REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczać po 1 stycznia 2009 r. zaniechane inwestycje

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Krzysztof Rustecki
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Od 1 stycznia 2009 r. kosztem uzyskania przychodu są koszty zaniechanej inwestycji wynikające z jej zbycia lub likwidacji. Tylko wtedy, gdy podatnik dokona zbycia inwestycji poprzez darowiznę, nie będzie mógł poniesionych na nią nakładów zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Podatnik może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wartość inwestycji z lat poprzednich, pod warunkiem że ich likwidacja nastąpi po 1 stycznia 2009 r.

Kwestia możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów zaniechanych inwestycji uległa zmianie. Jest ona efektem nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z 6 listopada 2008 r. Na jej podstawie od 1 stycznia br.:

REKLAMA

Autopromocja

• uchylono obowiązujący dotychczas art. 23 ust. 1 pkt 35 updof, zgodnie z którym nie uważano za koszt uzyskania przychodów poniesionych kosztów zaniechanych inwestycji,

• zaczął obowiązywać art. 22 ust. 5e updof, pozwalający na potrącanie zaniechanych inwestycji w dacie ich zbycia lub likwidacji.

Zbycie zaniechanej inwestycji

Odpłatne zbycie zaniechanej inwestycji nie było przed 1 stycznia br. regulowane przepisami updof. W praktyce, w przypadku odpłatnego zbycia zaniechanej inwestycji przed 1 stycznia 2009 r., nie należało nakładów na nią traktować jako kosztów zaniechanej inwestycji, wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 35 updof. Tego rodzaju czynność była traktowana na równi ze sprzedażą towaru, a poniesione koszty stanowiły koszty uzyskania przychodu. Służyły one bowiem osiągnięciu przychodu ze sprzedaży tej inwestycji. Na takim stanowisku stawały również organy podatkowe. W piśmie z 12 kwietnia 2007 r., nr US-III/415-KK-I-OF-8/2007, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Augustowie stwierdził, że:

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 35 updof nie uważa się za koszty uzyskania przychodów poniesionych kosztów zaniechanych inwestycji (w tym również w obcych środkach trwałych). W przedmiotowej sprawie regulacja ta nie ma zastosowania, ponieważ Spółka sprzedała poniesione nakłady inwestycyjne. Zgodnie z ogólną zasadą, o której mowa w art. 22 ust. 1 przedmiotowej ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów (...). W związku z tym, w razie sprzedaży niedokończonej inwestycji, poniesione na tę inwestycję nakłady stanowić będą koszty uzyskania przychodu. W tym przypadku koszty te są bowiem kosztem służącym osiągnięciu przychodu ze sprzedaży przedmiotowej inwestycji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W związku z tym obowiązujący od 1 stycznia br. art. 22 ust. 5e updof, zezwalający na zaliczanie do kosztów zaniechanych inwestycji w momencie ich zbycia, usankcjonował stosowaną do tej pory praktykę. Obecnie możliwość zaliczenia do kosztów wydatków na zbywaną inwestycję wynika wprost z nowych przepisów updof.

PRZYKŁAD

Spółka jawna poniosła nakłady na rozpoczęcie budowy sklepu w wysokości 40 000 zł. 14 stycznia 2009 r. spółka sprzedała tę inwestycję za kwotę 50 000 zł. W tym dniu spółka powinna zaewidencjonować przychód z tytułu tej sprzedaży w wysokości 50 000 zł oraz zaewidencjonować koszt uzyskania tego przychodu w wysokości 40 000 zł.

Należy podkreślić, że ustawodawca w art. 22 ust. 5e updof, uznając, że koszty zaniechanych inwestycji są potrącalne w dacie zbycia inwestycji, nie wskazał, czy chodzi o inwestycje zbyte odpłatnie czy nieodpłatnie. Jeżeli jednak doszłoby do nieodpłatnego zbycia inwestycji, np. w drodze darowizny, zastosowanie znajdzie art. 23 ust. 1 pkt 11 updof. Na jego podstawie podatnicy nie mają prawa do zaliczania do kosztów podatkowych darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju.

