REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ewidencja VAT w państwowych jednostkach budżetowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jan Charytoniuk
Jan Charytoniuk
autor kilkudziesięciu publikacji z zakresu rachunkowości budżetowej, w tym ok. 30 opracowań do „PORADNIKA Rachunkowości Budżetowej”, opartych na praktycznych doświadczeniach wyniesionych z pracy w instytucjach kontrolnych (w RIO) i na stanowisku głównego księgowego
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Państwowe jednostki budżetowe jako jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej są powołane do obsługi organów władzy publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa. Wykonują jednak również czynności na podstawie umów cywilnoprawnych podlegające opodatkowaniu VAT. W jednostkach tych niejasności w zakresie ewidencji księgowej tego podatku sprowadzają się głównie do wpływu czynności podlegających opodatkowaniu na poziom dochodów i wydatków budżetowych objętych planami finansowymi danego roku budżetowego.

Zasady ewidencji księgowej w państwowych jednostkach budżetowych operacji związanych z rozliczeniami podatku od towarów i usług (VAT) w dużym stopniu wynikają z regulacji zawartych w rozporządzeniach Ministra Finansów z 29 czerwca 2006 r.:

REKLAMA

Autopromocja

1) w sprawie gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz trybu postępowania przy przekształcaniu w inną formę organizacyjno-prawną (dalej: rozporządzenie),

2) w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania budżetu państwa (dalej: rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania budżetu państwa),

3) w sprawie rodzajów i trybu dokonywania operacji na rachunkach bankowych prowadzonych dla obsługi budżetu państwa oraz zakresu i terminów udostępniania informacji o stanach środków na tych rachunkach.

REKLAMA

W państwowych jednostkach budżetowych operacje z tytułu realizowanych dochodów budżetu państwa dokonywane są na rachunkach bieżących tych jednostek, a operacje z tytułu wydatków budżetu państwa realizowanych przez te jednostki - na rachunkach bieżących tych jednostek (§ 9 ust. 1 i 2 rozporządzenia w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania budżetu państwa).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z zasad określonych w rozdziale 3 „Tryb pobierania dochodów i dokonywania wydatków państwowych jednostek budżetowych” pierwszego z przywołanych rozporządzeń wynika m.in., że uzyskane przez państwowe jednostki budżetowe zwroty wydatków dokonanych:

• w tym samym roku budżetowym przyjmowane są na rachunki bieżące wydatków i zmniejszają wykonanie wydatków w tym roku budżetowym,

• w poprzednich latach budżetowych są przyjmowane na rachunki bieżące dochodów i podlegają odprowadzeniu na dochody budżetu państwa, w terminach określonych odrębnymi przepisami.

Unormowania te mają istotny wpływ na rozliczenia podatku z tytułu odsprzedaży towarów i usług opodatkowanych VAT. W przypadku najmu lokali użytkowych od państwowych jednostek budżetowych najemcy poza czynszem zobowiązani są z reguły do ponoszenia kosztów:

• ogrzewania wynajmowanych pomieszczeń,

• zużycia energii elektrycznej,

• zużycia wody,

• odprowadzania ścieków,

• wywozu nieczystości stałych,

• usług ochroniarskich itp.

PIĘĆ PROPOZYCJI EWIDENCJI OPERACJI ZWIĄZANYCH Z VAT W PAŃSTWOWYCH JEDNOSTKACH BUDŻETOWYCH

1. Podatek naliczony w fakturach zakupu podlegający odliczeniu od podatku należnego ujętego w fakturach sprzedaży jest ujmowany pod datą opłacenia faktury zakupu jako wydatek w § 4530 „Podatek od towarów i usług (VAT)”.

REKLAMA

2. Wpływy podatku należnego na subkonto dochodów budżetowych rachunku bieżącego są zaliczane do tego paragrafu dochodów, do którego zalicza się dochód dotyczący sprzedanej usługi lub towaru, np. § 0750 „Dochody z najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa...”, § 0830 „Wpływy z usług”.

3. Należny VAT przelewany z subkonta dochodów pomniejsza wpływy paragrafu dochodów, w którym sklasyfikowana została należność z tytułu sprzedaży, i jest przekazywany na rachunek wydatków budżetowych w części podlegającej odliczeniu, pomniejszając wydatki w § 4530, a w pozostałej części na rachunek urzędu skarbowego.

4. VAT przelewa się w terminach płatności z subkonta dochodów, pomniejszając paragraf należności głównej sprzedaży, niezależnie od tego, czy należność z tytułu sprzedaży została opłacona, czy też nie, nawet gdyby wystąpiła wartość ujemna w tym paragrafie.

5. VAT wykazany w fakturach otrzymanych przez dostawców i wykonawców, niepodlegający odliczeniu od podatku należnego, jest zaliczany do tego paragrafu klasyfikacji budżetowej, do którego jest zaliczany wydatek lub koszt dotyczy zakupu usługi, materiału lub środka trwałego.

