REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak księgować należności objęte układem

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Beata Piotrowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

W sytuacji kiedy w trakcie toczącego się postępowania upadłościowego nastąpi zawarcie układu sądowego między dłużnikiem a wierzycielem, skutki zawarcia i realizacji układu podlegają ewidencji w księgach rachunkowych stron układu, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawa bilansowego.

Należności przeterminowane lub nieprzeterminowane o znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności albo w ogóle nieściągalne nie spełniają kryteriów wymaganych dla aktywów, określonych w art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy o rachunkowości, a mianowicie nie zapewniają jednostce oczekiwanych przez nią korzyści ekonomicznych. Dlatego jednostka jest zobowiązana mocą art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości uwzględnić je w zmniejszeniu wyniku finansowego, bez względu na jego wielkość. W konsekwencji tego istnieje obowiązek dokonania odpisów aktualizujących wartość należności, uwzględniając stopień ich zapłaty.

Odpisy aktualizujące

W art. 35b ust. 1 ustawy o rachunkowości określa się sposób ustalenia odpisu aktualizującego należności przy uwzględnieniu stopnia prawdopodobieństwa zapłaty należności. Wartość należności aktualizuje się w odniesieniu do:

- należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub w stan upadłości - do wysokości należności nieobjętej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności, zgłoszonej likwidatorowi lub sędziemu komisarzowi w postępowaniu upadłościowym,

- należności od dłużników w przypadku oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego - w pełnej wysokości należności,

- należności kwestionowanych przez dłużników, z których zapłatą dłużnik zalega, a według oceny sytuacji majątkowej i finansowej dłużnika, spłata należności w umownej kwocie nie jest prawdopodobna - do wysokości niepokrytej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności,

- należności stanowiących równowartość kwot podwyższających należności, w stosunku do których uprzednio dokonano odpisu aktualizującego - w wysokości tych kwot do czasu ich otrzymania lub odpisania,

- należności przeterminowanych lub nieprzeterminowanych o znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności, w przypadkach uzasadnionych rodzajem prowadzonej działalności lub strukturą odbiorców - w wysokości wiarygodnie oszacowanej kwoty odpisu, w tym także ogólnego, na nieściągalne należności.

W świetle art. 35b ust. 1 ustawy o rachunkowości, decyzje o utworzeniu odpisów aktualizujących należności należy podejmować w takich przypadkach, gdy - z uwagi na złą sytuację finansową i majątkową dłużnika bądź kwestionowane przezeń należności - pojawia się realna niepewność co do możliwości odzyskania wierzytelności. Skoro bowiem zaistniałe okoliczności wskazują, iż przyszły wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych stoi pod znakiem zapytania, oznacza to tym samym, że wykazywana w księgach rachunkowych wierzytelność przestaje spełniać definicję aktywów.

NA JAKIM KONCIE KSIĘGOWAĆ

Ewidencję operacji związanych z aktualizacją należności i rozliczaniem odpisów ujmuje się na koncie „Odpisy aktualizujące wartość należności”.

Zaliczenie odpisów

Odpisy aktualizujące wartość należności zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych lub do kosztów finansowych - zależnie od rodzaju należności, której dotyczy odpis aktualizacji. Należności umorzone, przedawnione lub nieściągalne zmniejszają dokonane uprzednio odpisy aktualizujące ich wartość. Należności umorzone, przedawnione lub nieściągalne, od których nie dokonano odpisów aktualizujących ich wartość lub dokonano odpisów w niepełnej wysokości, zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych lub kosztów finansowych.

W przypadku ustania przyczyny, dla której dokonano odpisu aktualizującego wartość aktywów, w tym również odpisu z tytułu trwałej utraty wartości, równowartość całości lub odpowiedniej części uprzednio dokonanego odpisu aktualizującego zwiększa wartość danego składnika aktywów i podlega zaliczeniu odpowiednio do pozostałych przychodów operacyjnych lub przychodów finansowych.

Rozliczenie podatkowe

Zaliczenie odpisów aktualizujących do kosztów uzyskania przychodów ma charakter tymczasowy. Jeżeli bowiem wystąpi np. ich umorzenie, przedawnienie lub odpisanie wierzytelności jako nieściągalnych bądź ustanie przyczyn, dla których dokonano odpisu aktualizującego, wówczas podatnik zobowiązany będzie zaliczyć równowartość odpisu aktualizującego do podatkowych przychodów, oczywiście w tej części, od której dokonany był odpis aktualizujący uprzednio zaliczony do kosztów uzyskania przychodów (art. 12 ust. 1 pkt 4d-4e ustawy o CIT).

Ponowne zaliczenie w koszty uzyskania przychodów tej części wierzytelności, która uprzednio była zarachowana jako przychód należny, będzie możliwa w sytuacji:

- umorzenia należności (art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT) w trybie art. 508 kodeksu cywilnego,

- odpisania należności jako nieściągalnej pod warunkiem, że owa nieściągalność zostanie udokumentowana w sposób określony w art. 16 ust. 2 ustawy o CIT (art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) ustawy o CIT).