Likwidacja zaniechanej inwestycji

Na podstawie art. 22 ust. 5e updof do kosztów uzyskania przychodu podatnik może zaliczyć również koszty zaniechanej inwestycji w dacie jej likwidacji. Powstaje pytanie, czy wprowadzając ten przepis, ustawodawca miał na myśli likwidację inwestycji w sensie fizycznym, np. rozbiórkę budynku, czy też do uznania inwestycji za zlikwidowaną wystarczy samo podjęcie decyzji o likwidacji, np. z powodu trwałego braku uzasadnienia ekonomicznego kontynuowania tej inwestycji i tym samym jej nieprzydatności. Za właściwe należy uznać stanowisko, że tak jak możliwa jest likwidacja środka trwałego z powodu jego nieprzydatności i wykreślenie go z ewidencji środków trwałych poprzez dokonanie odpowiedniego wpisu (data likwidacji oraz jej przyczyna) oraz sporządzenie dowodu likwidacji tego środka trwałego, tak i w przypadku likwidacji zaniechanej inwestycji możliwa jest jej likwidacja, mimo że inwestycja ta nadal będzie fizycznie istniała. Istotne jest podjęcie decyzji o likwidacji inwestycji. Likwidacja inwestycji w odróżnieniu od zawieszenia kontynuacji inwestycji musi mieć bowiem charakter trwały.

Wprowadzając od 1 stycznia br. możliwość zaliczania do kosztów zaniechanych inwestycji w dacie ich likwidacji, ustawodawca nie zawarł przepisów przejściowych odnoszących się do inwestycji rozpoczętych przed tą datą. Prawidłowe jest więc uznanie, że od 1 stycznia 2009 r. do kosztów podatkowych mogą być zaliczone:

• koszty wynikające z likwidacji inwestycji rozpoczętych przed 1 stycznia 2009 r., a likwidowanych po tej dacie,

• koszty inwestycji zaniechanych przed 1 stycznia 2009 r., a likwidowanych po tej dacie. W sytuacji zatem, gdy podmioty gospodarcze posiadają zaniechane inwestycje z lat poprzednich, po 1 stycznia 2009 r. mogą podjąć decyzje o ich likwidacji i koszty tych inwestycji zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.

PRZYKŁAD

Spółka jawna poniosła nakłady na rozpoczęcie budowy sklepu w wysokości 40 000 zł. 14 stycznia 2009 r. spółka podjęła decyzję o likwidacji tej inwestycji ze względu na nieopłacalność ekonomiczną. Sporządziła w tym dniu dowód jej likwidacji oraz dokonała wykreślenia z ewidencji nakładów inwestycyjnych wraz z podaniem przyczyny likwidacji. W związku z tym w dniu 14 stycznia 2009 r. spółka prawidłowo zaliczyła do kosztów uzyskania przychodów kwotę 40 000 zł.

Zmiana rodzaju działalności

Omawiając problematykę zaniechanych inwestycji, należy zwrócić uwagę na obowiązujący nadal art. 23 ust. 1 pkt 6 updof, zgodnie z którym:

nie uznaje się za koszty uzyskania przychodu strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności.

Jego bliższa analiza może prowadzić do wniosku, że jeżeli do likwidacji zaniechanej inwestycji doszło na skutek zmiany rodzaju prowadzonej działalności, podatnik nie ma prawa zaliczyć jej do kosztów uzyskania przychodów.