Dostawcy towarów i wykonawcy usług dokonują sprzedaży na rzecz państwowej jednostki budżetowej, która następnie dokonuje ich odsprzedaży najemcom w proporcji wynikającej z umowy najmu. W przypadku odsprzedaży towarów i usług podatek należny zawarty w fakturach odsprzedaży jest równy kwocie podatku naliczonego w fakturach zakupu w zakresie podlegającym refakturowaniu. W związku z tym z tytułu odsprzedaży w danym przypadku nie wystąpi VAT podlegający wpłacie na rachunek urzędu skarbowego.

Wpływy z tytułu odsprzedaży towarów i usług w odniesieniu do operacji zarachowywanych na zmniejszenie wydatków budżetowych państwowej jednostki budżetowej w tym samym roku budżetowym nie stanowią dochodów budżetowych i z tego względu należności z tytułu sprzedaży refakturowanej są ujmowane na koncie 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”, a nie na koncie 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych”. Jeżeli jednak najemca nie opłaci do końca roku należności z tytułu sprzedaży refakturowanej, pod datą 31 grudnia można ująć nieopłacone faktury jako należności z tytułu dochodów budżetowych i przychody z tytułu dochodów budżetowych po uprzedniej korekcie zapisem ujemnym dotychczasowych księgowań.

 

W odniesieniu do tego typu zdarzeń prawidłowe są również inne rozwiązania. Jednym z nich jest przyjęcie zasady, że w bieżącym roku budżetowym nie dokonuje się żadnych korekt dotychczasowych zapisów dotyczących refakturowanej sprzedaży, a w styczniu następnego roku budżetowego nieopłacone faktury ujmuje się zapisem Wn 221, Ma 750 oraz dokonuje się zapisu jednoczesnego Wn 800, Ma 201.

Można również wystornować na koniec roku zapisem ujemnym zapis Wn 201, Ma 400 (faktura odsprzedaży) i zastąpić go księgowaniem Wn 201, Ma 840 „Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe przychodów”. W styczniu następnego roku wartość należności dotyczącą nieopłaconych faktur odsprzedaży przenosi się z konta 201 na stronę Wn konta 221, a ujęte na koncie 840 przychody zalicza się do przychodów roku obrotowego poprzez księgowanie Wn 840, Ma 750. Księgowania operacji związanych z zakupem i odsprzedażą towarów i usług w państwowych jednostkach budżetowych ilustruje schemat 1. W pozostałym zakresie ewidencja operacji związanych z VAT w państwowych jednostkach budżetowych powinna się odbywać z uwzględnieniem podanych zasad.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Państwowe jednostki budżetowe nie są nastawione na osiąganie zysków, w związku z tym większość zakupów nie ma związku ze sprzedażą opodatkowaną, a tym samym w ograniczonym zakresie korzystają z możliwości odliczenia podatku naliczonego w fakturach zakupu od podatku należnego. W państwowych jednostkach wynajmujących część lokali użytkowych w budynkach będących w ich użytkowaniu podatek naliczony w fakturach zakupu, podlegający odliczeniu od podatku należnego, może wystąpić w przypadku remontu lub modernizacji budynku. W takim przypadku określa się udział powierzchni wynajmowanej w powierzchni użytkowej budynku i w takiej proporcji odlicza się VAT naliczony w fakturach zakupu.

Księgowanie operacji związanych z VAT w państwowych jednostkach dokonujących sprzedaży podlegającej opodatkowaniu VAT przedstawia schemat 2.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

W państwowych jednostkach budżetowych w celu zaliczenia operacji dokonanych z końcem roku budżetowego na rachunkach właściwego roku budżetowego wprowadza się okres przejściowy dla operacji na rachunkach bankowych prowadzonych dla obsługi budżetu państwa po zakończeniu roku budżetowego.

Saldo konta 130 w państwowych jednostkach budżetowych na koniec roku równe jest stanowi środków na rachunku bieżącym wydatków i rachunku bieżącym dochodów. Saldo to ulega likwidacji przez księgowanie przelewu środków budżetowych niewykorzystanych do końca roku na realizację wydatków budżetowych, w korespondencji z kontem 223 „Rozliczenie wydatków budżetowych”, oraz przelewu do budżetu dochodów budżetowych pobranych, lecz nieprzelanych do końca roku budżetowego, w korespondencji z kontem 222 „Rozliczenie dochodów budżetowych”.

Podstawy prawne

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 29 czerwca 2006 r. w sprawie gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz trybu postępowania przy przekształcaniu w inną formę organizacyjno-prawną (Dz.U. Nr 116, poz. 783; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 23, poz. 135)

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 29 czerwca 2006 r. w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania budżetu państwa (Dz.U. Nr 116, poz. 784; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 4, poz. 21)

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 29 czerwca 2006 r. w sprawie rodzajów i trybu dokonywania operacji na rachunkach bankowych prowadzonych dla obsługi budżetu państwa oraz zakresu i terminów udostępniania informacji o stanach środków na tych rachunkach (Dz.U. Nr 116, poz. 785; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 243, poz. 1787)

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz.U. Nr 142, poz. 1020; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 72, poz. 422)

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Rachunkowość Budżetowa

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA