Amortyzacja samochodu w firmie

Kluczową sprawą dla prawidłowej amortyzacji samochodów jest ich podział w przepisach podatkowych na samochody osobowe i ciężarowe. Wobec samochodów osobowych przepisy podatkowe przewidują wiele ograniczeń w amortyzacji, takich jak:

• limit 20 000 euro w zakresie zaliczania do kosztów odpisów amortyzacyjnych,

• zakaz stosowania degresywnej metody amortyzacji,

• zakaz stosowania jednorazowej amortyzacji przewidzianej dla podatników rozpoczynających działalność gospodarczą oraz tzw. małych podatników.

Definicja samochodu osobowego w ustawie o PIT i CIT

Od 1 stycznia 2007 r. dla celów podatku dochodowego PIT i CIT za samochód osobowy uznaje się pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą, z wyjątkiem:

• pojazdu samochodowego mającego jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowanego na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van,

• pojazdu samochodowego mającego więcej niż jeden rząd siedzeń, które oddzielone są od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą i u którego długość części przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona po podłodze od najdalej wysuniętego punktu podłogi pozwalającego postawić pionową ścianę lub trwałą przegrodę pomiędzy podłogą a sufitem do tylnej krawędzi podłogi, przekracza 50% długości pojazdu; dla obliczenia proporcji, o której mowa w zdaniu poprzednim, długość pojazdu stanowi odległość pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a tylną krawędzią podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona w linii poziomej wzdłuż pojazdu pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a punktem wyprowadzonym w pionie od tylnej krawędzi podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków,

• pojazdu samochodowego, który ma otwartą część przeznaczoną do przewozu ładunków,

• pojazdu samochodowego, który posiada kabinę kierowcy i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu,

• pojazdów specjalnych wymienionych w załączniku nr 9 do ustawy o VAT; są tam wymienione m.in. bankowóz, koparka, ładowarka czy żuraw samochodowy (art. 5a pkt 19 updof; art. 4a pkt 9 updop).

Samochody o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, wymienione w tych podpunktach (z wyjątkiem pojazdów specjalnych), muszą być poddane specjalnemu badaniu w okręgowej stacji kontroli pojazdów. Badanie potwierdza spełnienie wymogów dla uznania tych samochodów za ciężarowe. Stacja kontroli wydaje wtedy stosowne zaświadczenie, a w dowodzie rejestracyjnym powinna wprowadzić adnotację o uznaniu samochodu za ciężarowy. Kopię zaświadczenia podatnik jest obowiązany dostarczyć, w terminie 14 dni od dnia jego otrzymania, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. O wszelkich zmianach w samochodzie, powodujących utratę statusu samochodu ciężarowego, podatnik jest zobowiązany powiadomić pisemnie naczelnika urzędu skarbowego w terminie 7 dni od ich zaistnienia (art. 5c updof, art. 4b updop).

Sprawdź definicję amortyzacji w internetowej Encyklopedii księgowego

PRZYKŁAD

Henryk Nowak w maju 2010 r. kupił na potrzeby działalności gospodarczej samochód zwany popularnie pikapem. Zaliczył go do środków trwałych. Samochód miał jeden rząd siedzeń i otwartą przestrzeń ładunkową o ładowności do 1 tony. Jego kwalifikacja do samochodów ciężarowych wymaga:

• przeprowadzenia dodatkowego badania w okręgowej stacji kontroli pojazdów,

• uzyskania zaświadczenia i adnotacji w dowodzie rejestracyjnym,

• przesłania kopii zaświadczenia do naczelnika urzędu skarbowego.

Tylko przy spełnieniu tych warunków pan Nowak będzie mógł skorzystać z metod amortyzacji przewidzianych wyłącznie dla samochodów ciężarowych, a dokonywane odpisy amortyzacyjne nie będą ograniczone limitem 20 000 euro.

Przytoczona definicja samochodu osobowego (patrz ramka) ma zastosowanie do samochodów nabytych od 1 stycznia 2007 r. Dla samochodów nabytych przed 1 stycznia 2007 r. w zakresie podatku dochodowego obowiązują przepisy, które za samochód osobowy uznają każdy samochód, który nie posiada homologacji producenta lub importera wymaganej dla samochodów innych niż osobowe oraz którego dopuszczalna ładowność nie przekracza 500 kg (art. 6 nowelizacji updof z 16 listopada 2006 r. - Dz.U. Nr 217, poz. 1588 z późn. zm.; art. 3 nowelizacji updop z 16 listopada 2006 r. - Dz.U. Nr 217, poz. 1589).

Samochody podlegają amortyzacji tak jak inne środki trwałe, tj. wtedy, gdy:

• stanowią własność lub współwłasność podatnika,

• są kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia przez podatnika do używania,

• przewidywany okres ich używania jest dłuższy niż rok,

• są wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą albo zostały oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu operacyjnego (odpisów amortyzacyjnych dokonuje wtedy finansujący).