REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kaucja gwarancyjna w księgach rachunkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wioletta Chaczykowska
Wioletta Chaczykowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Kaucja stanowi określoną sumę pieniędzy wpłacaną w celu zabezpieczenia roszczeń. W zależności od jej charakteru może być wykazywana jako pozostałe rozrachunki lub jako należności z tytułu dostaw i usług.

Kaucja jest to suma pieniężna złożona jako gwarancja dotrzymania zobowiązania. Stanowi odszkodowanie w razie niedopełnienia zobowiązania. Może być również przeznaczona na pokrycie ewentualnych kosztów usunięcia wad bądź usterek. Jest ona wtedy dla inwestora zabezpieczeniem ewentualnych roszczeń z tytułu nienależytego wykonania umowy. Nie należy jej zaliczać na poczet ceny. Podlega zwrotowi w przypadku prawidłowego wykonania umowy lub stanowi odszkodowanie w razie niedopełnienia zobowiązania. W księgach rachunkowych należy ją wykazać na koncie „Pozostałe rozrachunki”.

REKLAMA

Na dzień bilansowy należy ją wykazać w aktywach bilansu w pozycji:

• A.III.1 lub 2 - jako należność długoterminową, jeżeli zostanie rozliczona w okresie dłuższym niż rok od dnia bilansowego, lub

• B.II.1 lit. b) lub B.II.2 lit. c) - jako inne należności krótkoterminowe, jeżeli zostanie rozliczona w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego.

Przykład 1

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Spółka zawarła umowę o wynajem lokalu biurowego na okres pięciu lat.

Zgodnie z umową jednostka jest zobowiązana do wpłaty kaucji w wysokości równowartości czynszu za trzy miesiące, tj. kwoty 12 000 zł, jako gwarancji dotrzymania zobowiązania.

W przypadku wcześniejszego wypowiedzenia umowy kaucja ulega przepadkowi. Natomiast gdy warunki umowy zostaną dotrzymane, kaucja jest zwracana na rachunek bankowy spółki. Jednak może to nastąpić dopiero po upływie okresu, na jaki zawarto umowę.

Wariant 1 - niedotrzymanie warunków umowy

Ewidencja księgowa

1. Wpłata kaucji:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 12 000

Ma „Rachunek bankowy” 12 000

2. Potrącenie kaucji w związku z niedotrzymaniem warunków umowy:

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 12 000

Ma „Pozostałe rozrachunki” 12 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wariant 2 - dotrzymanie warunków umowy - zwrot kaucji

Ewidencja księgowa

1. Wpłata kaucji:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 12 000

Ma „Rachunek bankowy” 12 000

2. Zwrot kaucji na rachunek bankowy:

Wn „Rachunek bankowy” 12 000

Ma „Pozostałe rozrachunki” 12 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Istnieją również kaucje, które są wykazywane na koncie „Należności z tytułu dostaw i usług”. Występują one najczęściej przy zawieraniu umów o wykonawstwo robót budowlanych lub budowlano-montażowych.

REKLAMA

Inwestor zastrzega sobie prawo do wstrzymania, nawet na kilka lat, płatności określonych kwot należnych wykonawcom robót. W przypadku gdy zajdzie konieczność usunięcia przez odbiorcę we własnym zakresie wad czy usterek w przedmiocie umowy, środki zatrzymane jako kaucja gwarancyjna zostaną wykorzystane do ich sfinansowania. Dla inwestora stanowią więc one zabezpieczenie ewentualnych roszczeń z tytułu nienależytego wykonania umowy. Z kolei dla wykonawcy wykorzystanie środków jest równoznaczne z przepadkiem kaucji.

Tego rodzaju kaucja potrącana jest najczęściej z ogólnej kwoty wynikającej z faktury wystawionej przez wykonawcę robót. W takiej sytuacji przychód będzie stanowić pełna kwota wynikająca z faktury, niezależnie od faktu potrącenia przez zamawiającego przy dokonaniu wypłaty tego zabezpieczenia.

