tego, wydaje się, że podmiot leczniczy nie posiada tytułu prawnego do wystawienia faktury za wykonane świadczenia ponadlimitowe w trakcie roku.

Ujęcie w księgach rachunkowych

Powyższe należy analizować łącznie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej jako „UoR”). Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 30 UoR przez przychód rozumie się uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości zobowiązań, które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia jego niedoboru w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli.

Aby jednocześnie uczynić zadość normie wynikającej z art. 4 ust. 2 UoR, zgodnie z którą zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, ujmuje się w księgach rachunkowych i wykazuje w sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich treścią ekonomiczną, jak również metodzie wyceny należności, o której mowa w art. 28 ust. 1 pkt 7 UoR, zgodnie z którą należności i udzielone pożyczki wycenia się w kwocie wymaganej zapłaty, z zachowaniem zasady ostrożności, co do zasady, wartość wykonanego ponadlimitowego świadczenia należy ująć w księgach rachunkowych w kwocie wymaganej zapłaty.

Należy wskazać, że w momencie udzielania świadczeń nie jest znana kwota, jaką po renegocjacji kontraktu z NFZ, pomiot leczniczy faktycznie otrzyma za ich udzielenie. W wyniku tego, pomimo że wykonanie świadczeń można uznać za dokonane w celu uzyskania korzyści ekonomicznych (ponieważ na podstawie przywołanego wyżej art. 132c ust. 1 u.ś.o.z., podmiot leczniczy może otrzymać za nie zapłatę), to na moment ich udzielenia, nie powinny stanowić one przychodu, jako że nie mają wiarygodnie określonej wartości.

Mając powyższe na uwadze, wydaje się, że wykonywanie ponadlimitowych świadczeń zdrowotnych, można uznać za przychód w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 30 UoR, jednakże może to nastąpić dopiero w momencie renegocjacji kontraktu z NFZ, w wyniku której znana będzie rzeczywista wartość wykonywanych świadczeń. Wtedy też, prawidłowe będzie wystawienie faktury (ze wskazaniem daty sprzedaży odpowiadającej okresowi wykonania ponadlimitowych świadczeń). Zatem, w ocenie Autora artykułu, bieżące ewidencjonowanie wartości nadwykonań jako przychodów podmiotu leczniczego, jest nieuzasadnione.

Jednakże, pomimo tego, że przychód bilansowy powstaje w momencie zawarcia umowy z NFZ (dotyczącej nadwykonań), zgodnie z zasadą memoriału wyrażoną w art. 6 ust. 1 UoR, na podstawie której w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty, należy ten przychód ująć w roku obrotowym, w którym świadczenia zostały wykonane.

W konsekwencji, prawidłowe ujęcie bilansowe nadwykonań powinno wyglądać następująco:

  1. Brak ewidencjonowania wartości nadwykonań w trakcie roku (z uwagi na brak wystarczających przesłanek ku powstaniu przychodu bilansowego),
  2. Po zawarciu umowy z NFZ w przedmiocie nadwykonań i wystawieniu faktury, w ewidencji dotyczącej roku obrotowego, w którym wykonano świadczenia:

Wn – konto zespołu drugiego „rozrachunki z NFZ”.

Ma – konto zespołu ósmego „rozliczenia międzyokresowe przychodów”,

  1. Następnie, w ewidencji roku obrotowego, w którym uzyskano zapłatę za wykonane świadczenia (a więc w którym należy rozpoznać przychód podatkowy):

Wn – konto zespołu ósmego „rozliczenia międzyokresowe przychodów”,

Ma – konto zespołu siódmego „przychody z działalności operacyjnej”.

Wskazany w artykule sposób ewidencjonowania wykonywanych ponadlimitowych świadczeń zdrowotnych, co do zasady, pozostaje w zgodzie z naczelnymi zasadami ogólnymi rachunkowości, w tym z zasadą memoriału, ostrożności oraz rzetelności. Ponadto, nie zaburza rozliczeń podatkowych jednostki – jako że przychód podatkowy z wykonywania ponadlimitowych świadczeń zdrowotnych z perspektywy podatkowej powstaje w okresie wystawienia faktury i otrzymania zapłaty, to w tym okresie podmiot leczniczy powinien przeksięgować wartość nadwykonań z rozliczeń międzyokresowych na konto przychodowe, a co za tym idzie, na wynik finansowy.

Maksymilian Żuber, konsultant podatkowy w BG TAX & LEGAL

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy KSeF sprawi, że księgowi będą mieli mniej pracy? Niekoniecznie

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) to jedno z najważniejszych przedsięwzięć cyfryzacyjnych w polskim systemie podatkowym, mające na celu uproszczenie i zautomatyzowanie obiegu faktur – od ich wystawienia, przez przesyłanie, aż po archiwizację. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada, że dzięki obowiązkowemu modelowi KSeF przedsiębiorcy i księgowi zyskają czas, w praktyce księgowi nie spodziewają się mniejszego nakładu pracy. Wręcz przeciwnie, 36,1% księgowych oczekuje, że wdrożenie KSeF przysporzy im więcej obowiązków, a 75% z nich nadal czuje, że ich firma nie jest przygotowana do wdrożenia KseF – wynika z raportu fillup k24 “Księgowi i firmy wobec wdrożenia KSeF”.

Polskie jabłka na Łotwie… a w Białorusi? Spór podatkowy trafia do TSUE

Wyobraźmy sobie typowy dzień w polskiej firmie eksportującej jabłka. Towar gotowy, kontrahent zarejestrowany na Łotwie, formalności załatwione – wszystko wydaje się proste. Ale niespodziewanie pojawia się problem: jabłka wylądowały w Białorusi. I nagle w centrum uwagi znajduje się VAT – czy to wciąż wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT), czy już eksport?

Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale. Czy moralność podatkowa zastąpi mechanizmy kontroli podatkowej?

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

REKLAMA

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

REKLAMA

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

REKLAMA