Takie obostrzenie nie wynika wprost z żadnego przepisu updof. W przypadku likwidacji zaniechanej inwestycji nigdzie nie zastrzeżono, że nie stanowi ona kosztu uzyskania przychodu, gdy utraciła przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności. Należy jednak pamiętać, że inwestycją są środki trwałe w budowie w myśl ustawy o rachunkowości (art. 5a pkt 1 updof). Zgodnie z art. 3 pkt 16 ustawy o rachunkowości środkami trwałymi w budowie są zaliczane do aktywów trwałych środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego. Środkami trwałymi są zaś:

rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w szczególności:

a) nieruchomości - w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,

b) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy,

c) ulepszenia w obcych środkach trwałych,

d) inwentarz żywy (art. 3 pkt 15 uor).

Definicja środka trwałego zawarta w ustawie o rachunkowości zawiera te same elementy co definicja środka trwałego w myśl updof. W związku z tym należy liczyć się z możliwością zajmowania przez organy podatkowe stanowiska, że jeżeli likwidowana inwestycja utraciła przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności, nakłady na nią nie powinny być zaliczone do kosztów podatkowych. Taką interpretację przepisów dotyczących zaniechanych inwestycji potwierdza również jeden z rodzajów wykładni przepisów zwany „z większego na mniejsze”. Kierując się tą wykładnią, skoro likwidacja środka trwałego w związku ze zmianą rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej nie powoduje powstania podatkowych kosztów, to tym bardziej likwidacja z tej przyczyny środka trwałego w budowie nie powinna generować kosztu uzyskania przychodu.

ZAGROŻENIA (-)

W związku z możliwością zaliczania do kosztów zaniechanych inwestycji oraz zakazem zaliczania do kosztów strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności, organy podatkowe mogą zajmować niekorzystne dla podatników stanowisko. Według nich, jeżeli likwidowana inwestycja utraciła przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności, nakłady na nią nie powinny być zaliczone do kosztów podatkowych.

Zaprezentowana powyżej wykładnia dotycząca ewentualnego braku możliwości zaliczania do kosztów likwidacji inwestycji zaniechanych na skutek zmiany rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej jest dla podatnika niekorzystna. Dlatego warto poczekać na stanowisko organów podatkowych w tej sprawie.

• art. 5a pkt 1, art. 22 ust. 5e, art. 23 ust. 1 pkt 6 i 11 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1316

• art. 3 ust. 1 pkt 15 i 16 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 214, poz. 1343

Krzysztof Rustecki

ekspert w zakresie podatków dochodowych

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Firmy niegotowe na KSeF. Tylko 5230 przedsiębiorstw korzysta z systemu – czas ucieka. [DANE MF]

Z danych udostępnionych przez Ministerstwo Finansów wynika, że do 5 marca 2025 roku z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) skorzystało zaledwie 5230 firm. To oznacza, że w ciągu ponad trzech lat działania systemu zdecydowało się na niego jedynie kilka tysięcy przedsiębiorców. Tymczasem za 9 miesięcy korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe – a to oznacza prawdziwą rewolucję dla księgowości w Polsce.

Prof. Modzelewski do premiera Tuska: narzucanie KSeF-u i faktur ustrukturyzowanych wszystkim podatnikom VAT nie jest deregulacją gospodarki; ten pomysł powinien trafić do kosza

W dniu 12 kwietnia br. Ministerstwo Finansów potwierdziło zamiar wdrożenia w 2026 roku obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur i obligatoryjnego stosowania faktur ustrukturyzowanych przez wszystkich podatników VAT. Prof. dr hab. Witold Modzelewski apeluje do Pana Premiera Donalda Tuska: „Wierzę, że jako liberał traktuje Pan potrzebę deregulacji gospodarki zupełnie poważnie. Nie należy ulegać lobbystom, którzy chcą zarobić na dezorganizacji systemu fakturowania. Pomysł faktur ustrukturyzowanych powinien trafić definitywnie do kosza.”

Można przekazać 1,5% podatku rolnego - w 2025 r. pierwszy raz. Są dwie uprawnione organizacje

W komunikacie z 16 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów poinformowało, że w 2025 roku podatnicy podatku rolnego mogą przekazać 1,5 tego podatku na rzecz Krajowego Związku Rewizyjnego Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych lub OPZZ Rolników i Organizacji Rolniczych. Jakie są warunki tego przekazania?

PIT 2025: 15 najczęstszych błędów w rocznym zeznaniu podatkowym. Bądź mądry przed szkodą!

Złożenie corocznej deklaracji PIT to podstawowy zakres komunikacji podatnika z administracją skarbową. Warto zadbać, by przebiegła ona w sposób optymalny i nie nastręczała niespodziewanych nieprzyjemności. Dlatego też przedstawiamy zestawienie najczęstszych błędów, przed którymi można się uchronić, korzystając z poniższych podpowiedzi.

REKLAMA

7 skutków spadających stóp procentowych NBP. Już w maju 2025 r. RPP rozpocznie cykl obniżek?

Tańsze i łatwiej dostępne kredyty to tylko część skutków cięć stóp procentowych NBP. Polityka monetarna to miecz obosieczny. W momencie, w którym kredytobiorcy cieszą się z niższych rat, to posiadacze oszczędności mają problem ze znalezieniem solidnie oprocentowanego depozytu. Widmo niższych stóp procentowych oznacza też, że w dół pójść może oprocentowanie detalicznych obligacji skarbowych, a zakup mieszkania na wynajem może znowu odzyskać swój blask.

Korekta zeznania podatkowego PIT. Jak to zrobić i do kiedy jest na to czas?

Do końca roku 2030 podatnicy mają prawo składać korekty zeznań PIT za rok 2024. Błędy w deklaracjach podatkowych zdarzają się zarówno na niekorzyść podatnika (np. pominięcie ulgi, o której się nie wiedziało), jak i na niekorzyść fiskusa (np. pominięcie źródła przychodów, o którym się zapomniało). Złożenie korekty zeznania nie wymaga uzasadnienia, a skorygować można nawet taką deklarację, która z upływem 30 kwietnia 2025 r. została bez udziału podatnika automatycznie zatwierdzona w usłudze Twój e-PIT.

Pilne! Będzie nowelizacja ustawy o KSeF, znamy projekt: jakie zmiany w obowiązkowym e-fakturowaniu

Ministerstwo Finansów opublikowało długo wyczekiwany projekt nowelizacji ustawy o VAT, regulujący obowiązek stosowania faktur ustrukturyzowanych. Wraz z nim udostępniono również oficjalną „mapę drogową” wdrożenia Krajowego Systemu e-Faktur – KSeF.

Ewidencje VAT oszustów i uczciwych podatników niczym się nie różnią. Jak systemowo zablokować wzrost zwrotów VAT? Prof. Modzelewski: jest jeden sposób

Jedyną skuteczną barierą systemową dla prób wyłudzenia zwrotów jest uzależnienie wpływów zwrotów od zastosowania przez podatnika mechanizmu podzielonej płatności w stosunku do kwot podatku naliczonego, który miałby być zwrócony – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Obowiązkowy KSeF 2026 - MF pokazało najnowszy harmonogram. KSeF 2.0, integracja i testy, tryb offline24, faktury masowe, certyfikat wystawcy faktury i więcej szczegółów

W komunikacie z 12 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów przedstawiło aktualny stan projektu rozwiązań prawnych, technicznych i biznesowych oraz plan wdrożenia (harmonogram) obowiązkowego systemu KSeF. Można jeszcze do 25 kwietnia 2025 r. zgłaszać do Ministerstwa uwagi i opinie do projektu pisząc maila na adres sekretariat.PT@mf.gov.pl.

Cyfrowe narzędzia dla księgowych. Kiedy warto zmienić oprogramowanie księgowe?

Nowoczesne narzędzia dla księgowych. Na co zwracać uwagę przy zmianie oprogramowania księgowego? Według raportów branżowych księgowi spędzają nawet 50 proc. czasu na czynnościach, które mogłyby zostać usprawnione przez nowoczesne technologie.

REKLAMA