Kaucja zatrzymana przez inwestora na pokrycie kosztów usunięcia wad bądź usterek stanowi więc należność z tytułu dostaw i usług. W bilansie należy ją wykazać w pozycji B.II.1 lit. a) lub B.II.2 lit. a) aktywów - w zależności od tego, czy są to należności od jednostki powiązanej czy od jednostek pozostałych.

Przykład 2

Spółka zawarła umowę o wykonanie usługi remontowo-budowlanej.

Wartość usługi netto wynosi 100 000 zł, VAT - 22 000 zł.

Podpisana umowa zawiera zapis, że kaucja gwarancyjna na pokrycie wentualnych kosztów usunięcia wad wynosi 10% wartości usługi netto (10 000 zł).

Kwotę kaucji zleceniodawca potrącił przy płatności za fakturę. Okres gwarancji wynosi dwa lata. W tym czasie nie wystąpiły usterki, dlatego zleceniobiorca zwrócił całą kwotę kaucji gwarancyjnej.

Ewidencja księgowa

1. Wystawienie faktury sprzedaży za wykonaną usługę:

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 122 000

Ma „Przychody ze sprzedaży usług” 100 000

Ma „VAT należny” 22 000

2. Wpływ należności na rachunek bankowy pomniejszonej o potrąconą kaucję gwarancyjną: 122 000 zł - (100 000 zł × 10%) = 112 000 zł

Wn „Rachunek bankowy” 112 000

Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 112 000

3. Wpływ niewykorzystanej przez odbiorcę kaucji (po upływie okresu gwarancji):

Wn „Rachunek bankowy” 10 000

Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 10 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jeżeli nastąpiłby przepadek kaucji w wyniku niedotrzymania warunków związanych z usunięciem usterek, wartość utraconej kaucji należy zaksięgować:

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 10 000

Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 10 000

 

Utracona kaucja zazwyczaj nie będzie stanowiła kosztu podatkowego. Wynika to z braku powiązania z uzyskanym przychodem oraz z braku związku z ochroną źródła przychodów, chyba że odstąpienie od umowy miało gospodarcze uzasadnienie.

Kaucja a zaliczka

Zasadniczo kaucja nie może być utożsamiana z zaliczką czy przedpłatą. Jednak w praktyce często się zdarza, że kontrahenci przed zakończeniem umowy postanawiają, iż kaucja nie będzie zwracana, ale zostaje zaliczona na poczet należności za dostawę towarów lub świadczenie usług. W tym przypadku podmiot, który otrzymał kaucję, powinien ją potraktować jako zaliczkę i opodatkować VAT. Obowiązek podatkowy powstaje w momencie, w którym najemca nabywa uprawnienie do zaliczenia pobranej uprzednio kaucji na poczet niezaspokojonej należności. Oznacza to, że VAT należy ująć w rozliczeniu za okres, w którym kaucja została, w wyniku umowy, uznana na zaliczkę. Gdy kontrahenci postanowią zaliczyć kaucję na poczet należności, również stanie się ona przychodem podatkowym. Nastąpi to w momencie wykonania lub częściowego wykonania usługi.

Przykład 3

W styczniu 2007 r. spółka podpisała umowę o wynajem lokalu.

Z tego tytułu wpłaciła kaucję w wysokości 2000 zł, która stanowi równowartość miesięcznego czynszu brutto. W sierpniu 2008 r. okazało się, że spółka musi zrezygnować z wynajmowanego biura. Strony zawarły więc porozumienie, że wpłacona kaucja zostanie zaliczona na poczet czynszu za ostatni miesiąc wynajmu, tj. za listopad 2008 r.

