Sprawozdanie finansowe w trakcie likwidacji spółki

Jak służby finansowo-księgowe powinny przygotować się na zmiany w VAT 2014

Zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Handlowych (dalej: KSH), w sytuacji gdy osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe albo zaszły inne ważne przyczyny wywołane stosunkami spółki, wspólnicy powinni powziąć uchwałę o rozpoczęciu jej likwidacji. Należy zwrócić uwagę na szereg szczególnych obowiązków sprawozdawczych w trakcie likwidacji, które ze względu na mnogość oraz nietypową formę mogą stanowić wyzwanie dla służb finansowo-księgowych jednostki.

Rozpoczęcie likwidacji spółki

W momencie rozpoczęcia likwidacji spółka ma obowiązek sporządzić jednocześnie dwa raporty, tj. sprawozdanie finansowe oraz bilans otwarcia likwidacji. Wymagania te nałożone są na spółkę kolejno na podstawie Ustawy o rachunkowości (dalej UoR) (art. 12) oraz KSH (art. 281 par. 1). Sprawozdanie finansowe sporządza się na dzień poprzedzający dzień postawienia jednostki w stan likwidacji, który jest ostatnim dniem normalnego funkcjonowania spółki. Bilans otwarcia likwidacji spółka prezentuje na dzień otwarcia likwidacji.

Kluczowym aspektem jest tu poprawne określenie daty otwarcia likwidacji, które w praktyce często przysparza problemy. Otwarcie liwkidacji, zgodnie z art. 274 par 1 KSH, następuje z dniem uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu spółki przez sąd, powzięcia przez wspólników uchwały o rozwiązaniu spółki lub zaistnienia innej przyczyny jej rozwiązania. Warto podkreślić, iż to właśnie ta data rozpoczyna proces likwidacji i nie należy jej mylić z datą wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego o tymże fakcie. Wpis do Krajowego Rejestru Sądowego ma bowiem wyłącznie charakter deklaratywny, nie konstytuuje zaś samej decyzji.

Podstawową różnicą między dwoma raportami jest fakt, iż w bilansie otwarcia likwidacji następuje zmiana metod wyceny aktywów i prezentacji kapitałów. Warto zwrócić również uwagę, że działalność spółki z o.o. w likwidacji rozpoczyna inwentaryzacja (art. 26 ust. 4 UoR). Inwentaryzacja stanowi  podstawę do sporządzenia bilansu otwarcia likwidacji danej jednostki. Jak pokazuje praktyka, suma aktywów i pasywów wykazana w bilansie otwarcia likwidacji spółki z o.o. będzie zgodna z sumą aktywów i pasywów wykazanych w bilansie wchodzącym w skład sprawozdania finansowego na dzień poprzedzający dzień postawienia spółki w stan likwidacji. Warto nadmienić, iż w praktyce oba omawiane raporty mogą być przygotowywane syntetycznie w jednym dokumencie.

Sprawozdanie finansowe 2013 - koszty na przełomie roku

Obowiązki sprawozdawcze spółki w trakcie trwania jej likwidacji

W przypadku przygotowywania sprawozdania finansowego spółki w likwidacji trzeba mieć na uwadze fakt, iż stosuje się przy jego przygotowywaniu nieco odmienne zasady niż w przypadku sprawozdań spółek, które swoją działalność kontynuują. Do najważniejszych różnic zalicza się m.in.: inne metody wyceny aktywów i pasywów, odmienną prezentację kapitałów, politykę dotyczącą rezerw oraz prezentowanie danych porównawczych w sprawozdaniu.

Zmiany 2014 - Podatki, Księgowość, Kadry, Firma, Prawo

Zapraszamy do dyskusji na forum

Po upływie każdego roku obrotowego likwidatorzy muszą składać zgromadzeniu wspólników dodatkowo coroczne sprawozdania finansowe jednostki, ponieważ art. 12 ust. 2 pkt. 1 i ust. 1 pkt. 2 UoR dotyczy otwierania i zamykania ksiąg rachunkowych na przełomie roku obrotowego także w razie trwania postępowania likwidacyjnego w spółce.

Sprawozdania finansowe coraz trudniej dostępne

Zamknięcia ksiąg rachunkowych i sprawozdanie na zakończenie likwidacji

UoR nakłada na likwidowaną spółkę obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych oraz sporządzenia pełnego sprawozdania finansowego jednostki na dzień zakończenia likwidacji. Moment ten definiowany jest jako dzień poprzedzający podział pomiędzy wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli. Zgodnie z art. 288 par. 1 KSH kolejne sprawozdanie finansowe, jakie należy przygotować przypada na dzień poprzedzający zwrot wspólnikom majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli. Sprawozdanie to nazywane bywa likwidacyjnym. Warto tu zaznaczyć, iż data zamknięcia likwidacji nie jest tak jednoznacznie określona jak data jej otwarcia i część ekspertów stoi na stanowisku, iż termin ten to moment już po zwrocie wspólnikom pozostałego w jednostce majątku. Warto nadmienić, iż podział tegoż majątku może nastąpić nie wcześniej niż po upływie sześciu miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji spółki w Monitorze Sądowym i Gospodarczym i wezwaniu wierzycieli do zgłaszania ich wierzytelności w przeciągu trzech miesięcy.

Co warte podkreślenia, każdorazowe zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz sporządzenie bilansu zgodnie z UoR skutkuje koniecznością złożenia deklaracji rocznej podatku dochodowego od osób prawnych i dokonania rozliczenia zobowiązania podatkowego na podstawie art. 8 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Najpóźniej ostatniego dnia istnienia spółki likwidator ma obowiązek zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego o miejscu przechowywania ksiąg rachunkowych oraz dokumentów związanych z ich prowadzeniem. Po wykreśleniu spółki z rejestru przedsiębiorców likwidator zawiadamia właściwy urząd skarbowy o rozwiązaniu spółki. Pamiętać należy, iż spółka zobowiązana jest do przechowywania ksiąg co najmniej przez 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Faktura przed dostawą towarów - kiedy odliczyć VAT

Najważniejsze zmiany w VAT 2014