Z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o zatwierdzeniu układu, efektem którego jest częściowa redukcja długu, wierzyciel rozwiązuje utworzony w związku z ogłoszeniem upadłości dłużnika odpis aktualizujący należność, zaliczając jego wartość do przychodów podatkowym w tej części, w jakiej był uprzednio kosztem podatkowym.

Równocześnie w ciężar kosztów uzyskania przychodów zostanie zaliczona ta część wierzytelności, która w wyniku zawartego układu została umorzona (art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT), oczywiście proporcjonalnie do udziału wartości przychodu podatkowego w całej kwocie należności.

PRZYKŁAD

EWIDENCJA ODPISÓW AKTUALIZUJĄCYCH

Typowe księgowania związane z dokonywaniem odpisów aktualizujących wartość należności oraz ich rozliczaniem są następujące:

1. Utworzenie odpisu aktualizującego wartość należności, w zależności od rodzaju należności:

- Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne” lub „Koszty finansowe”/Ma konto „Odpisy aktualizujące wartość należności”,

2. Podwyższenie należności lub roszczeń o zasądzone na rzecz jednostki koszty dochodzenia należności, w stosunku do których uprzednio dokonano odpisu aktualizującego (tj. odsetki za zwłokę w zapłacie, koszty sądowe):

- Wn konto „Rozrachunki z odbiorcami” lub „Pozostałe rozrachunki”/Ma konto „Odpisy aktualizujące wartość należności”,

3. Równowartość całości lub odpowiedniej części uprzednio dokonanego odpisu aktualizującego na skutek ustania przyczyny, dla której dokonano odpisu:

a) wpływ środków pieniężnych

- Wn konto „Rachunek bankowy” lub „Kasa”/Ma konto „Rozrachunki z odbiorcami” lub „Pozostałe rozrachunki”,

b) rozliczenie zbędnego odpisu w związku ze spłatą należności

- Wn konto „Odpisy aktualizujące wartość należności”/Ma konto „Pozostałe przychody operacyjne” lub „Przychody finansowe”,

4. Odpisanie należności umorzonej, przedawnionej lub uznanej za nieściągalną, w stosunku do której dokonano uprzednio odpisu aktualizującego:

- Wn konto „Odpisy aktualizujące wartość należności”/Ma konto „Rozrachunki z odbiorcami” lub „Pozostałe rozrachunki”.

PRZYKŁAD

JAK WIERZYCIEL UJMUJE NALEŻNOŚCI ZWIĄZANE Z UKŁADEM

1. Utworzenie odpisu aktualizującego należność zgłoszoną sędziemu komisarzowi do postępowania upadłościowego

a) kwota dochodzonej należności ogółem

- Ma konto „Odpisy aktualizujące wartość należności”,

b) należność główna

- Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne” (jest kosztem uzyskania przychodów w kwocie, która uprzednio była zaliczona do przychodów podatkowych),

2. Rozwiązanie odpisu aktualizującego z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu o zatwierdzeniu układu

- Wn konto „Odpisy aktualizujące wartość należności”/Ma konto „Pozostałe przychody operacyjne” (jest przychodem podlegającym opodatkowaniu w tej części, w której odpis był uprzednio zaliczony do kosztów uzyskania przychodów);

3. Umorzenie części należności w myśl zawartej ugody, tj. z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu o zawarciu układu

- Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne” (z kosztów uzyskania przychodów wyłączona jest kwota proporcjonalna do udziału w całej należności VAT - niestanowiącego uprzednio przychodu podatkowego)/Ma konto „Rozrachunki z odbiorcami”

4. Wyciąg bankowy - wpływ środków od dłużnika w ratach

- Wn konto „Rachunek bankowy”/Ma konto „Rozrachunki z odbiorcami”

BEATA PIOTROWSKA

ksiegowosc@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

- Art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

- Art. 3 ust. 1 pkt 12, art. 7 ust. 1 pkt 1, art. 35b oraz art. 35c ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).

- Art. 12 ust. 1 pkt 4d-4e oraz art. 16 ust. 1 pkt 44 i pkt 25 lit. a) ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czego najczęściej dotyczą kontrole z urzędu skarbowego i ZUS-u?

Przedsiębiorcy mają szereg obowiązków wobec państwa - jako podatnicy muszą przestrzegać przepisów podatkowych, a jako płatnicy stosować normy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W obu tych sferach często dochodzi do uchybień. Dlatego upoważnione organy sprawdzają, czy firmy przestrzegają obowiązujących przepisów. W naszym artykule przedstawiamy najczęstsze obszary, które podlegają kontroli organów podatkowych lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

Kawa z INFORLEX. Nowy plan wdrożenia KSeF

Spotkania odbywają się w formule „na żywo” o godzinie 9.00. Przy porannej kawie poruszamy najbardziej aktualne tematy, które stanowią także zasób kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Rozmawiamy o podatkach, księgowości, rachunkowości, kadrach, płacach oraz HR. 15 maja br. tematem spotkania będzie nowy plan wdrożenia KSeF.

Zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami w 2025 r. Jak i ile można zaoszczędzić na wpłatach do PFRON? Case study i obliczenia dla pracodawcy

Dlaczego 5 maja to ważna data w kontekście integracji i równości? Co powstrzymuje pracodawców przed zatrudnianiem osób z niepełnosprawnościami? Jakie są obowiązki pracodawcy wobec PFRON? Wyjaśniają eksperci z HRQ Ability Sp. z o.o. Sp. k. I pokazują na przykładzie ile może zaoszczędzić firma na zatrudnieniu osób z niepełnosprawnościami.

REKLAMA

Koszty NKUP w księgach rachunkowych - klasyfikacja i księgowanie

– W praktyce rachunkowej i podatkowej przedsiębiorcy często napotykają na wydatki, które - mimo że wpływają na wynik finansowy jednostki - to jednak nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (tzw. NKUP) – zauważa Beata Tęgowska, ekspertka ds. księgowości i płac z Systim.pl i wyjaśnia jak je prawidłowo klasyfikować i księgować?

Zmiany w podatku od spadków darowizn w 2025 r. Likwidacja obowiązku uzyskiwania zaświadczenia z urzędu skarbowego i określenie wartości nieodpłatnej renty [projekt]

W dniu 28 kwietnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ta nowelizacja ma dwa cele. Likwidację obowiązku uzyskiwania zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego zwolnienie z podatku od spadków i darowizn

na celu ograniczenie formalności i zmniejszenie barier administracyjnych wynikających ze stosowania ustawy o podatku od spadków i darowizn, związanych z dokonywaniem obrotu majątkiem nabytym tytułem spadku lub inny nieodpłatny sposób objęty zakresem ustawy o podatku od spadków i darowizn, od osób z kręgu najbliższej rodziny, a także uproszczenie rozliczania podatku z tytułu nabycia nieodpłatnej renty.

Co zmieni unijne rozporządzenie w sprawie maszyn od 2027 roku. Nowe wymogi prawne cyberbezpieczeństwa przemysłu w UE

Szybko zachodząca cyfrowa transformacja, automatyzacja, integracja środowisk IT i OT oraz Przemysł 4.0 na nowo definiują krajobraz branży przemysłowej, przynosząc nowe wyzwania i możliwości. Odpowiedzią na ten fakt jest m.in. przygotowane przez Komisję Europejską Rozporządzenie 2023/1230 w sprawie maszyn. Firmy działające na terenie UE muszą dołożyć starań, aby sprostać nowym, wynikającym z tego dokumentu standardom przed 14 stycznia 2027 roku.

Skarbówka kontra przedsiębiorcy. Firmy odzyskują miliardy, walcząc z niesprawiedliwymi decyzjami

Tysiące polskich firm zostało oskarżonych o udział w karuzelach VAT - często niesłusznie. Ale coraz więcej z nich mówi "dość" i wygrywa w sądach. Tylko w ostatnich latach odzyskali aż 2,8 miliarda złotych! Sprawdź, dlaczego warto walczyć i jak nie dać się wciągnąć w urzędniczy absurd.

REKLAMA

Krajowy System e-Faktur – czas na konkrety. Przygotowania nie powinny czekać. Firmy muszą dziś świadomie zarządzać dostępnością zasobów, priorytetami i ryzykiem "przeciążenia projektowego"

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) przeszło z etapu spekulacji do fazy przygotowań wymagających konkretnego działania. Ministerstwo Finansów ogłosiło nowy projekt ustawy, który wprowadza obowiązek korzystania z KSeF, a 25 kwietnia skończył się okres konsultacji publicznych. Dla wszystkich zainteresowanych oznacza to jedno: czas, w którym można było czekać na „ostateczny kształt przepisów”, dobiegł końca. Dziś wiemy już wystarczająco dużo, by prowadzić rzeczywiste przygotowania – bez odkładania na później. Ekspert komisji podatkowej BCC, radca prawny, doradca podatkowy Tomasz Groszyk o wdrożeniu Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

Wdrożenie KSeF i JPK_CIT to nie lada wyzwanie dla firm w 2025 r. [KOMENTARZ EKSPERCKI]

Rok 2025 będzie się przełomowy dla większości działów finansowych polskich firm. Wynika to z obowiązków podatkowych nałożonych na przedsiębiorców w zakresie konieczności wdrożenia obligatoryjnego e-fakturowania (KSeF) oraz raportowania danych księgowo- podatkowych w formie nowej schemy JPK_CIT.

REKLAMA