Ewidencja u otrzymującego kaucję

1. Wpływ kaucji na rachunek bankowy - styczeń 2007 r.:

Wn „Rachunek bankowy” 2 000,00

Ma „Pozostałe rozrachunki” 2 000,00

2. Zaliczenie kaucji na poczet czynszu za listopad.

Wystawienie faktury zaliczkowej na podstawie zawartego w sierpniu 2008 r. porozumienia:

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 2 000,00

Ma „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 1 639,34

Ma „VAT należny” 360,66

3. Przeksięgowanie kaucji na odpowiednie konto rozrachunkowe:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 2 000,00

Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 2 000,00

4. Wykazanie przychodu z tytułu czynszu za listopad 2008 r.:

Wn „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” 1 639,34

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 1 639,34

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja u wpłacającego kaucję

1. Wpłata kaucji:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 2 000,00

Ma „Rachunek bankowy” 2 000,00

2. Otrzymanie faktury zaliczkowej:

Wn „Rozliczenie zakupu” 1 639,34

Wn „VAT naliczony” 360,66

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 2 000,00

3. Przeksięgowanie kaucji na odpowiednie konto rozrachunkowe:

Wn „Rozrachunki z dostawcami” 2 000,00

Ma „Pozostałe rozrachunki” 2 000,00

4. Zakwalifikowanie zaliczki do kosztów - listopad 2008 r.:

Wn „Usługi obce” 1 639,34

Ma „Rozliczenie zakupu” 1 639,34

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1056

• art. 19 ust. 11, art. 29 ust. 1 i 2, art. 86 ust. 11 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1056

Wioletta Chaczykowska

księgowa z licencją MF

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowy KSeF 2026: Prof. W. Modzelewski: Dlaczego trzeba wywrócić do góry nogami obecny system fakturowania? Sprzeczności w kolejnej wersji nowelizacji ustawy o VAT

Obecny system fakturowania w bólach rodził się przed trzydziestu laty – dlaczego teraz trzeba go wywrócić do góry nogami, wprowadzając obowiązkowy model KSeF? Pyta prof. dr hab. Witold Modzelewski. I jednocześnie zauważa, że po uważnej lekturze kolejnej wersji przepisów dot. obowiązkowego KSeF, można dojść do wniosku, że oczywiste sprzeczności w nich zawarte uniemożliwiają ich legalne zastosowanie.

Obowiązki podatkowe pracowników transgranicznych - zasady, terminy, reguła 183 dni, rezydencja podatkowa

W dobie rosnącej mobilności zawodowej coraz więcej osób podejmuje zatrudnienie poza granicami swojego kraju. W niniejszym artykule omawiamy kluczowe zagadnienia dotyczące obowiązków podatkowych pracowników transgranicznych, którzy zdecydowali się podjąć zatrudnienie w Polsce.

Jaka inflacja w Polsce w 2025, 2026 i 2027 roku - prognozy NBP

Inflacja CPI w Polsce z 50-proc. prawdopodobieństwem ukształtuje się w 2025 r. w przedziale 3,5-4,4 proc., w 2026 r. w przedziale 1,7-4,5 proc., a w 2027 r. w przedziale 0,9-3,8 proc. - tak wynika z najnowszej projekcji Departamentu Analiz Ekonomicznych NBP z lipca 2025 r. Projekcja ta uwzględnia dane dostępne do 9 czerwca br.

Podatek od prezentu ślubnego - kiedy trzeba zapłacić. Prawo rozróżnia 3 kategorie darczyńców i 3 limity wartości darowizn

Dla nowożeńców – prezent, dla Urzędu Skarbowego – podstawa opodatkowania. Fiskus przewidział dla darowizn konkretne przepisy prawa podatkowego i lepiej je znać, zanim wpędzimy się w kłopoty, zostawiając grube rysy na pięknych ślubnych wspomnieniach. Szczególnie kłopotliwa może być gotówka. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl tłumaczy, co zrobić z weselnymi kopertami i kosztownymi podarunkami.

REKLAMA

Stopy procentowe NBP 2025: w lipcu obniżka o 0,25 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 1-2 lipca 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,25 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosić będzie od 3 lipca 2025 r. 5,00 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zaskoczeniem dla większości analityków finansowych i ekonomistów, którzy oczekiwali braku zmian w lipcu.

Jak legalnie wypłacić pieniądze ze spółki z o.o. Zasady i skutki podatkowe. Adwokat wyjaśnia wszystkie najważniejsze sposoby

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to popularna forma prowadzenia biznesu w Polsce, ceniona za ograniczenie ryzyka osobistego wspólników. Niesie ona jednak ze sobą szczególną cechę – tzw. podwójne opodatkowanie zysków. Oznacza to, że najpierw sama spółka płaci podatek CIT od swojego dochodu (9% lub 19%), a następnie, gdy zysk jest wypłacany wspólnikom, wspólnik musi zapłacić podatek dochodowy PIT od otrzymanych środków. Dla wielu początkujących przedsiębiorców jest to duże zaskoczenie, ponieważ w jednoosobowej działalności gospodarczej można swobodnie dysponować zyskiem i płaci się podatek tylko raz. W spółce z o.o. majątek spółki jest odrębny od majątku prywatnego właścicieli, więc każda wypłata pieniędzy ze spółki na rzecz wspólnika lub członka zarządu musi mieć podstawę prawną. Poniżej przedstawiamy wszystkie legalne metody „wyjęcia” środków ze spółki z o.o., wraz z krótkim omówieniem zasad ich stosowania oraz konsekwencji podatkowych i ewentualnych ryzyk.

Odpowiedzialność członków zarządu za długi i niezapłacone podatki spółki z o.o. Kiedy powstaje i jakie są sankcje? Jak ograniczyć ryzyko?

W świadomości wielu przedsiębiorców panuje przekonanie, że założenie spółki z o.o. jest swoistym „bezpiecznikiem” – że prowadząc działalność w tej formie, nie odpowiadają oni osobiście za zobowiązania. I rzeczywiście – to spółka, jako osoba prawna, ponosi odpowiedzialność za swoje długi. Jednak ta zasada ma wyjątki. Najważniejszym z nich jest art. 299 Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), który otwiera drogę do pociągnięcia członków zarządu do odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki.

Zakładanie spółki z o.o. w 2025 roku. Adwokat radzi jak to zrobić krok po kroku i bez błędów

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pozostaje jednym z najczęściej wybieranych modeli prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. W 2025 roku proces rejestracji jest w pełni cyfrowy, a pozorne uproszczenie procedury sprawia, że wielu przedsiębiorców zakłada spółki „od ręki”, nie przewidując potencjalnych konsekwencji. Niestety, błędy popełnione na starcie mogą skutkować realnymi problemami organizacyjnymi, podatkowymi i prawnymi, które ujawniają się dopiero po miesiącach – lub latach.

REKLAMA

Faktury ustrukturyzowanej nie da się obiektywnie (w sensie prawnym) użyć ani udostępnić poza KSeF. Co zatem będzie przedmiotem opisu i dekretacji jako dowód księgowy?

Nie da się w sensie prawnym „użyć faktury ustrukturyzowanej poza KSeF” oraz jej „udostępnić” w innej formie niż poprzez bezpośredni dostęp do KSeF – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF 2026: Ministerstwo Finansów publikuje harmonogram, dokumentację API KSeF 2.0 oraz strukturę logiczną FA(3)

W dniu 30 czerwca 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało szczegółową dokumentację techniczną w zakresie implementacji Krajowego Systemu e-Faktur z narzędziami wspierającymi integrację. Od dziś firmy oraz dostawcy oprogramowania do wystawiania faktur mogą rozpocząć przygotowania do wdrożenia systemu w środowisku testowym. Materiały są dostępne pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/ksef-na-okres-obligatoryjny/wsparcie-dla-integratorow. W przypadku pytań w zakresie udostępnionej dokumentacji API KSeF 2.0 Ministerstwo Finansów prosi o kontakt za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

REKLAMA